100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting recht in context jaar 1 EUR

Beoordeling
3,0
(2)
Verkocht
-
Pagina's
64
Geüpload op
23-10-2022
Geschreven in
2022/2023

Uitgebreide samenvatting recht in context voor het vak inleiding rechtswetenschap.












Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Heel boek samengevat?
Nee
Wat is er van het boek samengevat?
Hoofdstuk 1 t/m 12
Geüpload op
23 oktober 2022
Aantal pagina's
64
Geschreven in
2022/2023
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting Recht in Context
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 1 – CONTEXTUALISME................................................................................................................ 2
OPEN TEXTURE - HART............................................................................................................................................3
THEORIE: CONTEXTUALISME......................................................................................................................................4
TOEPASSING VAN CONTEXTUALISME OP RECHTSWETENSCHAP EN RECHTSPRAKTIJK...............................................................5
HOOFDSTUK 2 – RECHTSBEGRIP..................................................................................................................... 6
OBJECTIEF EN SUBJECTIEF RECHT................................................................................................................................6
VERDELING PRIVAATRECHT.......................................................................................................................................7
VERDELING PUBLIEKRECHT........................................................................................................................................7
FORMEEL EN MATERIEEL RECHT.................................................................................................................................8
HET DRIEHOEKMODEL..............................................................................................................................................8
HOOFDSTUK 3 – HET NORMATIEVE MOMENT (RECHTSPOSITIVISME).............................................................9
GESCHIEDENIS NEDERLANDS RECHT............................................................................................................................9
DE FORMELE WETGEVER..........................................................................................................................................9
SOORTEN WETTEN................................................................................................................................................10
LEGALITEIT EN LEGITIMITEIT....................................................................................................................................10
LEGISME.............................................................................................................................................................11
VAN NACHTWAKERSSTAAT TOT SOCIALE VERZORGINGSSTAAT.........................................................................................11
HET VERDRAG ALS RECHTSBRON..............................................................................................................................12
JURISPRUDENTIE ALS RECHTSBRON...........................................................................................................................13
HOOFDSTUK 4 – HET IDEËLE MOMENT (NATUURRECHT)..............................................................................15
DE VERANDERING IN FUNDAMENTELE WAARDEN.........................................................................................................15
RECHTSBEGINSELEN...............................................................................................................................................15
BEGINSELEN ALS RECHTSBRON.................................................................................................................................15
HOOFDSTUK 5 – HET ACTUELE MOMENT (RECHTSREALISME).......................................................................17
GEWOONTE ALS RECHTSBRON.................................................................................................................................17
INTERACTIONISME.................................................................................................................................................18
DE VERHOUDING TUSSEN WET EN GEWOONTE............................................................................................................18
FORMELE RECHTSBRONNEN IN DE SOCIALE PRAKTIJK....................................................................................................19
PLURALISME........................................................................................................................................................19
LOTH ARTIKEL – MEERGELAAGDE RECHTSORDE (URGENDA)..........................................................................................20
HOOFDSTUK 6 – DE DEMOCRATISCHE RECHTSSTAAT....................................................................................25
INDIVIDU EN GEMEENSCHAP...................................................................................................................................26
VERLICHTINGSFILOSOFEN........................................................................................................................................27
DE DEMOCRATISCHE RECHTSSTAAT...........................................................................................................................29
HET DEMOCRATIEBEGRIP........................................................................................................................................29
DE VERHOUDING TUSSEN RECHTSSTAAT EN DEMOCRATIE..............................................................................................31
NEDERLAND IN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF............................................................................................................32
DE EUROPESE UNIE..............................................................................................................................................33
HOOFDSTUK 7 – PERSOON, FEIT EN HANDELING........................................................................................... 35
HOOFSTUK 8 – STRAFRECHT EN LEGALITEIT..................................................................................................36
GEEN STRAF ZONDER WET: HET LEGALITEITSBEGINSEL, BECCARIA...................................................................................37
MISDAAD EN STRAF.............................................................................................................................................. 38
OPSPORING EN VERVOLGING...................................................................................................................................39
DAGVAARDING EN TERECHTZITTING..........................................................................................................................40

