Samenvatting
Samenvatting geschiedenis - veranderende mens en wereldbeeld
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting van H5 Memo boek het veranderende mens en wereldbeeld.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING GESCHIEDENIS HOOFDSTUK 5KENMERKENDE ASPECTEN
1. Het begin van de Europese overzeese expansie
2. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling
3. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
4. De protestantse Reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa
BEGRIPPEN
calvinisme
Contrareformatie
humanisme
lutheranisme
machiavellisme
mensbeeld
ontdekkingsreizen
protestantisme
Reformatie
renaissance
uomo universale
wederdopers
wereldbeeld
, 5.1 DE RENAISSANCE
Renaissance betekent weder geboorte van de oudheid en is een periode van ongeveer 1300 tot
1600. De verandering van het mensbeeld en het wereldbeeld veranderde. In de middel eeuwen was
de relatie met god het belangrijkst, dit begon tijdens de renaissance te veranderen. De mens ging
zichzelf vertrouwen en centraal stellen. Ze raakte geïnteresseerd in het leven op aarde en de precieze
werking van de natuur en samenleving.
uomo universale = universele mens, het ideaalbeeld de algemeen ontwikkelde mens, iemand die
zich volledig ontplooide.
Leonardo da Vinci (1452-1519) was een voorbeeld va n een uomo universale. Hij hield zich bezig met
anatomie van het menselijk lichaam, natuur, scheikunde, schetsen, schilderen, gebouwen en muziek.
Mensen zochten hun nieuwe inspiratie veel in de cultuur van de Grieken en Romeinen. Vooral
aandacht voor schrijvers die sinds de ondergang van het Romeinse Rijk vergeten waren.
Het Humanisme = de belangstelling van geleerden voor de antieke literatuur, poëzie en geschiedenis
De verandering van mentaliteit is in verschillende dingen te zien:
literatuur: in de middeleeuwen was het vooral een domein geweest van de geestelijkheid,
geschreven in de taal van de kerk. In de renaissance nam het zelfbewustzijn onder leken toe,
wat ook blijkt uit de opkomst van literatuur in de landstaal over veelal niet religieuze
onderwerpen. Dante en Boccacio zijn voorbeelden van renaissanceschrijvers.
Kunst: in de middeleeuwen had kunst vaak als doel het uitbeelden van godsdienstige
onderwerpen met veelal symbolische betekenissen, het maakte niet uit hoe natuurgetrouw
de weergave was. Renaissancekunstenaars hadden veel meer aandacht voor de manier
waarop het onderwerp uitgebeeld werd. Het moest het echte leven weerspiegelen. Ze
hadden aandacht voor licht, perspectief, schaduw, natuurgetrouwe kleuren, anatomie en
menselijke emoties. Botticelli, Rafaël en Michelangelo zijn bekende renaissancekunstenaars.
De politiek: in de middeleeuwen werd politiek gezien als een goddelijk plan. De humanisten
kwamen dit niet tegen in de geschriften van de klassieke oudheid. Daar stond juist dat de
machthebbers te handelen hebben in het belang van de gemeenschap.
Florentijn Niccolò Machiavelli (1469-1572) bestuurde zowel republieken als monarchiën en
schreef het moek “de vorst” en adviseerde machthebbers te zorgen voor stabiliteit. Het
welzijn van de staat was belangrijk. Hij vond dat er soms slachtoffers moeten vallen om een
hoger doel te bereiken. Machiavellisme is dan ook de leer dat de heerser moet handelen
vanuit wat belangrijk is voor de staat, het wordt ook wel gezien als een aanbeveling tot pure
machtspolitiek.
De renaissance ontstond in Italië. Er waren zelfstandige stadstaten ontstaan en sommige bewoners
waren erg rijk geworden door nijverheid en handel. Vooral in Florence was een culturele elite
ontstaan die zijn rijkdom wilde tonen. Daarom gaven ze kunstenaars de opdracht om schilderijen en
gebouwen te maken. Kunstenaars richtten zich op de klassieke oudheid, omdat rijke burgers zich
verwant voelde met de oude Romeinse stadscultuur. Ook kwamen er weer meer oude teksten naar
boven.
In 1450 ontstond de boekdrukkunst, waardoor deze nieuwe denkbeelden zich makkelijk konden
verspreiden en werd het centrum van de kunst en wetenschap vanaf de 16 e eeuw naar Noord-Europa
verplaatst. Mensen gingen anders naar de kerk kijken en humanisten keken ook kritisch naar de
Latijnse Bijbelvertaling. De Bijbelse humanist Erasmus vertaalde het nieuwe testament rechtstreeks
vanuit het Grieks om te kijken in hoeverre de geloofspraktijk afweek van de oorspronkelijke leer. Hij
wilde hiermee geen breuk in de geloofsgemeenschap veroorzaken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper barbaravandenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79271 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen