SAMENVATTING
STRAFRECHT
Periode 2, 2022/2023
Windesheim Zwolle
HBO-Rechten
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 het strafbare feit........................................................................................................................ 4
paragraaf 1.1 voorwaarden van het strafbare feit..............................................................................................4
paragraaf 1.2 bestanddelen en elementen..........................................................................................................4
paragraaf 1.3 verschillende strafbare feiten........................................................................................................5
Hoofdstuk 2 wederrechtelijkheid................................................................................................................... 6
paragraaf 2.1 wederrechtelijkheid: element en bestanddeel..............................................................................6
paragraaf 2.2 betekenis 1: zonder toestemming van de rechthebbende............................................................6
paragraaf 2.3 betekenis 2: bestanddeel is element.............................................................................................6
paragraaf 2.4 verschillende betekenissen geven verschillende uitkomsten........................................................6
College 1 extra aantekeningen....................................................................................................................... 7
Hoofdstuk 3 opzet......................................................................................................................................... 8
paragraaf 3.1 kleurloos en boos opzet.................................................................................................................8
paragraaf 3.2 verschillende vormen van opzet....................................................................................................8
paragraaf 3.3 opzet bewijzen...............................................................................................................................9
Hoofdstuk 4 schuld...................................................................................................................................... 10
paragraaf 4.1 schuld als bestanddeel................................................................................................................10
paragraaf 4.2 onvoorzichtigheid........................................................................................................................10
paragraaf 4.3 zorgvuldigheidseisen...................................................................................................................10
paragraaf 4.4 verwijtbaarheid...........................................................................................................................10
paragraaf 4.5 aanmerkelijke mate.....................................................................................................................11
paragraaf 4.6 bewuste en onbewuste schuld....................................................................................................11
Extra aantekeningen opzet en schuld........................................................................................................... 12
Hoofdstuk 5 causaliteit................................................................................................................................ 13
paragraaf 5.1 causaal verband..........................................................................................................................13
paragraaf 5.2 enkele vuistregels........................................................................................................................13
paragraaf 5.3 afronding.....................................................................................................................................13
Hoofdstuk 6 strafuitsluitingsgronden........................................................................................................... 14
paragraaf 6.1 twee soorten strafuitsluitingsgronden........................................................................................14
paragraaf 6.2 rechtvaardiginsgronden..............................................................................................................14
paragraaf 6.3 schulduitsluitingsgronden...........................................................................................................15
Hoofdstuk 7 poging...................................................................................................................................... 17
1
, paragraaf 7.1 voorwaarden...............................................................................................................................17
paragraaf 7.2 het voornemen van de dader......................................................................................................17
paragraaf 7.3 begin van uitvoering....................................................................................................................17
paragraaf 7.4 ondeugdelijke poging..................................................................................................................18
paragraaf 7.5 vrijwillige terugtred.....................................................................................................................18
Hoofdstuk 8 verdachte en dwangmiddelen tegen de vrijheid........................................................................19
paragraaf 8.1 verdachte.....................................................................................................................................19
paragraaf 8.2 staande houden...........................................................................................................................19
paragraaf 8.3 aanhouden...................................................................................................................................19
paragraaf 8.4 in verzekering stellen...................................................................................................................20
paragraaf 8.5 voorlopige hechtenis...................................................................................................................20
paragraaf 8.6 in bewaring..................................................................................................................................21
paragraaf 8.7 gevangenhouding........................................................................................................................21
