HC 6 – Belastinghefng van vermogen
In Nederland redelijk gelijk inkomen maar ongelijk vermogen
Je moet kijken waar de vermogensongelijkheid vandaan komt
Onderscheid nodig bij het kijken naar vermogensverkrijging
Verdiende (gerechtvaardigde) vermogensongelijkheid
Vermogen verkregen door prestaties & inzet capaciteiten
‘’Verdiend zijn’’ vereist echter volledige kansengelijkheid (ligt er bv aan in welk
land je geboren bent of met welke kwaliteiten je geboren wordt)
Alleen dan is verdiende ongelijkheid maatschappelijk geen probleem
Onverdiende (ongerechtvaardigde) vermogensongelijkheid
Vermogen verkregen door (onevenwichtige) regelgeving of toeval
Bezit niet gerechtvaardigd door eigen verdiensten
Onverdiende ongelijkheid maatschappelijk gezien problematisch
o Fiscale regelgeving als (potentiële) dader
Fiscale oorzaken vermogensongelijkheid
Algemene fiscale oorzaken
o Onevenwichtigheden in internationaal verband (landen hebben
verschillende regels)
o Mogelijkheden tot belastingontwijking (en ontduiking)
Onevenwichtige belastinghefng ondernemingen
o (Te) veel fiscale voordelen voor ondernemingen (als werknemer betaal je
vanaf de eerste euro belasting, bij ondernemer pas vanaf ca. €20.000)
o Plus mogelijkheden voor (inter)nationale constructies
Onevenwichtige belastinghefng particulieren
o (Laag) belasten vermogensinkomsten
o (niet) belasten vermogensbezit
o (laag/niet) belasten vermogensoverdracht (verkrijging) (erfenis)
Onevenwichtige hefng
Kernvraag: Wat is rechtvaardig, wat ervaren belastingplichtigen als rechtvaardig?
(eerlijkheid is bijna altijd gekoppeld aan gelijkheid/gelijke behandeling)
Onderbouwd oordeel vereist inzicht in regels
Invloed ‘’roeptoeters’’ groeit anders sterk
Reële en ervaren rechtvaardigheid regels is gerelateerd aan gelijkheid
Gelijkheidsbeginsel: niet alleen ‘’gelijke gevallen gelijk behandelen’’
Maar ook ‘’ongelijke gevallen ongelijk behandelen’’ (naar mate…)
Dus hefng naar draagkracht (vgl. Rijkers)
Eerlijke belastinghefng van particulieren
Is dus hefng naar draagkracht
Draag-kracht (zelfstandig naamwoord)
1. Vermogen om te dragen
2. (figuurlijk) vermogen om geldelijke lasten te dragen
Belasting hefen naar draagkracht van belastingplichtigen
Vereist draagkrachtindicatoren (meet-eenheid)
Bekende draagkrachtindicatoren bij vermogen
1. Inkomen uit/met vermogen (denk aan verkopen van huis met winst)
2. Bezit van vermogen
3. Overdracht van vermogen (denk aan erfenis en schenking)
Vermogensinkomen als draagkrachtindicator
(vermogens)inkomsten als indicator: pluspunten
Efectief indien dat inkomen lastig uit te stellen is (geen ontwijking mogelijk)
Indicator voldoet aan gevoel van rechtvaardigheid (wie verdient betaalt)
In Nederland redelijk gelijk inkomen maar ongelijk vermogen
Je moet kijken waar de vermogensongelijkheid vandaan komt
Onderscheid nodig bij het kijken naar vermogensverkrijging
Verdiende (gerechtvaardigde) vermogensongelijkheid
Vermogen verkregen door prestaties & inzet capaciteiten
‘’Verdiend zijn’’ vereist echter volledige kansengelijkheid (ligt er bv aan in welk
land je geboren bent of met welke kwaliteiten je geboren wordt)
Alleen dan is verdiende ongelijkheid maatschappelijk geen probleem
Onverdiende (ongerechtvaardigde) vermogensongelijkheid
Vermogen verkregen door (onevenwichtige) regelgeving of toeval
Bezit niet gerechtvaardigd door eigen verdiensten
Onverdiende ongelijkheid maatschappelijk gezien problematisch
o Fiscale regelgeving als (potentiële) dader
Fiscale oorzaken vermogensongelijkheid
Algemene fiscale oorzaken
o Onevenwichtigheden in internationaal verband (landen hebben
verschillende regels)
o Mogelijkheden tot belastingontwijking (en ontduiking)
Onevenwichtige belastinghefng ondernemingen
o (Te) veel fiscale voordelen voor ondernemingen (als werknemer betaal je
vanaf de eerste euro belasting, bij ondernemer pas vanaf ca. €20.000)
o Plus mogelijkheden voor (inter)nationale constructies
Onevenwichtige belastinghefng particulieren
o (Laag) belasten vermogensinkomsten
o (niet) belasten vermogensbezit
o (laag/niet) belasten vermogensoverdracht (verkrijging) (erfenis)
Onevenwichtige hefng
Kernvraag: Wat is rechtvaardig, wat ervaren belastingplichtigen als rechtvaardig?
(eerlijkheid is bijna altijd gekoppeld aan gelijkheid/gelijke behandeling)
Onderbouwd oordeel vereist inzicht in regels
Invloed ‘’roeptoeters’’ groeit anders sterk
Reële en ervaren rechtvaardigheid regels is gerelateerd aan gelijkheid
Gelijkheidsbeginsel: niet alleen ‘’gelijke gevallen gelijk behandelen’’
Maar ook ‘’ongelijke gevallen ongelijk behandelen’’ (naar mate…)
Dus hefng naar draagkracht (vgl. Rijkers)
Eerlijke belastinghefng van particulieren
Is dus hefng naar draagkracht
Draag-kracht (zelfstandig naamwoord)
1. Vermogen om te dragen
2. (figuurlijk) vermogen om geldelijke lasten te dragen
Belasting hefen naar draagkracht van belastingplichtigen
Vereist draagkrachtindicatoren (meet-eenheid)
Bekende draagkrachtindicatoren bij vermogen
1. Inkomen uit/met vermogen (denk aan verkopen van huis met winst)
2. Bezit van vermogen
3. Overdracht van vermogen (denk aan erfenis en schenking)
Vermogensinkomen als draagkrachtindicator
(vermogens)inkomsten als indicator: pluspunten
Efectief indien dat inkomen lastig uit te stellen is (geen ontwijking mogelijk)
Indicator voldoet aan gevoel van rechtvaardigheid (wie verdient betaalt)
