Hoofdstuk 2. Organiseren van bewegingssituaties
2.1 Algemene organisatorische aspecten
2.1.1. Randvoorwaarden
Algemene organisatie
1. Ruimte en materiaal
Je moet altijd weten hoeveel ruimte je hebt en welke materialen. Maak een
plattegrond en inventarisatie lijst. Mocht een zaal gebruikt worden door meerdere
scholen/docenten, zorg er dan voor dat je met hun afspreekt dat alle spullen op
een dezelfde plek staan.
2. Gymtijden
Zo zorgvuldig omgaan met de tijd. Omkleden voor en na de gymtijd. Ongeveer 45
minuten per les.
3. Lesrooster
Hou hierbij rekening met dat hogere groepen beter kunnen opruimen, dus dat die
als laatste gaan. Voor het opzetten kan ook een hoge groep. Zorg ervoor dat er
niet heel veel omgebouwd hoeft te worden, dat gaat van de tijd af.
4. Gymgroepen
Kan verschillen op een school. In het geval dat je veel gemengde klassen hebt;
laat de oudere kinderen de jongere helpen.
5. Keuze van activiteiten in één les
- Kijk naar de materialen die je tot je bezit hebt
- Kijk naar de ruimte, bij het combineren van spel en turnen wordt er beter
gebruik gemaakt van de ruimte.
Er is een verschil tussen spellessen en gymlessen. Vakleerkracht mag allebei
geven. Er moet ook kunnen worden ‘afgebakend’.
6. Beginsituatie van de klas.
Kijk naar de groepssamenstelling. Hoe werken ze met elkaar? Zijn de activiteiten
nieuw of zijn ze al bekend?
7. Veiligheid
Je moet een les zo organiseren dat er weinig kans is op ongelukken. Ongelukken
gebeuren desondanks wel altijd! Je moet zorgen voor veilige bewegingssituaties.
Dit kan bij turnactiviteiten door goede vanghulp, bijvoorbeeld.
Bij het organiseren van een activiteit moet je bij veiligheid jezelf de volgende
vragen stellen:
Is het arrangement veilig opgebouwd
Is de activiteit duidelijk aangeboden
Past de activiteit in een methodische opbouw van makkelijk naar moeilijk
Had het kind voldoende bewegingservaring
Heeft de docent in voldoende mate gelet op de bewegingssituatie
, Wordt er bij de situatie waar dat nodig is verantwoord en veilig hulp
verleend
2.1.2. Organisatievormen
Er zijn drie belangrijke soorten organisatie vormen:
De klassikale les: alle kinderen nemen verplicht deel aan dezelfde
activiteit
De groepjesles: kinderen nemen geopereerd deel aan verschillende
bewegingsactiviteiten
De vrije les: kinderen kunnen zelf kiezen aan welke activiteit ze meedoen
en hoelang.
Klassikale les:
Bij klassikaal onderwijs wordt een activiteit tegelijkertijd aan alle kinderen
aangeboden.
Voordeel:
- Leerkracht heeft veel overzicht.
- Kinderen houden er een gemeenschappelijk doel aan over
Nadeel:
- Veel wachten
- Aandacht opnieuw bij je halen (stemgebruik, jezelf niet overschreeuwen!)
Er zijn binnen een klassikale les nog verschillende vormen:
De klassikale kijkles Introduceren van een les.
o De leerkracht laat de activiteit door een paar kinderen doen en de
rest moet kijken. Door observaties en daarbij vragen te stellen, kan
een spel goed geïntroduceerd worden. Echter, dit moet je niet doen
bij een spel wat ze al goed kennen.
De klassikale doelles Het beter leren bewegen binnen een activiteit
o Het is de bedoeling dat alle kinderen aan dezelfde activiteit
deelnemen. Doel tot betrekking van het: “beter leren bewegen”.
De klassikale copyles Zelfstandig opgang houden van de les.
o Kinderen doen zelfstandig in verschillende groepen dezelfde
activiteit. Meerdere groepjes, die het zelf regelen. Leerkracht kan
minder goed leerhulp geven, maar kan wel per groepje langsgaan.
Bij onduidelijkheden kan de docent ze gewoon klassikaal aan de
orde stellen.
Stroomvorm: Alle kinderen doen ‘als een treintje’ alle activiteiten in een lange
rij achter elkaar. Iedereen komt hierbij aan de beurt en er zijn weinig
toeschouwers.
Nadeel: Die kinderen die moeite hebben met het tempo worden gedwongen een
andere tempo aan te nemen en dit kan demotiverend werken.
Groepjesles:
In een groepjesles staan er twee, drie, vier of vijf verschillende
bewegingssituaties in de zaal. De groep wordt verdeeld in groepjes die verplicht
bij het onderdeel moeten blijven.
Voordeel:
- Alle kinderen komen meestal wel vaak aan de beurt.
