(bladzijde 94-96)
● De christelijke kerk had een belangrijk deel van haar kracht en respect gekregen van
het feit dat ze in het allereerste begin zo veel vervolgd waren. Hierdoor waren er veel
martelaren en heiligen ontstaan, en die verering groeide nadat het christendom
staatsgodsdienst werd nog veel meer.
● Martelaren werden gezien als symbolen voor overwinnaars van de geest op het
lichaam, moed op angst, leven op dood. Hierdoor waren stoffelijke overschotten van
heiligen sterk in trek. Men geloofde dat als je daarbij in de buurt kwam, of het zelfs
kon aanraken, je zelf in contact kon komen met het goddelijke. Er ontstond een
enorme handel in de stoffelijke resten van heiligen.
● Het leven van heiligen werd gezien als voorbeeld voor hoe je moet leven.
● Nadat er in de 4e eeuw een einde was gekomen aan de vervolgingen van
christenen, waren er dus ook geen martelaren meer. Nu ontstond er de vraag wat je
moest doen om nu heilig verklaard te worden. In het westen kwamen vooral abten en
bisschoppen van de aristocratie in aanmerking, in het oosten ging het erom dat je
deugdzaam leefde. Het heiligdom werd in het westen toegekend door plaatselijke
gemeenten, zonder dat de paus of kerk daar iets mee te maken had. Pas na de 13e
eeuw kwam hier een strenge procedure voor. (=canonisatie)
● Heiligen en hun wonderen werden ingezet als propaganda bij de verspreiding van
het geloof.