Minor Rechtspsychologie
HOORCOLLEGE 12: NABESPREKING EN VRAGENUUR
Onderwerpen:
De vragen;
Opdrachten;
Tentamen.
De vragen
Vraag 1: Hoe zat het met een kans en een kansverhouding?
In Nederland zijn wij gewend aan kansen. We hebben ‘zo veel procent kans op dit en zo veel procent
kans op dat’. Een kansverhouding geeft andere informatie. Een kansverhouding geeft meer wat de
verhouding en soms ook hoe veel groter de kans is dan de andere. Het gaat dan ook altijd om twee
kansen die horen bij twee hypothesen. Die kansverhouding geeft mooi weer hoe de twee hypotheses
zich tot elkaar verhouden. Dit geeft daarom meer informatie dan alleen een kans.
Voorbeeld: Stel dat je vanavond ergens moet lopen en je komt iemand tegen die niet leuk is. Hij bijt,
niet altijd, maar vaak wel. Nu moet jij kiezen welke van de twee jij liever tegen wil komen:
1. Als je de clown tegenkomt is de kans 30% dat hij je bijt;
Nu moet je kiezen. Dan zeggen wij: ‘ja dat weet ik niet, ik wil weten wie die andere is en hoe vaak die
bijt’. Je hebt de vergelijking nog niet, je weet alleen de kans van die ene dat het 30% is. Nu kregen we
dan ook het andere alternatief te horen:
2. Het alternatief is een enge man waarbij de kans 80% is dat hij bijt.
Dan kies je voor de eerste, omdat je weet dat de tweede ongunstiger is.
Is het zo, dat wanneer een hit 60% aangeeft, de false positives dan 40% moet zijn?
Soms kan je twee kansen optellen tot 100. Soms kan het niet als je twee hypothesen hebt, zoals in
bovenstaand voorbeeld kan het dus niet. Om antwoord te geven op deze vraag: dit is dus niet per se
waar.
Diagnose (liegt) + Diagnose (spreekt waarheid) -
Werkelijkheid (liegt) + Terecht positieve (sensitiviteit) Vals negatief
Werkelijkheid (spreekt waarheid) - Vals positieve Terecht negatieve
De opdrachten
Opdracht 1. Waarheidsvinding
Voorbeeld van het kopen van schoenen door vrouwen en door mannen. Een man wil zwarte
schoenen maat 41 en koopt deze (satisfier). Dit gaat dan ook vaak vrij snel. Een vrouw wil dit ook,
maar gaat dan ook nog andere winkels in om te kijken of er niet een mooier of goedkoper model
ergens anders is (maximizer).
Boodschap: In de rechtszaak moet je maximizen en niet zomaar iemand pakken. Je moet de optimale
keuze maken.
1
HOORCOLLEGE 12: NABESPREKING EN VRAGENUUR
Onderwerpen:
De vragen;
Opdrachten;
Tentamen.
De vragen
Vraag 1: Hoe zat het met een kans en een kansverhouding?
In Nederland zijn wij gewend aan kansen. We hebben ‘zo veel procent kans op dit en zo veel procent
kans op dat’. Een kansverhouding geeft andere informatie. Een kansverhouding geeft meer wat de
verhouding en soms ook hoe veel groter de kans is dan de andere. Het gaat dan ook altijd om twee
kansen die horen bij twee hypothesen. Die kansverhouding geeft mooi weer hoe de twee hypotheses
zich tot elkaar verhouden. Dit geeft daarom meer informatie dan alleen een kans.
Voorbeeld: Stel dat je vanavond ergens moet lopen en je komt iemand tegen die niet leuk is. Hij bijt,
niet altijd, maar vaak wel. Nu moet jij kiezen welke van de twee jij liever tegen wil komen:
1. Als je de clown tegenkomt is de kans 30% dat hij je bijt;
Nu moet je kiezen. Dan zeggen wij: ‘ja dat weet ik niet, ik wil weten wie die andere is en hoe vaak die
bijt’. Je hebt de vergelijking nog niet, je weet alleen de kans van die ene dat het 30% is. Nu kregen we
dan ook het andere alternatief te horen:
2. Het alternatief is een enge man waarbij de kans 80% is dat hij bijt.
Dan kies je voor de eerste, omdat je weet dat de tweede ongunstiger is.
Is het zo, dat wanneer een hit 60% aangeeft, de false positives dan 40% moet zijn?
Soms kan je twee kansen optellen tot 100. Soms kan het niet als je twee hypothesen hebt, zoals in
bovenstaand voorbeeld kan het dus niet. Om antwoord te geven op deze vraag: dit is dus niet per se
waar.
Diagnose (liegt) + Diagnose (spreekt waarheid) -
Werkelijkheid (liegt) + Terecht positieve (sensitiviteit) Vals negatief
Werkelijkheid (spreekt waarheid) - Vals positieve Terecht negatieve
De opdrachten
Opdracht 1. Waarheidsvinding
Voorbeeld van het kopen van schoenen door vrouwen en door mannen. Een man wil zwarte
schoenen maat 41 en koopt deze (satisfier). Dit gaat dan ook vaak vrij snel. Een vrouw wil dit ook,
maar gaat dan ook nog andere winkels in om te kijken of er niet een mooier of goedkoper model
ergens anders is (maximizer).
Boodschap: In de rechtszaak moet je maximizen en niet zomaar iemand pakken. Je moet de optimale
keuze maken.
1
