LEERDOELEN OPSTELLEN
Onderzoek naar het lekker bezig zijn op stage door studenten
AUTEUR: CHIARA VAN KOOTEN
STUDENTNUMMER: 500864028
DATUM: 29 - 11- 2021
VAK: GB1B
DOCENT: LAURENS POLDER
KLAS: ORANJE
0
,Inhoudsopgave
1. INLEIDING..................................................................................................................................... 2
1.1 AANLEIDING......................................................................................................................................2
1.2 DE ORGANISATIE.................................................................................................................................2
1.3 PROBLEEMANALYSE.............................................................................................................................2
1.4 DOELGROEP.......................................................................................................................................3
1.5 HOOFDVRAAG EN DOELGEDRAG............................................................................................................3
2. METHODE..................................................................................................................................... 3
2.1 HET COM-B MODEL...........................................................................................................................3
2.2 LITERATUURONDERZOEK.......................................................................................................................4
2.3 PRAKTIJKONDERZOEK...........................................................................................................................4
3. LITERATUURONDERZOEK.............................................................................................................. 5
3.1 DOELGEDRAG.....................................................................................................................................5
3.2 LEERDOELEN......................................................................................................................................5
3.3 MOTIVATIE EN GEDRAG.......................................................................................................................5
4. RESULTATEN PRAKTIJKONDERZOEK............................................................................................... 6
4.1 FYSIEKE CAPACITEIT.............................................................................................................................6
4.2 PSYCHOLOGISCHE CAPACITEIT................................................................................................................6
4.3 FYSIEKE GELEGENHEID..........................................................................................................................6
4.4 SOCIALE GELEGENHEID.........................................................................................................................7
4.5 REFLECTIEVE MOTIVATIE.......................................................................................................................7
4.5 AUTOMATISCHE MOTIVATIE..................................................................................................................7
5. CONCLUSIE EN ADVIES.................................................................................................................. 7
5.1 CONCLUSIE........................................................................................................................................7
5.2 ADVIES.............................................................................................................................................8
LITERATUURLIJST.............................................................................................................................. 9
BIJLAGE 1: CODEERSCHEMA............................................................................................................ 11
BIJLAGE 2: INTERVIEWLEIDRAAD..................................................................................................... 27
BIJLAGE 3: EMPATHY MAP.............................................................................................................. 28
BIJLAGE 4: INFORM CONSENT......................................................................................................... 29
BIJLAGE 5: TRANSCRIPT INTERVIEWS............................................................................................... 32
1
,1. Inleiding
In dit hoofdstuk wordt een aanleiding geven voor het uitvoeren van het onderzoek.
Ook wordt er meer informatie gegeven over de opdrachtgever, een probleemanalyse wordt
geschetst en de doelgroep wordt uitgebreid besproken. Als laatste staan de hoofdvraag en
het doelgedrag van dit onderzoek centraal.
1.1 Aanleiding
Problemen waar je mee te maken kan krijgen als student op je stage zijn: het gevoel
hebben dat je nutteloos werk verricht, je niets aan het doen bent, je (het gevoel hebt dat je)
weinig tot geen begeleiding krijgt, je buitengesloten voelt door collega’s, je niet betaald
wordt (Problemen stagiair(e) mee te maken krijgt, 2017). Als een student tegen een van deze
problemen aanloopt, dan kan dit op korte termijn ervoor zorgen dat de motivatie
omlaaggaat en/of dat een student niet lekker bezig kan zijn. Op de lange termijn kan dit er
echter voor zorgen dat een student helemaal wilt stoppen met de stage, of dat de student
naar een andere stageplek wilt. Als studenten niet lekker bezig kunnen zijn op hun stage is
het gevolg dat ze deze niet kunnen afronden. Dat weer kan leiden tot het niet afmaken van
de opleiding. Dit is een maatschappelijk probleem, want problemen op school en stage
worden gezien als een beïnvloedbare reden van een klassieke schoolverlater (Allen & Meng,
2010). Omdat dit een maatschappelijk probleem is, heeft de opdrachtgever voor dit
adviesrapport (het loopbaanloket), gevraagd een advies te geven over hoe studenten lekker
bezig kunnen zijn op stage.
