Hoorcollege 2 – Notariële wetgeving
Onderwerpen voor vandaag:
1. Rechtszekerheid (de actieve zorgplicht) &
2. Rechtsbescherming;
3. Volmacht.
Ad 1. Rechtszekerheid
De hoofdtaak van de notaris is het maken van de notariele akte, hier moet hij allerlei dingen
inzetten. De notaris heeft hieromtrent ook een zekere zorgplicht.
De notariele zorgplicht
De notaris moet in het algemeen zorg dragen voor haar cliënten, maar soms ook voor
bepaalde derden.
- Derden: Deze zijn niet letterlijk aanwezig, maar hun belangen moeten wel
worden behartigd.
- Voorbeeld: Je gaat naar de notaris voor de levering van je woning, en hiervoor is
een notariele leveringsakte vereist. De notaris moet van tevoren in de registers
kijken, zien of iemand niet failliet is, of er geen beslag op de woning ligt, al deze
elementen horen bij de zorgplicht van de notaris. Dit staat NIET letterlijk in de
wet.
- Wetsgrondslag
o Art. 17 lid 1 Wna: “De notaris oefent zijn ambt in onafhankelijkheid uit….
En moet de grootst mogelijke zorgvuldigheid betrachten.”
o Art. 7:401 BW: De notariele dienstverlening is gebaseerd op de bijzondere
overeenkomst van opdracht tussen hem en de cliënt.
Geldt ook voor advisering!
7:400 e.v. gelden hiervoor.
De omvang en reikwijdte van de zorgplicht is nader bepaald in de jurisprudentie!!
- Arrestenbundel nr. 12: Credit Lyonnais
o Feiten: In de zaak gaat het om een meneer Kleijburg die 5
horecaondernemingen wilt verkopen aan Cezet.
Afgesproken wordt dat Cezet niet hoeft te betalen in guldens, maar een
aantal schulden van de meneer Kleijburg overneemt.
Oud en huidig BW wil voor schuldovername toestemming hebben van de
schuldeiser (in dit geval de bank).
De Notaris wordt verzocht om dit te regelen bij de overdracht. De notaris
belt met de bank om toestemming te vragen. De procuratiehouder
meneer Beekhuis geeft toestemming voor de schuldovername
(telefonisch).
Vervolgens belt de kandidaat-notaris met de KvK om te kijken of Beekhuis
wel echt bevoegd is. Het handelsregister zegt dat zij bevoegd zijn.
De notaris maakt de akten op en passeert de akten.
Achteraf blijkt: Beekhuis heeft gelogen en de medewerker van de
KvK had het ook foutief tegen de notaris gezegd.
, Gevolg: De bank weigert om toestemming te geven voor die
schuldovername, en de bank heeft hiermee en probleem want
Kleijburg wil niet meer betalen en Cezet hoeft niet te betalen.
De bank wordt benadeeld en spreekt de notaris aan!
o RB: De notaris heeft alles telefonisch gedaan, er is een risico genomen
door het niet zelf schriftelijk te controleren, dus de notaris moet de
schade betalen aan de bank.
o Hof: De notaris hoeft niet te betalen, want hij is bedrogen door de
bankmedewerker en het handelsregister heeft het niet goed gezien, dus
we moeten dit billijken.
o HR: De notaris heeft pech en moet betalen.
R.o. 3.3. ‘’Op een notaris die een akte verlijdt, waarbij namens een
partij wordt opgetreden door een vertegenwoordiger, rust de
verplichting zich zo volledig en nauwkeurig mogelijk ervan te
vergewissen dat die vertegenwoordiger bevoegd is tot het namens
de vertegenwoordigde verrichten van de in die akte opgenomen
rechtshandelingen”
Dus: Heb je te maken met vertegenwoordiging, dan moet de
notaris dus heel goed checken of de vertegenwoordigde partij
bevoegd is.
o Vraag: Wanneer is dit dan genoeg? Telefonisch of niet?
Algemene overweging door de HR:
‘’De verplichting om zich zo volledig mogelijk te informeren, vloeit
voort uit de op de notaris rustende zwaarwegende zorgplicht, ter
zake van hetgeen nodig is voor het intreden van de rechtsgevolgen
die beoogd zijn met de in de akte opgenomen rechtshandelingen.”
Brede zorgplicht: De notaris moet niet alleen de
vertegenwoordigingsbevoegdheid controleren, maar hij moet er
alles aan doen dat de rechtshandelingen die partijen willen
bewerkstellingen tot stand zullen komen.
Dus: De notaris moet ook checken of er sprake is van
beslaglegging, een onbevoegde die iets wil overdragen, of
een failliete persoon. Hier komen alle rechercheplichten
vandaan!
Rechercheplicht: Rechercheplichten vloeien voort uit de
algemene zwaarwegende zorgplicht om alles te doen dat
de beoogde rechtshandelingen tot stand komen.
Ratio: De verplichting geldt jegens alle belanghebbenden.
Dus OOK de personen die vertegenwoordigd worden en die
er zelf niet bij zijn.
- Arrestenbundel nr. 7: Meijer en Thesing Vastgoed BV
o HR heeft een grens gesteld
o We kunnen van de arme notaris niet verwachten dat hij alles wat maar
mogelijk is doet.
