Samenvatting blok 5 hart- en vaatstelsel

Samenvatting Hart- en vaatstelsel blok 5
Hart- en vaatstelsel; urinewegstelsel
 Bloedvaten
 Hart
 Hartwerking
 Bloedsomloop
 Nieren en urinewegen

Bloedvaten:
Er zijn 5 soorten bloedvaten;
- Slagader  arterie
- Kleine slagaders  arteriolen
- Ader  venen
- Kleine aders  venulen
- Haarvat  capillair

Wat doet de slagader?
De slagader voert het bloed van het hart af.
(Dikke wand  geen kleppen  aorta wel kleppen).

Wat doet de ader?
Voert het bloed naar het hart terug.

Wat doet het haarvat?
Overgang van arterie naar venen (=dunne laag). In het haarvat vindt
uitwisseling van stoffen plaats:
- Zuurstof en voedingsstoffen van bloed naar de cel
- Afvalstoffen en kooldioxide vanuit de cel naar het bloed

Slagader: zuurstofrijk bloed, hart naar orgaan = arteria
Ader: zuurstofarm bloed = vena

Blauw bloed is zuurstofarm
Rood bloed is zuurstofrijk
Ezelsbruggetje:
1. Mensen van adel zijn rijk,
wordt gezegd dat ze blauw
bloed hebben: dat is niet, dus
blauw bloed betekent
zuurstofarm, en rood
zuurstofrijk.
2. De 3e lettergreep van
zuurstofrijk begint met ‘r’ en
rood ook dus rijk.

,Het hart
- Heeft een grootte van een vuist
- Is verticaal in tweeën gedeeld door tussenwand = septum
- Ieder helft bestaat uit 2 delen;
1. Bovenste deel  boezem = atrium
2. Onderste deel  kamer = ventrikel
- Tussen boezems en kamer bevinden zich kleppen.
- In boezems monden de aders uit;
Links = longaders
Rechts = onderste- en bovenste holle ader
- Uit kamers komen de slagaders:
Links = aorta
Rechts = longslagader

Het hart bestaat uit 4 holle ruimtes:
 Linkerboezem: hier stroomt zuurstofrijk bloed uit de longen binnen
 Linkerkamer: pompt het zuurstofrijke bloed het hele lichaam rond
 Rechterboezem: hier stroomt zuurstofarm bloed uit het lichaam binnen
 Rechterkamer: pompt het zuurstofarme bloed naar de longen

,Bouw van de hartwand
De hartwand is opgebouwd uit:
- Endocard = gladde binnenbekleding
- Myocard = dikke laag dwarsgestreept (onwillekeurig) spierweefsel
(omgekeerd in hart)
- Epicard = dun elastisch laagje vergroeid met het hart; is binnenste laag
van het haarzakje
- Pericard = gevuld met vocht. Is het buitenste laag van het haarzakje.


Wat kan het hart met de gevulde vocht?
Het hart kan zonder wrijving bewegen.

Tussen welke 2 hartwanden is een smalle ruimte?
Tussen de epicard en pericard

Hartkleppen
Wat is de algemene functie hiervan?
Voorkomen dat het bloed weer terugstroomt.

Welke 2 soorten hartkleppen zijn er?
1. AV-kleppen (atrioventriculaire kleppen):
Kleppen tussen boezem en kamer.
Dit zijn plooien van de endocard.
Aan linkerkant = mitralisklep (tweeslippig)
Aan rechterkant = tricuspidalisklep (drieslippig)
2. Slagaderlijke kleppen:
Aan begin van de slagaders
Links = aortaklep
Rechts = pulmonaalklep

, Bouw van hartwand en kleppen




Hartwerking
- Hart: autonoom ZS
- Prikkel begint in sinusknoop
= natuurlijke pacemaker. Hierbij trekken de boezems samen.
- Prikkel komt dan bij AV-knoop (rechterboezem)
Hier ontspringt de bundel van geleidingscellen = bundel van His.
De bundel van His bestaat uit hartspierweefsel dat gespecialiseerd is in het
doorgeven van elektrische signalen uit de AV-knoop via de bundeltakken naar het
myocard van de ventrikels, zodat die regelmatig en geordend samen kunnen trekken.
- Prikkels verspreiden zich over wand van de kamers
Kamers trekken samen  dit is te zien op een ecg.

Twee fasen hartwerking
- Systolische fase
- Diastolische fase
Druk waarmee bloed door lichaam stroomt.