Probleem 2: Taal en geheugen
1. Kolb & Wishaw (H19; Taal):
★ Discontinuity vs. continuity theory (taal is snel ontwikkeld en uit het niets vs. taal is
gradueel ontwikkeld)
★ Broca’s gebied: in inferior frontal gyrus = productie van taal (frontale L kwab!)
○ Anterieur = semantisch verwerken, posterieur = fonologisch verwerken
(productie woorden)
★ Wernicke’s gebied: in superior temporal gyrus = begrijpen van taal (temporale L
kwab!)
★ Wernicke-Geschwind model: begrip wordt uit geluiden gehaald in Wernicke,
doorgegeven over het arcuate fasciculus pathway naar Broca’s gebied voor spraak
★ Dorsale stroom: geluidsinformatie omzetten in motorische representatie =
bottom-up
★ Ventrale stroom: informatie omzetten in betekenis = top-down
★ Fluent aphasia: verslechteringen gerelateerd aan taalinput/receptie. Er is vloeiende
spraak maar er zijn moeilijkheden met begrip, herhaling, uitspraken of zinnen
○ Wernicke’s afasie/sensorische afasie: onvermogen woorden te begrijpen of
geluiden samen te voegen in coherente spraak (word salad, niet kunnen
categoriseren)
○ Transcorticale afasie/isolation syndrome: dingen wel verstaan, herhalen en
objecten benoemen, maar niet spontaan praten of woorden begrijpen
(associatie probleem)
○ Conductie afasie: in staat tot spreken, objecten benoemen en spraak
begrijpen, maar niet herhalen van woorden
○ Amnesische/anomic afasie: spraak begrijpen en in staat tot spreken en
herhalen, maar moeite met het vinden van namen van objecten, zelfstandige
naamwoorden en werkwoorden
■ Schade aan temporale (objectherkenning) en linker frontale cortex
(beweging)
★ Nonfluent aphasia: moeilijkheden in articuleren, maar relatief goed verbaal begrip
○ Broca’s afasie/expressieve afasie: persoon begrijpt spraak, maar heeft moeite
met produceren van spraak (korte zinnen, veel pauzes, fouten in grammatica,
moeite met switchen van een naar andere geluid)
○ Transcorticale motorische afasie: in staat tot herhalen, maar moeite met
spontane productie en van slechte kwaliteit
○ Globale afasie: spreken en begrip is verstoord
★ Pure aphasia: selectieve verslechteringen in schrijven, lezen of herkenning
○ Alexia: niet kunnen lezen
○ Agraphia: niet kunnen schrijven
○ Word deafness: niet kunnen horen of herhalen
★ RH = taalbegrip, LH = syntax
2. Artikel Zumbansen: review naar MIT en zijn variaties bij non-fluent Broca’s afasie
(links)
1. Kolb & Wishaw (H19; Taal):
★ Discontinuity vs. continuity theory (taal is snel ontwikkeld en uit het niets vs. taal is
gradueel ontwikkeld)
★ Broca’s gebied: in inferior frontal gyrus = productie van taal (frontale L kwab!)
○ Anterieur = semantisch verwerken, posterieur = fonologisch verwerken
(productie woorden)
★ Wernicke’s gebied: in superior temporal gyrus = begrijpen van taal (temporale L
kwab!)
★ Wernicke-Geschwind model: begrip wordt uit geluiden gehaald in Wernicke,
doorgegeven over het arcuate fasciculus pathway naar Broca’s gebied voor spraak
★ Dorsale stroom: geluidsinformatie omzetten in motorische representatie =
bottom-up
★ Ventrale stroom: informatie omzetten in betekenis = top-down
★ Fluent aphasia: verslechteringen gerelateerd aan taalinput/receptie. Er is vloeiende
spraak maar er zijn moeilijkheden met begrip, herhaling, uitspraken of zinnen
○ Wernicke’s afasie/sensorische afasie: onvermogen woorden te begrijpen of
geluiden samen te voegen in coherente spraak (word salad, niet kunnen
categoriseren)
○ Transcorticale afasie/isolation syndrome: dingen wel verstaan, herhalen en
objecten benoemen, maar niet spontaan praten of woorden begrijpen
(associatie probleem)
○ Conductie afasie: in staat tot spreken, objecten benoemen en spraak
begrijpen, maar niet herhalen van woorden
○ Amnesische/anomic afasie: spraak begrijpen en in staat tot spreken en
herhalen, maar moeite met het vinden van namen van objecten, zelfstandige
naamwoorden en werkwoorden
■ Schade aan temporale (objectherkenning) en linker frontale cortex
(beweging)
★ Nonfluent aphasia: moeilijkheden in articuleren, maar relatief goed verbaal begrip
○ Broca’s afasie/expressieve afasie: persoon begrijpt spraak, maar heeft moeite
met produceren van spraak (korte zinnen, veel pauzes, fouten in grammatica,
moeite met switchen van een naar andere geluid)
○ Transcorticale motorische afasie: in staat tot herhalen, maar moeite met
spontane productie en van slechte kwaliteit
○ Globale afasie: spreken en begrip is verstoord
★ Pure aphasia: selectieve verslechteringen in schrijven, lezen of herkenning
○ Alexia: niet kunnen lezen
○ Agraphia: niet kunnen schrijven
○ Word deafness: niet kunnen horen of herhalen
★ RH = taalbegrip, LH = syntax
2. Artikel Zumbansen: review naar MIT en zijn variaties bij non-fluent Broca’s afasie
(links)