Hoofdstuk 9 inbeslagname........................................................................................................................... 23
paragraaf 9.1 definitie inbeslagname................................................................................................................23
paragraaf 9.2 voorwaarden inbeslagname........................................................................................................23
paragraaf 9.3 doorzoeken ter inbeslagname.....................................................................................................24
Hoofdstuk 10 dagvaarding........................................................................................................................... 25
paragraaf 10.1 functies van de dagvaarding.....................................................................................................25
paragraaf 10.2 geldigheid van de dagvaarding.................................................................................................25
Hoofdstuk 11 formele en materiële vragen..................................................................................................27
formele vragen...................................................................................................................................................27
11.1.1 Geldigheid van de dagvaarding...........................................................................................................27
11.1.2 Bevoegdheid van de rechtbank...........................................................................................................27
11.1.3 De ontvankelijkheid van de officier van justitie..................................................................................27
11.1.4 Redenen voor schorsing van de vervolging.........................................................................................28
11.15 raadkamer............................................................................................................................................28
materiële vragen................................................................................................................................................28
11.2.1 de bewezenverklaring.........................................................................................................................28
11.2.2 de kwalificatie en de strafbaarheid van het feit..................................................................................29
11.2.3 de strafbaarheid van de dader............................................................................................................29
11.2.4 de oplegging van een straf of maatregel.............................................................................................29
Hoofdstuk 12 bewijsmiddelen en bewijsmotivering......................................................................................30
paragraaf 12.1 wettige bewijsmiddelen.............................................................................................................30
paragraaf 12.2 bewijsmotivering.......................................................................................................................32
Hoofdstuk 13 vonnis.................................................................................................................................... 33
2
, paragraaf 13.1 minimale inhoud van het vonnis...............................................................................................33
paragraaf 13.2 uitdrukkelijk onderbouwde standpunten..................................................................................33
paragraaf 13.3 hoger beroep.............................................................................................................................34
hoofdstuk 14 sancties.................................................................................................................................. 35
14.1 om-afdoening.............................................................................................................................................35
14.2 maatregelen...............................................................................................................................................35
14.3 straffen.......................................................................................................................................................36
14.4 voorwaardelijke straffen............................................................................................................................37
14.5 geen straf of maatregel..............................................................................................................................37
14.6 de zorgmachtiging......................................................................................................................................37
3
,DEEL 1 STRAFRECHT
HOOFDSTUK 1 HET STRAFBARE FEIT
Het Wetboek van Strafrecht (Sr) bevat strafbare feiten wat strafbaar is en welke straffen er zijn.
PARAGRAAF 1.1 VOORWAARDEN VAN HET STRAFBARE FEIT
Een strafbaar feit: menselijke gedraging, valt binnen de delictsomschrijving, wederrechtelijk en
schuld.
Een verdachte: redelijk vermoeden dat deze persoon een strafbaar feit heeft gepleegd.
- Artikel 27 Sv
4 voorwaarden van een strafbaar feit:
1. Menselijke gedraging
2. Gedraging valt binnen een delictsomschrijving
3. Gedraging is wederrechtelijk
4. Gedraging is aan schuld te wijten
Menselijke gedraging: een persoon heeft een gedraging verricht (gewilde spierbeweging).
Kan dus bestaan uit een doen of een nalaten.
Ook rechtspersonen kunnen een strafbaar feit plegen = functioneel daderschap.
In een delictsomschrijving staat welke gedragingen strafbaar zijn.
Deze moet altijd wettelijk zijn vastgesteld (legaliteitsbeginsel art. 1 Sr).
o Mag niet met terugwerkende kracht (nulla poena sine lege)
De wet moet geïnterpreteerd worden om te kijken of het valt onder een delictsomschrijving.
Wederrechtelijk: ‘in strijd met de wet’.
Beroepen op een rechtvaardigingsgrond, verdachte heeft niet wederrechtelijk gehandeld.
Schuld: het moet aan de verdachte kunnen toegerekend worden verwijt. De verdachte had anders
kunnen handelen, maar heeft dit niet gedaan.
Beroepen op een schulduitsluitingsgrond, de verdachte kan geen verwijt worden gemaakt.
PARAGRAAF 1.2 BESTANDDELEN EN ELEMENTEN
Wederrechtelijkheid en schuld worden elementen genoemd.
De onderdelen waar een delictsomschrijving uit bestaat heten bestanddelen.
Elementen zijn ongeschreven.
