Sociale cognitie de oorsprong en
aard van het zelfconcept.
Hoofdstuk 5
5.1 de oorsprong en aard van het zelfconcept.
Zelfherkenning ontwikkelt zich op 18 tot 24 maanden bij mensen.
Dit werd getest door een kind voor de spiegel te zetten met een rode stip op hun neus
bijvoorbeeld. Als het kind de stip bij zichzelf aanraakte was hij/zij zich bewust van het
feit dat de stip op hunzelf zit en niet op een ander persoon. Het kind kan zichzelf dus
herkennen.
Om het zelfconcept verder te onderzoeken door de levensjaren is elke keer gevraagd:
wie ben ik?
Wanneer je jong bent focus je meer op fysieke eigenschappen, maar naarmate je ouder
wordt focus je meer op gedachten, gevoelens en beschouwingen over hoe mensen van
ons denken. jong = ik heb bruine ogen, ik ben Afghaans, ik ben een jongen met een
oom die bijna twee meter lang is.
Oud= ik ben ambitieus. Ik ben somber. Ik ben erg nieuwsgierig. Etc.
Wat zie je als belangrijkste attributen als je volwassen bent?
Dit is getest door mensen te vragen hun mening te geven over personen die ze vroeger
goed kenden, maar nu is het 25 jaar later dus zijn er wel dingen verandert.
Wat naar voren komt is dat veranderingen zoals fysieke achteruitgang, cognitieve
tekortkomingen en nieuwe voorkeuren niet zo snel de mening over dat persoon
verandert. Mensen herkennen hun vriend echter niet meer wanneer hun moraal is
veranderd.
Stel je bent altijd super vriendelijk geweest, of je bent altijd heel gelovig geweest. Maar
jaren later ben je niet meer gelovig en onvriendelijk naar mensen.
Gezien je moraal is veranderd wordt je persoonlijkheid niet goed meer herkent.
Moraliteit wordt dus gezien als een centraal kenmerk van zelfconcept.
5.1.1 Culturele invloeden zelfconcept **misschien wat verdieping
Een baby een ongebruikelijke naam geven is een teken van een onafhankelijk
zelfconcept/beeld.
Mensen in staten in Amerika die al langer zijn gesetteld hebben een minder
onafhankelijk zelfconcept dan in staten waar mensen recentelijk zijn gesetteld.
Onafhankelijk zelfbeeld: westerse cultuur, eigen gedachten
Onderling onafhankelijk zelfbeeld: niet westerse culturen; definieer jezelf in relatie met
anderen.
5.1.2 functies van het zelf
Wat doet het zelf precies?
Vier hoofdfuncties:
- Zelfkennis: begrijp wie je bent en de informatie daarover ordenen
- Zelfcontrole: manier waarop we plannen en beslissingen uitvoeren
- Zelfvertrouwen: positief beeld over jezelf in stand houden.
- Impressiemanagement: manier waarop we onszelf presenteren aan anderen om
ervoor te zorgen dat ze ons zien hoe we willen dat ze ons zien.
, 5.2 zelfkennis
Om zelfkennis te kunnen krijgen moet je introspectie toe kunnen passen, naar binnen
kunnen kijken in gedachten en gevoelens.
Zich concentreren op het zelf: zelfbewustzijnstheorie ***
Bij een zelfbewustzijnstheorie worden we bewust op een dusdanige manier dat we meer
objectieve, beoordelende observatoren van onszelf worden en onszelf zien als een
buitenstaander zou doen.
Stel je wil stoppen met roken en je ziet in een weerspiegeling een sigaret in je hand. Je
merkt dan dat je gedrag niet samenvalt met je normen. Als je het gevoel hebt dat je dat
gedrag kan veranderen doe je dat ook. Mocht je echter niet het gevoel hebben dat je het
kan, word je geconfronteerd met negatieve feedback over jezelf.
Zelfreflectie gebeurt blijkbaar erg vaak en kan ook een negatief gevolg hebben. Er kwam
naar voren dat hoe vaker mensen over zichzelf dachten, hoe waarschijnlijker het was dat
ze slecht waren gestemd.
Naast het verkrijgen van inzichten over jezelf zorgt zelfbewustzijn ervoor dat je bewust
wordt van je normen en waarden.