1.2 De organisatie
Het loopbaan loket is een organisatie, die is opgericht door de hogeschool van
Amsterdam. Het loopbaan loket houdt zich bezig met drie verschillende soorten
thematieken. Het eerste thematiek houdt in dat zij zich inzetten en opkomen voor mentaal
gezonde jongeren. Het tweede thematiek is dat zij zich inzetten voor een duurzame
inzetbaarheid. En als laatste zetten zij zich in voor inclusie. Het probleem, dat studenten niet
lekker bezig zijn op hun stage, kun je dus op verschillende manieren onder elke thematiek
plaatsen. Het loopbaanloket heeft dus veel te maken met het probleem en ze zouden
daarom een advies willen hoe zij studenten kunnen helpen om wel lekker bezig te kunnen
zijn op stage.
1.3 Probleemanalyse
Het probleem dat studenten niet lekker bezig kunnen zijn op stage is maatschappelijk
breed. Het komt dus regelmatig in de samenleving voor dat studenten geen goede ervaring
hebben met stage. Uit het onderzoek van Souhuwat en van der Sluis (2014) blijkt dat er bij
alle opleidingsniveaus rond de 10% aan studenten vroegtijdig de stage afbreekt. Ook blijkt er
uit het onderzoek van Souhuwat en van der Sluis (2014) dat er twee voornaamste redenen
voor vroegtijdig afbreken van de stage zijn, de onvoldoende begeleiding vanuit het
stagebedrijf en het ontevreden zijn van de studenten met de werkzaamheden die zij krijgen.
2
, Dat is natuurlijk een vervelend probleem voor de studenten, omdat ze vaak daardoor
vertraging krijgen in het afronden van de opleiding of zelfs helemaal stoppen. Dat is niet
alleen is het vervelend voor de studenten zelf, maar ook voor de toekomstige arbeidsmarkt.
1.4 Doelgroep
Alle studenten die stage lopen zijn de doelgroep, en zij zouden het doelgedrag dus
ook moeten gaan uitvoeren. Wie de doelgroep is in dit onderzoek was gelijk duidelijk. Dit
kwam omdat de opdrachtgever een probleemstelling had waar de doelgroep zelf al duidelijk
in zat, namelijk: studenten van de HVA die een eindejaars stagelopen. De docenten hebben
echter besloten, samen in overleg met de opdrachtgever, om de doelgroep uit te breiden
met alle studenten die een stage lopen of ooit hebben gelopen. Het leven als een student is
complex en veelzijdig. Je bent druk bezig met school en ondertussen wil je ook een leuk
sociaal leven hebben. Dat kan ervoor zorgen dat studenten veel stress ervaren om
schoolopdrachten te maken, want ze willen zo weinig mogelijk tijd hieraan kwijt zijn om
meer tijd te kunnen besteden aan hen sociale leven.
1.5 Hoofdvraag en Doelgedrag
Doordat de probleemstelling nogal breed en complex is, is er een hoofdvraag
geformuleerd om concreter en gerichter onderzoek te kunnen doen. De hoofdvraag luidt:
Wat hebben studenten nodig om hun stage zo effectief en efficiënt mogelijk af te ronden?
Om deze hoofdvraag te beantwoorden is een doelgedrag geformuleerd. Het doelgedrag is:
Studenten stellen een maand voorafgaand aan de stage persoonlijke en theoretische
leerdoelen op. Het doelgedrag moet dus de oplossing worden van de probleemstelling, die
de opdrachtgever heeft gegeven. Waarom dit doelgedrag de oplossing is voor de hoofdvraag
wordt beargumenteerd in de resultaten van het literatuuronderzoek en praktijkonderzoek.
In dit adviesrapport wordt verder de methode van onderzoeken uiteengezet en worden de
resultaten van het literatuuronderzoek en het praktijkonderzoek besproken. Aan de hand
van de informatie die daaruit voortkomt en na het analyseren daarvan, wordt een conclusie
getrokken. Uit die conclusie wordt dan een advies geformuleerd, die vervolgens aan de
opdrachtgever wordt gegeven.
