Gebarentaalwetenschap
Een inleiding
Anne baker, Beppie van den Bogaerde, Roland Pfau en
Trude Schermer
Eerst druk, vierde oplage (2021)
Samenvatting hoofdstuk 11:
Fonologie
, Inhoud
11.1 Inleiding..........................................................................................................................................2
11.2 Handvorm.......................................................................................................................................3
11.2.1 Geselecteerde vingers.............................................................................................................3
11.2.2 Stand van de vingers................................................................................................................3
11.2.3 'Allofonische' handvormen......................................................................................................4
11.3 Oriëntatie.......................................................................................................................................4
11.4 Locatie............................................................................................................................................4
11.5 Beweging........................................................................................................................................5
11.6 Niet-manuele aspecten..................................................................................................................5
11.7 Tweehandige gebaren....................................................................................................................6
11.8 Fonologische processen..................................................................................................................6
11.9 Iconiciteit en fonologie...................................................................................................................6
11.1 Inleiding
Fonologie: bestudeert de vormelementen waaruit de woorden zijn opgebouwd en hun
combinatiemogelijkheden.
In gesproken taal zijn dit de klanken die voorkomen en hoe deze tot lettergrepen en
woorden worden gecombineerd.
Bepaalde klanken kunnen niet met elkaar gevormd worden en niets betekenen en
sommige klanken kunnen wel samengevoegd worden, maar betekenen daarentegen
nog steeds niets
Bij gebarentaal is dit ook het geval, bepaalde gebaren kunnen niet samen om een
ander gebaar te vormen.
Wel verschilt dit per land wat er wel en niet mogelijk is.
Door middel van een fonologische analyse kom je erachter welke vormelementen wel of niet
in een taal voorkomen.
Gesprokentaal zijn de vormelementen: klanken, klinkers en medeklinkers
Gebarentaal zijn de vormelementen: handvormen, locaties en bewegingen in de hand
Fonologische analyse: is bedoeld om erachter te komen welke klanken worden van elkaar
onderscheiden.
Fonemen: betekenis onderscheidende klanken van een taal
Minimaal paar: woorden die in alles gelijk zijn, behalve hun begin letter.
Dit hebben we in de gebarentaal ook, alles is hetzelfde aan twee gebaren, behalve
bijvoorbeeld de plaats. Maar de handvorm etc. wel.
Distinctiviteit: (/onderscheidingskracht) is manier om klanken van elkaar te onderscheiden,
denk aan plofklanken, aan/afwezigheid van stemtrillingen etc. Als zo'n kenmerk in woorden
zit, noemen we dit een distinctief kenmerk. Bij gesproken taal kan dit in de fonemen zitten,
maar ook in de kenmerken waaruit deze zijn opgebouwd.
Een inleiding
Anne baker, Beppie van den Bogaerde, Roland Pfau en
Trude Schermer
Eerst druk, vierde oplage (2021)
Samenvatting hoofdstuk 11:
Fonologie
, Inhoud
11.1 Inleiding..........................................................................................................................................2
11.2 Handvorm.......................................................................................................................................3
11.2.1 Geselecteerde vingers.............................................................................................................3
11.2.2 Stand van de vingers................................................................................................................3
11.2.3 'Allofonische' handvormen......................................................................................................4
11.3 Oriëntatie.......................................................................................................................................4
11.4 Locatie............................................................................................................................................4
11.5 Beweging........................................................................................................................................5
11.6 Niet-manuele aspecten..................................................................................................................5
11.7 Tweehandige gebaren....................................................................................................................6
11.8 Fonologische processen..................................................................................................................6
11.9 Iconiciteit en fonologie...................................................................................................................6
11.1 Inleiding
Fonologie: bestudeert de vormelementen waaruit de woorden zijn opgebouwd en hun
combinatiemogelijkheden.
In gesproken taal zijn dit de klanken die voorkomen en hoe deze tot lettergrepen en
woorden worden gecombineerd.
Bepaalde klanken kunnen niet met elkaar gevormd worden en niets betekenen en
sommige klanken kunnen wel samengevoegd worden, maar betekenen daarentegen
nog steeds niets
Bij gebarentaal is dit ook het geval, bepaalde gebaren kunnen niet samen om een
ander gebaar te vormen.
Wel verschilt dit per land wat er wel en niet mogelijk is.
Door middel van een fonologische analyse kom je erachter welke vormelementen wel of niet
in een taal voorkomen.
Gesprokentaal zijn de vormelementen: klanken, klinkers en medeklinkers
Gebarentaal zijn de vormelementen: handvormen, locaties en bewegingen in de hand
Fonologische analyse: is bedoeld om erachter te komen welke klanken worden van elkaar
onderscheiden.
Fonemen: betekenis onderscheidende klanken van een taal
Minimaal paar: woorden die in alles gelijk zijn, behalve hun begin letter.
Dit hebben we in de gebarentaal ook, alles is hetzelfde aan twee gebaren, behalve
bijvoorbeeld de plaats. Maar de handvorm etc. wel.
Distinctiviteit: (/onderscheidingskracht) is manier om klanken van elkaar te onderscheiden,
denk aan plofklanken, aan/afwezigheid van stemtrillingen etc. Als zo'n kenmerk in woorden
zit, noemen we dit een distinctief kenmerk. Bij gesproken taal kan dit in de fonemen zitten,
maar ook in de kenmerken waaruit deze zijn opgebouwd.
