Parodontitis
Hoorcollege PPS en etiologie
Normaal gingiva:
- Alveolair bot zit 1 – 2 mm apicaal van glazuur-cementgrens
- geen alveolair botverlies
gingivitis
- nog geen verlies bot
- bloedend tandvlees
- alveolaire bot 1 -2 mm apicaal van glazuur-cementgrens
- reversibel
parodontitis:
- bloedend tandvlees
- recessie
- verlies interdentale papillen
- alveolair botverlies
- aspect: crowding, zwelling, hoeft niet altijd rood te zijn
parodontitis is
- een ontstekingsziekte in de steunweefsels (gingiva, PDL, alveolaire bot, cement)van de
tanden en kiezen
de ontstekingsreactie in de steunweefsels zelf resulteert in parodontale afbraak
hoe komen sommige mensen aan parodontitis en wat is de oorzaak ervan
- omdat: er tandplak op randen langs gingiva zit gingiva reageert met milde
ontstekingsreactie = gingivitis
- gingivitis: zorgt dat tandplaque lichaam niet in kan en het lichaam dus beschermt
- tandplaque kan wel veranderen en raakt uit balans, dan is de tandplaque uit balans:
dysbiotische microbiota
parodontitis is een abnormale gastheerreactie op de biofilm dat is gebrek aan immuunfitness,
dus: schade en afbraak, gingivitis is hierin normaal
- gingivitis = ontspoord hierbij
gingivitis beschouwen we als een normale gastheerreactie op biofilm, een normale ‘immuun
fitness’
wat is de oorzaak van parodontitis?
een abnormale gastheerreactie op de biofilm, dat is gebrek aan immuun fitness
de abnormale gastheerreactie is multi-causaal
- genetische aanleg vaak bij
ernstige parodontitis
- systemisch, ziekte waardoor
verlaagde weerstand
- leefstijl: roken, slecht dieet
- gebitsgerelateerd: crowding,
occlussie articulatie problemen,
tandsteen, overhangende vulling
- dysbiotische biofilm: tandplaque
gedomineerd door gram-positieve
aerobe kokken, reageert lichaam
minder heftig op. Als biofilm lang
bestaat en aanwezig is matureert hij
, en dan meer gram-negatieve anaerobe bacteriën en kunnen goed onder tandvlees
leven(submarginaal) en lichaam reageert daar heftiger op.
- Gram-negatieve anaerobe bacteriën produceren: endotoxinen: LPS = bestanddeel
buitenkant van bacteriën reageert lichaam heftig op
- per patiënt verschilt de relatieve bijdrage van de individuele risico factoren
hyper = te veel reactie mensen van jongen leeftijd met genetische factoren die het bepalen
hypo= te weinig reactie door veroudering, te weinig vitamines
geen resolutie = lichaam niet in staat om de ontstekingsreactie te dempen
- vetoplosbare immuunmediatoren voor resolutie nodig van voedingsstoffen gemaakt, zoals
omega vetzuren
chronische ontsteking
chronische ontsteking in gingiva zorgen ervoor dat er ontstekingsfactoren en
immuunmediatoren, antistoffen lekken in de pocket en in de mond = creviculaire vloeistof die
tijdens ontsteking veel aanwezig is met veel eiwitten die lekken uit de ontstekingsreactie
chronische ontstekingen verandering in de subgingivale ecologie (voordeel voor gram-
negatieve anaerobe want die gebruiken eiwitten) ontstaan van een dysbiotische subgingivale
microbioom (selectief voordeel voor soorten) kwaad tot erger
vicieuze cirkel:
pathobionten =
bacteriën met potentie
om pathogeen te zijn,
als gramnegatief in
grote hoeveelheid is de
kans op pathogeen
worden groter.
, Samenvattend
1. parodontitis is een complexe ziekte
a. multicausaal en oorzakelijke factoren tegelijkertijd
b. non-lineair (periodiek opvlammend en resolutie)
2. veroorzaakt door afwijkende gastheer reacties (omlaag gaan van immuun fitness)
veranderingen in de ecologie en ontstaan van een dysbiotische microbioom
- hoe jonger mensen hoe groter relatieve bijdrage genetische aanleg
- hou ouder mensen hoe groter de relatieve bijdrage van microbiota, leefstijl, systemisch, dentale
factoren
leefstijl: poetst slecht, jaren niet naar tandarts, rookt
dus: dysbiotische biofilm
systemische aandoeningen: suiker ziekte slechtere weerstand
hoe vaak komt parodontitis voor?
1 op de 10 mensen heeft ernstige parodontitis (10%)
moet eigenlijk genuanceerd worden per leeftijd:
dit was cross-sectioneel onderzoek, mensen van straat halen
beginnen van parodontitis: incidentie = aantal nieuwe gevallen per personen per tijdsinterval
nieuwe gevallen treden vooral op tussen de
20 en 50 jaar gemiddeld genomen
- mensen dus screenen van teenagers
tot 40e levensjaar om te kijken of ze
parodontitis ontwikkelen
screenen voor parodontitis m.b.v. PPS (periodiek parodontale screening)
waarom regelmatig screenen?