Onze gevoelens beoordelen: meer vertellen dan we kunnen weten
Een andere functie van introspectie is erachter komen waarom we ons op een bepaalde
manier voelen.
Mensen hebben vaak vele theorieën over wat hun gevoelens en gedragingen beïnvloedt.
Vaak gebruiken ze deze theorieën om hun gevoelens te verklaren (weinig slaap =
pesthumeur).
Een groot deel van die causale theorieën zijn meegekomen in de cultuur waarin je bent
opgegroeid (bijvoorbeeld dat je op maandagen chagrijnig zou moeten zijn).
Het enige probleem is dat je vaak fout zit en je daardoor een verkeerd oordeel kunt
vellen over de oorzaken van je handelingen.
De consequenties van de introspectieve zoektocht naar redenen
Door rationele redenen veroorzaakte attitudeverandering: attitudeverandering die wordt
veroorzaakt doordat men nadenkt over de redenen voor de eigen attitudes; mensen
gaan ervan uit dat hun attitudes overeenkomen met redenen die plausibel en
gemakkelijk te verwoorden zijn.
Mensen hebben vaak moeite te achterhalen waarom ze voelen wat ze voelen. Het kan
gevaarlijk zijn over die redenen na te denken omdat het je de verkeerde kant op kan
sturen. Dingen die belangrijk zijn kunnen worden overgeslagen terwijl onbelangrijke,
makkelijk te bedenken punten juist veel nadruk krijgen.
Stel je gaat nadenken over je relatie waarom je samen bent of waarom je het uit zou
moeten maken. Je mening kan dan veranderen in de loop van de relatie. De positieve
dingen die je opschrijft worden alleen maar positiever en de negatieve punten worden
negatiever. De effecten nemen op een gegeven moment echter af en keer je terug naar
de originele attitudes.
5.2.2 Zelfkennis door middel van zelfobservatie
Zelfperceptietheorie: wanneer je niet bewust bent hoe je voelt over iets, ga je naar je
gedrag kijken en concluderen wat het resultaat is van dat gedrag.
aard van het zelfconcept.
Hoofdstuk 5
5.1 de oorsprong en aard van het zelfconcept.
Zelfherkenning ontwikkelt zich op 18 tot 24 maanden bij mensen.
Dit werd getest door een kind voor de spiegel te zetten met een rode stip op hun neus
bijvoorbeeld. Als het kind de stip bij zichzelf aanraakte was hij/zij zich bewust van het
feit dat de stip op hunzelf zit en niet op een ander persoon. Het kind kan zichzelf dus
herkennen.
Om het zelfconcept verder te onderzoeken door de levensjaren is elke keer gevraagd:
wie ben ik?
Wanneer je jong bent focus je meer op fysieke eigenschappen, maar naarmate je ouder
wordt focus je meer op gedachten, gevoelens en beschouwingen over hoe mensen van
ons denken. jong = ik heb bruine ogen, ik ben Afghaans, ik ben een jongen met een
oom die bijna twee meter lang is.
Oud= ik ben ambitieus. Ik ben somber. Ik ben erg nieuwsgierig. Etc.
Wat zie je als belangrijkste attributen als je volwassen bent?
Dit is getest door mensen te vragen hun mening te geven over personen die ze vroeger
goed kenden, maar nu is het 25 jaar later dus zijn er wel dingen verandert.
Wat naar voren komt is dat veranderingen zoals fysieke achteruitgang, cognitieve
tekortkomingen en nieuwe voorkeuren niet zo snel de mening over dat persoon
verandert. Mensen herkennen hun vriend echter niet meer wanneer hun moraal is
veranderd.
Stel je bent altijd super vriendelijk geweest, of je bent altijd heel gelovig geweest. Maar
jaren later ben je niet meer gelovig en onvriendelijk naar mensen.
Gezien je moraal is veranderd wordt je persoonlijkheid niet goed meer herkent.
Moraliteit wordt dus gezien als een centraal kenmerk van zelfconcept.
5.1.1 Culturele invloeden zelfconcept **misschien wat verdieping
Een baby een ongebruikelijke naam geven is een teken van een onafhankelijk
zelfconcept/beeld.
