Samenvatting Arbeidsrecht begrepen 4e druk

Samenvatting arbeidsrecht

Afkortingen:
 CAO  Wet Collectieve Arbeidsovereenkomst
 AVV  Algemeen Verbindend Verklaring
 WOR  Wet van de Ondernemingsraden
 BBA  Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen
 WWZ  Wet Werk en Zekerheid
 WAB  Wet Arbeidsmarkt in Balans
 SZW  Sociale Zaken en Werkgelegenheid
 MKA  Meer Keuzesysteem Arbeidsvoorwaarden
 SER  Sociaal Economische Raad
 STAR  Stichting van de Arbeid
 VWEU  Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
 ESH  Europees Sociaal Handvest
 EVRM  Europees verdrag tot bescherming van de Rechten van de mens
en de fundamentele vrijheden
 IVBPR  Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke
Rechten
 IAO  Internationale Arbeidsorganisatie
 WagwEU  Wet Arbeidsvoorwaarden grensoverschrijdende arbeid in de
Europese Unie
 WAV  Wet Arbeid Vreemdelingen
 CGB  Commissie Gelijke Behandeling
 UWV  Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen
 WRRA  Wet Rechtpositie Rechtelijke Ambtenaren  politie,
kamerleden, burgemeesters
 WFW  Wet Flexibel Werken
 WMM  Wet Minimumloon en minimumvakantiebijslag
 WAZO  Wet Arbeid en Zorg
 WIEG  Wet Invoering Extra Geboorteverlof
 AWGB  Algemene Wet Gelijke Behandeling
 WGBH/CZ  Wet Gelijke Behandeling Handicap of Chronische Ziekte
 WGBL  Wet Gelijke Behandeling op grond van Leeftijd bij arbeid
 WMCO  Wet Melding Collectief Ontslag




Hoofdstuk 1 arbeidsrecht in kaart

1

,Dwingend recht :
Er mag niet worden afgeweken van de bepalingen in het BW. Niet bij de individuele
arbeidsovereenkomst en niet bij CAO
Semidwingend recht :
Er mag alleen worden afgeweken van de bepalingen in het BW bij schriftelijke overeenkomst
Driekwart dwingend recht :
Er mag alleen worden afgeweken van de bepalingen in het BW bij de CAO
Twee derde dwingend recht:
Er mag bij schriftelijke arbeidsovereenkomst en bij de CAO worden afgeweken van de
bepalingen van het BW

Regelend/aanvullend recht:
Wanneer er niks is afgesproken tussen beide partijen kan een wetsartikel in het BW zijn
opgenomen.
VB  Als er niks is afgesproken over wanneer het loon uitbetaald wordt, staat dit in de wet
beschreven dat de werkgever dit binnen een bepaalde tijd moet doen

CAO:
Een overeenkomst tussen werkgever/werkgeversorganisatie aan de ene zijde en de
werknemersorganisatie aan de andere zijde. Hier worden de arbeidsvoorwaardenregelingen
afgesproken. CAO is pas geldig als deze is aangemeld bij de minister. CAO looptijd is één tot
twee jaar. Voorwaarden die worden afgesproken kunnen zijn :
- Loon
- Werktijden
- Proeftijd
- Opzegtermijn
- Pensioen
Minimum CAO:
Je mag nooit naar beneden afwijken maar wel naar boven
Standaard CAO:
Zij mogen niet ten nadele van de werknemer afwijken van de cao, maar ook niet in het
voordeel van de werknemer. De arbeidsvoorwaarden zijn dus afgebakend

Gebonden werkgever:
Lid van een werkgeversorganisatie
Gebonden werknemer:
Lid van een vakbond
Artikel 14 werknemer :
Werknemer die geen lid is van een vakbond. Werkgever die wel lid is van een organisatie
mag deze werknemer niet andere behandelen dan een werknemer die wel aangesloten is bij
een vakbond ivm oneerlijke concurrentie.
Deze werknemer kan geen beroep doen op de CAO als de werkgever zich daar niet aan
houdt.
Artikel 9 werknemer:
Werknemer die wel lid is van een vakbond.
Normatieve of horizontale bepalingen:

2

, Bepalingen in de CAO die de arbeidsvoorwaarden regelen en die automatisch dwingend deel
uitmaken van de individuele arbeidsovereenkomst.

Nawerking CAO:
Een cao heeft altijd een bepaalde looptijd: deze staat vermeld in de cao. Als de cao is
verlopen en er nog geen nieuwe is vastgelegd, blijven de bepalingen uit de laatste cao van
kracht. Dit komt door de zogenaamde 'nawerking'
Contractsvrijheid:
Het beginsel van contractvrijheid houdt in dat partijen vrij zijn af te spreken (te
contracteren) wat zij willen (inhoud) en met wie zij dat willen, zolang beide partijen
handelingsbekwaam zijn en de inhoud niet in strijd is met de wet
AVV:
Partijen met een bedrijfstak-cao kunnen de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
(SZW) vragen of de cao voor de gehele bedrijfstak kan gelden. Zo'n cao wordt dan algemeen
verbindend verklaard.
Nawerking AVV:
De duur is twee jaar maar eindigt in ieder geval als de duur van de CAO afloopt.
Representativiteitseis:
Minister controleert of de CAO wel genoeg werknemers binnen de bedrijfstak
vertegenwoordigd

Incorporatiebeding:
een clausule in de individuele arbeidsovereenkomst waarin de cao op die
arbeidsovereenkomst van toepassing wordt verklaard

meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden / cafetariasysteem:
een regeling die je als werknemer de mogelijkheid biedt om zelf je arbeidsvoorwaarden te
regelen. Biedt uw werknemers de mogelijkheid om naar eigen smaak aantrekkelijke
arbeidsvoorwaarden te kiezen. Extra verlofdagen, een spaarloonregeling, een fiets van de
zaak of een gemak dienst zoals een stomerijservice. De werknemer kiest wat bij hem past.
Raam cao:
Een raam-CAO regelt niet alle arbeidsvoorwaarden en detail, maar geeft de ondernemingen
ruimte om zelf, binnen de kaders van de CAO, andere afspraken te maken.
Mantelbepalingen:
Algemene arbeidsvoorwaarden
Sectorbepalingen:
Aanvullende bepalingen voor afzonderlijke sectoren. Bijvoorbeeld werken op zondag bij
dagbladbedrijf
Decentrale bepalingen:
Bepalingen die ondernemers en werknemers onderling met elkaar maken

Sociaal plan:
In een sociaal plan staan afspraken waar u zich aan moet houden bij ontslag of overplaatsing
van werknemers. Bij ontslag regelt het sociaal plan onder meer de transitievergoeding of een
vervangende vergoeding als dat in de cao is afgesproken

Ondernemingsraad:

3