Bestanddelen zijn dus geschreven.
Bestanddelen moeten door een rechter bewezen worden verklaard en is opgenomen in de
tenlastelegging.
Voorbeeld: artikel 287 Sr:
4
, ‘Hij die opzettelijk een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan doodslag, gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste vijftien jaren of geldboete van de vijfde categorie’.
Bestanddelen:
1. Een ander
2. Opzettelijk
3. Van het leven beroven
Zinsnede: ‘wordt, als schuldig aan…’ geeft alleen de straf aan, valt dus niet onder delictsomschrijving.
PARAGRAAF 1.3 VERSCHILLENDE STRAFBARE FEITEN
Een strafbaar feit kan onderverdeeld worden in een type delict.
Misdrijven:
Boek 2 Sr (Rechtsdelict)
Zwaardere straf altijd een gevangenisstraf
Bevoegdheid van de rechtbank
Overtredingen:
Boek 3 Sr (Wetsdelict)
Mildere straffen vaak alleen geldboete of hechtenis
Bevoegdheid bij kantonrechter
Formele delicten: delicten die een bepaald handelen strafbaar stellen. Gaat om de handeling, niet
om het gevolg.
- Denk hierbij aan diefstal, zaakbeschadiging, afpersing.
Materiële delicten: het gevolg is juist strafbaar.
- Bijvoorbeeld doodslag. Er staat niet beschreven hoe iemand van het leven wordt beroofd,
maar juist als er iemand wordt gedood.
Commissiedelicten: het handelen wordt strafbaar gesteld.
Omissiedelicten: het nalaten wordt strafbaar gesteld.
- Er moet wel duidelijk in de delictsomschrijving staan welk nalaten aan wie moet worden
toegerekend.
Geprivilegieerd delict gronddelict gekwalificeerd delict
(Milder dan gronddelict nulpunt ernstiger dan gronddelict)
Er is bij een gekwalificeerd delict een extra bestanddeel toegevoegd.
5
STRAFRECHT
Periode 2, 2022/2023
Windesheim Zwolle
HBO-Rechten
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 het strafbare feit........................................................................................................................ 4
paragraaf 1.1 voorwaarden van het strafbare feit..............................................................................................4
paragraaf 1.2 bestanddelen en elementen..........................................................................................................4
paragraaf 1.3 verschillende strafbare feiten........................................................................................................5
Hoofdstuk 2 wederrechtelijkheid................................................................................................................... 6
paragraaf 2.1 wederrechtelijkheid: element en bestanddeel..............................................................................6
paragraaf 2.2 betekenis 1: zonder toestemming van de rechthebbende............................................................6
paragraaf 2.3 betekenis 2: bestanddeel is element.............................................................................................6
paragraaf 2.4 verschillende betekenissen geven verschillende uitkomsten........................................................6
College 1 extra aantekeningen....................................................................................................................... 7
Hoofdstuk 3 opzet......................................................................................................................................... 8
paragraaf 3.1 kleurloos en boos opzet.................................................................................................................8
paragraaf 3.2 verschillende vormen van opzet....................................................................................................8
paragraaf 3.3 opzet bewijzen...............................................................................................................................9
Hoofdstuk 4 schuld...................................................................................................................................... 10
paragraaf 4.1 schuld als bestanddeel................................................................................................................10
paragraaf 4.2 onvoorzichtigheid........................................................................................................................10
paragraaf 4.3 zorgvuldigheidseisen...................................................................................................................10
paragraaf 4.4 verwijtbaarheid...........................................................................................................................10
paragraaf 4.5 aanmerkelijke mate.....................................................................................................................11
paragraaf 4.6 bewuste en onbewuste schuld....................................................................................................11
Extra aantekeningen opzet en schuld........................................................................................................... 12
Hoofdstuk 5 causaliteit................................................................................................................................ 13
paragraaf 5.1 causaal verband..........................................................................................................................13
paragraaf 5.2 enkele vuistregels........................................................................................................................13
paragraaf 5.3 afronding.....................................................................................................................................13
Hoofdstuk 6 strafuitsluitingsgronden........................................................................................................... 14
paragraaf 6.1 twee soorten strafuitsluitingsgronden........................................................................................14
paragraaf 6.2 rechtvaardiginsgronden..............................................................................................................14
paragraaf 6.3 schulduitsluitingsgronden...........................................................................................................15
Hoofdstuk 7 poging...................................................................................................................................... 17
1
, paragraaf 7.1 voorwaarden...............................................................................................................................17
paragraaf 7.2 het voornemen van de dader......................................................................................................17
