12
Probleem 2: Inclusief Onderwijs
Ruijs & Peetsma - Effects of inclusion on students with and without special educational needs reviewed
→ LITERATUUR (/systematic) REVIEW
Abstract
In veel landen shift het onderwijs naar inclusief onderwijs (vanwege mensenrechten). De effecten daarvan moeten
echter worden meegenomen in de design van inclusief onderwijs. Deze (algemene?) review onderzoekt de effecten
van inclusief onderwijs op studenten met en onder speciale onderwijsbehoeften → zowel cognitief als socio-
emotioneel.
Resultaten tonen neutrale tot positieve effecten van inclusief onderwijs. De academische prestatie is bij inclusief en
non-inclusief onderwijs vergelijkbaar (of zelfs beter bij inclusief onderwijs). Wel verschillen tussen hoger en lager
presterende studenten zonder speciale onderwijsbehoeften. Op sociaal gebied hebben kinderen met speciale
onderwijsbehoeften een minder goede sociale positie dan kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften.
Introductie
Inclusief onderwijs = het onderwijzen van kinderen met speciale onderwijsbehoeften in reguliere scholen in plaats
van speciale scholen (support naar het kind brengen in plaats van kind naar support brengen). Grote verschillen
tussen landen in het beleid van inclusief onderwijs (hoeveelheid kinderen in speciaal onderwijs, het soort speciaal
onderwijs dat kinderen nodig hebben, of binnen het inclusief onderwijs: in reguliere klassen of aparte klassen).
Argumenten vóór inclusief onderwijs volgens Farrel: sociaal-politiek (dat kinderen met speciale onderwijs behoeften
het recht hebben om op reguliere scholen te zitten. Kritiek: (1) nog belangrijker dat kinderen goed onderwijs krijgen,
zelfs als dat betekent dat ze speciaal onderwijs moeten krijgen, (2) hoewel ouders kunnen denken dat ze beter op
reguliere scholen kunnen zitten, is het soms beter voor kinderen om op speciaal onderwijs te zitten, (3) andere
kinderen hebben ook recht op goed onderwijs, en inclusief onderwijs zou daar negatief effect op kunnen hebben en
(4) er moet een keuze kunnen zijn. Hierom is empirisch bewijs heel belangrijk, om te zien hoe inclusief onderwijs de
kinderen beïnvloed.
Eerder onderzoek over inclusief onderwijs is gefocust op de effecten van inclusief onderwijs op de kinderen met veel
speciale onderwijsbehoeften maar niet veel over kinderen met milde speciale onderwijs behoeften (terwijl dit de
grootste groep is).
Methode
Inclusiecriteria:
• Aanwezigheid controle groep en pre-/posttest design
• Substantiële hoeveelheid participanten (niet altijd even veel maar samen genomen wel?)
• Kinderen met zware speciale onderwijsbehoeften zijn uitgesloten
Kinderen met milde speciale onderwijs behoeften: milde leerproblemen, milde gedragsproblemen, en milde
psychosociale problemen (terminologie is inconsistent, dus niet altijd duidelijk hoe in onderzoeken gebruikt wordt)
Artikelen vanaf 1999 tot 2008 gebruikt
Prestatie van kinderen met speciale onderwijsbehoeften
De meeste onderzoeken vonden neutrale tot positieve resultaten, voor de academische prestatie van kinderen met
milde speciale onderwijsbehoeften (leerproblemen, mentale achterstand, gedragsproblemen of psychosociale
problemen). Weinig onderzoeken toonden negatieve effecten. Dit suggereert dat kinderen met speciale
onderwijsbehoeften beter presteren in inclusieve setting dan in non-inclusieve setting.
Vooral combinatie tussen inclusief en normaal onderwijs leidt tot positief effect (maar deze combinaties zijn niet
goed te vergelijking)
Beperkingen: niet alle onderzoeken maakten gebruik van een controle groep, dus moeilijk om conclusies te
trekken (in vergelijking met kinderen in speciaal onderwijs). Daarnaast (belangrijker) grote verschillen in design
van inclusief onderwijs (volledig inclusief of deels), zou kunnen dat hier verschillen in resultaten in zijn.
