Samenvatting Beleggen en financiële markten II (IGOBIV)

College

, College 1
Derivaten
- Afgeleide financiële titels
- Doel:
o Het verplaatsen van risico van een onderliggende belegging
- Zero Sum Game:
o Of de beurs nu stijgt of daalt, het verlies van de ene belegger is gelijk aan de winst van de
andere belegger

Soorten derivaten
- Opties
- Warrants
- Termijn contracten
- Swaps en gestructureerde producten

Opties
- Betekenis
o Een optie is het recht gedurende een bepaalde periode of op een bepaald moment om een
onderliggende waarde te kopen of verkopen tegen een vooraf vastgestelde prijs
- Call-optie
o Het recht om de onderliggende waarde tegen een bepaalde prijs te kopen
- Put-optie
o Het recht om de onderliggende waarde tegen een bepaalde prijs te verkopen
- Optiepremie
o De prijs om het optierecht te verkrijgen
o De optiepremie varieert en staat gelijk aan de beurskoers
o De optiepremie is de premie per onderliggend aandeel
 Wordt dus vermenigvuldigd keer 100 voor één contract
- Uitoefenprijs (strike price)
o De prijs waartegen de onderliggende waarde gekocht of verkocht mag worden. Deze prijs ligt
van tevoren vast
- Gestandaardiseerd
o Een optiecontract bestaat altijd uit 100 aandelen
- Looptijd
o Opties hebben een beperkte looptijd en wordt aangegeven door de maand en het jaar van
expiratie
o Alle Nederlandse opties expireren op de derde vrijdag van de maand
- Typen opties
o Amerikaanse stijl
 Kunnen worden uitgeoefend op elk moment tot en met de expiratiedatum
 Alle Nederlandse opties zijn volgens het Amerikaanse model
o Europese stijl
 Kunnen uitsluitend worden uitgevoerd op expiratiedatum
- Uitoefening
o Bij uitoefenen wijst de beurs willekeurig een schrijver aan die zijn plicht moet nakomen
 Dit heet assignment
o Er kan worden uitgevoerd door fysieke levering van de onderliggende waarde of door
contante verrekening
 Fysieke levering
 De onderliggende waarde wordt overgedragen
 Contante verrekening
 De waarde van de verplichting wordt door contante betaling overgedragen

, Schrijven van opties
- Voor het verkrijgen van de optiepremie gaat de schrijver de plicht aan te moeten leveren of te kopen
bij uitoefening van de optie
- Risico’s
o Bij een put-optie, het risico om te moeten kopen tegen een koers die boven de beurskoers
ligt
o Bij een call-optie, het risico om te moeten verkopen tegen een koers die onder de beurskoers
ligt
o Ongelimiteerd risico bij het ongedekt schrijven van opties

Kopen van opties
- Tegen betaling van de optiepremie krijgt de koper het recht om te verkopen of te kopen
- Risico’s
o Expiratie zonder gebruik te maken van de optie
o Risico is gelimiteerd tot de optiepremie

Factoren bij de koersvorming van opties
- Uitoefenprijs (strike price)
- Koers van de onderliggende waarde
- Volatiliteit
- Looptijd
- Rente
- Verwachte dividend

Intrinsieke waarde opties
- Waarde van de optie bij uitoefening
o Verschil tussen de beurskoers en de uitoefenprijs

In-the-money opties
- Optie heeft wel intrinsieke waarde

Out-of-the-money opties
- Optie heeft geen intrinsieke waarde

Tijdswaarde
- De prijs die de belegger betaalt voor de kans dat de optie in waarde stijgt (verwachtingswaarde)
o Is het kleinst wanneer de optie sterk in of out of the money is
o Is het grootst wanneer de optie at the money is
- Wanneer de optie sterk in the money is gedraagt de optie zich als een aandeel

Optiepremie = intrinsieke waarde + tijdswaarde

Delta
- Geeft aan hoe de optiepremie zich zal gedragen bij een koersverandering van de onderliggende
waarde
- Een delta van 0,5 betekent dat de optie 0,50 euro meer waard zal worden als de onderliggende
waarde met 1 stijgt
- Een call-optie heeft een delta tussen de 0 en 1
- Een put-optie heeft een delta tussen de 0 en -1
o Omdat de beurskoers en de optiepremie negatief gecorreleerd zijn

Delta = verandering optiepremie / verandering beurskoers onderliggende waarde