Het Diner:
Auteur: Herman Koch
Personages:
De personages worden allen getypeerd vanuit Paul, een onbetrouwbare verteller.
Paul Lohman
-ik-verteller
-gecompliceerd karakter
-gewelddadige woedeaanvallen
-twintig jaar getrouwd met Claire
-Paul is aan de ene kant een wat verlegen, introverte man, die houdt van observeren en
bespiegelen, maar is ook een cynische onruststoker en pester, behept met een flinke dosis
rancune en gewelddadige fantasie. Zo etaleert hij zijn weerzin tegen de snobistische haute-
cuisine-cultuur van een peperduur restaurant en tegen zijn onuitstaanbaar ijdele en gladde
broer. Zijn vulkanische gemoed kan exploderen, waarna hij tot excessief geweld in staat is,
waarschijnlijk veroorzaakt door een genetische afwijking. Hij is gelukkig met zijn vrouw en
houdt van zijn zoon Michel.
Claire
-getrouwd met Paul
-moeder van zoon Michel
-Zij gaat bijna letterlijk over lijken om haar gelukkige gezin bijeen te houden. Ze houdt
Michels problemen voor Paul verborgen, omdat ze hem wil ontzien, niet wil dat hij weer
overspannen raakt; ze probeert Michels toekomst veilig te stellen en spoort hem aan daartoe
Beau uit de weg te ruimen. Paul zegt dat ze 'gewoon slimmer' is dan hij en dat het hem de
nodige tijd heeft gekost om dit toe te geven (p. 13).
Serge Lohman
-broer van Paul
-politicus
-ijdeltuit
-Serge is volgens zijn broer Paul louter buitenkant, een egoïstische ijdeltuit en poseur. Als de
camera's aanstaan straalt hij de charismatische politicus uit, maar teruggeworpen in de
familiaire kring, etaleert hij vooral lompheid, door zijn tournedos in enkele happen weg te
schransen, te spelen dat hij kennis van wijnen heeft en vrouwen vooral te waarderen als
'lekker wijf' (p. 60). Wat betreft de daad van zijn zoon Rick en Pauls zoon Michel lijkt Serge
de enige van de vier ouders te zijn die open kaart wil spelen.
Babette
-achttien jaar getrouwd met Serge
-moeder van Rick en Beau
-Van Serges mooie vrouw Babette vermoedt Paul dat ze heeft 'ingetekend' op een leven aan
de zijde van een succesvol politicus (p. 63). Vandaar dat ze koste wat kost wil voorkomen dat
hij als lijsttrekker terugtreedt. Verteller Paul maakt wel duidelijk dat hij eigenlijk een hekel
heeft aan de geadopteerde Beau, die in Afrika is geboren.
, Michel
-zoon van Paul en Claire
-door Paul gezien als vriendelijke jongen
-'leider' van de gewelddadige acties
Motieven:
Ouder-kindrelatie
Beide echtparen houden van hun kinderen en komen voor hen op als ze in de problemen zijn
gekomen. Claire heeft een wel zeer hechte band met Michel, Paul hecht zeer aan het ideaal
van het gelukkige gezin. Rick heeft het moeilijk met een vader die beroemd is.
Familierelaties en -geheimen
De verhouding tussen de twee broers is niet goed, die tussen de twee schoonzussen wel. Er
wordt nogal wat voor elkaar verzwegen. Zo verzwijgen Claire en Paul voor elkaar wat ze
weten over de betrokkenheid van hun zoon bij de dood van de zwerfster, en voor Babette en
Serge wat ze weten over de verdwijning van hun zoon Beau.
Erfelijkheid
Paul heeft een genetische afwijking waardoor hij zeer agressief kan worden en vraagt zich af
of Michel die ook heeft. Als dat zo is, kan die mede Michels driftige, stoere gedrag en zijn
betrokkenheid bij de dood van de zwerfster verklaren.