2. Methode
2.1 Het COM-B model
Bij het opstellen van het doelgedrag en bij de vragen voor de interviews, is er gebruik
gemaakt van het COM-B model. Het COM-B model is een gedragsmodel waarbij de initialen
uit drie hoofdcomponenten bestaan, namelijk Capaciteit (C), Gelegenheid (O) en Motivatie
(M). Er wordt in dit model vanuit gegaan dat Gedrag (B) een onderdeel is van een systeem
waarin de andere componenten Capaciteit (C), Gelegenheid (O) en Motivatie (M) elkaar
beïnvloeden. Want als je gedrag zou willen veranderen dan moet je één of meer
componenten zo veranderen, dat het risico op een terugval in oude toestand zo klein
mogelijk wordt (Michie et al., 2018). De vragen voor de interviews zijn hierop gebaseerd,
3
Onderzoek naar het lekker bezig zijn op stage door studenten
AUTEUR: CHIARA VAN KOOTEN
STUDENTNUMMER: 500864028
DATUM: 29 - 11- 2021
VAK: GB1B
DOCENT: LAURENS POLDER
KLAS: ORANJE
0
,Inhoudsopgave
1. INLEIDING..................................................................................................................................... 2
1.1 AANLEIDING......................................................................................................................................2
1.2 DE ORGANISATIE.................................................................................................................................2
1.3 PROBLEEMANALYSE.............................................................................................................................2
1.4 DOELGROEP.......................................................................................................................................3
1.5 HOOFDVRAAG EN DOELGEDRAG............................................................................................................3
2. METHODE..................................................................................................................................... 3
2.1 HET COM-B MODEL...........................................................................................................................3
2.2 LITERATUURONDERZOEK.......................................................................................................................4
2.3 PRAKTIJKONDERZOEK...........................................................................................................................4
3. LITERATUURONDERZOEK.............................................................................................................. 5
3.1 DOELGEDRAG.....................................................................................................................................5
3.2 LEERDOELEN......................................................................................................................................5
3.3 MOTIVATIE EN GEDRAG.......................................................................................................................5
4. RESULTATEN PRAKTIJKONDERZOEK............................................................................................... 6
4.1 FYSIEKE CAPACITEIT.............................................................................................................................6
4.2 PSYCHOLOGISCHE CAPACITEIT................................................................................................................6
4.3 FYSIEKE GELEGENHEID..........................................................................................................................6
4.4 SOCIALE GELEGENHEID.........................................................................................................................7
4.5 REFLECTIEVE MOTIVATIE.......................................................................................................................7
4.5 AUTOMATISCHE MOTIVATIE..................................................................................................................7
5. CONCLUSIE EN ADVIES.................................................................................................................. 7
5.1 CONCLUSIE........................................................................................................................................7
5.2 ADVIES.............................................................................................................................................8
LITERATUURLIJST.............................................................................................................................. 9
BIJLAGE 1: CODEERSCHEMA............................................................................................................ 11
BIJLAGE 2: INTERVIEWLEIDRAAD..................................................................................................... 27
BIJLAGE 3: EMPATHY MAP.............................................................................................................. 28
BIJLAGE 4: INFORM CONSENT......................................................................................................... 29
BIJLAGE 5: TRANSCRIPT INTERVIEWS............................................................................................... 32
1
,1. Inleiding
In dit hoofdstuk wordt een aanleiding geven voor het uitvoeren van het onderzoek.
Ook wordt er meer informatie gegeven over de opdrachtgever, een probleemanalyse wordt
geschetst en de doelgroep wordt uitgebreid besproken. Als laatste staan de hoofdvraag en
het doelgedrag van dit onderzoek centraal.
1.1 Aanleiding
Problemen waar je mee te maken kan krijgen als student op je stage zijn: het gevoel
hebben dat je nutteloos werk verricht, je niets aan het doen bent, je (het gevoel hebt dat je)
weinig tot geen begeleiding krijgt, je buitengesloten voelt door collega’s, je niet betaald
wordt (Problemen stagiair(e) mee te maken krijgt, 2017). Als een student tegen een van deze
problemen aanloopt, dan kan dit op korte termijn ervoor zorgen dat de motivatie
omlaaggaat en/of dat een student niet lekker bezig kan zijn. Op de lange termijn kan dit er
echter voor zorgen dat een student helemaal wilt stoppen met de stage, of dat de student
naar een andere stageplek wilt. Als studenten niet lekker bezig kunnen zijn op hun stage is
het gevolg dat ze deze niet kunnen afronden. Dat weer kan leiden tot het niet afmaken van
de opleiding. Dit is een maatschappelijk probleem, want problemen op school en stage
worden gezien als een beïnvloedbare reden van een klassieke schoolverlater (Allen & Meng,
2010). Omdat dit een maatschappelijk probleem is, heeft de opdrachtgever voor dit
adviesrapport (het loopbaanloket), gevraagd een advies te geven over hoe studenten lekker
bezig kunnen zijn op stage.