Onderwerpen voor vandaag:
1. Rechtszekerheid (de actieve zorgplicht) &
2. Rechtsbescherming;
3. Volmacht.
Ad 1. Rechtszekerheid
De hoofdtaak van de notaris is het maken van de notariele akte, hier moet hij allerlei dingen
inzetten. De notaris heeft hieromtrent ook een zekere zorgplicht.
De notariele zorgplicht
De notaris moet in het algemeen zorg dragen voor haar cliënten, maar soms ook voor
bepaalde derden.
- Derden: Deze zijn niet letterlijk aanwezig, maar hun belangen moeten wel
worden behartigd.
- Voorbeeld: Je gaat naar de notaris voor de levering van je woning, en hiervoor is
een notariele leveringsakte vereist. De notaris moet van tevoren in de registers
kijken, zien of iemand niet failliet is, of er geen beslag op de woning ligt, al deze
elementen horen bij de zorgplicht van de notaris. Dit staat NIET letterlijk in de
wet.
- Wetsgrondslag
o Art. 17 lid 1 Wna: “De notaris oefent zijn ambt in onafhankelijkheid uit….
En moet de grootst mogelijke zorgvuldigheid betrachten.”
o Art. 7:401 BW: De notariele dienstverlening is gebaseerd op de bijzondere
overeenkomst van opdracht tussen hem en de cliënt.
Geldt ook voor advisering!
7:400 e.v. gelden hiervoor.
De omvang en reikwijdte van de zorgplicht is nader bepaald in de jurisprudentie!!
- Arrestenbundel nr. 12: Credit Lyonnais
o Feiten: In de zaak gaat het om een meneer Kleijburg die 5
horecaondernemingen wilt verkopen aan Cezet.
Afgesproken wordt dat Cezet niet hoeft te betalen in guldens, maar een
aantal schulden van de meneer Kleijburg overneemt.
Oud en huidig BW wil voor schuldovername toestemming hebben van de
schuldeiser (in dit geval de bank).
De Notaris wordt verzocht om dit te regelen bij de overdracht. De notaris
belt met de bank om toestemming te vragen. De procuratiehouder
meneer Beekhuis geeft toestemming voor de schuldovername
(telefonisch).
Vervolgens belt de kandidaat-notaris met de KvK om te kijken of Beekhuis
wel echt bevoegd is. Het handelsregister zegt dat zij bevoegd zijn.
De notaris maakt de akten op en passeert de akten.
Achteraf blijkt: Beekhuis heeft gelogen en de medewerker van de
KvK had het ook foutief tegen de notaris gezegd.
, Gevolg: De bank weigert om toestemming te geven voor die
schuldovername, en de bank heeft hiermee en probleem want
Kleijburg wil niet meer betalen en Cezet hoeft niet te betalen.
De bank wordt benadeeld en spreekt de notaris aan!
o RB: De notaris heeft alles telefonisch gedaan, er is een risico genomen
door het niet zelf schriftelijk te controleren, dus de notaris moet de
schade betalen aan de bank.
o Hof: De notaris hoeft niet te betalen, want hij is bedrogen door de
bankmedewerker en het handelsregister heeft het niet goed gezien, dus
we moeten dit billijken.
o HR: De notaris heeft pech en moet betalen.
R.o. 3.3. ‘’Op een notaris die een akte verlijdt, waarbij namens een
partij wordt opgetreden door een vertegenwoordiger, rust de
verplichting zich zo volledig en nauwkeurig mogelijk ervan te
vergewissen dat die vertegenwoordiger bevoegd is tot het namens
de vertegenwoordigde verrichten van de in die akte opgenomen
rechtshandelingen”
Dus: Heb je te maken met vertegenwoordiging, dan moet de
notaris dus heel goed checken of de vertegenwoordigde partij
bevoegd is.
o Vraag: Wanneer is dit dan genoeg? Telefonisch of niet?
Algemene overweging door de HR:
‘’De verplichting om zich zo volledig mogelijk te informeren, vloeit
voort uit de op de notaris rustende zwaarwegende zorgplicht, ter
zake van hetgeen nodig is voor het intreden van de rechtsgevolgen
die beoogd zijn met de in de akte opgenomen rechtshandelingen.”
Brede zorgplicht: De notaris moet niet alleen de
vertegenwoordigingsbevoegdheid controleren, maar hij moet er
alles aan doen dat de rechtshandelingen die partijen willen
bewerkstellingen tot stand zullen komen.
Dus: De notaris moet ook checken of er sprake is van
beslaglegging, een onbevoegde die iets wil overdragen, of
een failliete persoon. Hier komen alle rechercheplichten
vandaan!
Rechercheplicht: Rechercheplichten vloeien voort uit de
algemene zwaarwegende zorgplicht om alles te doen dat
de beoogde rechtshandelingen tot stand komen.
Ratio: De verplichting geldt jegens alle belanghebbenden.
Dus OOK de personen die vertegenwoordigd worden en die
er zelf niet bij zijn.
- Arrestenbundel nr. 7: Meijer en Thesing Vastgoed BV
o HR heeft een grens gesteld
o We kunnen van de arme notaris niet verwachten dat hij alles wat maar
mogelijk is doet.
