Biopsychosociale Perspectieven op Psychopathologie
Verslaving vanuit klinisch perspectief
Van Der Hoeven Kliniek forensische klinieken. Twee in Utrecht.
Quiz
Aan welke soort vitamine hebben excessieve en problematische drinkers vaak een
tekort?
o Vitamine B1
Te veel alcoholgebruik leidt tot een grotere lever doordat
o De lever wordt heel vet
Cannabis kan ook worden gegeten. Welk extra risico brengt dit met zich mee?
o De opname duurt langer, dus men neemt er snel te veel van.
Tot hoe lang na gebruik is cannabis nog aantoonbaar in het bloed als je vaak blowt?
o Een tot twee maanden, als je ongeveer twee tot drie keer per week blowt.
Harddrugs verdwijnen veel sneller uit het lichaam, vaak wel binnen 24 uur.
Welk orgaan in je lichaam ondervindt de meeste schade van het gebruik van
cannabis?
o De hersenen.
Hoe veel mensen in Nederland gebruiken (bijna) dagelijks cannabis?
o 141.000 mensen.
Hoe kun je aan iemand zien of hij of zij cocaïne heeft gebruikt?
o Diegene praat veel, maar luistert slecht, is opgewekt en zelfverzekerd en moet
vaak naar het toilet, omdat cocaïne de blaas stimuleert.
Het cocaïnegebruik in Nederland ligt onder het Europese gemiddelde?
o Niet waar.
Welke van de onderstaande stoffen is verslavender dan cocaïne?
o Tabak, nicotine is de meest verslavende stof. Als het je lukt om van roken af te
blijven, dan beschik je over goede zelfcontrole.
DSM5 stoornissen in het gebruik van een middel
Beperkte controle
1) Het middel wordt vaak gebruikt in grotere hoeveelheden of langduriger dan de
bedoeling was;
2) Er is een persisterende wens of er zijn vergeefse pogingen om het middelengebruik te
verminderen of in de hand te houden;
3) Veel tijd wordt besteed aan activiteiten die nodig zijn om aan het middel te komen, te
gebruiken of te herstellen van de effecten ervan;
4) Hunkering, sterke wens of drang te gebruiken.
Sociale beperkingen
5) Recidiverend middelgebruik met als gevolg dat de belangrijkste rolverplichtingen niet
worden nagekomen op het werk, op school of thuis;
6) Aanhoudend middelgebruik ondanks persisterende of recidiverende sociale of
interpersoonlijke problemen, veroorzaakt of verergerd door de effecten van het
middel;
7) Belangrijke sociale, beroepsmatige of vrijetijdsactiviteiten zijn opgegeven of
verminderd.
, Biopsychosociale Perspectieven op Psychopathologie
Risicogebruik
8) Recidiverend middelgebruik in situaties waarin dit fysiek gevaar oplevert;
9) Het middelgebruik wordt gecontinueerd ondanks de wetenschap dat er een
persisterend of recidiverend lichamelijk of psychisch probleem is dat waarschijnlijk is
veroorzaakt of verergerd door het middel.
Farmacologische criteria
10) Tolerantie, zoals gedefinieerd door één van de volgende kenmerken:
a. Behoefte aan een duidelijk toegenomen hoeveelheid van het middel om een
intoxicatie of het gewenste effect te bereiken;
b. Een duidelijk verminderd effect bij voortgezet gebruik van dezelfde
hoeveelheid.
11) Onttrekkingssymptomen, zoals blijkt uit minstens één van de volgende kenmerken:
a. Het kenmerkende onthoudingssyndroom van het middel;
b. Het middel wordt gebruikt om het onttrekkingssyndroom te verlichten of
voorkomen.
Misbruik van middelen
Een patroon dat het onaangepaste gebruik van een middel dat significante beperkingen of
lijden veroorzaakt, zoals in een periode van twaalf maanden blijkt uit ten minste een (of
meer) van:
1) Herhaaldelijk gebruik van het middel met als gevolg dat het niet meer lukt om in
belangrijke mate verplichtingen op het werk, school of thuis na te komen
2) Herhaaldelijk gebruik van het middel in situaties waarin het fysiek gevaarlijk is
3) Herhaaldelijk, in samenhang met het middel, in aanraking komen met justitie
4) Voortdurend gebruik van het middel ondanks aanhoudende of terugkerende
problemen op sociaal of intermenselijk terrein veroorzaakt of verergert door de
effecten van het middel
De verschijnselen hebben nooit voldaan aan de criteria van afhankelijkheid van een middel.
Afhankelijkheid van middelen
Een patroon van onaangepast gebruik van een middel dat significante beperkingen of lijden
veroorzaakt zoals blijkt uit drie (of meer) van de volgende, die zich op een willekeurig
moment in dezelfde periode van twaalf maanden voordoen:
1) Tolerantie (gedefinieerd door ten minste een van de volgende):
a. Een behoefte aan duidelijk toenemende hoeveelheden van het middel om
een intoxicatie of de gewenste werking te bereiken
b. Een duidelijk verminderd effect bij voortgezet gebruik van dezelfde
hoeveelheid van het middel
Een patroon van onaangepast gebruik van een middel dat significante beperkingen of lijden
veroorzaakt zoals blijkt uit drie (of meer) van de volgende, die zich op een willekeurig
moment in dezelfde periode van twaalf maanden voordoen:
2) Onthouding (zoals blijkt uit ten minste een van de volgende:
a. Het voor het middel karakteristieke onthoudingssyndroom
Verslaving vanuit klinisch perspectief
Van Der Hoeven Kliniek forensische klinieken. Twee in Utrecht.