1.2 De organisatie
Het loopbaan loket is een organisatie, die is opgericht door de hogeschool van
Amsterdam. Het loopbaan loket houdt zich bezig met drie verschillende soorten
thematieken. Het eerste thematiek houdt in dat zij zich inzetten en opkomen voor mentaal
gezonde jongeren. Het tweede thematiek is dat zij zich inzetten voor een duurzame
inzetbaarheid. En als laatste zetten zij zich in voor inclusie. Het probleem, dat studenten niet
lekker bezig zijn op hun stage, kun je dus op verschillende manieren onder elke thematiek
plaatsen. Het loopbaanloket heeft dus veel te maken met het probleem en ze zouden
daarom een advies willen hoe zij studenten kunnen helpen om wel lekker bezig te kunnen
zijn op stage.
1.3 Probleemanalyse
Het probleem dat studenten niet lekker bezig kunnen zijn op stage is maatschappelijk
breed. Het komt dus regelmatig in de samenleving voor dat studenten geen goede ervaring
hebben met stage. Uit het onderzoek van Souhuwat en van der Sluis (2014) blijkt dat er bij
alle opleidingsniveaus rond de 10% aan studenten vroegtijdig de stage afbreekt. Ook blijkt er
uit het onderzoek van Souhuwat en van der Sluis (2014) dat er twee voornaamste redenen
voor vroegtijdig afbreken van de stage zijn, de onvoldoende begeleiding vanuit het
stagebedrijf en het ontevreden zijn van de studenten met de werkzaamheden die zij krijgen.
2
, Dat is natuurlijk een vervelend probleem voor de studenten, omdat ze vaak daardoor
vertraging krijgen in het afronden van de opleiding of zelfs helemaal stoppen. Dat is niet
alleen is het vervelend voor de studenten zelf, maar ook voor de toekomstige arbeidsmarkt.
1.4 Doelgroep
Alle studenten die stage lopen zijn de doelgroep, en zij zouden het doelgedrag dus
ook moeten gaan uitvoeren. Wie de doelgroep is in dit onderzoek was gelijk duidelijk. Dit
kwam omdat de opdrachtgever een probleemstelling had waar de doelgroep zelf al duidelijk
in zat, namelijk: studenten van de HVA die een eindejaars stagelopen. De docenten hebben
echter besloten, samen in overleg met de opdrachtgever, om de doelgroep uit te breiden
met alle studenten die een stage lopen of ooit hebben gelopen. Het leven als een student is
complex en veelzijdig. Je bent druk bezig met school en ondertussen wil je ook een leuk
sociaal leven hebben. Dat kan ervoor zorgen dat studenten veel stress ervaren om
schoolopdrachten te maken, want ze willen zo weinig mogelijk tijd hieraan kwijt zijn om
meer tijd te kunnen besteden aan hen sociale leven.
1.5 Hoofdvraag en Doelgedrag
Doordat de probleemstelling nogal breed en complex is, is er een hoofdvraag
geformuleerd om concreter en gerichter onderzoek te kunnen doen. De hoofdvraag luidt:
Wat hebben studenten nodig om hun stage zo effectief en efficiënt mogelijk af te ronden?
Om deze hoofdvraag te beantwoorden is een doelgedrag geformuleerd. Het doelgedrag is:
Studenten stellen een maand voorafgaand aan de stage persoonlijke en theoretische
leerdoelen op. Het doelgedrag moet dus de oplossing worden van de probleemstelling, die
de opdrachtgever heeft gegeven. Waarom dit doelgedrag de oplossing is voor de hoofdvraag
wordt beargumenteerd in de resultaten van het literatuuronderzoek en praktijkonderzoek.
In dit adviesrapport wordt verder de methode van onderzoeken uiteengezet en worden de
resultaten van het literatuuronderzoek en het praktijkonderzoek besproken. Aan de hand
van de informatie die daaruit voortkomt en na het analyseren daarvan, wordt een conclusie
getrokken. Uit die conclusie wordt dan een advies geformuleerd, die vervolgens aan de
opdrachtgever wordt gegeven.
2. Methode
2.1 Het COM-B model
Bij het opstellen van het doelgedrag en bij de vragen voor de interviews, is er gebruik
gemaakt van het COM-B model. Het COM-B model is een gedragsmodel waarbij de initialen
uit drie hoofdcomponenten bestaan, namelijk Capaciteit (C), Gelegenheid (O) en Motivatie
(M). Er wordt in dit model vanuit gegaan dat Gedrag (B) een onderdeel is van een systeem
waarin de andere componenten Capaciteit (C), Gelegenheid (O) en Motivatie (M) elkaar
beïnvloeden. Want als je gedrag zou willen veranderen dan moet je één of meer
componenten zo veranderen, dat het risico op een terugval in oude toestand zo klein
mogelijk wordt (Michie et al., 2018). De vragen voor de interviews zijn hierop gebaseerd,
3
