ZIEKTE VAN PARKINSON
DEFINITIE
De ziekte van Parkinson is een ziekte waarbij de hersencellen langzaam afsterven. Ook kunnen cellen
in de darmen afsterven. Hierdoor treden tremors, bewegingsarmoede en stijfheid op (“Ik heb de”,
2021).
ANATOMIE, FYSIOLOGIE EN PATHOLOGIE
De oorzaak van de ziekte van Parkinson is nog onbekend. Wel denkt men dat het gedeeltelijk erfelijk
is. Vaak komt de ziekte bij mensen boven de 60 voor. Het beloop van de ziekte is langzaam, de
klachten worden met de jaren steeds erger.
In de hersenen sterven bepaalde hersencellen langzaam af. Deze cellen vormen dopamine, waardoor
er een tekort aan dopamine ontstaat. Dopamine is een boodschapper in de hersenen en maakt het
mogelijk dat de zenuwcellen in de hersenen met elkaar kunnen communiceren. Dopamine is
belangrijk voor de beweging, stemming, aandacht en motivatie. Door het tekort aan dopamine
kunnen de zenuwcellen niet goed meer met elkaar communiceren en kunnen de hersenen het
lichaam minder goed aansturen. Hierdoor ontstaat bewegingsarmoede en stijfheid. Maar ook
verhoogt het risico op dementie en depressie. Door het tekort aan dopamine is de stof acetylcholine
juist heel actief. Dit is een neurotransmitter en veroorzaakt tremors. Ook kan hierdoor urge-
incontinentie ontstaan (van Heycop ten Ham, 2018).
KLACHTEN
De eerste klachten die mensen met de ziekte van Parkinson krijgen zijn een lam gevoel in de
ledematen en moeheid. Dan is het meestal nog niet duidelijk dat het om Parkinson gaat. Daarna
begint de bewegingsarmoede. Het lopen gaat minder makkelijk doordat de passen minder groot
worden en de armen minder mee kunnen zwaaien. Ook neemt de mimiek af. De spraak wordt
monotoner, langzamer en zachter. Het handschrift wordt minder netjes en ‘kriebeliger’. Daarnaast
wordt het lichaam steeds stijver en neemt de spierspanning toe. Er ontstaan tremors in de handen,
benen en/of kaken. Tremors komen vooral voor in rust, maar kunnen worden versterkt door stress.
De tremors verdwijnen in slaap. Het slikken gaat ook steeds lastiger en mensen krijgen te maken een
verminderde eetlust of ondergewicht. Vaak is het zo dat mensen door de verminderde eetlust,
minder gaan eten. Hierdoor krijgen ze te weinig voedingsstoffen binnen, waardoor ondergewicht
optreedt. Uiteindelijk eindigt iemand de ziekte van Parkinson vaak in een rolstoel en is bedlegerig
door de stijfheid en moeheid.
Mensen met Parkinson hebben soms ook last van dementie en depressie. Bij dementie neemt het
geheugen en andere mentale vermogens af. Zo treedt kortetermijngeheugenverlies op. Ook hebben
zorgvragers last van desoriëntatie, hallucinaties, wanen en later ook langetermijngeheugenverlies.
Mensen hebben last van een verstoord taalbegrip, slechter praten en minder schaamte.
Bij depressie hebben mensen last van een gedeprimeerde stemming, verlies van interesse voor
activiteiten, eetlustverlies, slapeloosheid, gebrek aan energie, concentratiestoornissen en soms zelfs
een doodswens (van Heycop ten Ham, 2018).
ONDERZOEK
Onderzoek begint bij de huisarts, die kijkt naar de klachten en onderzoekt of er geen andere reden
voor de klachten is. Daarna wordt de zorgvrager doorgestuurd naar de neuroloog. Er is geen
specifieke test die de ziekte van Parkinson aantoont. De neuroloog kijkt naar hoe iemand loopt,
schijft en andere specifieke handelingen uitvoert. Ook kijkt hij naar de spieren in iemands gezicht. Op
basis van deze testen stelt de neuroloog de diagnose, bij twijfel kan er een MRI-scan worden
gemaakt. Hierop is schade in de hersenen te zien en kunnen andere aandoeningen worden
uitgesloten (“Ik krijg onderzoek”, 2021).
