Samenvatting Aardrijkskunde H1 wereld: globalisering §1 t/m 6
Paragraaf 1 globalisering
Globalisering ( mondialisering):
Het proces waarbij op een groot aantal terreinen de verbintenis tussen gebieden en hallo
h.samenleving op aarde
Globalisering wordt mogelijk gemaakt door transport- en informatietechnologie
Sinds 1980 zijn 3 ontwikkelingen van belang:
1. Reis- en vervoersmiddelen zijn enorm gedaald
2. Transport en communicatie zijn goedkoper geworden. Vooral door de toenemen
capaciteit van schepen en vliegtuigen. Hierin speelt containerisatie een grote rol.
3. De infrastructuur rond transport en dataverkeer is enorm verbeterd
De verbetering van de infrastructuur vindt meestal meer plaats in welvarende regio’s
Oorzaken van globalisering:
1. Door het wegvallen van de handeldreven vormen Multinationale Ondernemingen
een soort mondiaal netwerk ——> vrijhandel (sinds 1973)
2. Sinds 1990 stellen steeds meer landen hun grenzen open voor de wereldkaart
3. De afstand tussen gebieden krimpt als gevolg van de opkomst van de ICT
Absolute afstand = afstand die niet veranderd
Relatieve afstand = afstand gemeten in kosten + vervoer
Technische innovatie en vrijhandel zijn de motoren van het globaliseringsproces
Tijd-ruimtecompressie:
Proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen door de moderne transport- en
informatietechnologie daalt
Paragraaf 2 economische globalisering: oorzaken
Na het instorten van het communisme in de voormalige Sovjet-Unie (1991) en het toetreden
van China tot de WTO ( Wereldhandelsorganisatie), is de vrijemarkteconomie het leidende
economisch systemen geworden
- Hierdoor is de wereldhandel geliberaliseerd
Gevolgen :
- Productie en uitwisseling van goederen en diensten worden internationaler
- Gebieden met een gunstige ligging raken economisch steeds meer verbonden
Na 1990 kun je de economische globalisering aflezen aan:
- Sterke stijging van buitenlandse investeringen
- Groei internationaal transport- en communicatieverkeer
- Snelle toename wereldhandel
Triade: Noord-Amerika, West-Europa en Japan. Opkomst semi-periferie landen zorgt voor
druk op hun mondiale netwerk
, Factoren die de vestigingsplaats van MNO’s en de locatie van hun bedrijven bepalen:
1. Arbeidsmarkt (loon- en kennisniveau)
2. Bereikbaarheid
3. Belastingvoordelen
4. Politieke stabiliteit van een land
5. Omvang van de afzetmarkt
De WTO heeft als doel om de wereldhandel te liberaliseren en vrijhandel te stimuleren
Een land of gebied kan vrijhandel tegen werken door middel van:
1. Tariefmuren: hoge belastingen over geïmporteerde producten
2. Importquota: maximale toegestane hoeveelheid import
Landen passen handelsbelemmeringen toe om de lokale handel te stimuleren
(protectionistische maatregelen). In Amerika waren dat de Buy-American wetgeving.
- MNO’s kiezen voor de diverse onderdelen van hun onderneming locaties in de
wereld waar zij de meeste winst kunnen behalen
- Arbeidsintensieve onderdelen van het productieproces worden verplaatst naar
lagelonenlanden
- Ook verplaatsen naar nieuwe afzetmarkten
Gevolgen:
1. Productieketen van goederen raakt verspreid over veel gebieden(laptop wereldreis)
2. Handel en vervoer zijn sneller gegroeid dan de productie
Paragraaf 3 economische globalisering: gevolgen
Global shift: -het verschil van het economisch zwaartepunt in de wereld
-Atlantische Oceaan ——> Pacifische Oceaan
China is al jarenlang de werkplaats van de wereld. Hierdoor wordt hun politieke rol in de
wereld steeds belangrijker
Geografische gevolgen van economische globalisering:
1. Na 1980 ontstaan een nieuwe internationale arbeidsverdeling
- Door verschuiving van de maakindustrie, verschuift de arbeidsverdeling.
Verschil in loon is de belangrijkste oorlog
- De export van de semi-periferie landen wordt hoogwaardiger waardoor de ruilvoet
verbeterd (verhouding tussen de prijzen van de export- en importgoederen)
2. Afzetmarkt
MNO’s proberen ook regionale en nationale markten in deze gebieden te veroveren
3. Uitschuiven naar doorschuiven
Steeds meer bedrijven om vitale dele van de keten terug te halen naar eigen gebied
4. Core business
MNO’s beperkten zich steeds meer tot 1 kernactiviteit
5. Verbinding
Globalisering is tot in alle uithoeken van de wereld merkbaar
6. Ongelijkheid
Economische globalisering leidt vaak tot grotere sociale en regionale ongelijkheid
Paragraaf 1 globalisering
Globalisering ( mondialisering):
Het proces waarbij op een groot aantal terreinen de verbintenis tussen gebieden en hallo
h.samenleving op aarde
Globalisering wordt mogelijk gemaakt door transport- en informatietechnologie
Sinds 1980 zijn 3 ontwikkelingen van belang:
1. Reis- en vervoersmiddelen zijn enorm gedaald
2. Transport en communicatie zijn goedkoper geworden. Vooral door de toenemen
capaciteit van schepen en vliegtuigen. Hierin speelt containerisatie een grote rol.
