Eindig die eindeloze eindexamens
Met z’n allen in een veel te volle gymzaal. Hoestende medeleerlingen in de verder
stille ruimte. Irritante geluiden van docenten die rondlopen om vragen te
beantwoorden. De stress. De oncomfortabele stoelen met wiebeltafels. Het
eindexamen. Bijna iedereen heeft het meegemaakt. Het eindexamen dat sinds 1920
bestaat is elk jaar afgenomen (Cuijpers, 2021). Behalve in 1945 en 2020 (Niek de
Bruijn, 2020). In 1945 werden de eindexamens niet afgenomen met als reden: "de
omstandigheden in het land geen uniforme examens mogelijk maken" (NOS, 1945).
In 2020 kwam het door gezondheidsredenen. Door het coronavirus konden er geen
examens plaatsvinden zoals de laatste honderd jaar wel was gebeurd. Ik heb zelf nu
al drie keer een examen meegemaakt en geloof me de spanning wordt niet minder.
De stress die je de maanden en weken voor het examen hebt, maar ook in de zaal
zelf. De angst om je harde werk van de laatste jaren met een toets te verpesten. De
eindexamens geven alleen stress en de resultaten zijn niet representatief. Daarom
moeten de centrale eindexamens worden afgeschaft.
De eerste reden is dat de eindexamens geen goede weergave zijn van wat leerlingen
kunnen. Stel je voor, al die jaren heb je je best gedaan om goede cijfers te halen en
je eindigt je schoolexamens met een zes. Ook heb je nog maanden je best gedaan
om je voor te bereiden op het eindexamen. Je komt aan in de gymzaal en je krijgt het
examen uitgedeeld, je wacht tot het moment dat je eindelijk mag beginnen en
opeens ben je alles kwijt. Alle stof die je jarenlang in je brein hebt gestampt is weg,
foetsie. Je examencijfer is uiteindelijk een 3,9 waardoor je eindcijfer een 4,95 wordt.
Samen met je andere cijfers betekent dit dat je niet geslaagd bent. Al die jaren
waarin je zo hard gewerkt hebt zijn opeens voor niets geweest. Maar ook de beste
leerlingen van de klas zijn niet veilig. Ook al heb je op je schoolexamens alleen maar
achten en negens, dan nog kun je zakken op de 5,5-regel. Door deze regel moet het
gemiddelde van al je examencijfers een 5,5 of hoger zijn. En daardoor kan dus
iedereen nog zakken.
Ook geeft het eindexamenleerlingen onnodig veel stress. 50% van je eindcijfers voor
alle vakken wordt in slechts een paar uur bepaald. Wat alleen maar maandenlange
stress geeft voor leerlingen, ouders en docenten (Het Parool, 2022). Bijna 80 procent
van de examenleerlingen ervaart bij de gedachte aan de examens stress. Die stress
kan leiden tot burn-out klachten (GGZ Nieuws, 2018). Drie uur lang in zo’n gymzaal
zitten geeft op zichzelf al veel stress. Laat staan de druk die de leerlingen hebben om
die toets goed te maken, hun concentratie niet te verliezen en om überhaupt wakker
te blijven. En ook weten de leerlingen dat als ze de toets verpesten ze het hele jaar
weer overnieuw moeten doen. Al deze factoren samen geven de leerlingen een
heleboel onnodige stress.
Door de eindexamens is de manier van lesgeven, vooral in de examenklassen, ook
anders dan normaal. In het eindexamenjaar wordt er veel tijd gestoken in het
oefenen van eindexamens en er worden trucjes aangeleerd om bepaalde vragen
juist te kunnen beantwoorden. “Tijdens het laatste schooljaar besteden ook leraren
bovenmatig veel tijd aan hóe je een eindexamen maakt: doe niet te lang over een
vraag die maar één punt oplevert, geef bij een driepuntsvraag niet slechts twee
argumenten, herhaal in je antwoord woorden die in de vraag voorkomen.” (Vries,
2015). “Het is teaching to the test: onderwijs dat niet gericht is op de inhoud, maar op
het slagen voor het examen.” (Vries, 2015). Er zou meer tijd moeten worden besteed
Met z’n allen in een veel te volle gymzaal. Hoestende medeleerlingen in de verder
stille ruimte. Irritante geluiden van docenten die rondlopen om vragen te
beantwoorden. De stress. De oncomfortabele stoelen met wiebeltafels. Het
eindexamen. Bijna iedereen heeft het meegemaakt. Het eindexamen dat sinds 1920
bestaat is elk jaar afgenomen (Cuijpers, 2021). Behalve in 1945 en 2020 (Niek de
Bruijn, 2020). In 1945 werden de eindexamens niet afgenomen met als reden: "de
omstandigheden in het land geen uniforme examens mogelijk maken" (NOS, 1945).
