SCHEIKUNDE SAMENVATTING HOOFDSTUK 6
§6.1 KOOLWATERSTOFFEN
❖ Organische chemie = chemie die zich bezighoudt met het bestuderen van
koolstofverbindingen
o Tegenwoordig wordt dit koolstofchemie genoemd
❖ Je kunt koolstofverbindingen onder verdelen in klassen die bepaalde eigenschappen
hebben:
o Bijvoorbeeld de koolwaterstoffen, deze bevatten alleen C- en H-atomen
o De koolwaterstoffen zijn weer in verschillende groepen op te delen:
▪ Homologe reeksen: hierin is de verhouding C- en H-atomen gelijk,
bijvoorbeeld bij de alkanen met algemene formule CnH2n+2
▪ Onvertakte en vertakte koolwaterstoffen:
● Bij onvertakt is elk C-atoom met één of twee andere C-atomen
verbonden
● Bij vertakt is minstens één C-atoom met drie of vier andere C-
atomen verbonden
▪ Verzadigde en onverzadigde koolwaterstoffen:
● Bij verzadigd komen uitsluiten enkele bindingen voor tussen C-
atomen (bijvoorbeeld alkanen)
● Bij onverzadigd komen er één of meer dubbele bindingen tussen C-
atomen voor (de eenvoudigste groep zijn de alkenen)
o Er zijn ook onverzadigde stoffen met drievoudige bindingen
tussen twee C-atomen (eenvoudigste groep alkynen)
▪ Cyclische koolwaterstoffen: stoffen met moleculen waar een ring van C-
atomen in voorkomt (eenvoudigste groep zijn de cycloalkanen)
● Als in het molecuul een ring voorkomt, spreek je van een cyclische
verbinding
● Onvertakte en vertakte ketens noem je ook wel acyclisch of niet-
cyclisch
▪ Aromaten: stoffen waarvan de moleculen een benzeenring bevatten
, ● De
structuurformule van benzeen wordt sterk vereenvoudigd:
❖ De afstand tussen alle C-atomen in een aroma is overal gelijk, maar de dubbele
bindingen verplaatsen zich
❖ Aromaten hebben hun naam te danken aan de sterke geur die sommige hebben
❖ Alle koolwaterstoffen die geen benzeenstructuur bevatten, noem je alifatische
koolwaterstoffen
❖ Isomerie = het verschijnsel waarbij er twee verschillende stoffen bestaan met dezelfde
molecuulformule (en een andere structuurformule)
o De stoffen die dit verschijnsel hebben, heten isomeren
§6.1 KOOLWATERSTOFFEN
❖ Organische chemie = chemie die zich bezighoudt met het bestuderen van
koolstofverbindingen
o Tegenwoordig wordt dit koolstofchemie genoemd
❖ Je kunt koolstofverbindingen onder verdelen in klassen die bepaalde eigenschappen
hebben:
o Bijvoorbeeld de koolwaterstoffen, deze bevatten alleen C- en H-atomen
o De koolwaterstoffen zijn weer in verschillende groepen op te delen:
▪ Homologe reeksen: hierin is de verhouding C- en H-atomen gelijk,
bijvoorbeeld bij de alkanen met algemene formule CnH2n+2
▪ Onvertakte en vertakte koolwaterstoffen:
● Bij onvertakt is elk C-atoom met één of twee andere C-atomen
verbonden
● Bij vertakt is minstens één C-atoom met drie of vier andere C-
atomen verbonden
▪ Verzadigde en onverzadigde koolwaterstoffen:
● Bij verzadigd komen uitsluiten enkele bindingen voor tussen C-
atomen (bijvoorbeeld alkanen)
● Bij onverzadigd komen er één of meer dubbele bindingen tussen C-
atomen voor (de eenvoudigste groep zijn de alkenen)
o Er zijn ook onverzadigde stoffen met drievoudige bindingen
tussen twee C-atomen (eenvoudigste groep alkynen)
▪ Cyclische koolwaterstoffen: stoffen met moleculen waar een ring van C-
atomen in voorkomt (eenvoudigste groep zijn de cycloalkanen)
● Als in het molecuul een ring voorkomt, spreek je van een cyclische
verbinding
● Onvertakte en vertakte ketens noem je ook wel acyclisch of niet-
cyclisch
▪ Aromaten: stoffen waarvan de moleculen een benzeenring bevatten
, ● De
structuurformule van benzeen wordt sterk vereenvoudigd:
❖ De afstand tussen alle C-atomen in een aroma is overal gelijk, maar de dubbele
bindingen verplaatsen zich
❖ Aromaten hebben hun naam te danken aan de sterke geur die sommige hebben
❖ Alle koolwaterstoffen die geen benzeenstructuur bevatten, noem je alifatische
koolwaterstoffen
❖ Isomerie = het verschijnsel waarbij er twee verschillende stoffen bestaan met dezelfde
molecuulformule (en een andere structuurformule)
o De stoffen die dit verschijnsel hebben, heten isomeren