Mensen in staten in Amerika die al langer zijn gesetteld hebben een minder
onafhankelijk zelfconcept dan in staten waar mensen recentelijk zijn gesetteld.
Onafhankelijk zelfbeeld: westerse cultuur, eigen gedachten
Onderling onafhankelijk zelfbeeld: niet westerse culturen; definieer jezelf in relatie met
anderen.
5.1.2 functies van het zelf
Wat doet het zelf precies?
Vier hoofdfuncties:
- Zelfkennis: begrijp wie je bent en de informatie daarover ordenen
- Zelfcontrole: manier waarop we plannen en beslissingen uitvoeren
- Zelfvertrouwen: positief beeld over jezelf in stand houden.
- Impressiemanagement: manier waarop we onszelf presenteren aan anderen om
ervoor te zorgen dat ze ons zien hoe we willen dat ze ons zien.
, 5.2 zelfkennis
Om zelfkennis te kunnen krijgen moet je introspectie toe kunnen passen, naar binnen
kunnen kijken in gedachten en gevoelens.
Zich concentreren op het zelf: zelfbewustzijnstheorie ***
Bij een zelfbewustzijnstheorie worden we bewust op een dusdanige manier dat we meer
objectieve, beoordelende observatoren van onszelf worden en onszelf zien als een
buitenstaander zou doen.
Stel je wil stoppen met roken en je ziet in een weerspiegeling een sigaret in je hand. Je
merkt dan dat je gedrag niet samenvalt met je normen. Als je het gevoel hebt dat je dat
gedrag kan veranderen doe je dat ook. Mocht je echter niet het gevoel hebben dat je het
kan, word je geconfronteerd met negatieve feedback over jezelf.
Zelfreflectie gebeurt blijkbaar erg vaak en kan ook een negatief gevolg hebben. Er kwam
naar voren dat hoe vaker mensen over zichzelf dachten, hoe waarschijnlijker het was dat
ze slecht waren gestemd.
Naast het verkrijgen van inzichten over jezelf zorgt zelfbewustzijn ervoor dat je bewust
wordt van je normen en waarden.
Onze gevoelens beoordelen: meer vertellen dan we kunnen weten
Een andere functie van introspectie is erachter komen waarom we ons op een bepaalde
manier voelen.
Mensen hebben vaak vele theorieën over wat hun gevoelens en gedragingen beïnvloedt.
Vaak gebruiken ze deze theorieën om hun gevoelens te verklaren (weinig slaap =
pesthumeur).
Een groot deel van die causale theorieën zijn meegekomen in de cultuur waarin je bent
opgegroeid (bijvoorbeeld dat je op maandagen chagrijnig zou moeten zijn).
Het enige probleem is dat je vaak fout zit en je daardoor een verkeerd oordeel kunt
vellen over de oorzaken van je handelingen.
De consequenties van de introspectieve zoektocht naar redenen
Door rationele redenen veroorzaakte attitudeverandering: attitudeverandering die wordt
veroorzaakt doordat men nadenkt over de redenen voor de eigen attitudes; mensen
gaan ervan uit dat hun attitudes overeenkomen met redenen die plausibel en
gemakkelijk te verwoorden zijn.
Mensen hebben vaak moeite te achterhalen waarom ze voelen wat ze voelen. Het kan
gevaarlijk zijn over die redenen na te denken omdat het je de verkeerde kant op kan
sturen. Dingen die belangrijk zijn kunnen worden overgeslagen terwijl onbelangrijke,
makkelijk te bedenken punten juist veel nadruk krijgen.
Stel je gaat nadenken over je relatie waarom je samen bent of waarom je het uit zou
moeten maken. Je mening kan dan veranderen in de loop van de relatie. De positieve
dingen die je opschrijft worden alleen maar positiever en de negatieve punten worden
negatiever. De effecten nemen op een gegeven moment echter af en keer je terug naar
de originele attitudes.
5.2.2 Zelfkennis door middel van zelfobservatie
Zelfperceptietheorie: wanneer je niet bewust bent hoe je voelt over iets, ga je naar je
gedrag kijken en concluderen wat het resultaat is van dat gedrag.
