Portfolio
Praktijksemester 2022
“IT TAKES A VILLAGE TO RAISE A CHILD…”
Lisa Luna Fernandes
Studentnummer:
6 juni 2022
Docenten:
Aantal woorden: 4994
1
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................3
1. De handelende professional...............................................................................................................4
1.1 Betekenisvolle situatie..................................................................................................................4
1.2 De kern.........................................................................................................................................4
1.3 Uitwerking en analyse..................................................................................................................4
1.3.1 De intuïtieve fase...................................................................................................................4
1.3.2 De disciplinaire fase...............................................................................................................5
1.3.3 De wijsgerige fase..................................................................................................................6
1.4 Professionele spanningsvelden.....................................................................................................6
1.5 Professioneel handelen................................................................................................................7
1.6 Toelichting begeleidingsplan........................................................................................................7
2. De samenwerkende professional.......................................................................................................7
2.1 Betekenisvolle situatie..................................................................................................................8
2.3 Uitwerking en analyse..................................................................................................................8
2.3.1 De intuïtieve fase...................................................................................................................8
2.3.2 De disciplinaire fase...............................................................................................................9
2.3.3 De wijsgierige fase...............................................................................................................10
2.4 Professionele spanningsvelden...................................................................................................10
2.5 Professioneel handelen..............................................................................................................11
2.6 Toelichting beroepsproduct........................................................................................................11
3. Conclusie..........................................................................................................................................11
Literatuurlijst........................................................................................................................................12
Bijlage 1 Checklist.................................................................................................................................15
Bijlage 2 Beroepsproduct 1: Begeleidingsplan......................................................................................16
Bijlage 3 Beroepsproduct 2 Werkkaart achterwacht............................................................................18
Bijlage 4 Ontwikkelplan afstuderen......................................................................................................19
Bijlage 5 Interview................................................................................................................................21
Bijlage 6 Probleem- en krachtanalyse A...............................................................................................25
Bijlage 7 Woordweb A..........................................................................................................................26
Bijlage 8 Feedback formulier Praktijk...................................................................................................27
Bijlage 9 Feedback semester 2 jaar 2....................................................................................................33
2
,Inleiding
Mijn naam is Lisa Fernandes, 20 jaar en op dit moment ben ik derdejaars studente aan de
Hogeschool van Amsterdam. Hier volg ik de studie Social Work profiel Jeugd.
In februari startte ik met mijn stage op het Orion College Zuidoost. Een speciaal Voortgezet
Onderwijs School die onderwijs biedt voor zeer moeilijk lerende kinderen, in de leeftijd 12 tot
en met 20 jaar. Een school die als missie heeft om niet alleen goed onderwijs te bieden, maar
ook de juiste zorg en een gerichte competentieontwikkeling te bieden aan haar leerlingen. De
visie die hieruit voort vloeit is dat het Orion College haar leerlingen een oefenplaats biedt die
leerlingen ondersteunt bij het ontwikkelen van zowel sociale als maatschappelijke
competenties. Het onderwijs dat wordt aangeboden is prikkelend en uitdagend en sluit nauw
aan bij de behoefte van ieder kind (Orion College Zuidoost, 2021).
De focus binnen de school ligt op maatschappelijke en ontwikkelgerichte leerdoelen rondom
vorming, burgerschap en integratie. Waarbij niet alleen wordt gewerkt aan een specifieke
leerhouding, maar vooral aan de ontwikkelingen van sociale en maatschappelijke
vaardigheden en de ontwikkeling van een eigen identiteit. Aspecten die bijdragen aan een
veilige en actieve bijdrage in de maatschappij. Binnen Orion wordt er gewerkt met Positive
Behaviour Support (PBS). Een schoolbrede aanpak waarbij de focus ligt op positief gedrag.
Dit draagt bij aan een veilig pedagogisch klimaat waar leerlingen de ruimte krijgen om zich
optimaal te kunnen ontwikkelen (Orion College Zuidoost, 2021).
Mijn taak binnen de school was om de achterwacht goed te laten verlopen, een lokaal waar
leerlingen naar toe kunnen gaan als zij overprikkeld zijn en niet meer rustig in de klas kunnen
zitten. In de achterwacht ligt divers sensorisch speelgoed wat leerlingen aangereikt kan
worden om te kalmeren. De achterwacht is onderdeel van het time-out protocol, waar ik
dieper op in ga in hoofdstuk 2.