DEFINITIE
De ziekte van Parkinson is een ziekte waarbij de hersencellen langzaam afsterven. Ook kunnen cellen
in de darmen afsterven. Hierdoor treden tremors, bewegingsarmoede en stijfheid op (“Ik heb de”,
2021).
ANATOMIE, FYSIOLOGIE EN PATHOLOGIE
De oorzaak van de ziekte van Parkinson is nog onbekend. Wel denkt men dat het gedeeltelijk erfelijk
is. Vaak komt de ziekte bij mensen boven de 60 voor. Het beloop van de ziekte is langzaam, de
klachten worden met de jaren steeds erger.
In de hersenen sterven bepaalde hersencellen langzaam af. Deze cellen vormen dopamine, waardoor
er een tekort aan dopamine ontstaat. Dopamine is een boodschapper in de hersenen en maakt het
mogelijk dat de zenuwcellen in de hersenen met elkaar kunnen communiceren. Dopamine is
belangrijk voor de beweging, stemming, aandacht en motivatie. Door het tekort aan dopamine
kunnen de zenuwcellen niet goed meer met elkaar communiceren en kunnen de hersenen het
lichaam minder goed aansturen. Hierdoor ontstaat bewegingsarmoede en stijfheid. Maar ook
verhoogt het risico op dementie en depressie. Door het tekort aan dopamine is de stof acetylcholine
juist heel actief. Dit is een neurotransmitter en veroorzaakt tremors. Ook kan hierdoor urge-
incontinentie ontstaan (van Heycop ten Ham, 2018).
KLACHTEN
De eerste klachten die mensen met de ziekte van Parkinson krijgen zijn een lam gevoel in de
ledematen en moeheid. Dan is het meestal nog niet duidelijk dat het om Parkinson gaat. Daarna
begint de bewegingsarmoede. Het lopen gaat minder makkelijk doordat de passen minder groot
worden en de armen minder mee kunnen zwaaien. Ook neemt de mimiek af. De spraak wordt
monotoner, langzamer en zachter. Het handschrift wordt minder netjes en ‘kriebeliger’. Daarnaast
wordt het lichaam steeds stijver en neemt de spierspanning toe. Er ontstaan tremors in de handen,
benen en/of kaken. Tremors komen vooral voor in rust, maar kunnen worden versterkt door stress.
De tremors verdwijnen in slaap. Het slikken gaat ook steeds lastiger en mensen krijgen te maken een
verminderde eetlust of ondergewicht. Vaak is het zo dat mensen door de verminderde eetlust,
minder gaan eten. Hierdoor krijgen ze te weinig voedingsstoffen binnen, waardoor ondergewicht
optreedt. Uiteindelijk eindigt iemand de ziekte van Parkinson vaak in een rolstoel en is bedlegerig
door de stijfheid en moeheid.
Mensen met Parkinson hebben soms ook last van dementie en depressie. Bij dementie neemt het
geheugen en andere mentale vermogens af. Zo treedt kortetermijngeheugenverlies op. Ook hebben
zorgvragers last van desoriëntatie, hallucinaties, wanen en later ook langetermijngeheugenverlies.
Mensen hebben last van een verstoord taalbegrip, slechter praten en minder schaamte.
Bij depressie hebben mensen last van een gedeprimeerde stemming, verlies van interesse voor
activiteiten, eetlustverlies, slapeloosheid, gebrek aan energie, concentratiestoornissen en soms zelfs
een doodswens (van Heycop ten Ham, 2018).
ONDERZOEK
Onderzoek begint bij de huisarts, die kijkt naar de klachten en onderzoekt of er geen andere reden
voor de klachten is. Daarna wordt de zorgvrager doorgestuurd naar de neuroloog. Er is geen
specifieke test die de ziekte van Parkinson aantoont. De neuroloog kijkt naar hoe iemand loopt,
schijft en andere specifieke handelingen uitvoert. Ook kijkt hij naar de spieren in iemands gezicht. Op
basis van deze testen stelt de neuroloog de diagnose, bij twijfel kan er een MRI-scan worden
gemaakt. Hierop is schade in de hersenen te zien en kunnen andere aandoeningen worden
uitgesloten (“Ik krijg onderzoek”, 2021).
