Intro over stress – niet een state of mind, maar een meetbaar fenomeen.
Wat is stress: externe demands geplaatst op een organisme, voor mensen is dit een organisme
zijn interne biologische en psychologische reacties op deze demands.
- Stressvolle stimulus (stressor)
o Fysiek (heet, koud, geluid)
o Psychologisch (conflicten, competitie, isolatie)
- Body response (strain)
o Fysiek (directe tissue beschadiging)
o Psychologisch (adverse emotional, psychologische reactie)
- Stress als een proces
o Continue interactie en aanpassingen tussen individu en de omgeving
(transacties)
o Pogingen tot coping
Dimensies van responses
- Fysieke symptomen: allergie, hoofdpijn, zweten
- Psychologische symptomen: laag zelfvertrouwen, negatieve emoties, depressie
- Maladaptive behavior (gedrag dat niet erg behulpzaam is): weinig rusten, minder actief
zijn, slechte voeding, alcohol or drugs misbruik.
Stress beïnvloed gedrag: uit onderzoek blijkt dat vrouwen door stress meer gaan eten en
mannen juist minder gaan eten. Dit is maladaptive behavior.
Kwaliteit: eustress vs. distress
- Eustress is positieve stress, distress is negatieve stress
- Beide types van stress kan een persoon zijn bronnen en coping skills belasten
- Negatieve stress is over het algemeen schadelijker
Karakteristieken van stressors
- Severity: hoe erg het is
- Chronicity: hoe vaak iets voorkomt, chronisch is erger
- Timing: veel stressvolle events in 1 week is erger dan zelfde hoeveelheid in 1 jaar.
Onderzoek soldaten: als je veel schietmomenten hebt, zal de stress erg toenemen)
- Degree of impact: hoe erg we betrokken zijn in de situatie. Bv. horen dat je vrienden in
een ongeluk waren of dat je zelf in het ongeluk was. Onderzoek: mensen die 9/11
dichterbij hebben meegemaakt, hebben er meer stress aan overgehouden
- Level of expectation: je ervaart iets veel stressvoller als je onverwacht meemaakt.
- Controllability: als je controle hebt over de situatie is die minder stressvol.
Factoren disposing (beschikking) een persoon tot stress
- Natuur van de stressor
- Experience of crisis: als je het al een keer meegemaakt heb, zal de volgende stressor
minder erg ervaren worden dan als je nog nooit meegemaakt hebt.
- Life changes: hoe meer veranderingen je hebt gehad, zorgt dit voor predisposal voor
stress.
- Individuel perception of stressor: persoonlijkheid heeft er veel invloed op.
- Individual stress tolerance
1