H1: Introducing Psychology
Psychology: onderzoekt gedrag en mentale processen
Positive psychology: focust zich op de dingen die goed gaan
Subonderwerpen in psychologie
Biological psychology: hoe het brein en lichaam mentale en gedragsprocessen beinvloeden
Cognitive psychologie: onderzoekt cognitieve processen (leren, perceptie, geheugen, bewustzijn, creativiteit etc)
Developmental psychology: onderzoekt hoe gedrag en mentale processen ontwikkelen van de geboorte naar oudere leeftijd
Personality psychology: onderzoekt karaktereigenschappen die mensen hebben en hoe uniek deze zijn
Engineering psychology = human factors psychology
Clinical + counseling psychology: onderzoekt de oorzaak en behandeling van mentale stoornissen en helpt deze boven te komen
Community psychology: zorgt ervoor dat psychologische instellingen de mensen helpen die hulp nodig hebben maar het niet actief
zoeken: daklozen, armen etc
Health psychology: relatie tussen gedragingen (roken → verhoogd risico op hartziekten?)
Educational psychology: onderzoekt theorieen over leren en onderwijzen
School psychology: gespecialiseerd in IQ-testen, leerafwijkingen en andere problemen te herkennen
Social psychology: onderzoekt hoe mensen denken over elkaar en hoe dit elkaar beinvloedt (groepsdruk etc)
Industrial and organizational psychology: onderzoekt leiderschap, stress, competitie etc.
Quantitative psychology: statistische tools om data te analyseren
Sport psychology: visualisatie etc voor optimaliseren trainingprogramma’s
Forensic psychology: jury selectie, problemen met psychologie en de wet
Environmental psychology: onderzoekt het effect dat omgeving heeft op gedrag
Geschiedenis van psychologie
Empiricism was belangrijk bij het ontstaan van psychologie
Wundt en de ‘structuralism of Titchener’
1879 → ontstaan psychologie
Wundt; eerste formele psychologische onderzoek
Focus van onderzoek: bewustzijn
Titchener nam dit onderzoek over en noemde het structuralism: hij probeerde de structuur van bewustzijn te definieren
Gestalt Psychologists
Max Wertheimer
Tegen Wundt zijn onderzoek
Deze psychologen zijn van mening dat de hele omvang van bewustzijn niet hetzelfde is als stukjes daarvan
H1: Introducing Psychology 1
, Freud en Psychoanalysis
Freud ging ervan uit dat al het gedrag en mentale processen een fysieke oorzaak hadden in het zenuwstelsel
Gedrag komt voort uit psychologische processen
Psychoanalyse over persoonlijke en mentale stoornissen → niet algemeen gewaardeerd, onderzoek uitgevoerd bij weinig mensen
William James en Functionalism
Niet eens met Wundt → zelfde mening als Gestalt psychologists
Hij wilde begrijpen hoe sensaties, herinneringen, beelden etc. helpen en werken om ons aan te passen aan de omgeving -.
functionalism
John B. Watson en Behaviorism
Observeerbaar gedrag is de belangrijkste bron van wetenschappelijk bewijs in onderzoek
Bewustzijn bestaat, maar is het niet waard om te onderzoeken omdat het niet observeerbaar is
Meest belangrijke van gedrag is het leren → hierdoor mogelijk om aan te passen aan omgeving
Verschillende benaderingen
Biological (eclectic) approach
Gedrag en mentale processen zijn gevormd door biologische processen
Onderzoekt psychologische effecten van hormonen, genen, zenuwstelsel, brein etc.