In dit verslag schrijf ik over mijn ontwikkelingen in het praktijksemester en de leermomenten
van het afgelopen jaar. Dit doe ik aan de hand van 2 betekenisvolle situaties waaraan ik twee
verschillende beroepsproducten heb gekoppeld. In het eerste hoofdstuk staat de handelend
professional centraal, in het tweede hoofdstuk de samenwerkende professional. Tot slot heb ik
verschillend ontwikkelmateriaal toegevoegd als bijlagen. Hier zijn tevens de twee
beroepsproducten te vinden. Het eerste beroepsproduct betreft een begeleidingsplan en het
tweede betreft een werkkaart die ingezet kan worden door het Orion College.
3
, 1. De handelende professional
1.1 Betekenisvolle situatie
A is een meisje van 16 en functioneert op licht verstandelijk beperkt intelligentieniveau,
hierna te noemen LVB. Tijdens de gesprekken die wij hebben kwam al snel naar voren dat A
het moeilijk vind om nee te zeggen. Begin dit jaar kreeg ze verkering met een jongere
medeleerling, Z van 12. Dit was een tijdje uit, maar ze bleven veel contact met elkaar houden.
Op school zocht A Z op en vice versa. Er leek sprake van een coërcief interactiepatroon,
waarin vooral Z contact leek af te dwingen van A. Deze contactmomenten eindigden vaak met
ruzie en boze woorden, waar Z met name de aanstichter leek. A vertelde al snel dat ze ook
veel contact na schooltijd hadden met elkaar, voornamelijk online en telefonisch. Ook in deze
gesprekken leek Z haar vaak uit te schelden. Op een gegeven moment kwam A naar mij toe,
ze had stage maar wilde niet gaan vanwege buikklachten. Toch moest ze gaan, de week
daarvoor had ze namelijk ook al buikklachten. In het gesprek wat volgde vertelde A mij dat ze
van Z moest zeggen dat ze buikpijn had om zo niet naar stage te gaan. Steeds vaker kwam A
naar mij toe met verhalen waarin zij vertelde dat ze iets moest doen van Z, ook al wilde ze dit
eigenlijk niet. Ze zei tegen mij dat Z haar bedreigde als ze dingen niet wilde doen. Dit baart
mij zorgen.
1.2 De kern
Belangrijk vind ik om te leren als professional hoe ik met zulke situaties om kan gaan. Na mijn studie
wil ik graag werken met (extra) kwetsbare meiden, meiden zoals A. Door het voorbeeld wat A heeft
gehad van haar ouders, ziet zij negatieve aandacht als liefde. Een gedachte waar veel kwetsbare
meiden mee rondlopen. Ik wil deze meiden juist behoeden om negatieve aandacht als liefde te zien,
hun weerbaarheid en zelfvertrouwen vergroten. Hen laten inzien dat zij het waard zijn, er mogen zijn
en vooral positieve liefde mogen ervaren.
1.3 Uitwerking en analyse
1.3.1 De intuïtieve fase
De belangrijkste drijfveren voor mij om te starten met de opleiding Social Work, waren zowel mijn
eigen negatieve jeugdervaringen als de negatieve ervaringen met de jeugdhulpverlening. Als
toekomstig professional is mijn ideaal om kwetsbare jongeren dat te bieden wat ik toentertijd zelf in de
hulpverlening miste. Ik wil ze het gevoel geven dat ze echt gezien en gehoord worden, een gevoel wat
ik als jongere niet kreeg met als gevolg dat ik mij nog meer afzette tegen de wereld. Iets waar ik
andere jongeren voor wil behoeden.
Nabijheid vind ik dan ook de belangrijkste kernwaarde in mijn werk als professional. Mijn focus ligt
ten alle tijden op de vertrouwensband, één van de voorwaarde om tot een succesvolle hulpverlening te
komen (Driessen, 2003). In dit geval wilde ik A het gevoel geven er ten alle tijden voor haar te zijn.
Haar het gevoel geven dat ze wordt gezien. Het waard is.
