GEZONDHEIDSBEVORDERINGSPLAN
Angst voor misselijkheid
School: Christelijke Hogeschool Windesheim
Opleiding: HBO verpleegkunde, leerjaar 4
Plaats: Zwolle
Stageplek: Isala Zwolle, afdeling gastro-enterologie chirurgie.
Stageperiode: 07-02-2022 tot 01-07-2022
Modulenaam: VPK-PLPbach6.V021
Naam student: I.H.B. Boelhouwer
Studentnummer: s1131297
Klas: Vpv401
LWG docent: …..
Stagedocent: …..
Werkbegeleider: ….
Aantal woorden H1 tm H4: 6494
Datum: 27-06-2022
,Inhoud
H1: De inleiding................................................................................................................................................................... 3
Ondervoeding in Nederland............................................................................................................................................3
Definiëring ondervoeding...........................................................................................................................................3
Criteria ondervoeding.................................................................................................................................................3
Soorten ondervoeding bij volwassenen en ouderen...................................................................................................3
Prevalentie en incidentie............................................................................................................................................4
Oorzaken en gevolgen van ondervoeding...................................................................................................................4
Gevolgen.....................................................................................................................................................................4
Ondervoeding binnen het Isala en afdeling Gastro-enterologie.................................................................................4
Casuïstiek........................................................................................................................................................................5
Gezondheidsprobleem....................................................................................................................................................5
Gezondheidswinst...........................................................................................................................................................6
Vraagstelling................................................................................................................................................................... 6
H2: Een analyse van de determinanten en beïnvloedende factoren van gedrag................................................................6
Literatuurstudie..............................................................................................................................................................6
Resultaten.......................................................................................................................................................................6
Psychische en fysiologische factoren..........................................................................................................................6
Sociaal-culturele en economische factoren................................................................................................................7
De determinanten beschreven vanuit klinische expertise..........................................................................................7
Gedragsanalysemodel.....................................................................................................................................................8
Ingevuld gezondheidsmodel.......................................................................................................................................8
Conclusie van determinanten.....................................................................................................................................9
H3: Interventies................................................................................................................................................................ 10
Wetenschappelijke literatuur........................................................................................................................................10
Interventie 1: Aromatherapie...................................................................................................................................10
Interventie 2: Muziektherapie...................................................................................................................................11
Klinische expertise........................................................................................................................................................11
De patiënt..................................................................................................................................................................... 12
Mevrouw Jansen.......................................................................................................................................................12
Conclusie betrouwbaarheid en validiteit......................................................................................................................12
H4: Borging....................................................................................................................................................................... 12
Borging van de gekozen interventies............................................................................................................................12
Implementatiefases..................................................................................................................................................13
Randvoorwaarden voor implementatie....................................................................................................................15
Evaluatie.................................................................................................................................................................... 15
Algemene toepasbaarheid........................................................................................................................................16
Ketenzorg.................................................................................................................................................................. 16
1
,H4.2: Reflectie................................................................................................................................................................... 16
Reflectie …….................................................................................................................................................................. 16
Reflectie …..................................................................................................................................................................... 17
Literatuurlijst..................................................................................................................................................................... 18
Bijlages.............................................................................................................................................................................. 23
1. Self- en Peerassessment deel 1 Samenwerken aan het gezondheidsbevorderingsplan...........................................23
2. Self- en Peerassessment deel 2 Samenwerken aan het gezondheidsbevorderingsplan...........................................23
3. Formatieve beoordeling H1 en 2...............................................................................................................................23
4. Logboek..................................................................................................................................................................... 24
5. Ingevulde vragenlijst voor anamnese........................................................................................................................26
6. Ingevuld Ichange model............................................................................................................................................31
7. Zoektermen en zoekstrategie....................................................................................................................................32
8. Beoordeling bronnen H3...........................................................................................................................................34
VALIDITEIT......................................................................................................................................................................... 42
TOEPASBAARHEID.............................................................................................................................................................43
VALIDITEIT......................................................................................................................................................................... 44
BETEKENIS VAN DE RESULTATEN......................................................................................................................................45
TOEPASBAARHEID.............................................................................................................................................................45
2
, H1: De inleiding
Dit gezondheidsbevorderingsplan is geschreven vanuit de opleiding verpleegkunde gevolgd aan Christelijke Hogeschool
Windesheim. Dit plan is geschreven door twee vierdejaars verpleegkunde studenten die ieders stagelopen op de
afdeling GE-chirurgie binnen het Isala te Zwolle.
Het onderwerp wat centraal staat in dit gezondheidsbevorderingsplan is ondervoeding bij patiënten vanaf 18 jaar die
een operatie hebben ondergaan met als specialisme gastro-enterologie (GE). Dit onderwerp is bewust gekozen, omdat
ondervoeding op de afdeling een veelvuldig probleem is.
