MBZ
Acute myeloïde leukemie (AML)
Methodische beschrijving van een ziekten, stoornissen en/of handicaps
1. Korte omschrijving
In deze stap geef je in korte bewoordingen aan wat een ziekte, stoornis en/of handicap inhoudt.
- Leukemie is een vorm van kanker waarbij het beenmerg teveel witte bloedcellen maakt.
Deze witte bloedcellen rijpen bovendien niet goed uit. Hierdoor kunnen ze het lichaam niet
goed meer beschermen tegen ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen. Het gevolg is
dat de weerstand van het lichaam afneemt. Daarnaast ontstaan er tekorten van andere
bloedcellen, zoals rode bloedcellen en bloedplaatjes. Dat komt doordat de kwaadaardige
witte bloedcellen teveel ruimte in het beenmerg innemen.
- Acute myeloïde leukemie is een vorm van bloedkanker. Deze vorm van kanker ontstaat in het
beenmerg. Acuut betekent dat de bloedkanker snel is ontstaan en levensbedreigend is als er
geen behandeling gestart wordt.
2. Epidemiologie
Benoem een aantal belangrijke gezondheidsindicatoren, bijvoorbeeld morbiditeit naar leeftijd en
geslacht, mortaliteit naar leeftijd en geslacht, levensverwachting, verloren levensjaren, ervaren
gezondheid. Het is van belang om breder te kijken dan alleen naar de microsituatie.
- AML is de meest voorkomende vorm van acute leukemie bij volwassenen. Deze ziekte komt
ook bij kinderen voor.
- In 2021 kregen 795 mensen de diagnose AML. Meestal komt AML voor bij volwassenen,
soms bij kinderen. De ziekte komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De gemiddelde
leeftijd van de patiënten bij diagnose is ruim boven de 60 jaar; een derde deel is ouder dan
75.
- Overlevingskansen voor over 5 jaar = 24%
- Curatieve therapie, zoals intensieve chemotherapie en allogenische stamcel transplantatie
(Van een ander) zijn meestal toe te passen bij de minderheid van patiënten wie jong en fit
zijn, terwijl oudere patiënten slechten prognoses en overleving tonen. Er is verschil tussen
leukemie op kinderleeftijd en leukemie bij volwassenen. De behandeling en de
overlevingskansen zijn anders.
3. Oorzaak
Er zijn veel oorzaken te onderscheiden: somatische, psychische, sociale en spirituele oorzaken. Vaak is
er sprake van combinaties hiervan. Handboeken op het vlak van ziekten/stoornissen/handicaps geven
hier een overzicht over. In deze stap gaat het er om de oorzaak van de betreffende ziekte te geven,
bijvoorbeeld een virus, een ontwikkelingsprobleem, erfelijke aanleg of psychosociale factoren.
- Bij acute leukemie is er een aantal veranderingen (mutaties) ontstaan in het DNA van de
stamcellen in het beenmerg. Hierdoor rijpen jonge witte bloedcellen in het beenmerg niet
uit, maar blijven kopieën van zichzelf maken: zogenaamde leukoblasten.
- Gezonde cellen reageren op signalen vanuit de omgeving. Bijvoorbeeld het signaal om te
stoppen met delen als er voldoende cellen zijn. De leukoblasten reageren niet meer op deze
signalen: ze delen ongecontroleerd. Hierdoor ontstaan heel veel abnormale witte bloedcellen
in het beenmerg en meestal ook het bloed.
- Iedereen kan AML krijgen, maar het komt vaker voor bij volwassenen. Over de precieze
oorzaak van acute myeloïde leukemie is weinig bekend.
4. Normale bouw en functie/normale menselijk functioneren.
Normale bouw en functie van het aangedane lichaamsdeel en het normale psychische, sociale en
spirituele functioneren voor zover van belang voor begrip van de ziekte, stoornis en/of handicap.
Acute myeloïde leukemie (AML)
Methodische beschrijving van een ziekten, stoornissen en/of handicaps
1. Korte omschrijving
In deze stap geef je in korte bewoordingen aan wat een ziekte, stoornis en/of handicap inhoudt.
- Leukemie is een vorm van kanker waarbij het beenmerg teveel witte bloedcellen maakt.
Deze witte bloedcellen rijpen bovendien niet goed uit. Hierdoor kunnen ze het lichaam niet
goed meer beschermen tegen ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen. Het gevolg is
dat de weerstand van het lichaam afneemt. Daarnaast ontstaan er tekorten van andere
bloedcellen, zoals rode bloedcellen en bloedplaatjes. Dat komt doordat de kwaadaardige
witte bloedcellen teveel ruimte in het beenmerg innemen.
- Acute myeloïde leukemie is een vorm van bloedkanker. Deze vorm van kanker ontstaat in het
beenmerg. Acuut betekent dat de bloedkanker snel is ontstaan en levensbedreigend is als er
geen behandeling gestart wordt.
2. Epidemiologie
Benoem een aantal belangrijke gezondheidsindicatoren, bijvoorbeeld morbiditeit naar leeftijd en
geslacht, mortaliteit naar leeftijd en geslacht, levensverwachting, verloren levensjaren, ervaren
gezondheid. Het is van belang om breder te kijken dan alleen naar de microsituatie.
- AML is de meest voorkomende vorm van acute leukemie bij volwassenen. Deze ziekte komt
ook bij kinderen voor.
- In 2021 kregen 795 mensen de diagnose AML. Meestal komt AML voor bij volwassenen,
soms bij kinderen. De ziekte komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De gemiddelde
leeftijd van de patiënten bij diagnose is ruim boven de 60 jaar; een derde deel is ouder dan
75.
- Overlevingskansen voor over 5 jaar = 24%
- Curatieve therapie, zoals intensieve chemotherapie en allogenische stamcel transplantatie
(Van een ander) zijn meestal toe te passen bij de minderheid van patiënten wie jong en fit
zijn, terwijl oudere patiënten slechten prognoses en overleving tonen. Er is verschil tussen
leukemie op kinderleeftijd en leukemie bij volwassenen. De behandeling en de
overlevingskansen zijn anders.
3. Oorzaak
Er zijn veel oorzaken te onderscheiden: somatische, psychische, sociale en spirituele oorzaken. Vaak is
er sprake van combinaties hiervan. Handboeken op het vlak van ziekten/stoornissen/handicaps geven
hier een overzicht over. In deze stap gaat het er om de oorzaak van de betreffende ziekte te geven,
bijvoorbeeld een virus, een ontwikkelingsprobleem, erfelijke aanleg of psychosociale factoren.
- Bij acute leukemie is er een aantal veranderingen (mutaties) ontstaan in het DNA van de
stamcellen in het beenmerg. Hierdoor rijpen jonge witte bloedcellen in het beenmerg niet
uit, maar blijven kopieën van zichzelf maken: zogenaamde leukoblasten.
- Gezonde cellen reageren op signalen vanuit de omgeving. Bijvoorbeeld het signaal om te
stoppen met delen als er voldoende cellen zijn. De leukoblasten reageren niet meer op deze
signalen: ze delen ongecontroleerd. Hierdoor ontstaan heel veel abnormale witte bloedcellen
in het beenmerg en meestal ook het bloed.
- Iedereen kan AML krijgen, maar het komt vaker voor bij volwassenen. Over de precieze
oorzaak van acute myeloïde leukemie is weinig bekend.
4. Normale bouw en functie/normale menselijk functioneren.
Normale bouw en functie van het aangedane lichaamsdeel en het normale psychische, sociale en
spirituele functioneren voor zover van belang voor begrip van de ziekte, stoornis en/of handicap.