Maar, belangrijk hierbij is het durven stellen van grenzen. Volgens jeugdwelzijnswerker Fleur van
Oyen (2020) een moeilijke en constante evenwichtsoefening. En juist omdat mijn eigen ervaringen
leidend zijn in mijn werk als professional, is het stellen van grenzen voor mij extra belangrijk. Ik moet
4
Praktijksemester 2022
“IT TAKES A VILLAGE TO RAISE A CHILD…”
Lisa Luna Fernandes
Studentnummer:
6 juni 2022
Docenten:
Aantal woorden: 4994
1
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................3
1. De handelende professional...............................................................................................................4
1.1 Betekenisvolle situatie..................................................................................................................4
1.2 De kern.........................................................................................................................................4
1.3 Uitwerking en analyse..................................................................................................................4
1.3.1 De intuïtieve fase...................................................................................................................4
1.3.2 De disciplinaire fase...............................................................................................................5
1.3.3 De wijsgerige fase..................................................................................................................6
1.4 Professionele spanningsvelden.....................................................................................................6
1.5 Professioneel handelen................................................................................................................7
1.6 Toelichting begeleidingsplan........................................................................................................7
2. De samenwerkende professional.......................................................................................................7
2.1 Betekenisvolle situatie..................................................................................................................8
2.3 Uitwerking en analyse..................................................................................................................8
2.3.1 De intuïtieve fase...................................................................................................................8
2.3.2 De disciplinaire fase...............................................................................................................9
2.3.3 De wijsgierige fase...............................................................................................................10
2.4 Professionele spanningsvelden...................................................................................................10
2.5 Professioneel handelen..............................................................................................................11
2.6 Toelichting beroepsproduct........................................................................................................11
3. Conclusie..........................................................................................................................................11
Literatuurlijst........................................................................................................................................12
Bijlage 1 Checklist.................................................................................................................................15
Bijlage 2 Beroepsproduct 1: Begeleidingsplan......................................................................................16
Bijlage 3 Beroepsproduct 2 Werkkaart achterwacht............................................................................18
Bijlage 4 Ontwikkelplan afstuderen......................................................................................................19
Bijlage 5 Interview................................................................................................................................21
Bijlage 6 Probleem- en krachtanalyse A...............................................................................................25
Bijlage 7 Woordweb A..........................................................................................................................26
Bijlage 8 Feedback formulier Praktijk...................................................................................................27
Bijlage 9 Feedback semester 2 jaar 2....................................................................................................33
2
,Inleiding
Mijn naam is Lisa Fernandes, 20 jaar en op dit moment ben ik derdejaars studente aan de
Hogeschool van Amsterdam. Hier volg ik de studie Social Work profiel Jeugd.
In februari startte ik met mijn stage op het Orion College Zuidoost. Een speciaal Voortgezet
Onderwijs School die onderwijs biedt voor zeer moeilijk lerende kinderen, in de leeftijd 12 tot
en met 20 jaar. Een school die als missie heeft om niet alleen goed onderwijs te bieden, maar
ook de juiste zorg en een gerichte competentieontwikkeling te bieden aan haar leerlingen. De
visie die hieruit voort vloeit is dat het Orion College haar leerlingen een oefenplaats biedt die
leerlingen ondersteunt bij het ontwikkelen van zowel sociale als maatschappelijke
competenties. Het onderwijs dat wordt aangeboden is prikkelend en uitdagend en sluit nauw
aan bij de behoefte van ieder kind (Orion College Zuidoost, 2021).
De focus binnen de school ligt op maatschappelijke en ontwikkelgerichte leerdoelen rondom
vorming, burgerschap en integratie. Waarbij niet alleen wordt gewerkt aan een specifieke
leerhouding, maar vooral aan de ontwikkelingen van sociale en maatschappelijke
vaardigheden en de ontwikkeling van een eigen identiteit. Aspecten die bijdragen aan een
veilige en actieve bijdrage in de maatschappij. Binnen Orion wordt er gewerkt met Positive
Behaviour Support (PBS). Een schoolbrede aanpak waarbij de focus ligt op positief gedrag.
Dit draagt bij aan een veilig pedagogisch klimaat waar leerlingen de ruimte krijgen om zich
optimaal te kunnen ontwikkelen (Orion College Zuidoost, 2021).
Mijn taak binnen de school was om de achterwacht goed te laten verlopen, een lokaal waar
leerlingen naar toe kunnen gaan als zij overprikkeld zijn en niet meer rustig in de klas kunnen
zitten. In de achterwacht ligt divers sensorisch speelgoed wat leerlingen aangereikt kan
worden om te kalmeren. De achterwacht is onderdeel van het time-out protocol, waar ik
dieper op in ga in hoofdstuk 2.