In hoofdstuk één wordt het probleem ondervoeding geschetst op micro- meso- en macroniveau. Vervolgens wordt er
een casus beschreven met een bijbehorende PES en doelstelling. Uit deze informatie vloeit een vraag voort die de basis
vormt voor het gezondheidsbevorderingsplan.
Ondervoeding in Nederland
Definiëring ondervoeding
De European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (2016) omschrijft ondervoeding als ‘een acute of chronische
toestand waarbij een tekort of disbalans van energie, eiwit en andere voedingsstoffen leidt tot meetbare, nadelige
effecten op lichaamssamenstelling, functioneren en klinische resultaten. ’
Criteria ondervoeding
Volgens het Kenniscentrum Ondervoeding (2022a) is het van belang om eerst te beoordelen of iemand een verhoogd
risico heeft op ondervoeding. Dit wordt gedaan door een screeningsinstrument in te zetten, zoals de SNAQ en de
MUST. Met deze instrumenten wordt er beoordeeld of er sprake is van onbedoeld gewichtsverlies, ondergewicht en
verminderde eetlust.
Volgens Kenniscentrum Ondervoeding (2022b) wordt eerst geïnventariseerd of iemand op basis van deze screening
een verhoogd risico op ondervoeding heeft. Vervolgens wordt vastgesteld of iemand ondervoed is. Dit wordt
vastgesteld aan de hand van kenmerkende criteria (zie afbeelding 1) en oorzakelijke criteria (zie afbeelding 2). De
diagnose wordt gesteld als iemand ten minste één kenmerkend criterium heeft en ten minste een oorzakelijk
criterium. Indien er sprake is van ondervoeding wordt de mate van ondervoeding bepaald.
Afbeelding 1: Kenmerkende criteria ondervoeding (Kenniscentrum Ondervoeding, 2022b)
Afbeelding 2: Oorzakelijke criteria ondervoeding (Kenniscentrum Ondervoeding, 2022b)
Soorten ondervoeding bij volwassenen en ouderen
Kenniscentrum ondervoeding (2022a) onderscheidt de volgende soorten ondervoeding onder volwassenen en ouderen
(zie tabel 1).
Soorten ondervoeding
Chronische ziekte met inflammatie (cachexie)
3
Angst voor misselijkheid
School: Christelijke Hogeschool Windesheim
Opleiding: HBO verpleegkunde, leerjaar 4
Plaats: Zwolle
Stageplek: Isala Zwolle, afdeling gastro-enterologie chirurgie.
Stageperiode: 07-02-2022 tot 01-07-2022
Modulenaam: VPK-PLPbach6.V021
Naam student: I.H.B. Boelhouwer
Studentnummer: s1131297
Klas: Vpv401
LWG docent: …..
Stagedocent: …..
Werkbegeleider: ….
Aantal woorden H1 tm H4: 6494
Datum: 27-06-2022
,Inhoud
H1: De inleiding................................................................................................................................................................... 3
Ondervoeding in Nederland............................................................................................................................................3
Definiëring ondervoeding...........................................................................................................................................3
Criteria ondervoeding.................................................................................................................................................3
Soorten ondervoeding bij volwassenen en ouderen...................................................................................................3
Prevalentie en incidentie............................................................................................................................................4
Oorzaken en gevolgen van ondervoeding...................................................................................................................4
Gevolgen.....................................................................................................................................................................4
Ondervoeding binnen het Isala en afdeling Gastro-enterologie.................................................................................4
Casuïstiek........................................................................................................................................................................5
Gezondheidsprobleem....................................................................................................................................................5
Gezondheidswinst...........................................................................................................................................................6
Vraagstelling................................................................................................................................................................... 6
H2: Een analyse van de determinanten en beïnvloedende factoren van gedrag................................................................6
Literatuurstudie..............................................................................................................................................................6
Resultaten.......................................................................................................................................................................6
Psychische en fysiologische factoren..........................................................................................................................6
Sociaal-culturele en economische factoren................................................................................................................7
De determinanten beschreven vanuit klinische expertise..........................................................................................7
Gedragsanalysemodel.....................................................................................................................................................8
Ingevuld gezondheidsmodel.......................................................................................................................................8
Conclusie van determinanten.....................................................................................................................................9
H3: Interventies................................................................................................................................................................ 10
Wetenschappelijke literatuur........................................................................................................................................10
Interventie 1: Aromatherapie...................................................................................................................................10
Interventie 2: Muziektherapie...................................................................................................................................11
Klinische expertise........................................................................................................................................................11
De patiënt..................................................................................................................................................................... 12
