Theoretisch Kader
Hbo-Scriptie
Structuur & Checklist
Inhoud, vragen, tips, uitleg & voorbeelden
Een goed theoretisch kader is meer dan alleen een lijst van begrippen, concepten
of definities.
Het moet ook duidelijk maken hoe deze begrippen samenhangen en hoe ze in je
onderzoek worden gebruikt. Het moet jou en vooral ook je lezers helpen om de
hoofd- en deelvragen van je onderzoek nader te definiëren en om de rest van je
tekst richting en structuur te geven. In deze gids lees je hoe je dat precies doet.
In deze gids vind je verder een uitgebreide, gedetailleerde structuur en checklist
om een perfect theoretisch kader neer te zetten voor je plan van aanpak en
scriptie.
© Teachmehowtodothat 2023
,Inhoudsopgave
1. Inleiding ....................................................................................................................................... 4
2. Concepten en definities............................................................................................................... 5
3. Onderzoeksliteratuur .................................................................................................................. 6
4. Theorieën en modellen ............................................................................................................... 7
5. Conclusie ................................................................................................................................... 11
Dit document is onderdeel van de Scriptie Starterskit voor hbo-studenten.
Wil je je scriptie nog professioneler en met minder stress aanpakken? Ga dan aan de slag met de
Scriptie Starterskit voor hbo-studenten. Mail de code 2023START naar
tim@teachmehowtodothat.com voor 25% korting (geldig t/m 31 december 2023).
www.teachmehowtodothat.com 2
,Een theoretisch kader is een belangrijk onderdeel van elk afstudeeronderzoek, omdat het je helpt om
het onderwerp van je onderzoek te definiëren en te structureren. Dit hoofdstuk biedt ook een set
concepten, definities, theorieën en modellen die je zult gebruiken om je onderzoek te leiden en je
resultaten te interpreteren.
Een goed theoretisch kader is meer dan alleen een lijst van begrippen, concepten of definities. Het
moet ook duidelijk maken hoe deze begrippen samenhangen en hoe ze in je onderzoek worden
gebruikt. Het moet jou en vooral ook je lezers helpen om de hoofd- en deelvragen van je onderzoek
nader te definiëren en om de rest van je tekst richting en structuur te geven.
Een theorie is een verzameling van begrippen of concepten en veronderstellingen die samen werken
om een bepaald fenomeen te verklaren. Theorieën kunnen ons helpen om te begrijpen hoe en
waarom bepaalde dingen gebeuren, en kunnen ons in staat stellen om voorspellingen te doen over
hoe dingen in de toekomst mogelijk zullen verlopen.
Modellen zijn visuele weergaven van theorieën, en kunnen helpen om begrippen en concepten te
visualiseren en te begrijpen. Ze kunnen ook helpen om de complexiteit van een bepaald fenomeen te
verminderen, door het (in ieder geval visueel) te reduceren tot een aantal kernconcepten.
Operationalisatie is het proces van het vertalen van begrippen en theorieën naar onderzoekbare,
meetbare en/of observeerbare eenheden. Dit is belangrijk omdat het je in staat stelt om de begrippen
die je in je theoretisch kader hebt gedefinieerd te testen en te valideren. Deze operationalisatie vind
plaats in je methodologie-hoofdstuk, en grijpt daarvoor terug op dit theoretisch kader-hoofdstuk.
In deze gids vind je een volledige en uitgebreide structuur en handige checklist voor je theoretisch
kader. Per onderdeel vind je uitleg over de inhoud, vragen die je kunt beantwoorden, tips ter
verbetering, en voorbeelden en uitleg ter inspiratie. Dit kun je gebruiken voor allerlei studierichtingen,
variërend van Bedrijfskunde en Psychologie, tot Social Work en Verpleegkunde.
Dit is de meest volledige opzet voor je theoretisch kader die je kunt vinden online (last time I checked).
Houd desalniettemin altijd goed de studiehandleiding en je beoordelingsformulier van jouw opleiding
in de gaten, deze blijven natuurlijk leidend voor je beoordeling.
Vragen of opmerkingen? Tips of tricks? Mis je iets, of zie je iets dat verbeterd kan worden? Mail Tim op
tim@teachmehowtodothat.com.
Voor extra tips & tricks, zie ook:
• Bronnenonderzoek: https://www.teachmehowtodothat.com/p/bronnenonderzoek
• Hoe vind je een onderwerp?: https://www.teachmehowtodothat.com/p/onderwerp-scriptie
• Check ook: https://www.teachmehowtodothat.com/p/knowledge-base
www.teachmehowtodothat.com 3
, 1. Inleiding
• Inhoud van dit onderdeel:
o Introductie van het conceptuele raamwerk van de scriptie en de doelstelling ervan
o Beschrijving van de belangrijkste concepten en definities die in het hoofdstuk aan bod
zullen komen
o Overzicht van de theorieën en modellen die in het hoofdstuk zullen worden
behandeld
• Vragen die je hier kunt beantwoorden:
o Welke concepten en definities zijn relevant voor het onderwerp van mijn scriptie?
o Welke theorieën en modellen zijn relevant voor het begrip van mijn onderwerp en
hoe zijn ze verbonden met elkaar?
• Tips:
o Bekijk verschillende bronnen om een compleet beeld te krijgen van de concepten en
theorieën die relevant zijn voor het onderwerp van je scriptie
o Maak gebruik van concepten- en theoriekaarten om je kennis te ordenen en te
visualiseren
• Voorbeelden:
o "In dit hoofdstuk zullen we de sociale identiteitstheorie van Henri Tajfel en John
Turner behandelen, die stelt dat mensen hun zelfbeeld vormen op basis van hun
lidmaatschap van sociale groepen en hoe ze zich daarbinnen positioneren (Tajfel &
Turner, 1979)."
o "We zullen ook het begrip 'groepsdynamiek' onder de loep nemen, wat verwijst naar
de sociale processen en interacties die plaatsvinden binnen een groep (Latané &
Darley, 1970)."
www.teachmehowtodothat.com 4
