Samenvatting
Dovenstudies
In deze samenvatting staat alle informatie van alle
powerpoints aangevuld met informatie uit het boek
en informatie gegeven vanuit de docent. Dit is er in
blauwe letters aan toegevoegd onder de dia’s.
Inhoud
1. Dovengemeenschap en voorzieningen...............................................................................................2
2. Cultuur................................................................................................................................................3
3. Identiteit.............................................................................................................................................6
4. Dovengemeenschap, paradigma’s....................................................................................................11
5. Geschiedenis Dovencultuur..............................................................................................................16
6. Geschiedenis Gebarentaal................................................................................................................24
7. Medenzeggenschap Dovengemeenschap.........................................................................................29
8. Dovengemeenschap en dovenidentiteit...........................................................................................36
9. Beeldvorming...................................................................................................................................41
10. Werk en maatschappij voor doven.................................................................................................45
11. Diversiteit.......................................................................................................................................51
12. Kunst...............................................................................................................................................54
, 1. Dovengemeenschap en voorzieningen
Hieronder zie je herkenningsborden of symbolen voor Limited Hearing of
het SH (slechthorend) bord voor Nederland.
Dit wordt gebruikt op vervoersmiddelen, zodat andere weggebruikers
rekening met je kunnen houden.
Het SH bord is niet algemeen geaccepteerd, het gele Limited Hearing-
bord wel.
Variaties dovengemeenschap
Licht-slechthorend, zwaar slechthorend, doof, plots-doof of laatdoof, doofblind, doof+,
presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid), lawaaidoofheid, tinnitus, ziekte van ménière
(Technische) aanpassingen voor doven mensen
Toegankelijkheid Nederlandstalige tv programma's
o Ondertiteling via teletekst pagina 888
o Tolk NGT bij persconferenties, journaal, sinterklaasintocht
Teksttelefoon in jaren '80 en '90(hierop kon je typen) nu is er mailen, appen, sms'en.
Telefoonversterker vroeger, je kon het geluid harder maken zodat je het wel zou
kunnen horen.
Tolkcontact via beeldbellen
o Rechtstreeks bellen naar 112 via tekst 24/7
o Rechtstreeks bellen naar 112 via NGT tolk van 7.00-20.00
Flits en trilwekker
Flitsbel(deurbel)
Waarschuwingshorloge (smartwatch gaat trillen dan)
Signaal hond (soort blinde geleide hond, maar dan voor doven, de hond reageert
naar de dove als hij iets hoort
Tolkvoorziening
Als je een tolk nodig hebt, kun je die aanvragen. De dove hoeft dit niet uit eigen zak
te betalen. Via het UWV is er wettelijk geregeld dat doven mensen recht hebben op
een aantal tolkuren per jaar.
o Leefsfeer: 30 uur per jaar
o Werksfeer: 15% van werktijd
o Onderwijssfeer: volledig (tot 30 jaar)
Soorten voorzieningen
o Schrijftolken: die typen in wat ze horen.
o Tolk NGT of tolk NmG
Tolken op afstand
Dit was vooral tijdens corona, online wordt de tolk gezet en doet hier mee om te helpen met
de gebaren of het gehoor.
,Het is nu makkelijker geworden door middel van beeldbellen en sms'en en appen. Hiervoor
moeten ze wel de schrijftaal beheersen.
2. Cultuur
(Harry potter en) Dovengemeenschap
Horende mensen hebben geen weet van de dovengemeenschap
Geïdentificeerd als dove persoon en de dovengemeenschap ontdekken
Generaties doven in de familie. Als het een hele familie is, hebben ze vaak een status
(vooral in Amerika)
Families met horende ouders
Graag naar Gallaudet Universiteit willen gaan (enige universiteit voor doven)
o Alles is hier in gebarentaal, er wordt gesport bijvoorbeeld
Cultuur
Voorbeelden: taal, religie, eetgewoontes, samenleving, tradities, gewoontes, normen
en waarden, muziek, geschiedenis
Typisch dovencultuur: manier van humor gebruiken, zelfspot, direct, trots, roddelen,
saamhorigheid, dorpsgevoel, bepaalde elite, veel aanraken/knuffelen, veel begrip,
strijden voor bepaalde onderwerpen (bijv. CI), discriminatie
Cultuur in historisch perspectief
18e en 19e eeuw
o Cultuur/beschaving als bezit van de burger in de samenleving
o Beoefening van kunsten en wetenschappen
o Superieur aan andere culturen
o Rijk en arm was een enorm verschil. Rijke mensen bepaalde waar de cultuur
uit bestond. Groot verschil tussen hoge culturen en lage culturen.