paragraaf 7.3 begin van uitvoering....................................................................................................................17
paragraaf 7.4 ondeugdelijke poging..................................................................................................................18
paragraaf 7.5 vrijwillige terugtred.....................................................................................................................18
Hoofdstuk 8 verdachte en dwangmiddelen tegen de vrijheid........................................................................19
paragraaf 8.1 verdachte.....................................................................................................................................19
paragraaf 8.2 staande houden...........................................................................................................................19
paragraaf 8.3 aanhouden...................................................................................................................................19
paragraaf 8.4 in verzekering stellen...................................................................................................................20
paragraaf 8.5 voorlopige hechtenis...................................................................................................................20
paragraaf 8.6 in bewaring..................................................................................................................................21
paragraaf 8.7 gevangenhouding........................................................................................................................21
Hoofdstuk 9 inbeslagname........................................................................................................................... 23
paragraaf 9.1 definitie inbeslagname................................................................................................................23
paragraaf 9.2 voorwaarden inbeslagname........................................................................................................23
paragraaf 9.3 doorzoeken ter inbeslagname.....................................................................................................24
Hoofdstuk 10 dagvaarding........................................................................................................................... 25
paragraaf 10.1 functies van de dagvaarding.....................................................................................................25
paragraaf 10.2 geldigheid van de dagvaarding.................................................................................................25
Hoofdstuk 11 formele en materiële vragen..................................................................................................27
formele vragen...................................................................................................................................................27
11.1.1 Geldigheid van de dagvaarding...........................................................................................................27
11.1.2 Bevoegdheid van de rechtbank...........................................................................................................27
11.1.3 De ontvankelijkheid van de officier van justitie..................................................................................27
11.1.4 Redenen voor schorsing van de vervolging.........................................................................................28
11.15 raadkamer............................................................................................................................................28
materiële vragen................................................................................................................................................28
11.2.1 de bewezenverklaring.........................................................................................................................28
11.2.2 de kwalificatie en de strafbaarheid van het feit..................................................................................29
11.2.3 de strafbaarheid van de dader............................................................................................................29
11.2.4 de oplegging van een straf of maatregel.............................................................................................29
Hoofdstuk 12 bewijsmiddelen en bewijsmotivering......................................................................................30
paragraaf 12.1 wettige bewijsmiddelen.............................................................................................................30
paragraaf 12.2 bewijsmotivering.......................................................................................................................32
Hoofdstuk 13 vonnis.................................................................................................................................... 33
2
, paragraaf 13.1 minimale inhoud van het vonnis...............................................................................................33
paragraaf 13.2 uitdrukkelijk onderbouwde standpunten..................................................................................33
paragraaf 13.3 hoger beroep.............................................................................................................................34
hoofdstuk 14 sancties.................................................................................................................................. 35
14.1 om-afdoening.............................................................................................................................................35
14.2 maatregelen...............................................................................................................................................35
14.3 straffen.......................................................................................................................................................36
14.4 voorwaardelijke straffen............................................................................................................................37
14.5 geen straf of maatregel..............................................................................................................................37
14.6 de zorgmachtiging......................................................................................................................................37
3
,DEEL 1 STRAFRECHT
HOOFDSTUK 1 HET STRAFBARE FEIT
Het Wetboek van Strafrecht (Sr) bevat strafbare feiten wat strafbaar is en welke straffen er zijn.