Mevrouw Jansen.......................................................................................................................................................12
Conclusie betrouwbaarheid en validiteit......................................................................................................................12
H4: Borging....................................................................................................................................................................... 12
Borging van de gekozen interventies............................................................................................................................12
Implementatiefases..................................................................................................................................................13
Randvoorwaarden voor implementatie....................................................................................................................15
Evaluatie.................................................................................................................................................................... 15
Algemene toepasbaarheid........................................................................................................................................16
Ketenzorg.................................................................................................................................................................. 16
1
,H4.2: Reflectie................................................................................................................................................................... 16
Reflectie …….................................................................................................................................................................. 16
Reflectie …..................................................................................................................................................................... 17
Literatuurlijst..................................................................................................................................................................... 18
Bijlages.............................................................................................................................................................................. 23
1. Self- en Peerassessment deel 1 Samenwerken aan het gezondheidsbevorderingsplan...........................................23
2. Self- en Peerassessment deel 2 Samenwerken aan het gezondheidsbevorderingsplan...........................................23
3. Formatieve beoordeling H1 en 2...............................................................................................................................23
4. Logboek..................................................................................................................................................................... 24
5. Ingevulde vragenlijst voor anamnese........................................................................................................................26
6. Ingevuld Ichange model............................................................................................................................................31
7. Zoektermen en zoekstrategie....................................................................................................................................32
8. Beoordeling bronnen H3...........................................................................................................................................34
VALIDITEIT......................................................................................................................................................................... 42
TOEPASBAARHEID.............................................................................................................................................................43
VALIDITEIT......................................................................................................................................................................... 44
BETEKENIS VAN DE RESULTATEN......................................................................................................................................45
TOEPASBAARHEID.............................................................................................................................................................45
2
, H1: De inleiding
Dit gezondheidsbevorderingsplan is geschreven vanuit de opleiding verpleegkunde gevolgd aan Christelijke Hogeschool
Windesheim. Dit plan is geschreven door twee vierdejaars verpleegkunde studenten die ieders stagelopen op de
afdeling GE-chirurgie binnen het Isala te Zwolle.
Het onderwerp wat centraal staat in dit gezondheidsbevorderingsplan is ondervoeding bij patiënten vanaf 18 jaar die
een operatie hebben ondergaan met als specialisme gastro-enterologie (GE). Dit onderwerp is bewust gekozen, omdat
ondervoeding op de afdeling een veelvuldig probleem is.
In hoofdstuk één wordt het probleem ondervoeding geschetst op micro- meso- en macroniveau. Vervolgens wordt er
een casus beschreven met een bijbehorende PES en doelstelling. Uit deze informatie vloeit een vraag voort die de basis
vormt voor het gezondheidsbevorderingsplan.
Ondervoeding in Nederland
Definiëring ondervoeding
De European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (2016) omschrijft ondervoeding als ‘een acute of chronische
toestand waarbij een tekort of disbalans van energie, eiwit en andere voedingsstoffen leidt tot meetbare, nadelige
effecten op lichaamssamenstelling, functioneren en klinische resultaten. ’
Criteria ondervoeding
Volgens het Kenniscentrum Ondervoeding (2022a) is het van belang om eerst te beoordelen of iemand een verhoogd
risico heeft op ondervoeding. Dit wordt gedaan door een screeningsinstrument in te zetten, zoals de SNAQ en de
MUST. Met deze instrumenten wordt er beoordeeld of er sprake is van onbedoeld gewichtsverlies, ondergewicht en
verminderde eetlust.
Volgens Kenniscentrum Ondervoeding (2022b) wordt eerst geïnventariseerd of iemand op basis van deze screening
een verhoogd risico op ondervoeding heeft. Vervolgens wordt vastgesteld of iemand ondervoed is. Dit wordt
vastgesteld aan de hand van kenmerkende criteria (zie afbeelding 1) en oorzakelijke criteria (zie afbeelding 2). De
diagnose wordt gesteld als iemand ten minste één kenmerkend criterium heeft en ten minste een oorzakelijk
criterium. Indien er sprake is van ondervoeding wordt de mate van ondervoeding bepaald.
Afbeelding 1: Kenmerkende criteria ondervoeding (Kenniscentrum Ondervoeding, 2022b)
Afbeelding 2: Oorzakelijke criteria ondervoeding (Kenniscentrum Ondervoeding, 2022b)
Soorten ondervoeding bij volwassenen en ouderen
Kenniscentrum ondervoeding (2022a) onderscheidt de volgende soorten ondervoeding onder volwassenen en ouderen
(zie tabel 1).
Soorten ondervoeding
Chronische ziekte met inflammatie (cachexie)
3
