Samenvatting Pathologie blok 2.4
Hoofdstuk 5: Circulatiestoornissen
5.1 Inleiding
De mens bestaat voor 60% uit water. Hiervan zit circa 3/7 buiten de cellen, bijvoorbeeld in het
plasma, skelet en secreet, en circa 4/7 in de cellen. Het bloed is verdeeld in circa 75% in de aders
(intraveneus) en circa 25% in de slagaders (intra-arterieel). Het hart moet ervoor zorgen dat de
slagaders (arteriёn), haarvaten (capillairen) en de aders (venen) vol met bloed zitten. De hoeveelheid
bloed die per minuut de linkerkamer van het hart verlaat, noemen we de cardiac output. Cardiac
output = CO= hartvolume= HMV. Het HMV is dus het product van het volume bloed, dat per hartsla
uitgepomt wordt (slagvolume= SV) en het aantal slagen dat het hart per minuut maakt (frequentie)
dus:
HMV= SV (in cc/slag) x frequentie (in slagen/minuut)
5.2 Algemene circulatiestoornissen
5.2.1 Decompensatio cordis
Onder decompensatio cordis of insufficientia cordis verstaan we het feit dat het hart niet in staat is
een normaal drukverschil tussen de venen en de arteriёn in stand te houden. Het hartvolume daalt
daardoor en weefsel krijgt een tekort aan zuurstof. We spreken van een linkerdecompensatie als het
linkerdeel van het hart niet goed functioneert, waardoor de arteriёle bloedtoevoer naar de organen
tekort schiet. Dit wordt een forward failure genoemd. Dit kan ontstaan als gevolg van hypertensie,
arteriosclerose van de hartkransslagaders, hartinfarct of een afwijking aan de aortakleppen. Ook kan
in de linkerboezem de oorzaak liggen. Bij een forward failure stijgt de druk in de linkerventrikel die
zich voortplant naar het linkeratrium en de longen. Linkerdecompensatie kan acuut ontstaan,
bijvoorbeeld na een hartinfarct, of chronisch, bijvoorbeeld als gevolg van hypertensie. De syptomen
zijn:
- dyspnoe (kortademig)
* bij inspanning, later ook in rust
* acuut, ’s nachts, ten gevolge van resorptie van het perifeer oedeem. Een dergelijke aanval
wordt asthma cardiale genoemd.
* Cheyne-Stokes-ademhaling, een ademtype, gekenmerkt door periodiek toe en afnemen
van de ademdiepte, afwisselend door apnoe.
- kriebelhoest ten gevolge van:
*longstuwing
*longoedeem
*secundaire infectie van de luchtwegen
- linkerventrikelhypertrofie, te zien op een X-thorax, een ECG of een echo
- bij auscultatie van de longen: vochtige rhonchi
- shockverschijnselen
De belangrijkste therapie bij linksdecompensatie is het bestrijden van de oorzaak. Mocht er sprake
zijn van een oedeem, dan moeten er ook plasmiddelen toegedient worden.
Bij een rechtdecompensatio cordis bestaat er een aandoening van het rechterdeel van het hart en of
longen waardoor het terugstromen van het veneuze bloed naar het hart tekort schiet. Oorzaken
kunnen zijn aangeboren gebreken aan het rechterventrikel of een ontsteking aan het hartzakje. Het
kan ook ontstaan door chronische longziekten als longemfyseem. De syptomen bij
rechtsdecompensatie zijn:
- oedeem
Hoofdstuk 5: Circulatiestoornissen
5.1 Inleiding
De mens bestaat voor 60% uit water. Hiervan zit circa 3/7 buiten de cellen, bijvoorbeeld in het
plasma, skelet en secreet, en circa 4/7 in de cellen. Het bloed is verdeeld in circa 75% in de aders
(intraveneus) en circa 25% in de slagaders (intra-arterieel). Het hart moet ervoor zorgen dat de
slagaders (arteriёn), haarvaten (capillairen) en de aders (venen) vol met bloed zitten. De hoeveelheid
bloed die per minuut de linkerkamer van het hart verlaat, noemen we de cardiac output. Cardiac
output = CO= hartvolume= HMV. Het HMV is dus het product van het volume bloed, dat per hartsla
uitgepomt wordt (slagvolume= SV) en het aantal slagen dat het hart per minuut maakt (frequentie)
dus:
HMV= SV (in cc/slag) x frequentie (in slagen/minuut)
5.2 Algemene circulatiestoornissen
5.2.1 Decompensatio cordis
Onder decompensatio cordis of insufficientia cordis verstaan we het feit dat het hart niet in staat is
een normaal drukverschil tussen de venen en de arteriёn in stand te houden. Het hartvolume daalt
daardoor en weefsel krijgt een tekort aan zuurstof. We spreken van een linkerdecompensatie als het
linkerdeel van het hart niet goed functioneert, waardoor de arteriёle bloedtoevoer naar de organen
tekort schiet. Dit wordt een forward failure genoemd. Dit kan ontstaan als gevolg van hypertensie,
arteriosclerose van de hartkransslagaders, hartinfarct of een afwijking aan de aortakleppen. Ook kan
in de linkerboezem de oorzaak liggen. Bij een forward failure stijgt de druk in de linkerventrikel die
zich voortplant naar het linkeratrium en de longen. Linkerdecompensatie kan acuut ontstaan,
bijvoorbeeld na een hartinfarct, of chronisch, bijvoorbeeld als gevolg van hypertensie. De syptomen
zijn:
- dyspnoe (kortademig)
* bij inspanning, later ook in rust
* acuut, ’s nachts, ten gevolge van resorptie van het perifeer oedeem. Een dergelijke aanval
wordt asthma cardiale genoemd.
* Cheyne-Stokes-ademhaling, een ademtype, gekenmerkt door periodiek toe en afnemen
van de ademdiepte, afwisselend door apnoe.
- kriebelhoest ten gevolge van:
*longstuwing
*longoedeem
*secundaire infectie van de luchtwegen
- linkerventrikelhypertrofie, te zien op een X-thorax, een ECG of een echo
- bij auscultatie van de longen: vochtige rhonchi
- shockverschijnselen
De belangrijkste therapie bij linksdecompensatie is het bestrijden van de oorzaak. Mocht er sprake
zijn van een oedeem, dan moeten er ook plasmiddelen toegedient worden.
Bij een rechtdecompensatio cordis bestaat er een aandoening van het rechterdeel van het hart en of
longen waardoor het terugstromen van het veneuze bloed naar het hart tekort schiet. Oorzaken
kunnen zijn aangeboren gebreken aan het rechterventrikel of een ontsteking aan het hartzakje. Het
kan ook ontstaan door chronische longziekten als longemfyseem. De syptomen bij
rechtsdecompensatie zijn:
- oedeem
