Samenvatting Afwijkende mondgewoonten
De onderdelen die in deze samenvatting aan bod komen:
- Hoofdstuk 1: spieren en de werking van de spieren (1.1, 1.1.1, 1.1.2,
1.1.3, 1.1.6)
- Hoofdstuk 1: de basiskennis over het gebit kennen (1.3, 1.4, 1.5).
- Hoofdstuk 3: afwijkende mondgewoonten
- Hoofdstuk 4: etiologie en gevolgen van de afwijkende mondgewoonten
(4.2 t/m 4.14).
- Hoofdstuk 5: articulatie-onderzoek
- Hoofdstuk 6: Therapie
- Hoofdstuk 7: therapie van afwijkend mondgedrag
Bronvermelding
Titel : Afwijkende mondgewoonten
Druk : tiende druk (2012)
Auteur : Kino Jansonius-Schultheiss, Lieve van Coppenolle en Els Beyaert
Uitgever : Uitgeverij Acco
ISBN (boek) : 9789033424380
Aantal hoofdstukken (boek) : 12
,Samenvatting Afwijkende mondgewoonten
Aantal pagina’s (boek) : 251
Hoofdstuk 1 Inleiding in het mond- en keelgebied
1.1 Orale myologie
Spieren spannen en ontspannen zich om bewegingen tot stand te brengen. Spieren zitten
aan beenderen vast, sommige ook aan kraakbeen of rond bloedvaten of aan viscerale
organen.
1.1.1 Spieren van de faciale expressie
Al deze spieren worden door de n. facialis (VII) geïnnerveerd.
M. Orbicularis Oris
Is de kringspier rond de lippen en de mond. Heeft een complexe werking omdat het ook
spiervezels van omringde spieren leent. De spiertonus in rust is voldoende om de lippen
gesloten te houden in bilabiaal contact.
M. Buccinator
Wangspier die de hele laterale mondwand bedekt. De spier loopt van de processus
alveolaris (ter hoogte van de kiezen) van boven- en onderkaak naar achteren (posterior) tot
het voorste deel van de raphepterygomandibularis.
De wangspier is van belang als voedselpersspier. Het buccinatormechanisme (alle spieren
eromheen, incl.de tong) moeten in evenwicht zijn en goed samen kunnen werken. Bij een
verstoorde balans kunnen er malocclusies en gebitsafwijkingen ontstaan.
M. Mentalis
Kinspier. Dit is de enige aangezichtsspier die door middel van vezels met de lip verbonden
is. Bij afwijkend mondgedrag zien we echter, dat deze spier een aanzienlijke activiteit laat
zien bij verkeerd en buitensporig gebruik ervan. ( een speldenkussen kin).
1.1.2 Kauwspieren
Deze spieren worden geïnnerveerd door de n. trigeminus.
M. Masseter
Kauwspier. Is verdeeld in een sterk oppervlakkig deel, waarvan de vezels schuin verlopen in
een diep deel.
M. Temporalis
Deze spier ontspringt in waaiervorm vanaf de zijkant van de schedel. Hecht zich aan de
mandibula. Sterkste spier voor het heffen van de onderkaak. Zie figuur 4B.
1.1.3 Tongspieren
De tongspieren worden onderverdeeld in intrinsieke en extrinsieke tongspieren.
De extrinsieke spieren zijn verantwoordelijk voor de vorm van de tong.
De intrinsieke spieren veranderen de vorm van de tong.
Over de hele lengte van de tong bevindt zich een fibreuze scheiding, waardoor de tong in
twee helften wordt verdeeld. Is te zien onder de tong bij het tongriempje.
De extrinsieke spieren en de intrinsieke spieren werken samen, hierdoor beschikt de tong
over een uitermate grote beweeglijkheid en draagbaarheid.
1.1.6 spieren van het zachte gehemelte
Het velum strekt zich vanuit het harde gehemelte naar achteren uit. De achterste
gehemeltebogen verbinden het velum met de laterale farynxwand, terwijl de voorste het
velum met de tongbasis verbinden.
Isthmus faucalis = Keeldoorgang. Laterale ruimte tussen het voorste deel van de achterste
gehemeltebogen.
, Samenvatting Afwijkende mondgewoonten
Naso-farynx = Neuskeelholte
Oro-farynx = Mondkeelholte
1.3 Basiskennis over het gebit
1.3.1 Tand
De tand bestaat uit vier basiscomponenten:
- Het glazuur (enamelum)
- Het dentine of tandlichaam (geel en kalkachtig weefsel)
- De pulpa (vult de tandholte waarin de zenuwen en bloedvaten zich bevinden).
