Samenvatting juridisch periode C (Wonen)
Verbintenissenrecht
H1 – verbintenissenrecht: plaatsbepaling
Een verbintenis is iets wat je volgens het recht verplicht bent om te doen of laten
(=prestatie). De prestatie moet op geld waardeerbaar zijn. Er zijn altijd minimaal twee
partijen betrokken. Bij het niet nakomen van de verbintenis is de desbetreffende partij
aansprakelijk voor de gevolgen.
Een verbintenis kan ontstaan uit overeenkomst of de wet:
- Overeenkomst arbeidsovereenkomst, huurovereenkomst, etc.
- Wet onrechtmatige daad en rechtmatige daad.
In geval van een overeenkomst:
- Een overeenkomst is een afspraak, ontstaan uit een aanvaarding van een aanbod
wilsovereenstemming (twee verbintenissen).
- Overeenkomst verbintenis tot het verplichten van doen/uitvoeren.
- Tenietgaan van een verbintenis na nakoming houdt de verbintenis op met bestaan.
- Object: prestatie van de verbintenis en rechtssubjecten: de dragers van rechten en
plichten.
- Er is sprake van een schuldeiser en een schuldenaar.
o Schuldeiser: de partij die recht heeft op de prestatie.
o Schuldenaar: de partij die de prestatie moet verrichten.
- Een wanprestatie is een tekortkoming in de nakoming van een verbintenis.
- In geval van laten (i.p.v. doen) de prestatie is een nalaten.
o Voorbeeld: concurrentiebeding bij een arbeidsovereenkomst. Na
uitdiensttreding word je verplicht iets te laten.
In geval van een onrechtmatige daad (art 6:162 BW):
- Geen sprake van een wilsovereenstemming.
- De prestatie betreft het betalen van een schadevergoeding.
- Het plegen van een onrechtmatige daad wettelijke aansprakelijkheid.
- Sprake van één verbintenis.
- WA-verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid.
o Biedt geen dekking bij opzet.
In geval van een rechtmatige daad:
- Onverschuldigde betaling (art. 6:203 BW) verbintenis: verplicht tot terugstorten.
- Ongerechtvaardigde verrijking (art. 6:212 BW) verbintenis: verplicht tot
terugstorten van verrijking die is ontstaan na een onverschuldigde betaling (in dit
geval rente).
- Zaakwaarneming (art 6:198 BW) verbintenis: ontstaan van een verschuldigde
betaling van de kosten die gemaakt zijn door een dienst die in jouw voordeel is
gedaan.
, o Voorbeeld: de buurman repareert een gebroken raam terwijl jij op vakantie
bent. Jij bent aansprakelijk voor de kosten en moet je buurman deze
terugbetalen.
Beginselen en uitgangspunten van het privaatrecht:
- Contractsvrijheid partijen zijn vrij om overeen te komen wat zij willen.
- Pacta sunt servanda overeenkomsten moeten worden nagekomen.
- Vormvrijheid er geldt geen speciale vorm waarin handelingen verricht moeten
worden, tenzij de wetgever anders bepaalt. Een overeenkomst mag bijvoorbeeld ook
mondeling zijn i.p.v. schriftelijk.
- De redelijkheid en billijkheid (art. 6:2 BW) partijen zijn verplicht zich redelijk en
billijk te gedragen (naar verstand en naar rechtsgevoel) in geval van een onduidelijke
situatie.
- Bijzonder gaat voor algemeen bijzondere regels/wetgeving hebben voorrang op
algemene regels/wetgeving.
H2 – rechtsfeiten
Rechtsfeiten hebben een rechtsgevolg. Een overeenkomst ontstaat door aanbod en
aanvaarding art. 6:217 lid 1 BW. Aanbod en aanvaarding zijn rechtshandelingen.
Rechtshandeling rechtsgevolg rechtsfeit.
Bij het verrichten van een rechtshandeling moet de wil van een rechtssubject gericht zijn op
zijn rechtsgevolg.