Evolutionary approach
Natuurlijke selectie → Darwin
Gedrag en mentale processen zijn beinvloed door evolutie door natuurlijke selectie
Psychodynamic approach
Gedrag en mentale processen representeren onbewuste psychologische struggles en behoeften (eten, drinken etc)
Behavioral approach
Gedrag komt voort uit wat men geleerd heeft (vooral door beloningen en straffen)
Cognitive approach
Hoe we informatie opslaan en verwerken → hoe dit gedrag beinvloedt
Humanistic approach
Hoe elk persoon zich gedraagt en hoe uniek dit is
H1: Introducing Psychology 2
, H4: sensation and perception
P. 92-116 niet
Sensation: stimulus bericht komt binnen van sense
Perception: proces van betekenis geven aan sensatie
Sensation
Sensory systems
Stap 1) accessory structures: bewerken binnenkomende omgevingsinformatie (bv. buitenste deel oor, lens van oog)
Stap 2) transduction: binnenkomende fysieke energie naar neurale activiteit converteren (neurale receptoren, neurotransmitters
verzenden) (sensory adaptation: reactie op onveranderde stimulus vermindert: bv. bril op neus → je reageert niet constant op de
aanraking)
Stap 3) sensory nerves verzamelen informatie
Stap 4) informatie verzenden naar thalamus
Stap 5) informatie naar cerebral cortex
specific energy doctrine: stimulatie van sensory nerve levert codes op voor die sense, ongeact stimulus
Absolut threshold
absolut threshold: minimale detecteerbare hoeveelheid licht, geluid, druk of andere fysieke energie → minimaal 50% van de tijd
detecteerbaar
Absolut threshold varieert door biases:
noise: hoog geluid op dat moment → lichaam ziet het als externe stimulus
response bias: persoons bereidheid om te reageren op een stimulus
signal detection theory: wiskundig model dat laat zien hoe groot de kans is dat je reageert op threshold
Weber’s law: verschil tussen stimuli herkennen → kleinste detecteerbare verschil in stimulusenergie is een constante fractie van de
intensiteit van de stimulus
Just noticeable difference → kleinst mogelijke verschil herkennen (75ct. prijsverhoging op buskaartje van 2 euro herken je
makkelijker dan 75ct. prijsverhoging op maandelijkse huur huis)
Perception
Figure and ground: complexe scene/drukke omgeving → nadruk op bepaalde objecten/geluiden etc. →
figure (deel van visuele veld dat een betekenis heeft) + ground (achtergrond)
Figure ground discrimination → schakelen tussen kandelaar en gezichten
Grouping: groepen maken van stimuli
Gestalt:
Proximity: hoe dichter objecten bij elkaar staan → hoe eerder je denkt
dat ze bij elkaar horen
Similarity: symbolen met dezelfde kenmerken worden in groep
geplaatst
H4: sensation and perception 1
Psychology: onderzoekt gedrag en mentale processen
Positive psychology: focust zich op de dingen die goed gaan
Subonderwerpen in psychologie
Biological psychology: hoe het brein en lichaam mentale en gedragsprocessen beinvloeden
Cognitive psychologie: onderzoekt cognitieve processen (leren, perceptie, geheugen, bewustzijn, creativiteit etc)
Developmental psychology: onderzoekt hoe gedrag en mentale processen ontwikkelen van de geboorte naar oudere leeftijd
Personality psychology: onderzoekt karaktereigenschappen die mensen hebben en hoe uniek deze zijn
Engineering psychology = human factors psychology
Clinical + counseling psychology: onderzoekt de oorzaak en behandeling van mentale stoornissen en helpt deze boven te komen
Community psychology: zorgt ervoor dat psychologische instellingen de mensen helpen die hulp nodig hebben maar het niet actief
zoeken: daklozen, armen etc
Health psychology: relatie tussen gedragingen (roken → verhoogd risico op hartziekten?)
Educational psychology: onderzoekt theorieen over leren en onderwijzen
School psychology: gespecialiseerd in IQ-testen, leerafwijkingen en andere problemen te herkennen
Social psychology: onderzoekt hoe mensen denken over elkaar en hoe dit elkaar beinvloedt (groepsdruk etc)
Industrial and organizational psychology: onderzoekt leiderschap, stress, competitie etc.
