Individueel arbeidsrecht
Aantekeningen Hoorcollege 1 2015-2016
Arbeidsrecht is doordrenkt met ongelijkheidscompensatie. Een zwakke werknemer die moeilijk kan
opboksen tegen een economisch sterkere, beter toegeruste werkgever.
De ongelijkheidscompensatie uit zich op verschillende manieren. Een daarvan is dat belangrijke
bevoegdheden worden toegekend aan vakorganisaties en ondernemingsraden vanuit de gedachte dat waar
de collectiviteit optreedt een machtsblok kan vormen tegen de sterkere werkgever. De
ongelijkheidscompensatie uit zich verder meer in de beperking van de contractsvrijheid. In het
arbeidsrecht zijn er diverse bepalingen van dwingend recht zodat als partijen iets anders afspreken deze
afwijkingen nietig zijn.
Volledig dwingend recht art. 7:652 BW over de proeftijd. Proeftijd mag ten hoogste 2 maanden
bedragen. Als partijen 3 maanden afspreken dan is dit nietig en geldt er geen proeftijd. Ook als de
werkgever binnen 2 maanden ontslaat kan hij zich niet op de proeftijd beroepen want deze wordt niet
geconverteerd. Want het was een nietig beding.
¾ - dwingend recht bepalingen waarin aan de vakorganisaties wordt toegestaan om bij cao af te wijken
van de bepalingen in het BW en ook bijvoorbeeld de Wet Arbeid en Zorg. De wetgever dacht: als de
vakbonden instemmen met de afwijking dan denken we dat de belangen van de werknemer voldoende
gewaarborgd zijn. Als het aantal leden van de vakorganisaties afneemt dan komt de
representativiteitsvraag aan bod.
5/8 dwingend recht Afwijking is niet alleen maar mogelijk met instemming van cao-partijen maar ook
wanneer de OR instemt. In het BW vind je deze bepalingen niet, wel in de Wet Aanpassing Arbeidsduur
(gaat per 1-1-2016 Wetflexibel werken heten) en de Wet arbeid en zorg en de Arbeidstijdenwet.
Semi dwingend recht dat je bij geschrift kan afwijken. Art. 7:661 BW, afwijken kan alleen maar bij
geschrift.
Wie worden toegelaten tot Titel 10 van Boek 7? In die titel vinden we de bepalingen omtrent de
arbeidsovereenkomst. De werkingssfeer van die bepalingen wordt beheerst door art. 7:610 BW. Deze
artikel gaat over de arbeidsovereenkomst en je moet een arbeidsovereenkomst hebben wil je toegelaten
worden of je kunnen beroepen op de bepalingen die daarna in de wet zijn opgenomen.
De arbeidsovereenkomst is een overeenkomst. Dus onder omstandigheden moeten we ook kijken naar
Boek 3 en Boek 6 van het BW. Want ook de bepalingen van aanbod en aanvaarding en wilsgebreken zijn
van toepassing. Door de gelaagde structuur in het BW kun je daar een beroep op dien in het verkeer
tussen de werknemer en de werkgever. En met name waar Titel 10 Boek 7 geen oplossing biedt vallen we
terug op de algemene regel om een oplossing te vinden. We kijken wel altijd naar de strekking van de
arbeidsrechtelijke wetten, met name de ongelijkheidscompensatore element kan meebrengen dat je de
regels uit Boek 3 en 6 niet onverkort kan toepassen. Die worden arbeidsrechtelijk gekleurd.
Het overeenkomst vereiste brengt met zich mee dat partijen zich jegens elkaar hebben verbonden. De
overeenkomst hoeft niet schriftelijk te worden aangegaan maar voor sommige bedingen is dat wel vereist,
bijvoorbeeld de proeftijd, concurrentie en eenzijdige wijzigingsbeding.
De werknemer moet zich verbonden hebben om arbeid te verrichten in dienst van de werkgever en
de werkgever moet zich verbinden om loon te betalen. ARBEID-LOON-IN DIENST
De werkingssfeer van Titel 10 Boek 7 is niet in de hele arbeidsrecht zo geregeld. Sommige wetten zien
ook uitdrukkelijk op ambtenaren, bijvoorbeeld de WW, WAO en de ZW. Bijvoorbeeld ook de ARBO wet
heeft een ruimere werkingssfeer daar vallen ambtenaren ook onder maar daar geldt ook dat iedereen die
Aantekeningen Hoorcollege 1 2015-2016
Arbeidsrecht is doordrenkt met ongelijkheidscompensatie. Een zwakke werknemer die moeilijk kan
opboksen tegen een economisch sterkere, beter toegeruste werkgever.
