Zelfmanagement bij
chronisch zieke
patiënten
Student:
Studentnummer:
Email:
Groep:
Toets code: VMOD-OV2-20
GGZ Rivierduinen
Hogeschool Leiden
Slb’er:
Email:
Werkdagen:
, “Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis moeten de eigen regie
krijgen over de behandeling tijdens opname”.
Zelfmanagement is een breed begrip, maar wat is het nu eigenlijk? En hoe verstaan wij in de
geestelijke gezondheidszorg het begrip zelfmanagement? In de argumentatie hieronder gaat de
student mede door eigen ervaring, professionele kennis en wetenschappelijk literatuur het
standpunt verder uitlichten. Zelfmanagement bij mensen met persoonlijkheidsproblematiek is erg
belangrijk. Daarom heeft de student als standpunt: “Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis
moeten de eigen regie krijgen over de behandeling tijdens opname”.
Het is daarbij van groot belang dat de patiënt zo veel mogelijk zijn/haar verantwoordelijkheid draagt,
zowel tijdens de opname in een kliniek als in het dagelijks leven [4].
Patiënten met borderline (BPS) worden regelmatig opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis waar
stevige protocollenen en regels gelden. De patiënt verteld in het interview dat zij snel overprikkelt
raakt, angstig en zich vaak niet begrepen voelt. Voor een patiënt die lijdt aan een
persoonlijkheidsstoornis is het belangrijk dat er een vaste behandelaar de patiënt begeleidt.
Daartegenover komt het vaak voor dat er een aantal professionals betrokken zijn zoals een
psycholoog, psychiater en mogelijk een regiebehandelaar [5]. Uit het interview met de patiënt (zie
bijlage 7) is gebleken dat het de patiënt veel structuur en veiligheid geeft een aantal vaste
behandelaren te hebben die zorgvrager behandelen, maar door de schaarste aan psychiaters op de
afdeling kan deze wens niet worden volbracht en is hierbij vaak de consequentie dat er een
onafhankelijke psychiater of behandelaar de behandeling overneemt. Dit geeft patiënten met een
persoonlijkheidsstoornis veel stress, waardoor de spanning oploopt en de suïcidale gedachtes op de
voorgrond komen, waardoor het herstel achterblijft en de patiënt onnodig langer moet worden
opgenomen
Chronisch suïcidale patiënten met een persoonlijkheidsstoornis worden tot op heden vaak nog
steeds opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Veel psychiaters zijn zich ervan bewust dat het
opnemen van patiënten met een persoonlijkheidsstoornis een beperkte toevoeging geeft aan de
behandeling, toch voelen zij zich lichtelijk gedwongen om deze populatie patiënten op te nemen als
zij dreigen met zelfdoding. Het grootste probleem zit in de angst voor een rechtszaak, want
overlijden door suïcide komt minimaal een maal voor in de loopbaan van behandelaren en is een
grote oorzaak van rechtszaken [5]. Toch is uit ervaring van een arts-assistent uit de praktijk (zie
bijlage 5) en wetenschappelijke literatuur [3] gebleken dat het veelvoudig observeren en monitoren
van een chronisch suïcidale patiënt in relatie met een persoonlijkheidsstoornis de zorgvrager geen
meerwaarde geeft aan het herstelproces [3], want het geven van één op één begeleiding is bedoeld
voor patiënten met acuut suïcide gevaar en niet voor chronische suïcidaliteit [3]. Daarnaast hebben
patiënten met BPS een grote behoefte aan bevestiging en vertrouwen. Dit kan een hechte band
veroorzaken tussen de verpleegkundige en patiënt, waardoor er soms vanuit de verpleegkundige een
hevige verantwoordelijkheid ontstaat. Dit kan leiden dat de patiënt de verantwoordelijkheid buiten
zichzelf legt, met als gevolg dat de therapie stagneert of wordt afgebroken. Ook komt het regelmatig
voor dat sommige psychiatrisch verpleegkundige niet over de juiste vaardigheden beschikken om een
borderline patiënt goed te begeleiden [10], waardoor er minder begrip is voor de patiënt met BPS dit
komt vooral omdat verpleegkundige de patiënt met BPS stigmatiseert. Daarmee wordt bedoeld dat
slechte eigenschappen worden benadeeld aan individuen die behoren tot een bepaalde populatie.
Hulpverleners beschrijven onder invloed van het stigma ervaren als manipulatie gedrag en minder als
uiting van het ziektebeeld [11]. Het gevolg hiervan is dat de verpleegkundige een afstandelijke
houding aanneemt, wat niet bevorderlijk is voor de patiënt.
