Samenvatting hoofdstuk 11
Hoewel de woningbranden in de VS afneemt de laatste jaren, is 14,3 procent van de woning branden
veroorzaakt door brand op stof of stoffen huishoudmaterialen. Dit wil zeggen gestoffeerd meubilair,
beddengoed, matrassen, kleden of gordijnen. Dit heeft volgens de NFPA (national Fire Protection
Association) voor wel voor meer dan 309 miljoen dollar aan directe schade gezorgd. Het aantal
branden veroorzaakt door deze stoffen materialen is sinds de jaren tachtig drastisch gedaald, dit
komt vooral doordat de mensen zich meer bewust zijn van de gevaren en dan de stoffen minder
brandbaar of zijn bewerkt met brandvertragende middelen.
Er zijn veel verschillende soorten stof. De eerste is natuurlijk stof, zoals wol, katoen, linnen, kapok
(vulmiddel) en zijde. Wol kan wel verbranden maar doet dit lastig, dit komt door de hoge
ontbrandingstemperatuur en lage verbrandingswarmte. Een wollen doek over een vuur leggen is dan
ook getest als brandbestrijdingsmiddel, de hitte zorgt er echter voor dat er een verkoold gat
ontstaat. Wanneer wol toch brand ontstaat er een giftige waterstofcyanide dampen in combinatie
met andere ontbrandingsdampen. Katoen brand daarentegen heel makkelijk, dit komt doordat
katoen een groot oppervlak-volume ratio heeft. Linnen ontbrand net als katoen vrij makkelijk, en kan
via een hete oppervlakte of een smeulende sigaret al tot ontbranding worden gebracht. Een
linnendoek met dunne draden brandt makkelijker dan een linnendoek met grove draden. Kapok
wordt veel gebruikt bij het opvullen van bijvoorbeeld kussens. Net als katoen heeft kapok
cellulosevezels maar overtreft katoen in zijn brandbaarheid. Het ontbrand makkelijk en wanneer
ventilatie beschikbaar is zal het zeer intens branden. Zijde is gemaakt van de eiwitrijke vezels/draden
van een zijdeworm. In grote hoeveelheden is zijde niet makkelijk ontbrandbaar, maar bijvoorbeeld
een zijden shirt zal heel makkelijk ontbranden, ook zijde genereert waterstofcyanide dampen bij
ontbranding.
Zo zijn er ook nog synthetische vezels/stoffen, dit zijn door de mens gecreëerde stoffen met een
chemische origine. Stoffen als butyl, nitryl en rubbers zijn voorbeelden van door de mens gemaakte
stoffen die veel in huishoudens voorkomen in de vorm van vulling, isolatie of coating. Deze stoffen
zullen niet ontbranden bij aanraking met een gloeiende bron maar zullen wel ontbranden bij een
open vlam mits ze niet zijn behandeld met brandvertragende middelen. Toch zullen deze stoffen
hevig ontbranden of roken als er genoeg energie bij komt. De meeste synthetische stoffen hebben
een petroleum basis. Deze op petroleum gebaseerde stoffen zijn dan ook meer vatbaar voor
ontsteking met een openvlam dan voor ontsteking door gloeiende objecten. Meeste (maar niet alle)
synthetische stoffen hebben dan ook de eigenschap om te smelten en vloeien als het ontbrand.
Wanneer dit gebeurt kunnen er branden stukken vallen en een nieuwe brandhaard vormen. Nomex
is een synthetische stof in het bijzonder. Nomex kan niet ontbranden, dit wordt daarom ook veel
gebruikt in brandwerende pakken voor bijv. brandweerlieden of piloten. Een enkele laag Nomex kan
menselijk weefsel voor 30 seconden beschermen tegen temperaturen tot wel 600 graden.
Naast op petroleum gebaseerde synthetische stoffen, zijn er ook nog synthetische stoffen die dit niet
zijn. Rayon is hier een voorbeeld van, rayon is geregenereerde cellulose en lijkt qua structuur erg veel
op katoen. Acetaat is ook zo'n stof en lijkt qua structuur weer erg veel op rayon, het verschil zit hem
hierbij in de brandbaarheid. Acetaat is zo bewerkt dat het liever smelt dan brand.