PARAGRAAF 1.1 VOORWAARDEN VAN HET STRAFBARE FEIT
Een strafbaar feit: menselijke gedraging, valt binnen de delictsomschrijving, wederrechtelijk en
schuld.
Een verdachte: redelijk vermoeden dat deze persoon een strafbaar feit heeft gepleegd.
- Artikel 27 Sv
4 voorwaarden van een strafbaar feit:
1. Menselijke gedraging
2. Gedraging valt binnen een delictsomschrijving
3. Gedraging is wederrechtelijk
4. Gedraging is aan schuld te wijten
Menselijke gedraging: een persoon heeft een gedraging verricht (gewilde spierbeweging).
Kan dus bestaan uit een doen of een nalaten.
Ook rechtspersonen kunnen een strafbaar feit plegen = functioneel daderschap.
In een delictsomschrijving staat welke gedragingen strafbaar zijn.
Deze moet altijd wettelijk zijn vastgesteld (legaliteitsbeginsel art. 1 Sr).
o Mag niet met terugwerkende kracht (nulla poena sine lege)
De wet moet geïnterpreteerd worden om te kijken of het valt onder een delictsomschrijving.
Wederrechtelijk: ‘in strijd met de wet’.
Beroepen op een rechtvaardigingsgrond, verdachte heeft niet wederrechtelijk gehandeld.
Schuld: het moet aan de verdachte kunnen toegerekend worden verwijt. De verdachte had anders
kunnen handelen, maar heeft dit niet gedaan.
Beroepen op een schulduitsluitingsgrond, de verdachte kan geen verwijt worden gemaakt.
PARAGRAAF 1.2 BESTANDDELEN EN ELEMENTEN
Wederrechtelijkheid en schuld worden elementen genoemd.
De onderdelen waar een delictsomschrijving uit bestaat heten bestanddelen.
Elementen zijn ongeschreven.
Bestanddelen zijn dus geschreven.
Bestanddelen moeten door een rechter bewezen worden verklaard en is opgenomen in de
tenlastelegging.
Voorbeeld: artikel 287 Sr:
4
, ‘Hij die opzettelijk een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan doodslag, gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste vijftien jaren of geldboete van de vijfde categorie’.
Bestanddelen:
1. Een ander
2. Opzettelijk
3. Van het leven beroven
Zinsnede: ‘wordt, als schuldig aan…’ geeft alleen de straf aan, valt dus niet onder delictsomschrijving.
PARAGRAAF 1.3 VERSCHILLENDE STRAFBARE FEITEN
Een strafbaar feit kan onderverdeeld worden in een type delict.
Misdrijven:
Boek 2 Sr (Rechtsdelict)
Zwaardere straf altijd een gevangenisstraf
Bevoegdheid van de rechtbank
Overtredingen:
Boek 3 Sr (Wetsdelict)
Mildere straffen vaak alleen geldboete of hechtenis
Bevoegdheid bij kantonrechter
Formele delicten: delicten die een bepaald handelen strafbaar stellen. Gaat om de handeling, niet
om het gevolg.
- Denk hierbij aan diefstal, zaakbeschadiging, afpersing.
Materiële delicten: het gevolg is juist strafbaar.
- Bijvoorbeeld doodslag. Er staat niet beschreven hoe iemand van het leven wordt beroofd,
maar juist als er iemand wordt gedood.
Commissiedelicten: het handelen wordt strafbaar gesteld.
Omissiedelicten: het nalaten wordt strafbaar gesteld.
- Er moet wel duidelijk in de delictsomschrijving staan welk nalaten aan wie moet worden
toegerekend.
Geprivilegieerd delict gronddelict gekwalificeerd delict
(Milder dan gronddelict nulpunt ernstiger dan gronddelict)
Er is bij een gekwalificeerd delict een extra bestanddeel toegevoegd.
5
