Skills online – semester 2 samenvatting
Sondevoeding: neus-maagsonde
Inbrengen via de neus en slokdarm naar de maag, voor iemand die het minder dan 6 weken
nodig heeft
Kan ook dienen als spoelen van de maag of opzuigen van de maaginhoud
Soorten sonde:
- Neus-maagsonde
-> via de neus naar de maag door verpleegkundige of verzorger
-> 6 weken lang zitten, langer nodig? Dan via buikwand
- Neus-duodenumsonde en neus-jejunumsonde -> via de neus naar eerste gedeelte
van de dunne darm (duodenum) of diep in de dunne darm (jejunum) -> inbrengen
onder röntgendoorlichting door een arts
- Gastrostomie sonde -> via een kunstmatige opening in de buikwand naar de maag ->
PEG-sonde
- Gastrostomie sonde met jejunumextentie -> via kunstmatige opening naar het
jejunum
- Jejunostomie sonde -> via kunstmatige opening naar het jejunum, rechtstreeks
Indicaties:
- Slik en of kauwproblemen door bv. neurologische problemen, bewusteloosheid of
een operatie aan mond of keel
- Slokdarmaandoeningen zoals een te nauwe slokdarm of een ontsteking van de
slokdarm
- Slechte voeding opname door een aandoening aan de maag of darmen
- Weinig eetlust door bv. kanker of chemotherapie
- Slechte lichamelijke conditie met een risico op wonden of decubitus in combinatie
met een zware operatie
Contra-indicaties:
- Vergroeiingen -> kan dan slokdarmperforatie ontstaan
- Operatie -> aan de slokdarm, hoofd/hals of maag -> bloeding kans groot
- Stollingsstoornissen -> kans op bloeding groot
- Onrustige zorgvrager -> kan de sonde verplaatsen
Aanwijzingen of het nog goed in de maag ligt:
- Markeringspunt is verplaatst ten opzichte van de neus
- Pijnklachten ter hoogte van thorax
- Blauwverkleuring van de huid
- Zorgvrager is benauwd
- Zweet en angstig gevoel
- Pijn of ernstige ongemak
- Hoesten, niezen en braken
- Heftige bewegingen van de zorgvrager kan het laten verplaatsen
Benodigdheden plaatsen sonde:
- Papieren zakdoekje
- Voorgeschreven steriele maagsonde
- pH-indicator
- Meetlint
- Handschoenen
- Stukje pleister
, - Kom met koud water
- Onderlegger
- Spuit 50ml
- Kocher
- Watervaste stift
- Neus-fixatiepleister
- Steunpleister
- Schaar
- Glas lauw kraanwater
- Afvalbak
Inbrengen van neus-maagsonde:
1. Zorgvrager voorbereiden
Vertellen dat hij slikbewegingen moet maken
Vragen hoe hij het prettig vindt
Spreek een stopteken af voor tijdens de handeling
Alles vertellen wat je aan het doen bent
2. Voorbereiding
Pas handhygiëne toe
Trek niet-steriele handschoenen aan
Rustige omgeving zorgen
3. De juiste houding aannemen
Kies neusgat met beste doorgankelijkheid
Zittende houding
4. Lengte sonde bepalen
NEX+10 methode -> uiteinde van de sonde en meet vanaf punt van de neus via de
oorlel naar uiteinde van het borstbeen + 10
5. Inbrengen
Hoofd iets naar voren buigen
Sonde natmaken met kraanwater
Bij kokhalzen iets terugtrekken en zorgvrager een slokje water geven
6. Ligging in de maag controleren
Spuit 5-10ml lucht door de sonde, zuig dan maagsap op en meet de pH
pH 5,5 of lager dan is het maagsap
7. Sonde fixeren
8. Sonde spoelen
Om te controleren of de doorgankelijkheid goed is
9. Afronden
Rapporteren
Methoden toedienen sondevoeding:
- Per bolus/portie
Porties via een trechter of spuit van 50ml, vooral als zorgvrager zelf ook nog kan eten
- Intermitterend
Druppelsgewijs sondevoeding via de pomp, inname voeding zo weer opbouwen