1

, HOOFSTUK 11 – WAARBORGEN VAN RECHTSPRAAK....................................................................................................40
HOOFDSTUK 9 – DE OMSTANDIGHEDEN VAN HET GEVAL IN HET PRIVAATRECHT..........................................42
PRIVAATRECHT.....................................................................................................................................................42
KENMERKEN PRIVAATRECHT....................................................................................................................................43
SOORTEN RECHT...................................................................................................................................................43
RECHTSHANDELINGEN............................................................................................................................................44
UITLEG VAN DE OVEREENKOMST..............................................................................................................................46
NIET-NAKOMING VERBINTENIS OVEREENKOMST..........................................................................................................46
HOOFDSTUK 10 – BESTUUR EN BURGER....................................................................................................... 47
RECHTSBETREKKING TUSSEN OVERHEID EN BURGER.....................................................................................................48
PUBLIEKRECHTELIJKE RECHTSPERSONEN IN DE WET......................................................................................................49
BURGER EN BELANGHEBBENDE................................................................................................................................50
TOETSING DOOR DE RECHTER..................................................................................................................................51
BELEIDSRUIMTE EN BELEIDSVRIJHEID.........................................................................................................................51
ARTIKEL VAN OMMEREN – HET LEGALITEITSBEGINSEL HOEKSTEEN VAN STAATS- EN BESTUURSRECHT.....................................52
ALGEMENE BEGINSELEN VAN BEHOORLIJK BESTUUR: DE RECHTSTHEORETISCHE CONTEXT.....................................................52
FORMELE BEGINSELEN...........................................................................................................................................53
MATERIËLE BEGINSELEN.........................................................................................................................................53
HOOFDSTUK 11 - §7 INTERNATIONALE GERECHTSHOVEN.............................................................................54
HOOFDSTUK 12 – RECHT ALS WETENSCHAP................................................................................................. 55
CONTEXTUALISERING VAN DE RECHTSORDE................................................................................................................55
OPKOMST RECHTSWETENSCHAP EUROPA..................................................................................................................56
KENMERKEN RECHTSWETENSCHAP...........................................................................................................................57
RECHTSWETENSCHAP DOOR DE EEUWEN HEEN...........................................................................................................57
VERZELFSTANDIGING RECHTSWETENSCHAP 19E EEUW..................................................................................................58
RECHTSTHEORIEËN...................................................................................................................................... 59
RECHTSPOSITIVISME (NORMATIEVE MOMENT)............................................................................................................59
NATUURRECHT (IDEËLE MOMENT)...........................................................................................................................60
RECHTSREALISME (HET ACTUELE MOMENT)................................................................................................................61
INTERPRETIVISME..................................................................................................................................................62
CULTUURRECHT....................................................................................................................................................63
INTERACTIONISME.................................................................................................................................................63




Hoofdstuk 1 – Contextualisme

2

,Positief recht: het recht dat in een land op een bepaald moment geldt.
Juridische dogmatiek: hoe het recht als systeem van regels in elkaar steekt.
Multidisciplinariteit: rechtswetenschap die met andere (hulp)wetenschappen
samenwerkt en verschillende perspectieven en disciplines
combineert.
Interdisciplinariteit: rechtswetenschap en een andere wetenschap die
fundamentele wetenschappelijke overeenkomsten hebben en
elkaar daardoor kunnen beïnvloeden. Er wordt hierbij niet
alleen vastgehouden aan het eigen vakgebied.

Rechtsdogmatiek
Klassieke bestudering van het positieve recht (nog steeds dominant in onze tijd)
o Bestudering geldende rechtsbronnen (positieve recht)
o Ordening van het recht door tekst analytische methoden
o Commentaar en beoordeling van rechtsbronnen
 Benaderingen van het recht (b.v. maatschappijwetenschappen, bevindingen van andere
wetenschappen)
 Zie hoofdstuk 12 voor geschiedenis van de rechtsdogmatiek.

Kenmerken van rechtsdogmatiek
 Object: hetgeen wat bestudeerd wordt zijn nog steeds gezaghebbende teksten die juristen
systematiseren en proberen richting te geven.
 Doel: oplossen van vragen uit de rechtspraktijk. Juristen zijn gericht op verbetering van de
toepassing van het recht in de praktijk.
 Methode: manier van werken is nog steeds die van interpretatie en argumentatie. Een
wetenschap van overtuigen met de beste argumenten.

Interdisciplinaire wetenschap
Bredere contextuele benadering, gaat verder dan de bestudering van rechtsbronnen.
 Contextuele benadering.
 Verbinding met andere disciplines zoals: geschiedenis, filosofie, sociale wetenschap. Probeert
zo de context van het recht beter te begrijpen: bestudering van het ideële (ideeën achter het
recht) en actuele moment (sociale praktijk van het recht).

Kenmerken interdisciplinaire rechtswetenschap
Verbreding van bestudering van het recht
 Er wordt niet alleen gekeken naar de teksten van het recht, maar ook naar andere theorieën
en sociale werkelijkheid.
 Theorievorming en empirische kennis (eerder een doel dan het assisteren van de praktijk).
 Diversiteit aan methoden.