- Het cementum (een laag gemodificeerd bot dat de tandwortel bedekt).
Tandposities in relatie tot de tandkas:
De elementen staan in:
- Mesioversie: Mesiaal (meer naar de mediaanlijn toe)
- Distoversie: distaal ( meer van de mediaanlijn af)
- Linguoversie: linguaal (meer naar de tong toe)
- Labioversie: labiaal ( meer naar de lippen toe)
- Buccoversie: buccaal (meer naar de wang toe)
1.3.2 Tandontwikkeling en tandschikking in het melk- en het blijvende gebit
Rond de 4e en 5e maand ontwikkelen zich bij het ongeboren kind de glazuurorganen van het
melkgebit in de kaakwal.
Is de kroon gevormd, dan begint de vorming van de tandwortel en daarmee ook de eruptie.
Het uitbarsten van de tand door het tandvlees.
De kaakwal moet zich eerst wel goed ontwikkelen. De tanderuptie is een kwestie van
groeien tegen de druk in. Het wisselen duurt in het normale geval zo’n 5 tot 7 jaar.
1.3.3 Occlusie
(Mal)occlusie
Normale occlusie klasse I: Kiezen vallen goed en normaal in elkaar, gebit is goed.
Malocclusie Klasse I: kiezen vallen goed, goede occlusie, maar de rest van de tanden staan
scheef, het gebit is schots en scheef.
Malocclusie klasse II: overbeet, de bovenkaak staat naar voren. Tanden in protrusie. Naar
voren.
Malocclusie klasse III: Onderbeet, de onderkaak staat naar voren. Retrusie/protrusie
Twee vormen bij klasse II:
Klasse II, 1 = De gewone overbeet,
bovenkaak staat naar voren.
Achterste knobbel valt pas in de kies.
Protrusie.
Klasse II, 2 = Er is wel sprake van een overbeet, maar dit is meer een diepe beet of dekbeet.
Het bovengebit staat helemaal over de ondertanden. Retrusie, naar het gehemelte gericht.
Labiaal = De lippen
Buccaal = tot de wang behorend
Palatinaal = Gehemelte zijde
De onderdelen die in deze samenvatting aan bod komen:
- Hoofdstuk 1: spieren en de werking van de spieren (1.1, 1.1.1, 1.1.2,
1.1.3, 1.1.6)
- Hoofdstuk 1: de basiskennis over het gebit kennen (1.3, 1.4, 1.5).
- Hoofdstuk 3: afwijkende mondgewoonten
- Hoofdstuk 4: etiologie en gevolgen van de afwijkende mondgewoonten
(4.2 t/m 4.14).
- Hoofdstuk 5: articulatie-onderzoek
- Hoofdstuk 6: Therapie
- Hoofdstuk 7: therapie van afwijkend mondgedrag
Bronvermelding
Titel : Afwijkende mondgewoonten
Druk : tiende druk (2012)
Auteur : Kino Jansonius-Schultheiss, Lieve van Coppenolle en Els Beyaert
Uitgever : Uitgeverij Acco
ISBN (boek) : 9789033424380
Aantal hoofdstukken (boek) : 12
,Samenvatting Afwijkende mondgewoonten
Aantal pagina’s (boek) : 251
Hoofdstuk 1 Inleiding in het mond- en keelgebied
1.1 Orale myologie
Spieren spannen en ontspannen zich om bewegingen tot stand te brengen. Spieren zitten
aan beenderen vast, sommige ook aan kraakbeen of rond bloedvaten of aan viscerale
organen.
1.1.1 Spieren van de faciale expressie
Al deze spieren worden door de n. facialis (VII) geïnnerveerd.
M. Orbicularis Oris
Is de kringspier rond de lippen en de mond. Heeft een complexe werking omdat het ook
spiervezels van omringde spieren leent. De spiertonus in rust is voldoende om de lippen
gesloten te houden in bilabiaal contact.
M. Buccinator
Wangspier die de hele laterale mondwand bedekt. De spier loopt van de processus
alveolaris (ter hoogte van de kiezen) van boven- en onderkaak naar achteren (posterior) tot
het voorste deel van de raphepterygomandibularis.
De wangspier is van belang als voedselpersspier. Het buccinatormechanisme (alle spieren
eromheen, incl.de tong) moeten in evenwicht zijn en goed samen kunnen werken. Bij een
verstoorde balans kunnen er malocclusies en gebitsafwijkingen ontstaan.