, 13
Socio-emotionele effecten op kinderen met speciale onderwijsbehoeften
Belangrijk omdat speciale scholen de zelfverzekerdheid van kinderen kan aantasten (voelt als falen), maar aan de
andere kant kunnen ze zich in reguliere scholen gaan vergelijken met andere kinderen en zo ook minder
zelfverzekerd worden. Ook de lange weg naar speciale scholen kan negatief effect hebben op sociale contacten.
Voor de meeste onderzoeken niet mogelijk om conclusies te trekken vanwege het gebrek aan controle groepen in
het speciaal onderwijs. Het lijkt erop dat kinderen met speciale onderwijsbehoeften minder leuk worden gevonden
dan kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften. In onderzoeken met controle groepen zijn gemixte resultaten
gevonden (positief in de zin van sociaal en emotioneel functioneren en zelfperceptie, maar negatief in de zin van
beoordeling van anderen en negatiever zelfbeeld dan kinderen in speciaal onderwijs). Het zou kunnen dat kinderen
met speciale onderwijsbehoeften een minder positieve sociale positie hebben dan kinderen zonder speciale
onderwijsbehoeften. De onderzoeken zijn niet ingegaan op het effect van inclusief onderwijs op sociale contacten in
de leefomgeving.
Academische prestatie bij kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften
Zou negatief kunnen zijn omdat docenten meer aandacht moeten geven aan kinderen met speciale
onderwijsbehoeften, maar kan ook zorgen voor een meer adaptieve educatie wat weer een positief effect zou
kunnen hebben. Vaak zijn ook extra docenten en assistenten aanwezig in inclusief onderwijs en dat kan ook helpen.
Moeilijk conclusies te trekken, sommige onderzoeken hebben positieve resultaten, andere negatieve resultaten (of
geen). Belangrijk: grote verschillen in design van de onderzoeken, sommige hadden veel additioneel support en
andere niet. Ook de manier waarop de andere kinderen waren betrokken verschilde. Verschillen tussen scholen
kunnen ook een groot effect hebben op de effecten van inclusief of non-inclusief onderwijs.
Het lijkt erop dat inclusief onderwijs een positief effect heeft op laag scorende scholieren, maar helaas niet
onderzoek gedaan naar een differentieel effect tussen hoog en laag scorende scholieren. (Dit is wel belangrijk
want zou kunnen leiden tot een neutraal gemiddelde wanneer laag scorende studenten een positief effect
hebben en hoog scorende scholieren een negatief effect en je deze samen neemt) Hier is namelijk wel een
onderzoek gedaan bij kinderen met zware speciale onderwijsbehoeften
Sociale effecten op kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften
Weinig onderzoek aanwezig, meeste onderzoeken vinden positief/neutraal/gemixte resultaten. Bij onderzoeken met
kinderen met zware speciale onderwijsbehoeften is een positief sociaal effect op kinderen zonder speciale
onderwijsbehoeften omdat zij minder vooroordelen hebben over deze kinderen, maar niet duidelijk of dit
generaliseert naar alle kinderen met speciale onderwijsbehoeften of alleen de kinderen die zij kennen. Ook
belangrijk om te weten dat ze waarschijnlijk alsnog als minder positief kijken naar kinderen met speciale
onderwijsbehoeften dan naar kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften.
Discussie
Beperkingen:
• Er zijn veel verschillen in de manier waarop inclusief onderwijs wordt geïmplementeerd → moeilijk om
onderzoeken te vergelijken en generaliseren, aangezien de effecten zouden kunnen verschillen.
• Alleen gekeken naar de effecten op scholieren maar niet op bijvoorbeeld docenten → houding van
docenten is ook belangrijk! Als die zich niet bekwaam voelen kan dit bijvoorbeeld een negatief effect
hebben.
• Geen meta-analyse of statistische effecten → significantie.
• Focus op kwantitatief onderzoek en niet op kwalitatief → zou ook interessant kunnen zijn voor processen en
ervaringen
Meeste resultaten suggereren milde positieve of neutrale effecten van inclusief onderwijs. Als je kijkt naar empirisch
bewijs in plaats van het mensenrecht debat, zou inclusief onderwijs gunstig zijn.
