Goederenrecht onderwijsweek 5
2.6
Genotsrechten en zekerheidsrechten
Genotsrechten zijn rechten die de rechthebbende gebruiksgenot verschafen van de zaak of het recht waarop
ze rusten. Het zekerheidsrechten worden rechten bedoeld die de rechthebbende zekerheid bieden ter
voldoening van een vordering die hij op een schuldenaar heeft de gerechtgde is dus niet bevoegd om het goed
waarop het zekerheidsrecht ruste gebruiken.
Genotsrechten Zekerheidsrechten
Vruchtgebruik Pand
Erfdienstbaarheid Hypotheek
Erfpacht
Opstal
Appartement
Erfdienstbaarheid, erfpacht, opstal en appartement zijn genotsrechten die uitsluitend op zaken kunnen worden
gevestgd. Deze beperkte rechten worden daarom ook wel zakelijke genotsrechten genoemd.
Vruchtgebruik is het enige genotsrecht dat zowel op een zaak als op een vermogensrecht kan worden
gevestgdt rust het op een zaak, dan wordt het eveneens aangemerkt als een zakelijk genotsrecht.
De zekerheidsrechten pand en hypotheek kunnen zowel op zaken als op vermogensrechten worden gevestgd.
Vruchtgebruik
De vestging van een recht van vruchtgebruik wordt geregeld door art 3:98 jo 3:84 lid 1 BW en vereist:
- Vestging (in plaats van levering)
- Geldige ttel
- Beschikkingsbevoegdheid.
Uit hoofde van art. 3:99 BW ontstaat door verjaring een recht van vruchtgebruik op roerende zaken, niet-
registergoederen na een onafgebroken gebruik te goeder trouw van drie jaar. Gaat het om andere goederen,
dan is een onafgebroken gebruik te goeder trouw van ten jaar vereist.
In art. 3:212 tot en met 3:218 BW worden de meeste bevoegdheden van de vruchtgebruiker geregeldt in deze
sub-paragraaf wordt volstaan met een opsomming van de belangrijkste bevoegdheden. Een vruchtgebruiker
kan de volgende bevoegdheden toekomen:
- Vervreemden, indien goederen bestemd zijn om vervreemd te worden zoals aandelen), art. 3:212 lid 1
BW
- Beleggen van geld, art 3:214 BWt
- Verteren en vervreemden (bijvoorbeeld in het geval van gebruik van het vermogen van een erfater),
art. 3:215 BW
- Verhuren en verpachten (bijvoorbeeld bij vruchtgebruik van een huis) art. 3:217 BW
- Doen van een verzoek om een rechterlijk e uitspraak betrefende het recht van vruchtgebruik, art.
3:218 BW
- Overdracht en bezwaren recht van vruchtgebruik, art. 3:223 BW
Naast bevoegdheden heef de vruchtgebruiker een aantal verplichtngent te belangrijkste zijn:
- Beschrijving van de goederen waarop het vruchtgebruik rust, art. 3:205 lid 1 BW
- Jaarlijkse opgave van de goederen aan de hoofdgerechtgde, art. 3:205 lid 4 BW’
- Beheer en zorg voor de goederen als een goed vruchtgebruiker, art. 3:207 lid 3 BW
- Afsluiten verzekering wanneer dit gebruikelijk is, art. 3:209 BWt
- Bij einde vruchtgebruik de goederen ter beschikking van de hoofdgerechtgde stellen, art. 3:225 BW.
Erfdienstbaarheid
We weten al dat een recht van erfdienstbaarheid ontstaat door vestging of verjaring (art. 5:72 BW). De
vestging van dit recht wordt (net als de vestging van vruchtgebruik) geregeld door art. 3:98 jo 3:84 lid 1 BW.
2.6
Genotsrechten en zekerheidsrechten
Genotsrechten zijn rechten die de rechthebbende gebruiksgenot verschafen van de zaak of het recht waarop
ze rusten. Het zekerheidsrechten worden rechten bedoeld die de rechthebbende zekerheid bieden ter
voldoening van een vordering die hij op een schuldenaar heeft de gerechtgde is dus niet bevoegd om het goed
waarop het zekerheidsrecht ruste gebruiken.
Genotsrechten Zekerheidsrechten
Vruchtgebruik Pand
Erfdienstbaarheid Hypotheek
Erfpacht
Opstal
Appartement
Erfdienstbaarheid, erfpacht, opstal en appartement zijn genotsrechten die uitsluitend op zaken kunnen worden
gevestgd. Deze beperkte rechten worden daarom ook wel zakelijke genotsrechten genoemd.
Vruchtgebruik is het enige genotsrecht dat zowel op een zaak als op een vermogensrecht kan worden
gevestgdt rust het op een zaak, dan wordt het eveneens aangemerkt als een zakelijk genotsrecht.
De zekerheidsrechten pand en hypotheek kunnen zowel op zaken als op vermogensrechten worden gevestgd.
Vruchtgebruik
De vestging van een recht van vruchtgebruik wordt geregeld door art 3:98 jo 3:84 lid 1 BW en vereist:
- Vestging (in plaats van levering)
- Geldige ttel
- Beschikkingsbevoegdheid.
Uit hoofde van art. 3:99 BW ontstaat door verjaring een recht van vruchtgebruik op roerende zaken, niet-
registergoederen na een onafgebroken gebruik te goeder trouw van drie jaar. Gaat het om andere goederen,
dan is een onafgebroken gebruik te goeder trouw van ten jaar vereist.
In art. 3:212 tot en met 3:218 BW worden de meeste bevoegdheden van de vruchtgebruiker geregeldt in deze
sub-paragraaf wordt volstaan met een opsomming van de belangrijkste bevoegdheden. Een vruchtgebruiker
kan de volgende bevoegdheden toekomen:
- Vervreemden, indien goederen bestemd zijn om vervreemd te worden zoals aandelen), art. 3:212 lid 1
BW
- Beleggen van geld, art 3:214 BWt
- Verteren en vervreemden (bijvoorbeeld in het geval van gebruik van het vermogen van een erfater),
art. 3:215 BW
- Verhuren en verpachten (bijvoorbeeld bij vruchtgebruik van een huis) art. 3:217 BW
- Doen van een verzoek om een rechterlijk e uitspraak betrefende het recht van vruchtgebruik, art.
3:218 BW
- Overdracht en bezwaren recht van vruchtgebruik, art. 3:223 BW
Naast bevoegdheden heef de vruchtgebruiker een aantal verplichtngent te belangrijkste zijn:
- Beschrijving van de goederen waarop het vruchtgebruik rust, art. 3:205 lid 1 BW
- Jaarlijkse opgave van de goederen aan de hoofdgerechtgde, art. 3:205 lid 4 BW’
- Beheer en zorg voor de goederen als een goed vruchtgebruiker, art. 3:207 lid 3 BW
- Afsluiten verzekering wanneer dit gebruikelijk is, art. 3:209 BWt
- Bij einde vruchtgebruik de goederen ter beschikking van de hoofdgerechtgde stellen, art. 3:225 BW.
Erfdienstbaarheid
We weten al dat een recht van erfdienstbaarheid ontstaat door vestging of verjaring (art. 5:72 BW). De
vestging van dit recht wordt (net als de vestging van vruchtgebruik) geregeld door art. 3:98 jo 3:84 lid 1 BW.
