ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
Hoorcollege 1 (14-9-2022)
Cognitieve ontwikkeling
Waarneming
Aandacht
Geheugen
Redeneren
Probleemoplossend
Taal
Intelligentie
Begrippen uit Piaget
Schema’s
o Onderliggende denkstructuren
o Strategieën waarmee kinderen de buitenwereld
benaderen
o Grijpschema, kijkschema, zuigschema
o Van primitief en sensomotorisch nar toenemend
abstract
Adapteren
o Proces waarmee kinderen veranderen in denken en
gedrag om effectiever te kunnen functioneren
o Assimilatie en accommodatie
o Assimilatie: iets wat je kan gebruik je opnieuw
o Accommodatie: aanpassen van iets wat je doet
Assimilatie
Accommodatie
EQUILIBRATIE
Is de drijvende kracht achter de ontwikkeling. Kinderen willen het
goed doen om in evenwicht te komen.
1
,VERSCHILLENDE STADIA:
0-2 jaar sensomotische stage
2-7 jaar – pre operationele
7-11 jaar – concreet operationele stage
12+ formeel operationele stage
EERSTE LEVENSJAAR
De organisatie van het gedrag van de baby: states
5 states (prechtl, beinteme,1964)
Diepe of regelmatige slaap
o Ogen gesloten, regelmatige ademhaling, geen bewegingen
Actieve of onregelmatige slaap
o Ogen gesloten, onregelmatige ademhaling, kleine
bewegingen etc.
Alerte inactiviteit
o Ogen open, geen grove bewegingen
Alerte activiteit
o Ogen open, bewegingen, onregelmatige ademhaling.
Huilen
o Ogen gedeeltelijk of geheel gesloten, heftige bewegingen,
huilt
Slaap twee soorten te onderscheiden:
Actieve slaap of remslaap
o Rem staat voor – rapid eye movement – oftewel de
ogen bewegen heel snel heem en weer.
o Spiertrekkingen, zowel in het gezicht als ledematen (je
droomt)
Regelmatige of non-remslaap
o Een rustig en regelmatig, geen oogbewegingen.
Huilen
2
, Gemiddeld 10% op een dag, zo’n 2 uur
Overlevingsfunctie: honger, kou, pijn, overprikkeling
Huilen van pijn, honger of schrik
Huilbaby
Troosten bij het huilen
Vanaf een maand of 6 is het heel belangrijk om een kind te
troosten
Wetenschappers zijn het hier nog steeds over oneens
MOTORISCHE ONTWIKKELING
Reflexen
Moro-reflex
o Het kind een stukje laten vallen.
Asymmetrische tonische nekreflex
o Hoofd naar links, arm en been linkerkant trekken uit.
Grijp-reflex
Optrekken aan handen(4maand)
Loopreflex (van 0 tot 3 maand)
Rooting-reflex en zuigreflex
o Naast de mond kietelen en dan moet het mondje naar
de vinger gaan (rooting-reflex) vervolgens sluit het
kindje zijn mond om de vinger en zuigt (zuigreflex)
Tactiele opzetreflex en loopreflex
Zintuigen
Intermodale perceptie – de combinatie van informatie die via
twee of meer zintuigen wordt waargenomen.
Perceptie – zingtuigen krijgen informatie uit de omgeving, deze
informatie wordt vervolgens geïnterpreteerd.
3
, Motorische mijlpalen
Het lichaam verdrievoudigt en het grijpreflex wordt beter.
Bijv.
Kunnen hoofd optillen, daarna zitten, staan en lopen.
Staan
Lopen met hulp
Kruipen op handen en knieën
Opstaan met hulp
8 tot 15 maanden beginnen de eerste stapjes met papa of
mama
De senso-motorische periode (0-2 jaar)
Reflexen (0-1maand)
o Bijv. zuigreflex
Primaire circulaire reactie (1-4 maanden)
o Per toeval duim in de mond, en gaat het opnieuw
proberen in haar mond
o Met primair wordt bedoeld dat de reacties betrekking
hebben op het eigen lichaam
Secundaire circulaire reacties (4-8 maanden)
o Rammelaar horen per ongeluk, en het daarna vaker doe
omdat het leuk is. Daarna gaan ze doelgericht de
rammelaar opzoeken
o Dit is een stadium waarbij baby’s ervaren wat de
effecten van handelen zijn buiten hun eigen lichaam.
Coördinatie van secundaire schema’s (8-12 maanden)
o Dit gedrag is niet per toeval, het is bewust.
o Bijv. een vader houdt een doosje vast, het kind probeert
het te pakken, maar vader houdt zijn hand ervoor. Na
een aantal keer slaat het kind de hand van vader weg
om erbij te kunnen.