Szumski et al. - Academic achievement of students without special educational needs in inclusive classrooms/ A
meta-analysis
Probleem 2: Inclusief Onderwijs
Ruijs & Peetsma - Effects of inclusion on students with and without special educational needs reviewed
→ LITERATUUR (/systematic) REVIEW
Abstract
In veel landen shift het onderwijs naar inclusief onderwijs (vanwege mensenrechten). De effecten daarvan moeten
echter worden meegenomen in de design van inclusief onderwijs. Deze (algemene?) review onderzoekt de effecten
van inclusief onderwijs op studenten met en onder speciale onderwijsbehoeften → zowel cognitief als socio-
emotioneel.
Resultaten tonen neutrale tot positieve effecten van inclusief onderwijs. De academische prestatie is bij inclusief en
non-inclusief onderwijs vergelijkbaar (of zelfs beter bij inclusief onderwijs). Wel verschillen tussen hoger en lager
presterende studenten zonder speciale onderwijsbehoeften. Op sociaal gebied hebben kinderen met speciale
onderwijsbehoeften een minder goede sociale positie dan kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften.
Introductie
Inclusief onderwijs = het onderwijzen van kinderen met speciale onderwijsbehoeften in reguliere scholen in plaats
van speciale scholen (support naar het kind brengen in plaats van kind naar support brengen). Grote verschillen
tussen landen in het beleid van inclusief onderwijs (hoeveelheid kinderen in speciaal onderwijs, het soort speciaal
onderwijs dat kinderen nodig hebben, of binnen het inclusief onderwijs: in reguliere klassen of aparte klassen).
Argumenten vóór inclusief onderwijs volgens Farrel: sociaal-politiek (dat kinderen met speciale onderwijs behoeften
het recht hebben om op reguliere scholen te zitten. Kritiek: (1) nog belangrijker dat kinderen goed onderwijs krijgen,
zelfs als dat betekent dat ze speciaal onderwijs moeten krijgen, (2) hoewel ouders kunnen denken dat ze beter op
reguliere scholen kunnen zitten, is het soms beter voor kinderen om op speciaal onderwijs te zitten, (3) andere
kinderen hebben ook recht op goed onderwijs, en inclusief onderwijs zou daar negatief effect op kunnen hebben en
(4) er moet een keuze kunnen zijn. Hierom is empirisch bewijs heel belangrijk, om te zien hoe inclusief onderwijs de
kinderen beïnvloed.
Eerder onderzoek over inclusief onderwijs is gefocust op de effecten van inclusief onderwijs op de kinderen met veel
speciale onderwijsbehoeften maar niet veel over kinderen met milde speciale onderwijs behoeften (terwijl dit de
grootste groep is).
Methode
Inclusiecriteria:
• Aanwezigheid controle groep en pre-/posttest design
• Substantiële hoeveelheid participanten (niet altijd even veel maar samen genomen wel?)
• Kinderen met zware speciale onderwijsbehoeften zijn uitgesloten
Kinderen met milde speciale onderwijs behoeften: milde leerproblemen, milde gedragsproblemen, en milde
psychosociale problemen (terminologie is inconsistent, dus niet altijd duidelijk hoe in onderzoeken gebruikt wordt)
Artikelen vanaf 1999 tot 2008 gebruikt
Prestatie van kinderen met speciale onderwijsbehoeften
De meeste onderzoeken vonden neutrale tot positieve resultaten, voor de academische prestatie van kinderen met
milde speciale onderwijsbehoeften (leerproblemen, mentale achterstand, gedragsproblemen of psychosociale
problemen). Weinig onderzoeken toonden negatieve effecten. Dit suggereert dat kinderen met speciale
onderwijsbehoeften beter presteren in inclusieve setting dan in non-inclusieve setting.
Vooral combinatie tussen inclusief en normaal onderwijs leidt tot positief effect (maar deze combinaties zijn niet
goed te vergelijking)
Beperkingen: niet alle onderzoeken maakten gebruik van een controle groep, dus moeilijk om conclusies te
trekken (in vergelijking met kinderen in speciaal onderwijs). Daarnaast (belangrijker) grote verschillen in design
van inclusief onderwijs (volledig inclusief of deels), zou kunnen dat hier verschillen in resultaten in zijn.