Art. 6:213 BW een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling. Dit zijn
verbintenisscheppende/obligatoire overeenkomsten.
Het huwelijk is een familierechtelijke overeenkomst. Het huwelijk valt dan ook niet onder art.
6:213 BW.
Overeenkomst meerzijdige rechtshandeling. Wederkerige overeenkomst: beide partijen
nemen een verplichting op zich, denk aan een huurovereenkomst. Bij een niet-wederkerige
(eenzijdige, niet te verwarren met eenzijdige rechtshandeling) overeenkomst neem slechts
één partij een verplichting op zich, denk aan een schenking.
Feitelijke handeling (= (on)rechtmatige daad) overeenkomst ontstaat niet uit
wilsovereenstemming, maar uit de wet.
Blote rechtsfeiten feit waar een rechtsgevolg aan verbindt, geen sprake van een handeling
(geboorte, overlijden, meerderjarig worden).
, Rechtsfeitenschema:
Rechtshandelingen (vermogensrecht) art. 3:33 BW
- Wil bewuste verklaring.
- Art. 3:37 lid 1 BW een verklaring kan in elke vorm geschieden en in één of meer
gedragingen besloten liggen, tenzij de wetgever anders bepaalt (vormvrijheid).
- Rechtsgevolg treedt in (art. 3:33 BW).
- Moet berusten op reële mogelijkheid, het rechtsgevolg moet kunnen intreden.
- Er moet sprake zijn van een aanbod, niet een uitnodiging om in onderhandeling te
kunnen treden.
- Art. 3:39 BW rechtshandeling die niet in de voorgeschreven vorm is verricht is
nietig.
- Art. 4:94 BW een uiterste wil (testament) kan alleen opgesteld worden door een
notariële/onderhandse akte. Uitzondering in noodsituaties of voor bepaalde (kleine)
onderdelen van de erfenis.
- Beoogd rechtsgevolg = totstandkoming van de overeenkomst.
Verbintenissenrecht
H1 – verbintenissenrecht: plaatsbepaling
Een verbintenis is iets wat je volgens het recht verplicht bent om te doen of laten
(=prestatie). De prestatie moet op geld waardeerbaar zijn. Er zijn altijd minimaal twee
partijen betrokken. Bij het niet nakomen van de verbintenis is de desbetreffende partij
aansprakelijk voor de gevolgen.
Een verbintenis kan ontstaan uit overeenkomst of de wet:
- Overeenkomst arbeidsovereenkomst, huurovereenkomst, etc.
- Wet onrechtmatige daad en rechtmatige daad.
In geval van een overeenkomst:
- Een overeenkomst is een afspraak, ontstaan uit een aanvaarding van een aanbod
wilsovereenstemming (twee verbintenissen).
- Overeenkomst verbintenis tot het verplichten van doen/uitvoeren.
- Tenietgaan van een verbintenis na nakoming houdt de verbintenis op met bestaan.
- Object: prestatie van de verbintenis en rechtssubjecten: de dragers van rechten en
plichten.
- Er is sprake van een schuldeiser en een schuldenaar.
o Schuldeiser: de partij die recht heeft op de prestatie.
o Schuldenaar: de partij die de prestatie moet verrichten.
- Een wanprestatie is een tekortkoming in de nakoming van een verbintenis.
- In geval van laten (i.p.v. doen) de prestatie is een nalaten.
o Voorbeeld: concurrentiebeding bij een arbeidsovereenkomst. Na
uitdiensttreding word je verplicht iets te laten.
In geval van een onrechtmatige daad (art 6:162 BW):
- Geen sprake van een wilsovereenstemming.
- De prestatie betreft het betalen van een schadevergoeding.
- Het plegen van een onrechtmatige daad wettelijke aansprakelijkheid.
- Sprake van één verbintenis.
- WA-verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid.
o Biedt geen dekking bij opzet.
In geval van een rechtmatige daad:
- Onverschuldigde betaling (art. 6:203 BW) verbintenis: verplicht tot terugstorten.
- Ongerechtvaardigde verrijking (art. 6:212 BW) verbintenis: verplicht tot
terugstorten van verrijking die is ontstaan na een onverschuldigde betaling (in dit
geval rente).
- Zaakwaarneming (art 6:198 BW) verbintenis: ontstaan van een verschuldigde
betaling van de kosten die gemaakt zijn door een dienst die in jouw voordeel is
gedaan.
, o Voorbeeld: de buurman repareert een gebroken raam terwijl jij op vakantie
bent. Jij bent aansprakelijk voor de kosten en moet je buurman deze
terugbetalen.
Beginselen en uitgangspunten van het privaatrecht:
- Contractsvrijheid partijen zijn vrij om overeen te komen wat zij willen.
- Pacta sunt servanda overeenkomsten moeten worden nagekomen.
- Vormvrijheid er geldt geen speciale vorm waarin handelingen verricht moeten
worden, tenzij de wetgever anders bepaalt. Een overeenkomst mag bijvoorbeeld ook
mondeling zijn i.p.v. schriftelijk.
- De redelijkheid en billijkheid (art. 6:2 BW) partijen zijn verplicht zich redelijk en
billijk te gedragen (naar verstand en naar rechtsgevoel) in geval van een onduidelijke
situatie.
- Bijzonder gaat voor algemeen bijzondere regels/wetgeving hebben voorrang op
algemene regels/wetgeving.
H2 – rechtsfeiten
Rechtsfeiten hebben een rechtsgevolg. Een overeenkomst ontstaat door aanbod en
aanvaarding art. 6:217 lid 1 BW. Aanbod en aanvaarding zijn rechtshandelingen.
Rechtshandeling rechtsgevolg rechtsfeit.
Bij het verrichten van een rechtshandeling moet de wil van een rechtssubject gericht zijn op
zijn rechtsgevolg.
Art. 6:213 BW een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling. Dit zijn
verbintenisscheppende/obligatoire overeenkomsten.
Het huwelijk is een familierechtelijke overeenkomst. Het huwelijk valt dan ook niet onder art.
6:213 BW.
Overeenkomst meerzijdige rechtshandeling. Wederkerige overeenkomst: beide partijen
nemen een verplichting op zich, denk aan een huurovereenkomst. Bij een niet-wederkerige
(eenzijdige, niet te verwarren met eenzijdige rechtshandeling) overeenkomst neem slechts
één partij een verplichting op zich, denk aan een schenking.
Feitelijke handeling (= (on)rechtmatige daad) overeenkomst ontstaat niet uit
wilsovereenstemming, maar uit de wet.
Blote rechtsfeiten feit waar een rechtsgevolg aan verbindt, geen sprake van een handeling
(geboorte, overlijden, meerderjarig worden).
, Rechtsfeitenschema:
Rechtshandelingen (vermogensrecht) art. 3:33 BW
- Wil bewuste verklaring.
- Art. 3:37 lid 1 BW een verklaring kan in elke vorm geschieden en in één of meer
gedragingen besloten liggen, tenzij de wetgever anders bepaalt (vormvrijheid).
- Rechtsgevolg treedt in (art. 3:33 BW).
- Moet berusten op reële mogelijkheid, het rechtsgevolg moet kunnen intreden.
- Er moet sprake zijn van een aanbod, niet een uitnodiging om in onderhandeling te
kunnen treden.
- Art. 3:39 BW rechtshandeling die niet in de voorgeschreven vorm is verricht is
nietig.
- Art. 4:94 BW een uiterste wil (testament) kan alleen opgesteld worden door een
notariële/onderhandse akte. Uitzondering in noodsituaties of voor bepaalde (kleine)
onderdelen van de erfenis.
- Beoogd rechtsgevolg = totstandkoming van de overeenkomst.