Quantitative psychology: statistische tools om data te analyseren
Sport psychology: visualisatie etc voor optimaliseren trainingprogramma’s
Forensic psychology: jury selectie, problemen met psychologie en de wet
Environmental psychology: onderzoekt het effect dat omgeving heeft op gedrag
Geschiedenis van psychologie
Empiricism was belangrijk bij het ontstaan van psychologie
Wundt en de ‘structuralism of Titchener’
1879 → ontstaan psychologie
Wundt; eerste formele psychologische onderzoek
Focus van onderzoek: bewustzijn
Titchener nam dit onderzoek over en noemde het structuralism: hij probeerde de structuur van bewustzijn te definieren
Gestalt Psychologists
Max Wertheimer
Tegen Wundt zijn onderzoek
Deze psychologen zijn van mening dat de hele omvang van bewustzijn niet hetzelfde is als stukjes daarvan
H1: Introducing Psychology 1
, Freud en Psychoanalysis
Freud ging ervan uit dat al het gedrag en mentale processen een fysieke oorzaak hadden in het zenuwstelsel
Gedrag komt voort uit psychologische processen
Psychoanalyse over persoonlijke en mentale stoornissen → niet algemeen gewaardeerd, onderzoek uitgevoerd bij weinig mensen
William James en Functionalism
Niet eens met Wundt → zelfde mening als Gestalt psychologists
Hij wilde begrijpen hoe sensaties, herinneringen, beelden etc. helpen en werken om ons aan te passen aan de omgeving -.
functionalism
John B. Watson en Behaviorism
Observeerbaar gedrag is de belangrijkste bron van wetenschappelijk bewijs in onderzoek
Bewustzijn bestaat, maar is het niet waard om te onderzoeken omdat het niet observeerbaar is
Meest belangrijke van gedrag is het leren → hierdoor mogelijk om aan te passen aan omgeving
Verschillende benaderingen
Biological (eclectic) approach
Gedrag en mentale processen zijn gevormd door biologische processen
Onderzoekt psychologische effecten van hormonen, genen, zenuwstelsel, brein etc.
Evolutionary approach
Natuurlijke selectie → Darwin
Gedrag en mentale processen zijn beinvloed door evolutie door natuurlijke selectie
Psychodynamic approach
Gedrag en mentale processen representeren onbewuste psychologische struggles en behoeften (eten, drinken etc)
Behavioral approach
Gedrag komt voort uit wat men geleerd heeft (vooral door beloningen en straffen)
Cognitive approach
Hoe we informatie opslaan en verwerken → hoe dit gedrag beinvloedt
Humanistic approach
Hoe elk persoon zich gedraagt en hoe uniek dit is
H1: Introducing Psychology 2
, H4: sensation and perception
P. 92-116 niet
Sensation: stimulus bericht komt binnen van sense
Perception: proces van betekenis geven aan sensatie
Sensation
Sensory systems
Stap 1) accessory structures: bewerken binnenkomende omgevingsinformatie (bv. buitenste deel oor, lens van oog)
Stap 2) transduction: binnenkomende fysieke energie naar neurale activiteit converteren (neurale receptoren, neurotransmitters
verzenden) (sensory adaptation: reactie op onveranderde stimulus vermindert: bv. bril op neus → je reageert niet constant op de
aanraking)
Stap 3) sensory nerves verzamelen informatie
Stap 4) informatie verzenden naar thalamus
Stap 5) informatie naar cerebral cortex
specific energy doctrine: stimulatie van sensory nerve levert codes op voor die sense, ongeact stimulus
Absolut threshold
absolut threshold: minimale detecteerbare hoeveelheid licht, geluid, druk of andere fysieke energie → minimaal 50% van de tijd
detecteerbaar
Absolut threshold varieert door biases:
noise: hoog geluid op dat moment → lichaam ziet het als externe stimulus
response bias: persoons bereidheid om te reageren op een stimulus
signal detection theory: wiskundig model dat laat zien hoe groot de kans is dat je reageert op threshold
Weber’s law: verschil tussen stimuli herkennen → kleinste detecteerbare verschil in stimulusenergie is een constante fractie van de
intensiteit van de stimulus
Just noticeable difference → kleinst mogelijke verschil herkennen (75ct. prijsverhoging op buskaartje van 2 euro herken je
makkelijker dan 75ct. prijsverhoging op maandelijkse huur huis)
Perception
Figure and ground: complexe scene/drukke omgeving → nadruk op bepaalde objecten/geluiden etc. →
figure (deel van visuele veld dat een betekenis heeft) + ground (achtergrond)
Figure ground discrimination → schakelen tussen kandelaar en gezichten
Grouping: groepen maken van stimuli
Gestalt:
Proximity: hoe dichter objecten bij elkaar staan → hoe eerder je denkt
dat ze bij elkaar horen
Similarity: symbolen met dezelfde kenmerken worden in groep
geplaatst
H4: sensation and perception 1