De ongelijkheidscompensatie uit zich op verschillende manieren. Een daarvan is dat belangrijke
bevoegdheden worden toegekend aan vakorganisaties en ondernemingsraden vanuit de gedachte dat waar
de collectiviteit optreedt een machtsblok kan vormen tegen de sterkere werkgever. De
ongelijkheidscompensatie uit zich verder meer in de beperking van de contractsvrijheid. In het
arbeidsrecht zijn er diverse bepalingen van dwingend recht zodat als partijen iets anders afspreken deze
afwijkingen nietig zijn.
Volledig dwingend recht art. 7:652 BW over de proeftijd. Proeftijd mag ten hoogste 2 maanden
bedragen. Als partijen 3 maanden afspreken dan is dit nietig en geldt er geen proeftijd. Ook als de
werkgever binnen 2 maanden ontslaat kan hij zich niet op de proeftijd beroepen want deze wordt niet
geconverteerd. Want het was een nietig beding.
¾ - dwingend recht bepalingen waarin aan de vakorganisaties wordt toegestaan om bij cao af te wijken
van de bepalingen in het BW en ook bijvoorbeeld de Wet Arbeid en Zorg. De wetgever dacht: als de
vakbonden instemmen met de afwijking dan denken we dat de belangen van de werknemer voldoende
gewaarborgd zijn. Als het aantal leden van de vakorganisaties afneemt dan komt de
representativiteitsvraag aan bod.
5/8 dwingend recht Afwijking is niet alleen maar mogelijk met instemming van cao-partijen maar ook
wanneer de OR instemt. In het BW vind je deze bepalingen niet, wel in de Wet Aanpassing Arbeidsduur
(gaat per 1-1-2016 Wetflexibel werken heten) en de Wet arbeid en zorg en de Arbeidstijdenwet.
Semi dwingend recht dat je bij geschrift kan afwijken. Art. 7:661 BW, afwijken kan alleen maar bij
geschrift.
Wie worden toegelaten tot Titel 10 van Boek 7? In die titel vinden we de bepalingen omtrent de
arbeidsovereenkomst. De werkingssfeer van die bepalingen wordt beheerst door art. 7:610 BW. Deze
artikel gaat over de arbeidsovereenkomst en je moet een arbeidsovereenkomst hebben wil je toegelaten
worden of je kunnen beroepen op de bepalingen die daarna in de wet zijn opgenomen.
De arbeidsovereenkomst is een overeenkomst. Dus onder omstandigheden moeten we ook kijken naar
Boek 3 en Boek 6 van het BW. Want ook de bepalingen van aanbod en aanvaarding en wilsgebreken zijn
van toepassing. Door de gelaagde structuur in het BW kun je daar een beroep op dien in het verkeer
tussen de werknemer en de werkgever. En met name waar Titel 10 Boek 7 geen oplossing biedt vallen we
terug op de algemene regel om een oplossing te vinden. We kijken wel altijd naar de strekking van de
arbeidsrechtelijke wetten, met name de ongelijkheidscompensatore element kan meebrengen dat je de
regels uit Boek 3 en 6 niet onverkort kan toepassen. Die worden arbeidsrechtelijk gekleurd.
Het overeenkomst vereiste brengt met zich mee dat partijen zich jegens elkaar hebben verbonden. De
overeenkomst hoeft niet schriftelijk te worden aangegaan maar voor sommige bedingen is dat wel vereist,
bijvoorbeeld de proeftijd, concurrentie en eenzijdige wijzigingsbeding.
De werknemer moet zich verbonden hebben om arbeid te verrichten in dienst van de werkgever en
de werkgever moet zich verbinden om loon te betalen. ARBEID-LOON-IN DIENST
De werkingssfeer van Titel 10 Boek 7 is niet in de hele arbeidsrecht zo geregeld. Sommige wetten zien
ook uitdrukkelijk op ambtenaren, bijvoorbeeld de WW, WAO en de ZW. Bijvoorbeeld ook de ARBO wet
heeft een ruimere werkingssfeer daar vallen ambtenaren ook onder maar daar geldt ook dat iedereen die