a. verplicht, hoort bij PMO ( periodiek mond onderzoek)
b. preventie van ernstige vorm parodontitis (POCKETSONDE GEBRUIKEN)
- ook kijken met sonde voor pocket diepte en bloeden, ziet de parodontitis niet altijd met het
blote oog
PPS
- afgeleid van index CPITN
Hoorcollege PPS en etiologie
Normaal gingiva:
- Alveolair bot zit 1 – 2 mm apicaal van glazuur-cementgrens
- geen alveolair botverlies
gingivitis
- nog geen verlies bot
- bloedend tandvlees
- alveolaire bot 1 -2 mm apicaal van glazuur-cementgrens
- reversibel
parodontitis:
- bloedend tandvlees
- recessie
- verlies interdentale papillen
- alveolair botverlies
- aspect: crowding, zwelling, hoeft niet altijd rood te zijn
parodontitis is
- een ontstekingsziekte in de steunweefsels (gingiva, PDL, alveolaire bot, cement)van de
tanden en kiezen
de ontstekingsreactie in de steunweefsels zelf resulteert in parodontale afbraak
hoe komen sommige mensen aan parodontitis en wat is de oorzaak ervan
- omdat: er tandplak op randen langs gingiva zit gingiva reageert met milde
ontstekingsreactie = gingivitis
- gingivitis: zorgt dat tandplaque lichaam niet in kan en het lichaam dus beschermt
- tandplaque kan wel veranderen en raakt uit balans, dan is de tandplaque uit balans:
dysbiotische microbiota
parodontitis is een abnormale gastheerreactie op de biofilm dat is gebrek aan immuunfitness,
dus: schade en afbraak, gingivitis is hierin normaal
- gingivitis = ontspoord hierbij
gingivitis beschouwen we als een normale gastheerreactie op biofilm, een normale ‘immuun
fitness’
wat is de oorzaak van parodontitis?
een abnormale gastheerreactie op de biofilm, dat is gebrek aan immuun fitness
de abnormale gastheerreactie is multi-causaal
- genetische aanleg vaak bij
ernstige parodontitis
- systemisch, ziekte waardoor
verlaagde weerstand
- leefstijl: roken, slecht dieet
- gebitsgerelateerd: crowding,
occlussie articulatie problemen,
tandsteen, overhangende vulling
- dysbiotische biofilm: tandplaque
gedomineerd door gram-positieve
aerobe kokken, reageert lichaam
minder heftig op. Als biofilm lang
bestaat en aanwezig is matureert hij
, en dan meer gram-negatieve anaerobe bacteriën en kunnen goed onder tandvlees
leven(submarginaal) en lichaam reageert daar heftiger op.
- Gram-negatieve anaerobe bacteriën produceren: endotoxinen: LPS = bestanddeel
buitenkant van bacteriën reageert lichaam heftig op
- per patiënt verschilt de relatieve bijdrage van de individuele risico factoren
hyper = te veel reactie mensen van jongen leeftijd met genetische factoren die het bepalen
hypo= te weinig reactie door veroudering, te weinig vitamines
geen resolutie = lichaam niet in staat om de ontstekingsreactie te dempen
- vetoplosbare immuunmediatoren voor resolutie nodig van voedingsstoffen gemaakt, zoals
omega vetzuren
chronische ontsteking
chronische ontsteking in gingiva zorgen ervoor dat er ontstekingsfactoren en
immuunmediatoren, antistoffen lekken in de pocket en in de mond = creviculaire vloeistof die
tijdens ontsteking veel aanwezig is met veel eiwitten die lekken uit de ontstekingsreactie
chronische ontstekingen verandering in de subgingivale ecologie (voordeel voor gram-
negatieve anaerobe want die gebruiken eiwitten) ontstaan van een dysbiotische subgingivale
microbioom (selectief voordeel voor soorten) kwaad tot erger
vicieuze cirkel:
pathobionten =
bacteriën met potentie
om pathogeen te zijn,
als gramnegatief in
grote hoeveelheid is de
kans op pathogeen
worden groter.
, Samenvattend
1. parodontitis is een complexe ziekte
a. multicausaal en oorzakelijke factoren tegelijkertijd
b. non-lineair (periodiek opvlammend en resolutie)
2. veroorzaakt door afwijkende gastheer reacties (omlaag gaan van immuun fitness)
veranderingen in de ecologie en ontstaan van een dysbiotische microbioom
- hoe jonger mensen hoe groter relatieve bijdrage genetische aanleg
- hou ouder mensen hoe groter de relatieve bijdrage van microbiota, leefstijl, systemisch, dentale
factoren
leefstijl: poetst slecht, jaren niet naar tandarts, rookt
dus: dysbiotische biofilm
systemische aandoeningen: suiker ziekte slechtere weerstand
hoe vaak komt parodontitis voor?
1 op de 10 mensen heeft ernstige parodontitis (10%)
moet eigenlijk genuanceerd worden per leeftijd:
dit was cross-sectioneel onderzoek, mensen van straat halen
beginnen van parodontitis: incidentie = aantal nieuwe gevallen per personen per tijdsinterval
nieuwe gevallen treden vooral op tussen de
20 en 50 jaar gemiddeld genomen
- mensen dus screenen van teenagers
tot 40e levensjaar om te kijken of ze
parodontitis ontwikkelen
screenen voor parodontitis m.b.v. PPS (periodiek parodontale screening)
waarom regelmatig screenen?
a. verplicht, hoort bij PMO ( periodiek mond onderzoek)
b. preventie van ernstige vorm parodontitis (POCKETSONDE GEBRUIKEN)
- ook kijken met sonde voor pocket diepte en bloeden, ziet de parodontitis niet altijd met het
blote oog
PPS
- afgeleid van index CPITN
