Begrippenlijst circulatie
Foetale circulatie
Voor de geboorte vindt gaswisseling plaats in de placenta.
1. Het relatief zuurstof rijke bloed bereikt via de ader in de navelstreng (vena umbilicalis)
en een voor de geboorte aanwezig groot aderlijk bloedvat (ductus venosus) de vena
cava inferior.
2. In de vena cava inferior stroomt dit bloed samen met zuurstofarm bloed uit het
lichaam naar de rechter atrium; er vindt geen volledige menging plaats.
3. In het rechter atrium stroomt het relatief zuurstofrijke bloed via het foramen ovale
naar het linkeratrium;
- Een klein deel van het bloed in het RA wordt via het RV naar de
longcirculatie gepompt
4. het zuurstofarme bloed uit de vena cava inferior en superior stroomt via de
rechterventrikel naar de a. Pulmonalis. Door de hoge vaatweerstand in de longen
(pulmonale vasoconstrictie) stroomt het grootste deel van dit bloed vervolgens nog
voor de longen via de ductus arteriosus (botalli) naar de aorta, waar het zich mengt
met het relatief zuurstof rijke bloed dat uit de linker kamer komt.
- De circulatie door de long is bij de foetus maar zeer gering. Circa 10% van
de cardiac output gaat via de longen, de rest van de cardiac output van het
rechterventrikel gaat via de ductus Botalli naar de grote circulatie. Er is
hier dus sprake van een grote rechts-links-shunt. Dat de doorstroming van
de longen gering is, komt doordat de vaatweerstand in het longvaatbed
tijdens het foetale stadium zeer hoog is.
5. Via de twee slagaders in de navelstreng (a. Umbilicales) stroomt een deel van dit
bloed naar de placenta.
Als gevolg van de voorkeursrichting in het stroompatroon van het bloed uit de vena cava
inferior naar de linkerventrikel zal de oxygenatie van het bloed in de aorta ascendens relatief
hoog zijn. In de aorta descendens zal een aanzienlijke bijmenging plaatsvinden van
zuurstofarm bloed uit de ductus Botalli, waardoor de oxygenatie van het bloed ter plaatse
beduidend lager zal zijn. Dit voor de foetale circulatie typerende patroon is een gevolg van de
volgende twee factoren:
- De lage weerstand van de systeem- of lichaamscirculatie, als gevolg van de
placentacirculatie
- De hoge longvaatweerstand.
o Door het nog niet ontplooid zijn van de longen en de hiermee
samenhangende lage zuurstofspanning in de foetale circulatie (paO2 = ± 4,0
kPa ofwel 30 mm Hg) is de weerstand in de longvaten voor de geboorte hoger
dan de systeemvaatweerstand.
Pulmonale circulatie en weerstand
Op het moment van de geboorte is de pulmonale weerstand hoog, ongeveer 80% van de
systeemweerstand. Dit verandert kort na de geboorte in zeer sterke mate. In het algemeen is
in de eerste levensdagen een snelle daling te zien en daarmee een snelle daling van de druk
in de a. Pulmonalis en de rechter ventrikel, tot ongeveer 50% van de systeemdruk. Het op
gang komen van de pulmonale circulatie is een proces waarin de longweerstand van zeer
hoog en min of meer gelijk aan de systeemweerstand, daalt tot ongeveer een kwart hiervan.
Er is een involueren (Verminderen) te zien van de spierlaag in de wand van de longarterien,
naast het verder uitgroeien en uitrijpen van de longvaten zelf. In de eerste levensmaanden
zijn de pulmonale arterien zeer reactief en ze kunnen dus sterk reageren op prikkels:
- hypoxemie en hypoxie: er vindt dan een aanzienlijke constrictie plaats van de
spierlaag in de arterien, wat leidt tot het persisteren, dan wel het opnieuw ontstaan
Foetale circulatie
Voor de geboorte vindt gaswisseling plaats in de placenta.
1. Het relatief zuurstof rijke bloed bereikt via de ader in de navelstreng (vena umbilicalis)
en een voor de geboorte aanwezig groot aderlijk bloedvat (ductus venosus) de vena
cava inferior.
2. In de vena cava inferior stroomt dit bloed samen met zuurstofarm bloed uit het
lichaam naar de rechter atrium; er vindt geen volledige menging plaats.
3. In het rechter atrium stroomt het relatief zuurstofrijke bloed via het foramen ovale
naar het linkeratrium;
- Een klein deel van het bloed in het RA wordt via het RV naar de
longcirculatie gepompt
4. het zuurstofarme bloed uit de vena cava inferior en superior stroomt via de
rechterventrikel naar de a. Pulmonalis. Door de hoge vaatweerstand in de longen
(pulmonale vasoconstrictie) stroomt het grootste deel van dit bloed vervolgens nog
voor de longen via de ductus arteriosus (botalli) naar de aorta, waar het zich mengt
met het relatief zuurstof rijke bloed dat uit de linker kamer komt.
- De circulatie door de long is bij de foetus maar zeer gering. Circa 10% van
de cardiac output gaat via de longen, de rest van de cardiac output van het
rechterventrikel gaat via de ductus Botalli naar de grote circulatie. Er is
hier dus sprake van een grote rechts-links-shunt. Dat de doorstroming van
de longen gering is, komt doordat de vaatweerstand in het longvaatbed
tijdens het foetale stadium zeer hoog is.
5. Via de twee slagaders in de navelstreng (a. Umbilicales) stroomt een deel van dit
bloed naar de placenta.
Als gevolg van de voorkeursrichting in het stroompatroon van het bloed uit de vena cava
inferior naar de linkerventrikel zal de oxygenatie van het bloed in de aorta ascendens relatief
hoog zijn. In de aorta descendens zal een aanzienlijke bijmenging plaatsvinden van
zuurstofarm bloed uit de ductus Botalli, waardoor de oxygenatie van het bloed ter plaatse
beduidend lager zal zijn. Dit voor de foetale circulatie typerende patroon is een gevolg van de
volgende twee factoren:
- De lage weerstand van de systeem- of lichaamscirculatie, als gevolg van de
placentacirculatie
- De hoge longvaatweerstand.
o Door het nog niet ontplooid zijn van de longen en de hiermee
samenhangende lage zuurstofspanning in de foetale circulatie (paO2 = ± 4,0
kPa ofwel 30 mm Hg) is de weerstand in de longvaten voor de geboorte hoger
dan de systeemvaatweerstand.
Pulmonale circulatie en weerstand
Op het moment van de geboorte is de pulmonale weerstand hoog, ongeveer 80% van de
systeemweerstand. Dit verandert kort na de geboorte in zeer sterke mate. In het algemeen is
in de eerste levensdagen een snelle daling te zien en daarmee een snelle daling van de druk
in de a. Pulmonalis en de rechter ventrikel, tot ongeveer 50% van de systeemdruk. Het op
gang komen van de pulmonale circulatie is een proces waarin de longweerstand van zeer
hoog en min of meer gelijk aan de systeemweerstand, daalt tot ongeveer een kwart hiervan.
Er is een involueren (Verminderen) te zien van de spierlaag in de wand van de longarterien,
naast het verder uitgroeien en uitrijpen van de longvaten zelf. In de eerste levensmaanden
zijn de pulmonale arterien zeer reactief en ze kunnen dus sterk reageren op prikkels:
- hypoxemie en hypoxie: er vindt dan een aanzienlijke constrictie plaats van de
spierlaag in de arterien, wat leidt tot het persisteren, dan wel het opnieuw ontstaan