M. Mentalis
Kinspier. Dit is de enige aangezichtsspier die door middel van vezels met de lip verbonden
is. Bij afwijkend mondgedrag zien we echter, dat deze spier een aanzienlijke activiteit laat
zien bij verkeerd en buitensporig gebruik ervan. ( een speldenkussen kin).
1.1.2 Kauwspieren
Deze spieren worden geïnnerveerd door de n. trigeminus.
M. Masseter
Kauwspier. Is verdeeld in een sterk oppervlakkig deel, waarvan de vezels schuin verlopen in
een diep deel.
M. Temporalis
Deze spier ontspringt in waaiervorm vanaf de zijkant van de schedel. Hecht zich aan de
mandibula. Sterkste spier voor het heffen van de onderkaak. Zie figuur 4B.
1.1.3 Tongspieren
De tongspieren worden onderverdeeld in intrinsieke en extrinsieke tongspieren.
De extrinsieke spieren zijn verantwoordelijk voor de vorm van de tong.
De intrinsieke spieren veranderen de vorm van de tong.
Over de hele lengte van de tong bevindt zich een fibreuze scheiding, waardoor de tong in
twee helften wordt verdeeld. Is te zien onder de tong bij het tongriempje.
De extrinsieke spieren en de intrinsieke spieren werken samen, hierdoor beschikt de tong
over een uitermate grote beweeglijkheid en draagbaarheid.
1.1.6 spieren van het zachte gehemelte
Het velum strekt zich vanuit het harde gehemelte naar achteren uit. De achterste
gehemeltebogen verbinden het velum met de laterale farynxwand, terwijl de voorste het
velum met de tongbasis verbinden.
Isthmus faucalis = Keeldoorgang. Laterale ruimte tussen het voorste deel van de achterste
gehemeltebogen.
, Samenvatting Afwijkende mondgewoonten
Naso-farynx = Neuskeelholte
Oro-farynx = Mondkeelholte
1.3 Basiskennis over het gebit
1.3.1 Tand
De tand bestaat uit vier basiscomponenten:
- Het glazuur (enamelum)
- Het dentine of tandlichaam (geel en kalkachtig weefsel)
- De pulpa (vult de tandholte waarin de zenuwen en bloedvaten zich bevinden).
- Het cementum (een laag gemodificeerd bot dat de tandwortel bedekt).
Tandposities in relatie tot de tandkas:
De elementen staan in:
- Mesioversie: Mesiaal (meer naar de mediaanlijn toe)
- Distoversie: distaal ( meer van de mediaanlijn af)
- Linguoversie: linguaal (meer naar de tong toe)
- Labioversie: labiaal ( meer naar de lippen toe)
- Buccoversie: buccaal (meer naar de wang toe)
1.3.2 Tandontwikkeling en tandschikking in het melk- en het blijvende gebit
Rond de 4e en 5e maand ontwikkelen zich bij het ongeboren kind de glazuurorganen van het
melkgebit in de kaakwal.
Is de kroon gevormd, dan begint de vorming van de tandwortel en daarmee ook de eruptie.
Het uitbarsten van de tand door het tandvlees.
De kaakwal moet zich eerst wel goed ontwikkelen. De tanderuptie is een kwestie van
groeien tegen de druk in. Het wisselen duurt in het normale geval zo’n 5 tot 7 jaar.
1.3.3 Occlusie
(Mal)occlusie
Normale occlusie klasse I: Kiezen vallen goed en normaal in elkaar, gebit is goed.
Malocclusie Klasse I: kiezen vallen goed, goede occlusie, maar de rest van de tanden staan
scheef, het gebit is schots en scheef.
Malocclusie klasse II: overbeet, de bovenkaak staat naar voren. Tanden in protrusie. Naar
voren.
Malocclusie klasse III: Onderbeet, de onderkaak staat naar voren. Retrusie/protrusie
Twee vormen bij klasse II:
Klasse II, 1 = De gewone overbeet,
bovenkaak staat naar voren.
Achterste knobbel valt pas in de kies.
Protrusie.
Klasse II, 2 = Er is wel sprake van een overbeet, maar dit is meer een diepe beet of dekbeet.
Het bovengebit staat helemaal over de ondertanden. Retrusie, naar het gehemelte gericht.
Labiaal = De lippen
Buccaal = tot de wang behorend
Palatinaal = Gehemelte zijde
