Minor Rechtspsychologie
HOORCOLLEGE 5: BAYES
Onderwerpen:
Casus Overval;
Voorbeelden van de Bayesiaanse methode;
Herkenning: the Rule of Fifteen;
Bayesiaanse methode versus oude systeem;
Het vermenigvuldigen van de diagnostische waarden;
Afsluiting.
Aan het begin van dit college kregen wij weer een casus uitgereikt. Deze casus werd als voorbeeld
gebruikt om de theorie te illustreren. Hier wordt aan het einde van dit college op terug gekomen.
Casus Overval
Er is een overval gepleegd op een buurtwinkel. De dader kwam vlak voor sluitingstijd de winkel
binnen en verplichtte de winkelier, onder bedreiging met een mes, om hem de inhoud van de kassa
te overhandigen. Dat heeft de winkelier gedaan. Vervolgens heeft de dader de winkelier met het mes
in zijn buik gestoken. Naar schatting is de dader ervandoor gegaan met zo’n € 3000. De politie heeft
tijdens een buurtonderzoek iemand gesproken die zegt eerder gehoord te hebben van ene B dat hij
van plan was om de betreffende winkel te overvallen. Uit onderzoek in de politiebestanden blijkt dat
deze B eerder is veroordeeld voor een overval die op dezelfde manier en in dezelfde buurt is
gepleegd. B woonde toen en nu nog steeds in die buurt. Uit nader onderzoek naar de financiële
handel en wandel van B volgt dat hij duizenden euro’s gokschuld heeft. De overvallen winkelier
wordt in het ziekenhuis een foto getoond van B. Hij zegt B wel te herkennen, maar is niet zeker,
omdat het allemaal zo snel ging en omdat de foto al wat verouderd is. Bij een huiszoeking bij B wordt
€ 4000 gevonden. B zegt dat dat spaargeld is.
Er is een getuige die de waarschijnlijke overvaller uit de betreffende winkel heeft zien komen. Deze
getuige wordt uitgenodigd om te kijken of hij B herkent. Daartoe wordt de getuige onderworpen aan
een zogenaamde Osloconfrontatie. Dat wil zeggen: de getuige kijkt naar een rij mensen (waartussen
B) en moet zeggen of hij de persoon die hij destijds uit de winkel zag komen, herkent. De uitkomst
van dit onderzoek is dat de getuige inderdaad B aanwijst tijdens de Osloconfrontatie.
Hierna wordt B verhoord. Het verhoor duurt lang (meerdere uren). De verhoorders gedragen zich
overigens volgens het boekje. Er wordt geen overmatige druk op B uitgeoefend. Ook geven de
verhoorders geen informatie prijs. Wel houden ze B voor dat een getuige hem heeft herkend. De
verhoorders zeggen begrip te hebben voor B’s benarde financiële situatie en kunnen zich voorstellen
dat iemand als B niet goed in de gaten heeft hoe ernstig een gewapende overval is. Verder vertellen
ze hem dat het verhoor in ieder geval snel klaar is als hij bekent. Aan het eind van dit verhoor bekent
B dat hij de dader is.
1
HOORCOLLEGE 5: BAYES
Onderwerpen:
Casus Overval;
Voorbeelden van de Bayesiaanse methode;
Herkenning: the Rule of Fifteen;
Bayesiaanse methode versus oude systeem;
Het vermenigvuldigen van de diagnostische waarden;
Afsluiting.
Aan het begin van dit college kregen wij weer een casus uitgereikt. Deze casus werd als voorbeeld
gebruikt om de theorie te illustreren. Hier wordt aan het einde van dit college op terug gekomen.
Casus Overval
Er is een overval gepleegd op een buurtwinkel. De dader kwam vlak voor sluitingstijd de winkel
binnen en verplichtte de winkelier, onder bedreiging met een mes, om hem de inhoud van de kassa
te overhandigen. Dat heeft de winkelier gedaan. Vervolgens heeft de dader de winkelier met het mes
in zijn buik gestoken. Naar schatting is de dader ervandoor gegaan met zo’n € 3000. De politie heeft
tijdens een buurtonderzoek iemand gesproken die zegt eerder gehoord te hebben van ene B dat hij
van plan was om de betreffende winkel te overvallen. Uit onderzoek in de politiebestanden blijkt dat
deze B eerder is veroordeeld voor een overval die op dezelfde manier en in dezelfde buurt is
gepleegd. B woonde toen en nu nog steeds in die buurt. Uit nader onderzoek naar de financiële
handel en wandel van B volgt dat hij duizenden euro’s gokschuld heeft. De overvallen winkelier
wordt in het ziekenhuis een foto getoond van B. Hij zegt B wel te herkennen, maar is niet zeker,
omdat het allemaal zo snel ging en omdat de foto al wat verouderd is. Bij een huiszoeking bij B wordt
€ 4000 gevonden. B zegt dat dat spaargeld is.
Er is een getuige die de waarschijnlijke overvaller uit de betreffende winkel heeft zien komen. Deze
getuige wordt uitgenodigd om te kijken of hij B herkent. Daartoe wordt de getuige onderworpen aan
een zogenaamde Osloconfrontatie. Dat wil zeggen: de getuige kijkt naar een rij mensen (waartussen
B) en moet zeggen of hij de persoon die hij destijds uit de winkel zag komen, herkent. De uitkomst
van dit onderzoek is dat de getuige inderdaad B aanwijst tijdens de Osloconfrontatie.
Hierna wordt B verhoord. Het verhoor duurt lang (meerdere uren). De verhoorders gedragen zich
overigens volgens het boekje. Er wordt geen overmatige druk op B uitgeoefend. Ook geven de
verhoorders geen informatie prijs. Wel houden ze B voor dat een getuige hem heeft herkend. De
verhoorders zeggen begrip te hebben voor B’s benarde financiële situatie en kunnen zich voorstellen
dat iemand als B niet goed in de gaten heeft hoe ernstig een gewapende overval is. Verder vertellen
ze hem dat het verhoor in ieder geval snel klaar is als hij bekent. Aan het eind van dit verhoor bekent
B dat hij de dader is.
1