Vanaf 19e eeuw
o Hele maatschappelijke leven als cultuurproces, ze gingen meer kijken naar
onderzoek en daardoor kwamen er andere waardes aan cultuur.
o Geen waardeverschillen tussen verschillende culturen
Wat is cultuur?
Cultuur is min of meer een samenhangende geheel van voorstellingen, opvattingen,
waarden en normen die mensen zich als lid van hun maatschappij door middel van
leerprocessen hebben verworven, dat in hoge mate hun gedrag beïnvloedt, Waardoor zijn
zich onderscheiden van de leden van andere maatschappijen.
Niveaus van cultuur (gebieden waar je cultuur kunt vinden)
Nationaal
o Per plaats kan het weer anders zijn (denk aan carnaval etc.)
Regionaal en/of etnisch en/of religieus en/of taalniveau
Sekse
o Man en vrouw verschil. Vrouwen kussen elkaar bijvoorbeeld sneller, mannen
geven elkaar dan een hand
Generatie
Sociale klasse
o Rijk of arm
Organisatie of onderneming
Scholen
o Vergaderstijl
o Vakjargon
o Manier contact hebben onderling
, Subculturen
Subcultuur: een cultuurpatroon dat in bepaalde opzichten afwijkt van, maar in
andere opzichten overeenkomt met het grotere culturele geheel waarbinnen de
subcultuur van een bepaalde groepering in de samenleving voortkomt.
Belangrijkste componenten van cultuur:
Symbolen
o Betekenis die wordt toegekend aan waarneembare zaken, die iets abstracts
vertegenwoordigen.
o Dennotatie: letterlijke betekenis van het woord
o Connotatie: figuurlijke betekenis van het woord
Normen en waarden
o Waarden: meer/minder bewuste collectieve voorstellingen omtrent wat
mensen als goed en juist en daarom ook als nastrevenswaardig beschouwen
Dit is bijvoorbeeld veiligheid
o Normen: min of meer bindende verwachtingen inzake met handelen of niet-
handelen door de leden van een samenleving of groepering
Dit is hoe je die veiligheid doet. (dus hoe je de waarde uitvoert)
o Binnen dovencultuur:
Omhelzen bij groeten
Voorstellen bij eerste ontmoeting met je naam, maar daarna is
omhelzen nog gepast.
Op straat raak je snel in connectie met elkaar
Vaardigheden
o Vaardigheden die bij de cultuur horen: taal, gedrag, codes
Bijv. Denk bij Nederlands aan fietsen
o Binnen dovencultuur: gebarentaal
Minderheidscultuur
Weinig connectie met dominante cultuur. Mensen leven veel door in de cultuur van
het eigen land, maar leven dan wel in een dominante cultuur.
o Denk aan iemand uit Afrika die in Nederland woont, maar dus wel Afrikaanse
cultuur doorleeft.
Cultuur van ergens anders
Multiculturele samenleving
Volgens Ladd (Deafhood, 2003) heeft Dovengemeenschap kenmerken van
minderheidscultuur. Die kenmerken stammen uit een andere periode, het is nu wel
anders. De schrijver heeft veel gekeken naar vroeger.
o Hij beschrijft Deafhood(doofzijn) als een identiteit
o Doofheid: wijst in de richting van 'niet functionerende oren'
o Doofzijn: benadert de holistische identiteit van een doof persoon. Immers,
doven zijn meer dan alleen maar hun defecte oren
Contracultuur
Onder contracultuur wordt een cultuurpatroon verstaan dat ontstaat in en uit
conflictsituaties en/of onder als frustrerend ervaren sociale omstandigheden. Zo'n
cultuurpatroon is een reactie op bestaande opvattingen, waarden en normen, en
bestaande verhoudingen, en een vorm van protest en verzet tegen de dominante
cultuur
Sommigen dingen ontstaan als contracultuur, maar worden later een subcultuur
doordat het door de generaties heen veranderd.
Het hangt van het land af hoe het bekeken kan worden. Soms is een cultuur in het
ene land een subcultuur maar in een ander land een contracultuur.