, 13
Socio-emotionele effecten op kinderen met speciale onderwijsbehoeften
Belangrijk omdat speciale scholen de zelfverzekerdheid van kinderen kan aantasten (voelt als falen), maar aan de
andere kant kunnen ze zich in reguliere scholen gaan vergelijken met andere kinderen en zo ook minder
zelfverzekerd worden. Ook de lange weg naar speciale scholen kan negatief effect hebben op sociale contacten.
Voor de meeste onderzoeken niet mogelijk om conclusies te trekken vanwege het gebrek aan controle groepen in
het speciaal onderwijs. Het lijkt erop dat kinderen met speciale onderwijsbehoeften minder leuk worden gevonden
dan kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften. In onderzoeken met controle groepen zijn gemixte resultaten
gevonden (positief in de zin van sociaal en emotioneel functioneren en zelfperceptie, maar negatief in de zin van
beoordeling van anderen en negatiever zelfbeeld dan kinderen in speciaal onderwijs). Het zou kunnen dat kinderen
met speciale onderwijsbehoeften een minder positieve sociale positie hebben dan kinderen zonder speciale
onderwijsbehoeften. De onderzoeken zijn niet ingegaan op het effect van inclusief onderwijs op sociale contacten in
de leefomgeving.
Academische prestatie bij kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften
Zou negatief kunnen zijn omdat docenten meer aandacht moeten geven aan kinderen met speciale
onderwijsbehoeften, maar kan ook zorgen voor een meer adaptieve educatie wat weer een positief effect zou
kunnen hebben. Vaak zijn ook extra docenten en assistenten aanwezig in inclusief onderwijs en dat kan ook helpen.
Moeilijk conclusies te trekken, sommige onderzoeken hebben positieve resultaten, andere negatieve resultaten (of
geen). Belangrijk: grote verschillen in design van de onderzoeken, sommige hadden veel additioneel support en
andere niet. Ook de manier waarop de andere kinderen waren betrokken verschilde. Verschillen tussen scholen
kunnen ook een groot effect hebben op de effecten van inclusief of non-inclusief onderwijs.
Het lijkt erop dat inclusief onderwijs een positief effect heeft op laag scorende scholieren, maar helaas niet
onderzoek gedaan naar een differentieel effect tussen hoog en laag scorende scholieren. (Dit is wel belangrijk
want zou kunnen leiden tot een neutraal gemiddelde wanneer laag scorende studenten een positief effect
hebben en hoog scorende scholieren een negatief effect en je deze samen neemt) Hier is namelijk wel een
onderzoek gedaan bij kinderen met zware speciale onderwijsbehoeften
Sociale effecten op kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften
Weinig onderzoek aanwezig, meeste onderzoeken vinden positief/neutraal/gemixte resultaten. Bij onderzoeken met
kinderen met zware speciale onderwijsbehoeften is een positief sociaal effect op kinderen zonder speciale
onderwijsbehoeften omdat zij minder vooroordelen hebben over deze kinderen, maar niet duidelijk of dit
generaliseert naar alle kinderen met speciale onderwijsbehoeften of alleen de kinderen die zij kennen. Ook
belangrijk om te weten dat ze waarschijnlijk alsnog als minder positief kijken naar kinderen met speciale
onderwijsbehoeften dan naar kinderen zonder speciale onderwijsbehoeften.
Discussie
Beperkingen:
• Er zijn veel verschillen in de manier waarop inclusief onderwijs wordt geïmplementeerd → moeilijk om
onderzoeken te vergelijken en generaliseren, aangezien de effecten zouden kunnen verschillen.
• Alleen gekeken naar de effecten op scholieren maar niet op bijvoorbeeld docenten → houding van
docenten is ook belangrijk! Als die zich niet bekwaam voelen kan dit bijvoorbeeld een negatief effect
hebben.
• Geen meta-analyse of statistische effecten → significantie.
• Focus op kwantitatief onderzoek en niet op kwalitatief → zou ook interessant kunnen zijn voor processen en
ervaringen
Meeste resultaten suggereren milde positieve of neutrale effecten van inclusief onderwijs. Als je kijkt naar empirisch
bewijs in plaats van het mensenrecht debat, zou inclusief onderwijs gunstig zijn.
Szumski et al. - Academic achievement of students without special educational needs in inclusive classrooms/ A
meta-analysis