- De kinderen zijn betrokken bij de activiteit. (zelfstandigheid,
betrokkenheid, verantwoordelijkheid)
2.1 Algemene organisatorische aspecten
2.1.1. Randvoorwaarden
Algemene organisatie
1. Ruimte en materiaal
Je moet altijd weten hoeveel ruimte je hebt en welke materialen. Maak een
plattegrond en inventarisatie lijst. Mocht een zaal gebruikt worden door meerdere
scholen/docenten, zorg er dan voor dat je met hun afspreekt dat alle spullen op
een dezelfde plek staan.
2. Gymtijden
Zo zorgvuldig omgaan met de tijd. Omkleden voor en na de gymtijd. Ongeveer 45
minuten per les.
3. Lesrooster
Hou hierbij rekening met dat hogere groepen beter kunnen opruimen, dus dat die
als laatste gaan. Voor het opzetten kan ook een hoge groep. Zorg ervoor dat er
niet heel veel omgebouwd hoeft te worden, dat gaat van de tijd af.
4. Gymgroepen
Kan verschillen op een school. In het geval dat je veel gemengde klassen hebt;
laat de oudere kinderen de jongere helpen.
5. Keuze van activiteiten in één les
- Kijk naar de materialen die je tot je bezit hebt
- Kijk naar de ruimte, bij het combineren van spel en turnen wordt er beter
gebruik gemaakt van de ruimte.
Er is een verschil tussen spellessen en gymlessen. Vakleerkracht mag allebei
geven. Er moet ook kunnen worden ‘afgebakend’.
6. Beginsituatie van de klas.
Kijk naar de groepssamenstelling. Hoe werken ze met elkaar? Zijn de activiteiten
nieuw of zijn ze al bekend?
7. Veiligheid
Je moet een les zo organiseren dat er weinig kans is op ongelukken. Ongelukken
gebeuren desondanks wel altijd! Je moet zorgen voor veilige bewegingssituaties.
Dit kan bij turnactiviteiten door goede vanghulp, bijvoorbeeld.
Bij het organiseren van een activiteit moet je bij veiligheid jezelf de volgende
vragen stellen:
Is het arrangement veilig opgebouwd
Is de activiteit duidelijk aangeboden
Past de activiteit in een methodische opbouw van makkelijk naar moeilijk
Had het kind voldoende bewegingservaring
Heeft de docent in voldoende mate gelet op de bewegingssituatie
, Wordt er bij de situatie waar dat nodig is verantwoord en veilig hulp
verleend
2.1.2. Organisatievormen
Er zijn drie belangrijke soorten organisatie vormen:
De klassikale les: alle kinderen nemen verplicht deel aan dezelfde
activiteit
De groepjesles: kinderen nemen geopereerd deel aan verschillende
bewegingsactiviteiten
De vrije les: kinderen kunnen zelf kiezen aan welke activiteit ze meedoen
en hoelang.
Klassikale les:
Bij klassikaal onderwijs wordt een activiteit tegelijkertijd aan alle kinderen
aangeboden.
Voordeel:
- Leerkracht heeft veel overzicht.
- Kinderen houden er een gemeenschappelijk doel aan over
Nadeel:
- Veel wachten
- Aandacht opnieuw bij je halen (stemgebruik, jezelf niet overschreeuwen!)
Er zijn binnen een klassikale les nog verschillende vormen:
De klassikale kijkles Introduceren van een les.
o De leerkracht laat de activiteit door een paar kinderen doen en de
rest moet kijken. Door observaties en daarbij vragen te stellen, kan
een spel goed geïntroduceerd worden. Echter, dit moet je niet doen
bij een spel wat ze al goed kennen.
De klassikale doelles Het beter leren bewegen binnen een activiteit
o Het is de bedoeling dat alle kinderen aan dezelfde activiteit
deelnemen. Doel tot betrekking van het: “beter leren bewegen”.
De klassikale copyles Zelfstandig opgang houden van de les.
o Kinderen doen zelfstandig in verschillende groepen dezelfde
activiteit. Meerdere groepjes, die het zelf regelen. Leerkracht kan
minder goed leerhulp geven, maar kan wel per groepje langsgaan.
Bij onduidelijkheden kan de docent ze gewoon klassikaal aan de
orde stellen.
Stroomvorm: Alle kinderen doen ‘als een treintje’ alle activiteiten in een lange
rij achter elkaar. Iedereen komt hierbij aan de beurt en er zijn weinig
toeschouwers.
Nadeel: Die kinderen die moeite hebben met het tempo worden gedwongen een
andere tempo aan te nemen en dit kan demotiverend werken.
Groepjesles:
In een groepjesles staan er twee, drie, vier of vijf verschillende
bewegingssituaties in de zaal. De groep wordt verdeeld in groepjes die verplicht
bij het onderdeel moeten blijven.
Voordeel:
- Alle kinderen komen meestal wel vaak aan de beurt.
- De kinderen zijn betrokken bij de activiteit. (zelfstandigheid,
betrokkenheid, verantwoordelijkheid)