In dit verslag schrijf ik over mijn ontwikkelingen in het praktijksemester en de leermomenten
van het afgelopen jaar. Dit doe ik aan de hand van 2 betekenisvolle situaties waaraan ik twee
verschillende beroepsproducten heb gekoppeld. In het eerste hoofdstuk staat de handelend
professional centraal, in het tweede hoofdstuk de samenwerkende professional. Tot slot heb ik
verschillend ontwikkelmateriaal toegevoegd als bijlagen. Hier zijn tevens de twee
beroepsproducten te vinden. Het eerste beroepsproduct betreft een begeleidingsplan en het
tweede betreft een werkkaart die ingezet kan worden door het Orion College.
3
, 1. De handelende professional
1.1 Betekenisvolle situatie
A is een meisje van 16 en functioneert op licht verstandelijk beperkt intelligentieniveau,
hierna te noemen LVB. Tijdens de gesprekken die wij hebben kwam al snel naar voren dat A
het moeilijk vind om nee te zeggen. Begin dit jaar kreeg ze verkering met een jongere
medeleerling, Z van 12. Dit was een tijdje uit, maar ze bleven veel contact met elkaar houden.
Op school zocht A Z op en vice versa. Er leek sprake van een coërcief interactiepatroon,
waarin vooral Z contact leek af te dwingen van A. Deze contactmomenten eindigden vaak met
ruzie en boze woorden, waar Z met name de aanstichter leek. A vertelde al snel dat ze ook
veel contact na schooltijd hadden met elkaar, voornamelijk online en telefonisch. Ook in deze
gesprekken leek Z haar vaak uit te schelden. Op een gegeven moment kwam A naar mij toe,
ze had stage maar wilde niet gaan vanwege buikklachten. Toch moest ze gaan, de week
daarvoor had ze namelijk ook al buikklachten. In het gesprek wat volgde vertelde A mij dat ze
van Z moest zeggen dat ze buikpijn had om zo niet naar stage te gaan. Steeds vaker kwam A
naar mij toe met verhalen waarin zij vertelde dat ze iets moest doen van Z, ook al wilde ze dit
eigenlijk niet. Ze zei tegen mij dat Z haar bedreigde als ze dingen niet wilde doen. Dit baart
mij zorgen.
1.2 De kern
Belangrijk vind ik om te leren als professional hoe ik met zulke situaties om kan gaan. Na mijn studie
wil ik graag werken met (extra) kwetsbare meiden, meiden zoals A. Door het voorbeeld wat A heeft
gehad van haar ouders, ziet zij negatieve aandacht als liefde. Een gedachte waar veel kwetsbare
meiden mee rondlopen. Ik wil deze meiden juist behoeden om negatieve aandacht als liefde te zien,
hun weerbaarheid en zelfvertrouwen vergroten. Hen laten inzien dat zij het waard zijn, er mogen zijn
en vooral positieve liefde mogen ervaren.
1.3 Uitwerking en analyse
1.3.1 De intuïtieve fase
De belangrijkste drijfveren voor mij om te starten met de opleiding Social Work, waren zowel mijn
eigen negatieve jeugdervaringen als de negatieve ervaringen met de jeugdhulpverlening. Als
toekomstig professional is mijn ideaal om kwetsbare jongeren dat te bieden wat ik toentertijd zelf in de
hulpverlening miste. Ik wil ze het gevoel geven dat ze echt gezien en gehoord worden, een gevoel wat
ik als jongere niet kreeg met als gevolg dat ik mij nog meer afzette tegen de wereld. Iets waar ik
andere jongeren voor wil behoeden.
Nabijheid vind ik dan ook de belangrijkste kernwaarde in mijn werk als professional. Mijn focus ligt
ten alle tijden op de vertrouwensband, één van de voorwaarde om tot een succesvolle hulpverlening te
komen (Driessen, 2003). In dit geval wilde ik A het gevoel geven er ten alle tijden voor haar te zijn.
Haar het gevoel geven dat ze wordt gezien. Het waard is.
Maar, belangrijk hierbij is het durven stellen van grenzen. Volgens jeugdwelzijnswerker Fleur van
Oyen (2020) een moeilijke en constante evenwichtsoefening. En juist omdat mijn eigen ervaringen
leidend zijn in mijn werk als professional, is het stellen van grenzen voor mij extra belangrijk. Ik moet
4