In 2020 kwam het door gezondheidsredenen. Door het coronavirus konden er geen
examens plaatsvinden zoals de laatste honderd jaar wel was gebeurd. Ik heb zelf nu
al drie keer een examen meegemaakt en geloof me de spanning wordt niet minder.
De stress die je de maanden en weken voor het examen hebt, maar ook in de zaal
zelf. De angst om je harde werk van de laatste jaren met een toets te verpesten. De
eindexamens geven alleen stress en de resultaten zijn niet representatief. Daarom
moeten de centrale eindexamens worden afgeschaft.
De eerste reden is dat de eindexamens geen goede weergave zijn van wat leerlingen
kunnen. Stel je voor, al die jaren heb je je best gedaan om goede cijfers te halen en
je eindigt je schoolexamens met een zes. Ook heb je nog maanden je best gedaan
om je voor te bereiden op het eindexamen. Je komt aan in de gymzaal en je krijgt het
examen uitgedeeld, je wacht tot het moment dat je eindelijk mag beginnen en
opeens ben je alles kwijt. Alle stof die je jarenlang in je brein hebt gestampt is weg,
foetsie. Je examencijfer is uiteindelijk een 3,9 waardoor je eindcijfer een 4,95 wordt.
Samen met je andere cijfers betekent dit dat je niet geslaagd bent. Al die jaren
waarin je zo hard gewerkt hebt zijn opeens voor niets geweest. Maar ook de beste
leerlingen van de klas zijn niet veilig. Ook al heb je op je schoolexamens alleen maar
achten en negens, dan nog kun je zakken op de 5,5-regel. Door deze regel moet het
gemiddelde van al je examencijfers een 5,5 of hoger zijn. En daardoor kan dus
iedereen nog zakken.
Ook geeft het eindexamenleerlingen onnodig veel stress. 50% van je eindcijfers voor
alle vakken wordt in slechts een paar uur bepaald. Wat alleen maar maandenlange
stress geeft voor leerlingen, ouders en docenten (Het Parool, 2022). Bijna 80 procent
van de examenleerlingen ervaart bij de gedachte aan de examens stress. Die stress
kan leiden tot burn-out klachten (GGZ Nieuws, 2018). Drie uur lang in zo’n gymzaal
zitten geeft op zichzelf al veel stress. Laat staan de druk die de leerlingen hebben om
die toets goed te maken, hun concentratie niet te verliezen en om überhaupt wakker
te blijven. En ook weten de leerlingen dat als ze de toets verpesten ze het hele jaar
weer overnieuw moeten doen. Al deze factoren samen geven de leerlingen een
heleboel onnodige stress.
Door de eindexamens is de manier van lesgeven, vooral in de examenklassen, ook
anders dan normaal. In het eindexamenjaar wordt er veel tijd gestoken in het
oefenen van eindexamens en er worden trucjes aangeleerd om bepaalde vragen
juist te kunnen beantwoorden. “Tijdens het laatste schooljaar besteden ook leraren
bovenmatig veel tijd aan hóe je een eindexamen maakt: doe niet te lang over een
vraag die maar één punt oplevert, geef bij een driepuntsvraag niet slechts twee
argumenten, herhaal in je antwoord woorden die in de vraag voorkomen.” (Vries,
2015). “Het is teaching to the test: onderwijs dat niet gericht is op de inhoud, maar op
het slagen voor het examen.” (Vries, 2015). Er zou meer tijd moeten worden besteed