Rechtswetenschap is multidisciplinair en interdisciplinair. Het gaat hierbij om b.v.:
 Rechtsdogmatiek
 Rechtssociologie
 Rechtsgeschiedenis
 Rechtsantropologie
 Rechtsfilosofie
 Argumentatieleer
 Retorica

De taal van het recht
Taal is het instrument van een jurist. Het zorgt voor dynamiek en geeft ruimte voor de creatieve jurist.
Taal heeft drie functies:
1. Ordening: wetgeving, rechterlijk oordeel, contracten (welke feiten vallen wel onder de definite,
welke niet?)
2. Gemeenschappelijke taal om conflicten op te lossen en te voorkomen.
3. Discussie (open texture). Denk aan juridisch jargon, specifieke begrippen.
Open texture - Hart
De betekenis van woorden staan nooit helemaal vast. Dit komt door:


3

,  Algemeenheid van begrippen; de reikwijdte van het juridische begrip wordt bepaald in het
concrete geval.
 Veranderende werkelijkheid; door nieuwe ontwikkelingen of technologieën verandert de
betekenis.
 Taal sluit niet aan op werkelijkheid.
De rechter vormt uiteindelijk zijn oordeel aan de hand van vaststaande regels en past deze
consequent toe, totdat zich een onvoorzienbaar uitzonderlijk geval voordoet waarin de
omstandigheden tot een relativering of beperking van de regel nopen.

Functie van het recht: beheersbaarheid van conflictsituaties.

Theorie: contextualisme
De theorie dat het recht uitsluitend kan worden begrepen in de context van de omstandigheden van
het concrete geval waarin het functioneert. Op deze manier kan het recht in zijn geheel worden
bekeken en begrepen. Maar ook zegt het iets over wat je moet doen om het recht echt goed te kunnen
begrijpen.
 Het concrete geval; welke regel is van toepassing?
 De omstandigheden waarin het functioneert; welke feiten en omstandigheden?
 Omstandigheden waarin het tot stand is gekomen; de interpretatie van het recht dat tot
stand is gekomen in het concrete geval.
Het recht kan dus alleen worden begrepen als er aandacht wordt besteed aan alle omstandigheden;
de context. Er moet gehandeld worden naar de eisen van de omstandigheden (Aristoteles).

Rechtsvinding
De rechter heeft als taak om de betekenis van het geldende recht vast te stellen.

Twee vormen rechtsvinding
 Casuïstische rechtsvinding
Rechtsvinding aan de hand van de omstandigheden van het geval. (Billijkheid) als uitvloeisel
van het streven naar rechtvaardigheid. Wat is een rechtvaardige oplossing?
 Regelgeleide rechtsvinding
Scherpe, vaststaande regels, gericht op toepassing en ontwikkeling van algemene regels
(rechtseenheid, rechtsgelijkheid, rechtszekerheid). Welke regel moet worden toegepast?

In de confrontatie tussen regel en feiten kunnen de laatste de eerste beïnvloeden, aanvullen, verfijnen
 Aanpassen om in concreto een bevredigend rechtsoordeel te kunnen opleveren.

Wiarda – drie typen van rechtsvinding
1. Normgerechtigkeit / heteronome rechtsvinding: gerechtigheid op basis van wettelijke norm -
2. Einzelfallgerechtigkeit / autonome rechtsvinding: gerechtigheid in het individuele geval.
3. Systeem van rechtspraak: zowel heteronome als autonome rechtsvinding.
o Een systeem waarin precieze wetten worden gevonden die de rechter automatisch kan
volgen.
o Minder precieze die hij niet zomaar kan toepassen, maar eerst moet interpreteren door naar
haar geest te zoeken.
De rechter is naast spreekbuis van de wet ook haar vertolker.

Casuïstieke rechtsvinding
 Rechtseenheid: eenheid van gronden en eenheid van resultaten van beoordeling  rechterlijke
willekeur. Maar geen casus is hetzelfde, verschillende gevallen verdienen verschillende
behandeling (uniformiteit van rechtsoordelen).
 Rechtsgelijkheid: gelijke gevallen dienen te gelijk te worden behandeld. Hiervoor moeten
dezelfde criteria worden gehanteerd, maar ook dat in de toekomst gelijke gevallen dezelfde
beslissing krijgen (generaliseerbaarheid van rechtsoordelen).



Het recht in zijn context leren plaatsen



4

Beoordelingen van geverifieerde kopers

Alle 2 reviews worden weergegeven
2 jaar geleden

2 jaar geleden

3,0

2 beoordelingen

5
1
4
0
3
0
2
0
1
1
Betrouwbare reviews op Stuvia

Alle beoordelingen zijn geschreven door echte Stuvia-gebruikers na geverifieerde aankopen.

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
super1es Erasmus Universiteit Rotterdam
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
120
Lid sinds
4 jaar
Aantal volgers
81
Documenten
27
Laatst verkocht
1 maand geleden
Samenvattingen en uitwerkingen

Heb eerst jaar 1 SJD/Rechten gedaan, hiervan zijn samenvattingen en aantekeningen beschikbaar. Ben na het behalen van mijn propedeuse naar de uni gegaan. Zit nu in jaar 1 rechtsgeleerdheid op het Erasmus. Hiervan zal ik zsm samenvattingen en probleemuitwerkingen beschikbaar maken. Ik probeer maandelijks te updaten.

3,6

21 beoordelingen

5
9
4
1
3
7
2
1
1
3

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen