Psychopathologie.
Periode 3, leerjaar 2.
Inhoud
Lesweek 1: Verklaringsmodellen en classificatie van psychische stoornissen....................................2
Het zenuwstelsel.............................................................................................................................2
Het psychologisch perspectief........................................................................................................4
Diathese - Stress model..................................................................................................................8
Classificatie van psychische stoornissen.........................................................................................8
Lesweek 2 - ASS+ LVB.......................................................................................................................10
Autisme Spectrum Stoornis (ASS).................................................................................................10
Licht verstandelijke beperking......................................................................................................11
Leerstoornis..................................................................................................................................12
Communicatiestoornis..................................................................................................................13
Gedragsproblemen.......................................................................................................................13
Lesweek 3 - internaliserende problematiek......................................................................................14
Internaliserende problematiek:....................................................................................................15
Stemming......................................................................................................................................16
Lesweek 4 - Genderdysforie en seksualiteitsstoornissen..................................................................19
Lesweek 5 - Loverboys, voogdij en pleegzorg...................................................................................22
Pleegzorg......................................................................................................................................23
Lesweek 6 - ASS en OCD; verschillen en overeenkomsten...............................................................26
Werkles week 7: Maatschappelijke invalshoek op eetproblematiek................................................26
Werkles week 8: Oefentoets............................................................................................................28
,Lesweek 1: Verklaringsmodellen en classificatie van psychische
stoornissen.
H2+3 blz. 25 t/m 106. Psychiatrie, een inleiding.
Het zenuwstelsel.
Het zenuwstelsel is opgebouwd uit neuronen, deze geven door het hele lichaam signalen door. Elk
neuron heeft een cellichaam, waarin de celkern zich bevindt. Uit het cellichaam steken korte vezels
naar buiten; de dendrieten. Dendrieten ontvangen zenuwimpulsen van andere neuronen.
Elke neuron heeft één axon: het lange, dunne gedeelte van een neuron waarlangs de zenuwimpulsen
zich voortplanten. Elke axon eindigt in een aantal kleine, vertakte verdikkingen, die eindknopjes
genoemd worden.
Het neuron verstuurt dus zenuwimpulsen naar andere neuronen. Dit doen zij met behulp van
chemische substanties: neurotransmitters. Dit vervoert de boodschap/ zenuwimpulsen en zorgt dat
het verder wordt doorgegeven.
De synaps vormt de verbinding tussen twee neuronen. Het is een kleine spleet tussen een eindknoop
van een neuron en de dendriet of soma/ cellichaam van een ander neuron, waarlangs de
zenuwimpuls wordt afgegeven.
Elke neurotransmitter heeft een eigen chemische structuur die alleen door één soort haven/
receptorplaats op het ontvangende neuron kan worden opgevangen. Receptorplaats is een deel van
een dendriet van de ontvangende neuron dat gevoelig is voor bepaalde neurotransmitters.
Psychofarmaca, medicijnen tegen oa. angst, depressie en schizofrenie, lijken de beschikbaarheid van
neurotransmitters in de hersenen te beïnvloeden. Daarom denken wetenschappers dat dat
onregelmatigheden in de werking van neurotransmitters een belangrijke factor vormen in het
ontstaan van abnormale gedragspatronen. Het geneest niet, maar helpen symptomen te
verminderen.
Angstremmers – anxiolitica.
Onderdelen van het zenuwstelsel. Antipsychotische medicijnen – antipsychotiaca.
Het zenuwstelsel bestaat uit: Antidepressiva – 3 soorten.
1. Centrale zenuwstelsel: hersenen en het ruggenmerg. Antimanische medicijnen.
2. Perifere zenuwstelsel: somatische en autonome zenuwstelsel. Stimulerende medicijnen.
Soms weegt medicatie niet op tegen de
Centrale zenuwstelsel. bijwerkingen.
Achterhersenen. Onderste deel van hersenen.
De medulla is een gebied in de achterhersenen dat de hartslag en ademhaling reguleert. Het
beïnvloedt ook slaap, niezen en hoesten. De pons is een gebied in de achterhersenen dat een rol
speelt bij de ademhaling. De pons geeft informatie door over bewegingen en de stand van het
lichaam en is betrokken bij functies die te maken hebben met aandacht, slaap en ademhaling.
Achter de pons ligt het cerebellum (Latijn: kleine hersenen). Dit is een gebied achter de hersenen dat
te maken heeft met coördinatie en balans. Het speelt een rol in het evenwichtsgevoel en motoriek.
Middenhersenen. Boven de achterhersenen.
Hier lopen zenuwbanen die de achterhersenen verbinden met de voorhersenen. Het RAS: reticulaire
activeringssysteem is een gebied van de hersenen dat te maken heeft met aandacht, slaap en arousal
(activering). Het RAS bestaat uit een webachtig netwerk van neuronen. Stimulering van het RAS
, verhoogt de alertheid. Middelen zoals alcohol onderdrukt activiteit in het centrale zenuwstelsel en
verlagen activiteit van het RAS.
Voorhersenen.
Belangrijke gebieden in het voorste deel van de hersenen:
- Thalamus.
- Hypothalamus.
- Limbische systeem.
- Basale systeem.
- Cerebrum
Thalamus is een gebied in de voorhersenen dat sensorische informatie doorgeeft aan de cortex en
een rol speelt in processen rond slaap en aandacht. Het stuurt dus sensorische info (bv. tast en zicht)
naar hogere hersengebieden.
Hypothalamus is een gebied in de voorhersenen dat betrokken is bij het reguleren van
lichaamstemperatuur, emoties en motivatie. Hypothalamus ligt tussen thalamus en hypofyse.
Limbische systeem zijn een aantal gebieden in de voorhersenen die betrokken zijn bij leren,
herinnering en basale driften. Het bestaat uit hypothalamus, delen van de thalamus en andere delen
van de hersenen.
Basale ganglia is een cluster van neuronen tussen de thalamus en cerebrum dat betrokken is bij de
coördinatie van motorische bewegingsprocessen (beweging en houding).
Cerebrum is de grote massa in de voorhersenen die wordt gevormd door de 2 hersenhelften. Het
cerebrum bestaat uit hersenkwabben met elk hun eigen functie. Elke hersenhelft bestaat uit 4
kwabben. De hersenschors (cerebrale cortex) is het geplooide oppervlak van het cerebrum,
verantwoordelijk voor de verwerking van sensorische stimuli en de aansturing van hogere functies
zoals denken en taalgebruik.
Occipitaalkwab Zien
Temporaalkwab Verwerking van geluiden of auditieve stimuli
Pariëtale kwab Betrokken bij verwerking van sensaties als tast, temperatuur en pijn.
Sensorische gebied/ cortex Ontvangt info van huidsensoren van het hele lichaam.
Frontaalkwab
Motorisch gebied/ cortex Betrokken bij beheersing van spierresponsen.
Prefrontale cortex Betrokken bij hogere mentale (executieve) functies. Bv. denken,
problemen oplossen, taalgebruik, impulscontrole.
Frontale hersengebieden zijn het kwetsbaarst voor functieverlies (doordat ze evolutionair het laatst
ontwikkeld zijn). Bij veel psychische stoornissen zijn afwijkingen in structuur of functie in dit gebied
te vinden. Er is een verandering van karakter en gedrag.
Er is dus verband tussen afwijkingen in specifieke hersengebieden en verschillende vormen van
afwijkend gedrag.
Perifere zenuwstelsel.
Het perifere zenuwstelsel verbindt de hersenen met de buitenwereld (waarnemen en erop reageren).
- Somatische zenuwstelsel.
Periode 3, leerjaar 2.
Inhoud
Lesweek 1: Verklaringsmodellen en classificatie van psychische stoornissen....................................2
Het zenuwstelsel.............................................................................................................................2
Het psychologisch perspectief........................................................................................................4
Diathese - Stress model..................................................................................................................8
Classificatie van psychische stoornissen.........................................................................................8
Lesweek 2 - ASS+ LVB.......................................................................................................................10
Autisme Spectrum Stoornis (ASS).................................................................................................10
Licht verstandelijke beperking......................................................................................................11
Leerstoornis..................................................................................................................................12
Communicatiestoornis..................................................................................................................13
Gedragsproblemen.......................................................................................................................13
Lesweek 3 - internaliserende problematiek......................................................................................14
Internaliserende problematiek:....................................................................................................15
Stemming......................................................................................................................................16
Lesweek 4 - Genderdysforie en seksualiteitsstoornissen..................................................................19
Lesweek 5 - Loverboys, voogdij en pleegzorg...................................................................................22
Pleegzorg......................................................................................................................................23
Lesweek 6 - ASS en OCD; verschillen en overeenkomsten...............................................................26
Werkles week 7: Maatschappelijke invalshoek op eetproblematiek................................................26
Werkles week 8: Oefentoets............................................................................................................28
,Lesweek 1: Verklaringsmodellen en classificatie van psychische
stoornissen.
H2+3 blz. 25 t/m 106. Psychiatrie, een inleiding.
Het zenuwstelsel.
Het zenuwstelsel is opgebouwd uit neuronen, deze geven door het hele lichaam signalen door. Elk
neuron heeft een cellichaam, waarin de celkern zich bevindt. Uit het cellichaam steken korte vezels
naar buiten; de dendrieten. Dendrieten ontvangen zenuwimpulsen van andere neuronen.
Elke neuron heeft één axon: het lange, dunne gedeelte van een neuron waarlangs de zenuwimpulsen
zich voortplanten. Elke axon eindigt in een aantal kleine, vertakte verdikkingen, die eindknopjes
genoemd worden.
Het neuron verstuurt dus zenuwimpulsen naar andere neuronen. Dit doen zij met behulp van
chemische substanties: neurotransmitters. Dit vervoert de boodschap/ zenuwimpulsen en zorgt dat
het verder wordt doorgegeven.
De synaps vormt de verbinding tussen twee neuronen. Het is een kleine spleet tussen een eindknoop
van een neuron en de dendriet of soma/ cellichaam van een ander neuron, waarlangs de
zenuwimpuls wordt afgegeven.
Elke neurotransmitter heeft een eigen chemische structuur die alleen door één soort haven/
receptorplaats op het ontvangende neuron kan worden opgevangen. Receptorplaats is een deel van
een dendriet van de ontvangende neuron dat gevoelig is voor bepaalde neurotransmitters.
Psychofarmaca, medicijnen tegen oa. angst, depressie en schizofrenie, lijken de beschikbaarheid van
neurotransmitters in de hersenen te beïnvloeden. Daarom denken wetenschappers dat dat
onregelmatigheden in de werking van neurotransmitters een belangrijke factor vormen in het
ontstaan van abnormale gedragspatronen. Het geneest niet, maar helpen symptomen te
verminderen.
Angstremmers – anxiolitica.
Onderdelen van het zenuwstelsel. Antipsychotische medicijnen – antipsychotiaca.
Het zenuwstelsel bestaat uit: Antidepressiva – 3 soorten.
1. Centrale zenuwstelsel: hersenen en het ruggenmerg. Antimanische medicijnen.
2. Perifere zenuwstelsel: somatische en autonome zenuwstelsel. Stimulerende medicijnen.
Soms weegt medicatie niet op tegen de
Centrale zenuwstelsel. bijwerkingen.
Achterhersenen. Onderste deel van hersenen.
De medulla is een gebied in de achterhersenen dat de hartslag en ademhaling reguleert. Het
beïnvloedt ook slaap, niezen en hoesten. De pons is een gebied in de achterhersenen dat een rol
speelt bij de ademhaling. De pons geeft informatie door over bewegingen en de stand van het
lichaam en is betrokken bij functies die te maken hebben met aandacht, slaap en ademhaling.
Achter de pons ligt het cerebellum (Latijn: kleine hersenen). Dit is een gebied achter de hersenen dat
te maken heeft met coördinatie en balans. Het speelt een rol in het evenwichtsgevoel en motoriek.
Middenhersenen. Boven de achterhersenen.
Hier lopen zenuwbanen die de achterhersenen verbinden met de voorhersenen. Het RAS: reticulaire
activeringssysteem is een gebied van de hersenen dat te maken heeft met aandacht, slaap en arousal
(activering). Het RAS bestaat uit een webachtig netwerk van neuronen. Stimulering van het RAS
, verhoogt de alertheid. Middelen zoals alcohol onderdrukt activiteit in het centrale zenuwstelsel en
verlagen activiteit van het RAS.
Voorhersenen.
Belangrijke gebieden in het voorste deel van de hersenen:
- Thalamus.
- Hypothalamus.
- Limbische systeem.
- Basale systeem.
- Cerebrum
Thalamus is een gebied in de voorhersenen dat sensorische informatie doorgeeft aan de cortex en
een rol speelt in processen rond slaap en aandacht. Het stuurt dus sensorische info (bv. tast en zicht)
naar hogere hersengebieden.
Hypothalamus is een gebied in de voorhersenen dat betrokken is bij het reguleren van
lichaamstemperatuur, emoties en motivatie. Hypothalamus ligt tussen thalamus en hypofyse.
Limbische systeem zijn een aantal gebieden in de voorhersenen die betrokken zijn bij leren,
herinnering en basale driften. Het bestaat uit hypothalamus, delen van de thalamus en andere delen
van de hersenen.
Basale ganglia is een cluster van neuronen tussen de thalamus en cerebrum dat betrokken is bij de
coördinatie van motorische bewegingsprocessen (beweging en houding).
Cerebrum is de grote massa in de voorhersenen die wordt gevormd door de 2 hersenhelften. Het
cerebrum bestaat uit hersenkwabben met elk hun eigen functie. Elke hersenhelft bestaat uit 4
kwabben. De hersenschors (cerebrale cortex) is het geplooide oppervlak van het cerebrum,
verantwoordelijk voor de verwerking van sensorische stimuli en de aansturing van hogere functies
zoals denken en taalgebruik.
Occipitaalkwab Zien
Temporaalkwab Verwerking van geluiden of auditieve stimuli
Pariëtale kwab Betrokken bij verwerking van sensaties als tast, temperatuur en pijn.
Sensorische gebied/ cortex Ontvangt info van huidsensoren van het hele lichaam.
Frontaalkwab
Motorisch gebied/ cortex Betrokken bij beheersing van spierresponsen.
Prefrontale cortex Betrokken bij hogere mentale (executieve) functies. Bv. denken,
problemen oplossen, taalgebruik, impulscontrole.
Frontale hersengebieden zijn het kwetsbaarst voor functieverlies (doordat ze evolutionair het laatst
ontwikkeld zijn). Bij veel psychische stoornissen zijn afwijkingen in structuur of functie in dit gebied
te vinden. Er is een verandering van karakter en gedrag.
Er is dus verband tussen afwijkingen in specifieke hersengebieden en verschillende vormen van
afwijkend gedrag.
Perifere zenuwstelsel.
Het perifere zenuwstelsel verbindt de hersenen met de buitenwereld (waarnemen en erop reageren).
- Somatische zenuwstelsel.