Quiz
Aan welke soort vitamine hebben excessieve en problematische drinkers vaak een
tekort?
o Vitamine B1
Te veel alcoholgebruik leidt tot een grotere lever doordat
o De lever wordt heel vet
Cannabis kan ook worden gegeten. Welk extra risico brengt dit met zich mee?
o De opname duurt langer, dus men neemt er snel te veel van.
Tot hoe lang na gebruik is cannabis nog aantoonbaar in het bloed als je vaak blowt?
o Een tot twee maanden, als je ongeveer twee tot drie keer per week blowt.
Harddrugs verdwijnen veel sneller uit het lichaam, vaak wel binnen 24 uur.
Welk orgaan in je lichaam ondervindt de meeste schade van het gebruik van
cannabis?
o De hersenen.
Hoe veel mensen in Nederland gebruiken (bijna) dagelijks cannabis?
o 141.000 mensen.
Hoe kun je aan iemand zien of hij of zij cocaïne heeft gebruikt?
o Diegene praat veel, maar luistert slecht, is opgewekt en zelfverzekerd en moet
vaak naar het toilet, omdat cocaïne de blaas stimuleert.
Het cocaïnegebruik in Nederland ligt onder het Europese gemiddelde?
o Niet waar.
Welke van de onderstaande stoffen is verslavender dan cocaïne?
o Tabak, nicotine is de meest verslavende stof. Als het je lukt om van roken af te
blijven, dan beschik je over goede zelfcontrole.
DSM5 stoornissen in het gebruik van een middel
Beperkte controle
1) Het middel wordt vaak gebruikt in grotere hoeveelheden of langduriger dan de
bedoeling was;
2) Er is een persisterende wens of er zijn vergeefse pogingen om het middelengebruik te
verminderen of in de hand te houden;
3) Veel tijd wordt besteed aan activiteiten die nodig zijn om aan het middel te komen, te
gebruiken of te herstellen van de effecten ervan;
4) Hunkering, sterke wens of drang te gebruiken.
Sociale beperkingen
5) Recidiverend middelgebruik met als gevolg dat de belangrijkste rolverplichtingen niet
worden nagekomen op het werk, op school of thuis;
6) Aanhoudend middelgebruik ondanks persisterende of recidiverende sociale of
interpersoonlijke problemen, veroorzaakt of verergerd door de effecten van het
middel;
7) Belangrijke sociale, beroepsmatige of vrijetijdsactiviteiten zijn opgegeven of
verminderd.
, Biopsychosociale Perspectieven op Psychopathologie
Risicogebruik
8) Recidiverend middelgebruik in situaties waarin dit fysiek gevaar oplevert;
9) Het middelgebruik wordt gecontinueerd ondanks de wetenschap dat er een
persisterend of recidiverend lichamelijk of psychisch probleem is dat waarschijnlijk is
veroorzaakt of verergerd door het middel.
Farmacologische criteria
10) Tolerantie, zoals gedefinieerd door één van de volgende kenmerken:
a. Behoefte aan een duidelijk toegenomen hoeveelheid van het middel om een
intoxicatie of het gewenste effect te bereiken;
b. Een duidelijk verminderd effect bij voortgezet gebruik van dezelfde
hoeveelheid.
11) Onttrekkingssymptomen, zoals blijkt uit minstens één van de volgende kenmerken:
a. Het kenmerkende onthoudingssyndroom van het middel;
b. Het middel wordt gebruikt om het onttrekkingssyndroom te verlichten of
voorkomen.
Misbruik van middelen
Een patroon dat het onaangepaste gebruik van een middel dat significante beperkingen of
lijden veroorzaakt, zoals in een periode van twaalf maanden blijkt uit ten minste een (of
meer) van:
1) Herhaaldelijk gebruik van het middel met als gevolg dat het niet meer lukt om in
belangrijke mate verplichtingen op het werk, school of thuis na te komen
2) Herhaaldelijk gebruik van het middel in situaties waarin het fysiek gevaarlijk is
3) Herhaaldelijk, in samenhang met het middel, in aanraking komen met justitie
4) Voortdurend gebruik van het middel ondanks aanhoudende of terugkerende
problemen op sociaal of intermenselijk terrein veroorzaakt of verergert door de
effecten van het middel
De verschijnselen hebben nooit voldaan aan de criteria van afhankelijkheid van een middel.
Afhankelijkheid van middelen
Een patroon van onaangepast gebruik van een middel dat significante beperkingen of lijden
veroorzaakt zoals blijkt uit drie (of meer) van de volgende, die zich op een willekeurig
moment in dezelfde periode van twaalf maanden voordoen:
1) Tolerantie (gedefinieerd door ten minste een van de volgende):
a. Een behoefte aan duidelijk toenemende hoeveelheden van het middel om
een intoxicatie of de gewenste werking te bereiken
b. Een duidelijk verminderd effect bij voortgezet gebruik van dezelfde
hoeveelheid van het middel
Een patroon van onaangepast gebruik van een middel dat significante beperkingen of lijden
veroorzaakt zoals blijkt uit drie (of meer) van de volgende, die zich op een willekeurig
moment in dezelfde periode van twaalf maanden voordoen:
2) Onthouding (zoals blijkt uit ten minste een van de volgende:
a. Het voor het middel karakteristieke onthoudingssyndroom