Tertiaire circulaire reacties (12-18 maanden)
o Meer experimenteren en ontdekken zwaartekracht
o Bijv. speelgoed laten vallen of weggooien
Het eerste denken (18-24 maanden)
4
Hoorcollege 1 (14-9-2022)
Cognitieve ontwikkeling
Waarneming
Aandacht
Geheugen
Redeneren
Probleemoplossend
Taal
Intelligentie
Begrippen uit Piaget
Schema’s
o Onderliggende denkstructuren
o Strategieën waarmee kinderen de buitenwereld
benaderen
o Grijpschema, kijkschema, zuigschema
o Van primitief en sensomotorisch nar toenemend
abstract
Adapteren
o Proces waarmee kinderen veranderen in denken en
gedrag om effectiever te kunnen functioneren
o Assimilatie en accommodatie
o Assimilatie: iets wat je kan gebruik je opnieuw
o Accommodatie: aanpassen van iets wat je doet
Assimilatie
Accommodatie
EQUILIBRATIE
Is de drijvende kracht achter de ontwikkeling. Kinderen willen het
goed doen om in evenwicht te komen.
1
,VERSCHILLENDE STADIA:
0-2 jaar sensomotische stage
2-7 jaar – pre operationele
7-11 jaar – concreet operationele stage
12+ formeel operationele stage
EERSTE LEVENSJAAR
De organisatie van het gedrag van de baby: states
5 states (prechtl, beinteme,1964)
Diepe of regelmatige slaap
o Ogen gesloten, regelmatige ademhaling, geen bewegingen
Actieve of onregelmatige slaap
o Ogen gesloten, onregelmatige ademhaling, kleine
bewegingen etc.
Alerte inactiviteit
o Ogen open, geen grove bewegingen
Alerte activiteit
o Ogen open, bewegingen, onregelmatige ademhaling.
Huilen
o Ogen gedeeltelijk of geheel gesloten, heftige bewegingen,
huilt
Slaap twee soorten te onderscheiden:
Actieve slaap of remslaap
o Rem staat voor – rapid eye movement – oftewel de
ogen bewegen heel snel heem en weer.
o Spiertrekkingen, zowel in het gezicht als ledematen (je
droomt)
Regelmatige of non-remslaap
o Een rustig en regelmatig, geen oogbewegingen.
Huilen
2
, Gemiddeld 10% op een dag, zo’n 2 uur
Overlevingsfunctie: honger, kou, pijn, overprikkeling
Huilen van pijn, honger of schrik
Huilbaby
Troosten bij het huilen
Vanaf een maand of 6 is het heel belangrijk om een kind te
troosten
Wetenschappers zijn het hier nog steeds over oneens
MOTORISCHE ONTWIKKELING
Reflexen
Moro-reflex
o Het kind een stukje laten vallen.
Asymmetrische tonische nekreflex
o Hoofd naar links, arm en been linkerkant trekken uit.
Grijp-reflex
Optrekken aan handen(4maand)
Loopreflex (van 0 tot 3 maand)
Rooting-reflex en zuigreflex
o Naast de mond kietelen en dan moet het mondje naar
de vinger gaan (rooting-reflex) vervolgens sluit het
kindje zijn mond om de vinger en zuigt (zuigreflex)
Tactiele opzetreflex en loopreflex
Zintuigen
Intermodale perceptie – de combinatie van informatie die via
twee of meer zintuigen wordt waargenomen.
Perceptie – zingtuigen krijgen informatie uit de omgeving, deze
informatie wordt vervolgens geïnterpreteerd.
3
, Motorische mijlpalen
Het lichaam verdrievoudigt en het grijpreflex wordt beter.
Bijv.
Kunnen hoofd optillen, daarna zitten, staan en lopen.
Staan
Lopen met hulp
Kruipen op handen en knieën
Opstaan met hulp
8 tot 15 maanden beginnen de eerste stapjes met papa of
mama
De senso-motorische periode (0-2 jaar)
Reflexen (0-1maand)
o Bijv. zuigreflex
Primaire circulaire reactie (1-4 maanden)
o Per toeval duim in de mond, en gaat het opnieuw
proberen in haar mond
o Met primair wordt bedoeld dat de reacties betrekking
hebben op het eigen lichaam
Secundaire circulaire reacties (4-8 maanden)
o Rammelaar horen per ongeluk, en het daarna vaker doe
omdat het leuk is. Daarna gaan ze doelgericht de
rammelaar opzoeken
o Dit is een stadium waarbij baby’s ervaren wat de
effecten van handelen zijn buiten hun eigen lichaam.
Coördinatie van secundaire schema’s (8-12 maanden)
o Dit gedrag is niet per toeval, het is bewust.
o Bijv. een vader houdt een doosje vast, het kind probeert
het te pakken, maar vader houdt zijn hand ervoor. Na
een aantal keer slaat het kind de hand van vader weg
om erbij te kunnen.
Tertiaire circulaire reacties (12-18 maanden)
o Meer experimenteren en ontdekken zwaartekracht
o Bijv. speelgoed laten vallen of weggooien
Het eerste denken (18-24 maanden)
4