Hoewel de woningbranden in de VS afneemt de laatste jaren, is 14,3 procent van de woning branden
veroorzaakt door brand op stof of stoffen huishoudmaterialen. Dit wil zeggen gestoffeerd meubilair,
beddengoed, matrassen, kleden of gordijnen. Dit heeft volgens de NFPA (national Fire Protection
Association) voor wel voor meer dan 309 miljoen dollar aan directe schade gezorgd. Het aantal
branden veroorzaakt door deze stoffen materialen is sinds de jaren tachtig drastisch gedaald, dit
komt vooral doordat de mensen zich meer bewust zijn van de gevaren en dan de stoffen minder
brandbaar of zijn bewerkt met brandvertragende middelen.
Er zijn veel verschillende soorten stof. De eerste is natuurlijk stof, zoals wol, katoen, linnen, kapok
(vulmiddel) en zijde. Wol kan wel verbranden maar doet dit lastig, dit komt door de hoge
ontbrandingstemperatuur en lage verbrandingswarmte. Een wollen doek over een vuur leggen is dan
ook getest als brandbestrijdingsmiddel, de hitte zorgt er echter voor dat er een verkoold gat
ontstaat. Wanneer wol toch brand ontstaat er een giftige waterstofcyanide dampen in combinatie
met andere ontbrandingsdampen. Katoen brand daarentegen heel makkelijk, dit komt doordat
katoen een groot oppervlak-volume ratio heeft. Linnen ontbrand net als katoen vrij makkelijk, en kan
via een hete oppervlakte of een smeulende sigaret al tot ontbranding worden gebracht. Een
linnendoek met dunne draden brandt makkelijker dan een linnendoek met grove draden. Kapok
wordt veel gebruikt bij het opvullen van bijvoorbeeld kussens. Net als katoen heeft kapok
cellulosevezels maar overtreft katoen in zijn brandbaarheid. Het ontbrand makkelijk en wanneer
ventilatie beschikbaar is zal het zeer intens branden. Zijde is gemaakt van de eiwitrijke vezels/draden
van een zijdeworm. In grote hoeveelheden is zijde niet makkelijk ontbrandbaar, maar bijvoorbeeld
een zijden shirt zal heel makkelijk ontbranden, ook zijde genereert waterstofcyanide dampen bij
ontbranding.
Zo zijn er ook nog synthetische vezels/stoffen, dit zijn door de mens gecreëerde stoffen met een
chemische origine. Stoffen als butyl, nitryl en rubbers zijn voorbeelden van door de mens gemaakte
stoffen die veel in huishoudens voorkomen in de vorm van vulling, isolatie of coating. Deze stoffen
zullen niet ontbranden bij aanraking met een gloeiende bron maar zullen wel ontbranden bij een
open vlam mits ze niet zijn behandeld met brandvertragende middelen. Toch zullen deze stoffen
hevig ontbranden of roken als er genoeg energie bij komt. De meeste synthetische stoffen hebben
een petroleum basis. Deze op petroleum gebaseerde stoffen zijn dan ook meer vatbaar voor
ontsteking met een openvlam dan voor ontsteking door gloeiende objecten. Meeste (maar niet alle)
synthetische stoffen hebben dan ook de eigenschap om te smelten en vloeien als het ontbrand.
Wanneer dit gebeurt kunnen er branden stukken vallen en een nieuwe brandhaard vormen. Nomex
is een synthetische stof in het bijzonder. Nomex kan niet ontbranden, dit wordt daarom ook veel
gebruikt in brandwerende pakken voor bijv. brandweerlieden of piloten. Een enkele laag Nomex kan
menselijk weefsel voor 30 seconden beschermen tegen temperaturen tot wel 600 graden.
Naast op petroleum gebaseerde synthetische stoffen, zijn er ook nog synthetische stoffen die dit niet
zijn. Rayon is hier een voorbeeld van, rayon is geregenereerde cellulose en lijkt qua structuur erg veel
op katoen. Acetaat is ook zo'n stof en lijkt qua structuur weer erg veel op rayon, het verschil zit hem
hierbij in de brandbaarheid. Acetaat is zo bewerkt dat het liever smelt dan brand.