- Continue toediening
24 uur per dag voeding via een pomp -> minder intensief
Benodigdheden toedienen sondevoeding:
- Voorgeschreven sondevoeding
, - 50/60ml spuit
- Onderlegger of servet
- Gaasjes
- Kocher
- Afsluitdopje
- Glas water op kamertemperatuur
- Afvalbak
Benodigdheden per portie toedienen:
- 20ml spuit
- Trechter
- Maatbeker
- Flesopener
Benodigdheden per voedingspomp:
- Voedingspomp en gebruiksinstructie
- Voedingsslag
- Infuusstandaard of draagtas
- Opvangbakje
Sondevoeding toedienen:
1. Voorbereiden
Rust en tijd nemen
2. Sondevoeding controleren
Voeding moet op kamertemperatuur zijn
3. De juiste houding laten aannemen
Zittende of halfzittende houding
4. Klaarmaken per portie of via pomp
Hoeveelheid voeding in maatbeker gieten bij sondevoeding per portie
Sluit de voedingsslag aan op de verpakking met sondevoeding bij de pomp en er mag
geen lucht in zitten
5. Ligging in de maag controleren
Controleer of het nog goed zit bij de neuspleister en het markeringspunt, en kijk of
het opgekruld ligt
6. Sonde afklemmen en afsluitdopje verwijderen
Voor het verwijderen afklemmen van het afsluitdopje, door evt knik met kocher
7. Sonde spoelen
Met een spuit van 20-30 ml lauwwarm kraanwater
8. Sondevoeding toedienen
Zo min mogelijk lucht in de sonde
9. Sonde reinigen
Voedingsslangen doorspoelen met kraanwater, afsluitdopje reinigen en vervangen na
max 24 uur
10. Afronden
Neus-maagsonde verwijderen als:
- Vervangen moet worden
- Verstopt zit en niet opnieuw toegankelijk krijgen
- Sonde niet goed zitten na afwijkende pH-meting
- Zorgvrager voldoende voeding via de mond kan eten
- Sondevoeding niet meer passend bij behandeldoelen
Sondevoeding: neus-maagsonde
Inbrengen via de neus en slokdarm naar de maag, voor iemand die het minder dan 6 weken
nodig heeft
Kan ook dienen als spoelen van de maag of opzuigen van de maaginhoud
Soorten sonde:
- Neus-maagsonde
-> via de neus naar de maag door verpleegkundige of verzorger
-> 6 weken lang zitten, langer nodig? Dan via buikwand
- Neus-duodenumsonde en neus-jejunumsonde -> via de neus naar eerste gedeelte
van de dunne darm (duodenum) of diep in de dunne darm (jejunum) -> inbrengen
onder röntgendoorlichting door een arts
- Gastrostomie sonde -> via een kunstmatige opening in de buikwand naar de maag ->
PEG-sonde
- Gastrostomie sonde met jejunumextentie -> via kunstmatige opening naar het
jejunum
- Jejunostomie sonde -> via kunstmatige opening naar het jejunum, rechtstreeks
Indicaties:
- Slik en of kauwproblemen door bv. neurologische problemen, bewusteloosheid of
een operatie aan mond of keel
- Slokdarmaandoeningen zoals een te nauwe slokdarm of een ontsteking van de
slokdarm
- Slechte voeding opname door een aandoening aan de maag of darmen
- Weinig eetlust door bv. kanker of chemotherapie
- Slechte lichamelijke conditie met een risico op wonden of decubitus in combinatie
met een zware operatie
Contra-indicaties:
- Vergroeiingen -> kan dan slokdarmperforatie ontstaan
- Operatie -> aan de slokdarm, hoofd/hals of maag -> bloeding kans groot
- Stollingsstoornissen -> kans op bloeding groot
- Onrustige zorgvrager -> kan de sonde verplaatsen
Aanwijzingen of het nog goed in de maag ligt:
- Markeringspunt is verplaatst ten opzichte van de neus
- Pijnklachten ter hoogte van thorax
- Blauwverkleuring van de huid
- Zorgvrager is benauwd
- Zweet en angstig gevoel
- Pijn of ernstige ongemak
- Hoesten, niezen en braken
- Heftige bewegingen van de zorgvrager kan het laten verplaatsen
Benodigdheden plaatsen sonde:
- Papieren zakdoekje
- Voorgeschreven steriele maagsonde
- pH-indicator
- Meetlint
- Handschoenen
- Stukje pleister
, - Kom met koud water
- Onderlegger
- Spuit 50ml
- Kocher
- Watervaste stift
- Neus-fixatiepleister
- Steunpleister
- Schaar
- Glas lauw kraanwater
- Afvalbak
Inbrengen van neus-maagsonde:
1. Zorgvrager voorbereiden
Vertellen dat hij slikbewegingen moet maken
Vragen hoe hij het prettig vindt
Spreek een stopteken af voor tijdens de handeling
Alles vertellen wat je aan het doen bent
2. Voorbereiding
Pas handhygiëne toe
Trek niet-steriele handschoenen aan
Rustige omgeving zorgen
3. De juiste houding aannemen
Kies neusgat met beste doorgankelijkheid
Zittende houding
4. Lengte sonde bepalen
NEX+10 methode -> uiteinde van de sonde en meet vanaf punt van de neus via de
oorlel naar uiteinde van het borstbeen + 10
5. Inbrengen
Hoofd iets naar voren buigen
Sonde natmaken met kraanwater
Bij kokhalzen iets terugtrekken en zorgvrager een slokje water geven
6. Ligging in de maag controleren
Spuit 5-10ml lucht door de sonde, zuig dan maagsap op en meet de pH
pH 5,5 of lager dan is het maagsap
7. Sonde fixeren
8. Sonde spoelen
Om te controleren of de doorgankelijkheid goed is
9. Afronden
Rapporteren
Methoden toedienen sondevoeding:
- Per bolus/portie
Porties via een trechter of spuit van 50ml, vooral als zorgvrager zelf ook nog kan eten
- Intermitterend
Druppelsgewijs sondevoeding via de pomp, inname voeding zo weer opbouwen
- Continue toediening
24 uur per dag voeding via een pomp -> minder intensief
Benodigdheden toedienen sondevoeding:
- Voorgeschreven sondevoeding
, - 50/60ml spuit
- Onderlegger of servet
- Gaasjes
- Kocher
- Afsluitdopje
- Glas water op kamertemperatuur
- Afvalbak
Benodigdheden per portie toedienen:
- 20ml spuit
- Trechter
- Maatbeker
- Flesopener
Benodigdheden per voedingspomp:
- Voedingspomp en gebruiksinstructie
- Voedingsslag
- Infuusstandaard of draagtas
- Opvangbakje
Sondevoeding toedienen:
1. Voorbereiden
Rust en tijd nemen
2. Sondevoeding controleren
Voeding moet op kamertemperatuur zijn
3. De juiste houding laten aannemen
Zittende of halfzittende houding
4. Klaarmaken per portie of via pomp
Hoeveelheid voeding in maatbeker gieten bij sondevoeding per portie
Sluit de voedingsslag aan op de verpakking met sondevoeding bij de pomp en er mag
geen lucht in zitten
5. Ligging in de maag controleren
Controleer of het nog goed zit bij de neuspleister en het markeringspunt, en kijk of
het opgekruld ligt
6. Sonde afklemmen en afsluitdopje verwijderen
Voor het verwijderen afklemmen van het afsluitdopje, door evt knik met kocher
7. Sonde spoelen
Met een spuit van 20-30 ml lauwwarm kraanwater
8. Sondevoeding toedienen
Zo min mogelijk lucht in de sonde
9. Sonde reinigen
Voedingsslangen doorspoelen met kraanwater, afsluitdopje reinigen en vervangen na
max 24 uur
10. Afronden
Neus-maagsonde verwijderen als:
- Vervangen moet worden
- Verstopt zit en niet opnieuw toegankelijk krijgen
- Sonde niet goed zitten na afwijkende pH-meting
- Zorgvrager voldoende voeding via de mond kan eten
- Sondevoeding niet meer passend bij behandeldoelen