Dovenstudies
In deze samenvatting staat alle informatie van alle
powerpoints aangevuld met informatie uit het boek
en informatie gegeven vanuit de docent. Dit is er in
blauwe letters aan toegevoegd onder de dia’s.
Inhoud
1. Dovengemeenschap en voorzieningen...............................................................................................2
2. Cultuur................................................................................................................................................3
3. Identiteit.............................................................................................................................................6
4. Dovengemeenschap, paradigma’s....................................................................................................11
5. Geschiedenis Dovencultuur..............................................................................................................16
6. Geschiedenis Gebarentaal................................................................................................................24
7. Medenzeggenschap Dovengemeenschap.........................................................................................29
8. Dovengemeenschap en dovenidentiteit...........................................................................................36
9. Beeldvorming...................................................................................................................................41
10. Werk en maatschappij voor doven.................................................................................................45
11. Diversiteit.......................................................................................................................................51
12. Kunst...............................................................................................................................................54
, 1. Dovengemeenschap en voorzieningen
Hieronder zie je herkenningsborden of symbolen voor Limited Hearing of
het SH (slechthorend) bord voor Nederland.
Dit wordt gebruikt op vervoersmiddelen, zodat andere weggebruikers
rekening met je kunnen houden.
Het SH bord is niet algemeen geaccepteerd, het gele Limited Hearing-
bord wel.
Variaties dovengemeenschap
Licht-slechthorend, zwaar slechthorend, doof, plots-doof of laatdoof, doofblind, doof+,
presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid), lawaaidoofheid, tinnitus, ziekte van ménière
(Technische) aanpassingen voor doven mensen
Toegankelijkheid Nederlandstalige tv programma's
o Ondertiteling via teletekst pagina 888
o Tolk NGT bij persconferenties, journaal, sinterklaasintocht
Teksttelefoon in jaren '80 en '90(hierop kon je typen) nu is er mailen, appen, sms'en.
Telefoonversterker vroeger, je kon het geluid harder maken zodat je het wel zou
kunnen horen.
Tolkcontact via beeldbellen
o Rechtstreeks bellen naar 112 via tekst 24/7
o Rechtstreeks bellen naar 112 via NGT tolk van 7.00-20.00
Flits en trilwekker
Flitsbel(deurbel)
Waarschuwingshorloge (smartwatch gaat trillen dan)
Signaal hond (soort blinde geleide hond, maar dan voor doven, de hond reageert
naar de dove als hij iets hoort
Tolkvoorziening
Als je een tolk nodig hebt, kun je die aanvragen. De dove hoeft dit niet uit eigen zak
te betalen. Via het UWV is er wettelijk geregeld dat doven mensen recht hebben op
een aantal tolkuren per jaar.
o Leefsfeer: 30 uur per jaar
o Werksfeer: 15% van werktijd
o Onderwijssfeer: volledig (tot 30 jaar)
Soorten voorzieningen
o Schrijftolken: die typen in wat ze horen.
o Tolk NGT of tolk NmG
Tolken op afstand
Dit was vooral tijdens corona, online wordt de tolk gezet en doet hier mee om te helpen met
de gebaren of het gehoor.
,Het is nu makkelijker geworden door middel van beeldbellen en sms'en en appen. Hiervoor
moeten ze wel de schrijftaal beheersen.
2. Cultuur
(Harry potter en) Dovengemeenschap
Horende mensen hebben geen weet van de dovengemeenschap
Geïdentificeerd als dove persoon en de dovengemeenschap ontdekken
Generaties doven in de familie. Als het een hele familie is, hebben ze vaak een status
(vooral in Amerika)
Families met horende ouders
Graag naar Gallaudet Universiteit willen gaan (enige universiteit voor doven)
o Alles is hier in gebarentaal, er wordt gesport bijvoorbeeld
Cultuur
Voorbeelden: taal, religie, eetgewoontes, samenleving, tradities, gewoontes, normen
en waarden, muziek, geschiedenis
Typisch dovencultuur: manier van humor gebruiken, zelfspot, direct, trots, roddelen,
saamhorigheid, dorpsgevoel, bepaalde elite, veel aanraken/knuffelen, veel begrip,
strijden voor bepaalde onderwerpen (bijv. CI), discriminatie
Cultuur in historisch perspectief
18e en 19e eeuw
o Cultuur/beschaving als bezit van de burger in de samenleving
o Beoefening van kunsten en wetenschappen
o Superieur aan andere culturen
o Rijk en arm was een enorm verschil. Rijke mensen bepaalde waar de cultuur
uit bestond. Groot verschil tussen hoge culturen en lage culturen.
