Hersenschimmen
J. BERNLEF
De dementerende Maarten Klein (71 jaar) verliest langzaam maar zeker zijn greep
op de werkelijkheid. Hij kan heden en verleden niet meer on...
AUTEUR
J. Bernlef
JAAR VAN UITGAVE
1984
OORSPRONKELIJKE TAAL
Nederlands
PERIODE
1981-1990
TEKSTVORM
Roman
THEMA
Dementie, Herinneringen
ONDERWIJSNIVEAU
Bovenbouw Havo/vwo / 3e graad ASO, BSO en TSO
BRONUITGEVER
NBD Biblion
/
, Hersenschimmen
DOOR PETRA VAN DER VEEN
Introtekst
De dementerende Maarten Klein (71 jaar) verliest langzaam maar zeker zijn greep op de
werkelijkheid. Hij kan heden en verleden niet meer onderscheiden, wil plotseling weer naar
zijn werk terwijl hij al gepensioneerd is en ziet zijn vrouw voor een vreemde aan. Momenten
van helderheid worden meer en meer verdrongen door ontreddering en verwarring.
Samenvatting
De 71-jarige Maarten Klein woont met zijn vrouw Vera in Gloucester, in het noordoosten van
de Verenigde Staten. Vijftien jaar geleden emigreerden zij uit Nederland naar Amerika. Hun
kinderen bleven in Nederland wonen. Maarten werkte tot zijn pensionering bij de IMCO, de
Intergovernmental Maritime Consultative Organisation, een organisatie voor
visserijonderzoek. Aanvankelijk notuleerde hij de vergaderingen, later kreeg hij de opdracht
om samen met zijn collega Karl Simic de vangstquota vast te stellen.
Het verhaal begint op een winterse zondagmiddag. Maarten staat uit het raam te kijken, te
wachten op de schoolbus die iedere morgen voorbijkomt. Wanneer hij Vera vraagt waar de
kinderen blijven, is hij verbaasd te horen dat het zondagmiddag is. Maarten begrijpt niet hoe
hij zich zo heeft kunnen vergissen. Bovendien kan hij zich niets meer van de ochtend
herinneren. Een ochtend waarin, zo blijkt, hij zijn ko e koud heeft laten worden en vergeten
is hout te halen, hoewel Vera dat tot twee keer toe gevraagd heeft. Hij geeft de winter de
schuld, want als alles wit is om je heen, vallen de verschillen weg. Maarten maakt zich zorgen
om zijn verwardheid. Hij is zijn hele leven al vergeetachtig geweest, maar dit begrijpt hij niet.
Zijn gedachten dwalen steeds vaker af naar het verleden en hij haalt heden en verleden soms
door elkaar. Ook lijken herinneringen zomaar verdwenen te zijn.
Die nacht slaapt Maarten slecht. Hij gaat uit bed en brengt de nacht door met puzzelen aan
de keukentafel. Het verbaast hem dat hij niet goed op woorden kan komen - dat is hem nog
nooit gebeurd. 's Ochtends brengt hij Vera ontbijt op bed: beschuit met muisjes, maar daar
houdt Vera niet van, en suiker in de ko e heeft ze al tien jaar niet meer. Tijdens een
wandeling met de hond Robert brengt Maarten een bezoek aan een café. Hij denkt in het
meisje achter de bar zijn eerste vriendin Karen te herkennen, maar dan dringt het tot hem
door dat de tijd niet stil heeft gestaan, dat ook Karen vijftig jaar ouder geworden moet zijn.
Vervolgens gaat hij naar het antiquariaat waar hij kort tevoren een boek van Graham Greene
/
J. BERNLEF
De dementerende Maarten Klein (71 jaar) verliest langzaam maar zeker zijn greep
op de werkelijkheid. Hij kan heden en verleden niet meer on...
AUTEUR
J. Bernlef
JAAR VAN UITGAVE
1984
OORSPRONKELIJKE TAAL
Nederlands
PERIODE
1981-1990
TEKSTVORM
Roman
THEMA
Dementie, Herinneringen
ONDERWIJSNIVEAU
Bovenbouw Havo/vwo / 3e graad ASO, BSO en TSO
BRONUITGEVER
NBD Biblion
/
, Hersenschimmen
DOOR PETRA VAN DER VEEN
Introtekst
De dementerende Maarten Klein (71 jaar) verliest langzaam maar zeker zijn greep op de
werkelijkheid. Hij kan heden en verleden niet meer onderscheiden, wil plotseling weer naar
zijn werk terwijl hij al gepensioneerd is en ziet zijn vrouw voor een vreemde aan. Momenten
van helderheid worden meer en meer verdrongen door ontreddering en verwarring.
Samenvatting
De 71-jarige Maarten Klein woont met zijn vrouw Vera in Gloucester, in het noordoosten van
de Verenigde Staten. Vijftien jaar geleden emigreerden zij uit Nederland naar Amerika. Hun
kinderen bleven in Nederland wonen. Maarten werkte tot zijn pensionering bij de IMCO, de
Intergovernmental Maritime Consultative Organisation, een organisatie voor
visserijonderzoek. Aanvankelijk notuleerde hij de vergaderingen, later kreeg hij de opdracht
om samen met zijn collega Karl Simic de vangstquota vast te stellen.
Het verhaal begint op een winterse zondagmiddag. Maarten staat uit het raam te kijken, te
wachten op de schoolbus die iedere morgen voorbijkomt. Wanneer hij Vera vraagt waar de
kinderen blijven, is hij verbaasd te horen dat het zondagmiddag is. Maarten begrijpt niet hoe
hij zich zo heeft kunnen vergissen. Bovendien kan hij zich niets meer van de ochtend
herinneren. Een ochtend waarin, zo blijkt, hij zijn ko e koud heeft laten worden en vergeten
is hout te halen, hoewel Vera dat tot twee keer toe gevraagd heeft. Hij geeft de winter de
schuld, want als alles wit is om je heen, vallen de verschillen weg. Maarten maakt zich zorgen
om zijn verwardheid. Hij is zijn hele leven al vergeetachtig geweest, maar dit begrijpt hij niet.
Zijn gedachten dwalen steeds vaker af naar het verleden en hij haalt heden en verleden soms
door elkaar. Ook lijken herinneringen zomaar verdwenen te zijn.
Die nacht slaapt Maarten slecht. Hij gaat uit bed en brengt de nacht door met puzzelen aan
de keukentafel. Het verbaast hem dat hij niet goed op woorden kan komen - dat is hem nog
nooit gebeurd. 's Ochtends brengt hij Vera ontbijt op bed: beschuit met muisjes, maar daar
houdt Vera niet van, en suiker in de ko e heeft ze al tien jaar niet meer. Tijdens een
wandeling met de hond Robert brengt Maarten een bezoek aan een café. Hij denkt in het
meisje achter de bar zijn eerste vriendin Karen te herkennen, maar dan dringt het tot hem
door dat de tijd niet stil heeft gestaan, dat ook Karen vijftig jaar ouder geworden moet zijn.
Vervolgens gaat hij naar het antiquariaat waar hij kort tevoren een boek van Graham Greene
/