1
chronisch zieke
patiënten
Student:
Studentnummer:
Email:
Groep:
Toets code: VMOD-OV2-20
GGZ Rivierduinen
Hogeschool Leiden
Slb’er:
Email:
Werkdagen:
, “Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis moeten de eigen regie
krijgen over de behandeling tijdens opname”.
Zelfmanagement is een breed begrip, maar wat is het nu eigenlijk? En hoe verstaan wij in de
geestelijke gezondheidszorg het begrip zelfmanagement? In de argumentatie hieronder gaat de
student mede door eigen ervaring, professionele kennis en wetenschappelijk literatuur het
standpunt verder uitlichten. Zelfmanagement bij mensen met persoonlijkheidsproblematiek is erg
belangrijk. Daarom heeft de student als standpunt: “Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis
moeten de eigen regie krijgen over de behandeling tijdens opname”.
Het is daarbij van groot belang dat de patiënt zo veel mogelijk zijn/haar verantwoordelijkheid draagt,
zowel tijdens de opname in een kliniek als in het dagelijks leven [4].
Patiënten met borderline (BPS) worden regelmatig opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis waar
stevige protocollenen en regels gelden. De patiënt verteld in het interview dat zij snel overprikkelt
raakt, angstig en zich vaak niet begrepen voelt. Voor een patiënt die lijdt aan een
persoonlijkheidsstoornis is het belangrijk dat er een vaste behandelaar de patiënt begeleidt.
Daartegenover komt het vaak voor dat er een aantal professionals betrokken zijn zoals een
psycholoog, psychiater en mogelijk een regiebehandelaar [5]. Uit het interview met de patiënt (zie
bijlage 7) is gebleken dat het de patiënt veel structuur en veiligheid geeft een aantal vaste
behandelaren te hebben die zorgvrager behandelen, maar door de schaarste aan psychiaters op de
afdeling kan deze wens niet worden volbracht en is hierbij vaak de consequentie dat er een
onafhankelijke psychiater of behandelaar de behandeling overneemt. Dit geeft patiënten met een
persoonlijkheidsstoornis veel stress, waardoor de spanning oploopt en de suïcidale gedachtes op de
voorgrond komen, waardoor het herstel achterblijft en de patiënt onnodig langer moet worden
opgenomen
Chronisch suïcidale patiënten met een persoonlijkheidsstoornis worden tot op heden vaak nog
steeds opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Veel psychiaters zijn zich ervan bewust dat het
opnemen van patiënten met een persoonlijkheidsstoornis een beperkte toevoeging geeft aan de
behandeling, toch voelen zij zich lichtelijk gedwongen om deze populatie patiënten op te nemen als
zij dreigen met zelfdoding. Het grootste probleem zit in de angst voor een rechtszaak, want
overlijden door suïcide komt minimaal een maal voor in de loopbaan van behandelaren en is een
grote oorzaak van rechtszaken [5]. Toch is uit ervaring van een arts-assistent uit de praktijk (zie
bijlage 5) en wetenschappelijke literatuur [3] gebleken dat het veelvoudig observeren en monitoren
van een chronisch suïcidale patiënt in relatie met een persoonlijkheidsstoornis de zorgvrager geen
meerwaarde geeft aan het herstelproces [3], want het geven van één op één begeleiding is bedoeld
voor patiënten met acuut suïcide gevaar en niet voor chronische suïcidaliteit [3]. Daarnaast hebben
patiënten met BPS een grote behoefte aan bevestiging en vertrouwen. Dit kan een hechte band
veroorzaken tussen de verpleegkundige en patiënt, waardoor er soms vanuit de verpleegkundige een
hevige verantwoordelijkheid ontstaat. Dit kan leiden dat de patiënt de verantwoordelijkheid buiten
zichzelf legt, met als gevolg dat de therapie stagneert of wordt afgebroken. Ook komt het regelmatig
voor dat sommige psychiatrisch verpleegkundige niet over de juiste vaardigheden beschikken om een
borderline patiënt goed te begeleiden [10], waardoor er minder begrip is voor de patiënt met BPS dit
komt vooral omdat verpleegkundige de patiënt met BPS stigmatiseert. Daarmee wordt bedoeld dat
slechte eigenschappen worden benadeeld aan individuen die behoren tot een bepaalde populatie.
Hulpverleners beschrijven onder invloed van het stigma ervaren als manipulatie gedrag en minder als
uiting van het ziektebeeld [11]. Het gevolg hiervan is dat de verpleegkundige een afstandelijke
houding aanneemt, wat niet bevorderlijk is voor de patiënt.
1