Vanaf 19e eeuw
o Hele maatschappelijke leven als cultuurproces, ze gingen meer kijken naar
onderzoek en daardoor kwamen er andere waardes aan cultuur.
o Geen waardeverschillen tussen verschillende culturen
Wat is cultuur?
Cultuur is min of meer een samenhangende geheel van voorstellingen, opvattingen,
waarden en normen die mensen zich als lid van hun maatschappij door middel van
leerprocessen hebben verworven, dat in hoge mate hun gedrag beïnvloedt, Waardoor zijn
zich onderscheiden van de leden van andere maatschappijen.
Niveaus van cultuur (gebieden waar je cultuur kunt vinden)
Nationaal
o Per plaats kan het weer anders zijn (denk aan carnaval etc.)
Regionaal en/of etnisch en/of religieus en/of taalniveau
Sekse
o Man en vrouw verschil. Vrouwen kussen elkaar bijvoorbeeld sneller, mannen
geven elkaar dan een hand
Generatie
Sociale klasse
o Rijk of arm
Organisatie of onderneming
Scholen
o Vergaderstijl
o Vakjargon
o Manier contact hebben onderling
, Subculturen
Subcultuur: een cultuurpatroon dat in bepaalde opzichten afwijkt van, maar in
andere opzichten overeenkomt met het grotere culturele geheel waarbinnen de
subcultuur van een bepaalde groepering in de samenleving voortkomt.
Belangrijkste componenten van cultuur:
Symbolen
o Betekenis die wordt toegekend aan waarneembare zaken, die iets abstracts
vertegenwoordigen.
o Dennotatie: letterlijke betekenis van het woord
o Connotatie: figuurlijke betekenis van het woord
Normen en waarden
o Waarden: meer/minder bewuste collectieve voorstellingen omtrent wat
mensen als goed en juist en daarom ook als nastrevenswaardig beschouwen
Dit is bijvoorbeeld veiligheid
o Normen: min of meer bindende verwachtingen inzake met handelen of niet-
handelen door de leden van een samenleving of groepering
Dit is hoe je die veiligheid doet. (dus hoe je de waarde uitvoert)
o Binnen dovencultuur:
Omhelzen bij groeten
Voorstellen bij eerste ontmoeting met je naam, maar daarna is
omhelzen nog gepast.
Op straat raak je snel in connectie met elkaar
Vaardigheden
o Vaardigheden die bij de cultuur horen: taal, gedrag, codes
Bijv. Denk bij Nederlands aan fietsen
o Binnen dovencultuur: gebarentaal
Minderheidscultuur
Weinig connectie met dominante cultuur. Mensen leven veel door in de cultuur van
het eigen land, maar leven dan wel in een dominante cultuur.
o Denk aan iemand uit Afrika die in Nederland woont, maar dus wel Afrikaanse
cultuur doorleeft.
Cultuur van ergens anders
Multiculturele samenleving
Volgens Ladd (Deafhood, 2003) heeft Dovengemeenschap kenmerken van
minderheidscultuur. Die kenmerken stammen uit een andere periode, het is nu wel
anders. De schrijver heeft veel gekeken naar vroeger.
o Hij beschrijft Deafhood(doofzijn) als een identiteit
o Doofheid: wijst in de richting van 'niet functionerende oren'
o Doofzijn: benadert de holistische identiteit van een doof persoon. Immers,
doven zijn meer dan alleen maar hun defecte oren
Contracultuur
Onder contracultuur wordt een cultuurpatroon verstaan dat ontstaat in en uit
conflictsituaties en/of onder als frustrerend ervaren sociale omstandigheden. Zo'n
cultuurpatroon is een reactie op bestaande opvattingen, waarden en normen, en
bestaande verhoudingen, en een vorm van protest en verzet tegen de dominante
cultuur
Sommigen dingen ontstaan als contracultuur, maar worden later een subcultuur
doordat het door de generaties heen veranderd.
Het hangt van het land af hoe het bekeken kan worden. Soms is een cultuur in het
ene land een subcultuur maar in een ander land een contracultuur.