3. De infrastructuur rond transport en dataverkeer is enorm verbeterd
De verbetering van de infrastructuur vindt meestal meer plaats in welvarende regio’s
Oorzaken van globalisering:
1. Door het wegvallen van de handeldreven vormen Multinationale Ondernemingen
een soort mondiaal netwerk ——> vrijhandel (sinds 1973)
2. Sinds 1990 stellen steeds meer landen hun grenzen open voor de wereldkaart
3. De afstand tussen gebieden krimpt als gevolg van de opkomst van de ICT
Absolute afstand = afstand die niet veranderd
Relatieve afstand = afstand gemeten in kosten + vervoer
Technische innovatie en vrijhandel zijn de motoren van het globaliseringsproces
Tijd-ruimtecompressie:
Proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen door de moderne transport- en
informatietechnologie daalt
Paragraaf 2 economische globalisering: oorzaken
Na het instorten van het communisme in de voormalige Sovjet-Unie (1991) en het toetreden
van China tot de WTO ( Wereldhandelsorganisatie), is de vrijemarkteconomie het leidende
economisch systemen geworden
- Hierdoor is de wereldhandel geliberaliseerd
Gevolgen :
- Productie en uitwisseling van goederen en diensten worden internationaler
- Gebieden met een gunstige ligging raken economisch steeds meer verbonden
Na 1990 kun je de economische globalisering aflezen aan:
- Sterke stijging van buitenlandse investeringen
- Groei internationaal transport- en communicatieverkeer
- Snelle toename wereldhandel
Triade: Noord-Amerika, West-Europa en Japan. Opkomst semi-periferie landen zorgt voor
druk op hun mondiale netwerk
, Factoren die de vestigingsplaats van MNO’s en de locatie van hun bedrijven bepalen:
1. Arbeidsmarkt (loon- en kennisniveau)
2. Bereikbaarheid
3. Belastingvoordelen
4. Politieke stabiliteit van een land
5. Omvang van de afzetmarkt
De WTO heeft als doel om de wereldhandel te liberaliseren en vrijhandel te stimuleren
Een land of gebied kan vrijhandel tegen werken door middel van:
1. Tariefmuren: hoge belastingen over geïmporteerde producten
2. Importquota: maximale toegestane hoeveelheid import
Landen passen handelsbelemmeringen toe om de lokale handel te stimuleren
(protectionistische maatregelen). In Amerika waren dat de Buy-American wetgeving.
- MNO’s kiezen voor de diverse onderdelen van hun onderneming locaties in de
wereld waar zij de meeste winst kunnen behalen
- Arbeidsintensieve onderdelen van het productieproces worden verplaatst naar
lagelonenlanden
- Ook verplaatsen naar nieuwe afzetmarkten
Gevolgen:
1. Productieketen van goederen raakt verspreid over veel gebieden(laptop wereldreis)
2. Handel en vervoer zijn sneller gegroeid dan de productie
Paragraaf 3 economische globalisering: gevolgen
Global shift: -het verschil van het economisch zwaartepunt in de wereld
-Atlantische Oceaan ——> Pacifische Oceaan
China is al jarenlang de werkplaats van de wereld. Hierdoor wordt hun politieke rol in de
wereld steeds belangrijker
Geografische gevolgen van economische globalisering:
1. Na 1980 ontstaan een nieuwe internationale arbeidsverdeling
- Door verschuiving van de maakindustrie, verschuift de arbeidsverdeling.
Verschil in loon is de belangrijkste oorlog
- De export van de semi-periferie landen wordt hoogwaardiger waardoor de ruilvoet
verbeterd (verhouding tussen de prijzen van de export- en importgoederen)
2. Afzetmarkt
MNO’s proberen ook regionale en nationale markten in deze gebieden te veroveren
3. Uitschuiven naar doorschuiven
Steeds meer bedrijven om vitale dele van de keten terug te halen naar eigen gebied
4. Core business
MNO’s beperkten zich steeds meer tot 1 kernactiviteit
5. Verbinding
Globalisering is tot in alle uithoeken van de wereld merkbaar
6. Ongelijkheid
Economische globalisering leidt vaak tot grotere sociale en regionale ongelijkheid