Liegen en bedriegen
Vooral Claire maakt zich hier schuldig aan: zij houdt informatie achter over het
vruchtwateronderzoek en over de video van haar zoon, bekonkelt met Babette een afrekening
met Serge om diens persconferentie te voorkomen, en belt tijdens het diner zogenaamd met
Michel om hem een alibi te verschaffen.
Ontmaskering van schijnheiligheid
De verteller, Paul, ontmaskert genadeloos alle personages die zich niet oprecht gedragen, die
geregeld doen alsof. Zo stelt hij het overdreven gedoe in het chique restaurant aan de kaak.
Spanning tussen privé en publiek
Serge is als bekend politicus een publieke figuur. Het etentje met zijn broer en diens
echtgenote is een privézaak, maar zowel in zijn woorden als in zijn daden (het fotomoment
bijvoorbeeld) schakelt hij razendsnel naar zijn 'publieke rol'. Paul wil de privacy van zijn zoon
eigenlijk respecteren en hem zijn geheimen gunnen, maar schendt het vertrouwen van Michel
door de berichten en video's op zijn telefoon te beluisteren en te bekijken. Het vastleggen en
op internet publiceren van beelden van mensen die mishandeld worden of in doodsnood
verkeren is ook een vorm van schending van privacy.
Thema's:
Morele dilemma's
Het diner draait om een moreel dilemma: hoe ver ga je als ouder om je kind te beschermen?
Moet je eerlijk zijn als je zoon een weerloze zwerfster heeft gedood en hem aangeven?
Getuigt dergelijke eerlijkheid van altruïsme of eerder van hypocrisie?
Claire en Paul vergoelijken de daad van hun zoon. Ze wijzen op de irritatie die de zwerfster
bij Michel opwekte omdat ze hinderlijk in de weg lag tijdens het pinnen, op haar
onverdraaglijke stank, op zijn jeugdige onnozelheid ('Het was een geintje', p. 147) en het feit
Auteur: Herman Koch
Personages:
De personages worden allen getypeerd vanuit Paul, een onbetrouwbare verteller.
Paul Lohman
-ik-verteller
-gecompliceerd karakter
-gewelddadige woedeaanvallen
-twintig jaar getrouwd met Claire
-Paul is aan de ene kant een wat verlegen, introverte man, die houdt van observeren en
bespiegelen, maar is ook een cynische onruststoker en pester, behept met een flinke dosis
rancune en gewelddadige fantasie. Zo etaleert hij zijn weerzin tegen de snobistische haute-
cuisine-cultuur van een peperduur restaurant en tegen zijn onuitstaanbaar ijdele en gladde
broer. Zijn vulkanische gemoed kan exploderen, waarna hij tot excessief geweld in staat is,
waarschijnlijk veroorzaakt door een genetische afwijking. Hij is gelukkig met zijn vrouw en
houdt van zijn zoon Michel.
Claire
-getrouwd met Paul
-moeder van zoon Michel
-Zij gaat bijna letterlijk over lijken om haar gelukkige gezin bijeen te houden. Ze houdt
Michels problemen voor Paul verborgen, omdat ze hem wil ontzien, niet wil dat hij weer
overspannen raakt; ze probeert Michels toekomst veilig te stellen en spoort hem aan daartoe
Beau uit de weg te ruimen. Paul zegt dat ze 'gewoon slimmer' is dan hij en dat het hem de
nodige tijd heeft gekost om dit toe te geven (p. 13).
Serge Lohman
-broer van Paul
-politicus
-ijdeltuit
-Serge is volgens zijn broer Paul louter buitenkant, een egoïstische ijdeltuit en poseur. Als de
camera's aanstaan straalt hij de charismatische politicus uit, maar teruggeworpen in de
familiaire kring, etaleert hij vooral lompheid, door zijn tournedos in enkele happen weg te
schransen, te spelen dat hij kennis van wijnen heeft en vrouwen vooral te waarderen als
'lekker wijf' (p. 60). Wat betreft de daad van zijn zoon Rick en Pauls zoon Michel lijkt Serge
de enige van de vier ouders te zijn die open kaart wil spelen.
Babette
-achttien jaar getrouwd met Serge
-moeder van Rick en Beau
-Van Serges mooie vrouw Babette vermoedt Paul dat ze heeft 'ingetekend' op een leven aan
de zijde van een succesvol politicus (p. 63). Vandaar dat ze koste wat kost wil voorkomen dat
hij als lijsttrekker terugtreedt. Verteller Paul maakt wel duidelijk dat hij eigenlijk een hekel
heeft aan de geadopteerde Beau, die in Afrika is geboren.
, Michel
-zoon van Paul en Claire
-door Paul gezien als vriendelijke jongen
-'leider' van de gewelddadige acties
Motieven:
Ouder-kindrelatie
Beide echtparen houden van hun kinderen en komen voor hen op als ze in de problemen zijn
gekomen. Claire heeft een wel zeer hechte band met Michel, Paul hecht zeer aan het ideaal
van het gelukkige gezin. Rick heeft het moeilijk met een vader die beroemd is.
Familierelaties en -geheimen
De verhouding tussen de twee broers is niet goed, die tussen de twee schoonzussen wel. Er
wordt nogal wat voor elkaar verzwegen. Zo verzwijgen Claire en Paul voor elkaar wat ze
weten over de betrokkenheid van hun zoon bij de dood van de zwerfster, en voor Babette en
Serge wat ze weten over de verdwijning van hun zoon Beau.
Erfelijkheid
Paul heeft een genetische afwijking waardoor hij zeer agressief kan worden en vraagt zich af
of Michel die ook heeft. Als dat zo is, kan die mede Michels driftige, stoere gedrag en zijn
betrokkenheid bij de dood van de zwerfster verklaren.
Liegen en bedriegen
Vooral Claire maakt zich hier schuldig aan: zij houdt informatie achter over het
vruchtwateronderzoek en over de video van haar zoon, bekonkelt met Babette een afrekening
met Serge om diens persconferentie te voorkomen, en belt tijdens het diner zogenaamd met
Michel om hem een alibi te verschaffen.
Ontmaskering van schijnheiligheid
De verteller, Paul, ontmaskert genadeloos alle personages die zich niet oprecht gedragen, die
geregeld doen alsof. Zo stelt hij het overdreven gedoe in het chique restaurant aan de kaak.
Spanning tussen privé en publiek
Serge is als bekend politicus een publieke figuur. Het etentje met zijn broer en diens
echtgenote is een privézaak, maar zowel in zijn woorden als in zijn daden (het fotomoment
bijvoorbeeld) schakelt hij razendsnel naar zijn 'publieke rol'. Paul wil de privacy van zijn zoon
eigenlijk respecteren en hem zijn geheimen gunnen, maar schendt het vertrouwen van Michel
door de berichten en video's op zijn telefoon te beluisteren en te bekijken. Het vastleggen en
op internet publiceren van beelden van mensen die mishandeld worden of in doodsnood
verkeren is ook een vorm van schending van privacy.
Thema's:
Morele dilemma's
Het diner draait om een moreel dilemma: hoe ver ga je als ouder om je kind te beschermen?
Moet je eerlijk zijn als je zoon een weerloze zwerfster heeft gedood en hem aangeven?
Getuigt dergelijke eerlijkheid van altruïsme of eerder van hypocrisie?
Claire en Paul vergoelijken de daad van hun zoon. Ze wijzen op de irritatie die de zwerfster
bij Michel opwekte omdat ze hinderlijk in de weg lag tijdens het pinnen, op haar
onverdraaglijke stank, op zijn jeugdige onnozelheid ('Het was een geintje', p. 147) en het feit
