Samenvatting Toegepaste organisatiekunde (HS 7 t/m 11)
Hoofdstuk 7: ‘Planning’
Voor- en nadelen van planningen
Voordelen:
Planning coördineert de activiteiten
Planning is een stimulans om vooruit te denken
Planning verhoogt de participatie van de medewerkers
Planning vormt de basis voor effectieve controle- en beheersingsmechanismen
Nadelen:
Het maken van een planning kost tijd en geld
Een planning kan leiden tot verstarring
Soorten planningen
Tijdspanne
o Strategische planning; wordt opgesteld door de top van de organisatie
o Tactische planning; wordt door middenkader opgesteld
o Operationele planning; wordt door lager kader opgesteld
Bijv. een productieplanning of vakantierooster
Planning-benadering
Top-downplanning of bottom-upplanning
o Top-downplanning; planning wordt van bovenaf in de organisatie opgelegd
(wordt van boven naar onder in de organisatie doorgegeven)
o Bottom-upplanning; planning wordt van onder in de organisatie opgelegd
(wordt van onder naar boven in de organisatie doorgegeven)
Besluitvorming
Typen beslissingen
o Geprogrammeerde beslissingen; routinematig nemen van beslissingen
waarbij men bekend is met de materie van het probleem
o Niet-geprogrammeerde beslissingen; beslissingen die niet vooraf te
structureren of te programmeren zijn
Besluitvormingscondities
o Zekerheid; besluitvormers zijn volledig geïnformeerd over een probleem
o Risico; besluitvormer moet zich baseren op incomplete informatie
o Onzekerheid; beslisser heeft weinig tot geen informatie
o Fuzzyness (wazigheid); beslisser kent de uitkomsten van alternatieven niet
Besluitvormingsproces
o Identificeer en verifieer probleem;
o Genereer alternatieven;
o Evalueer de alternatieven;
o Selecteer het beste alternatief;
o Implementeer het gekozen alternatief;
o Evalueer de beslissing.
, Besluitvormingsmodellen
o Rationele besluitvormingsproces; managers zijn logische, rationele,
economische handelende wezens die beslissingen nemen in het beste belang
van de organisatie
o Beperkte-rationele besluitvormingsmodel; mensen nemen niet altijd logische
en rationele beslissingen (Herbert Simon)
o Vuilnisvatmodel; management moet voortdurend prioriteiten stellen, doordat
ze met veel problemen in aanraking komen (Cohen, March en Olsen)
o Politieke besluitvormingsmodel; als er sprake is van een politiek proces
Factoren die besluitvormingsproces beïnvloeden
Emotie en stress; kunnen rationele verloop van beslissingsproces tegenwerken
Framing; positieve informatie prefereren
Escalatie van verbondenheid; niet mee gaan met de vele signalen die word gegeven
Intuïtie; andere factor die besluitvormingsproces positief of negatief kan beïnvloeden
Zelfverzekerdheid; is een laatste eigenschap die beslissingen nemen beïnvloedt
Een gevaar bij geroepsbesluitvorming is het zogenoemde groepsdenken (groupthink): als
een hechte groep de wens van unanimiteit of consensus laat prevaleren boven en goede
beoordeling van de mogelijke alternatieven.
Hoofdstuk 7: ‘Planning’
Voor- en nadelen van planningen
Voordelen:
Planning coördineert de activiteiten
Planning is een stimulans om vooruit te denken
Planning verhoogt de participatie van de medewerkers
Planning vormt de basis voor effectieve controle- en beheersingsmechanismen
Nadelen:
Het maken van een planning kost tijd en geld
Een planning kan leiden tot verstarring
Soorten planningen
Tijdspanne
o Strategische planning; wordt opgesteld door de top van de organisatie
o Tactische planning; wordt door middenkader opgesteld
o Operationele planning; wordt door lager kader opgesteld
Bijv. een productieplanning of vakantierooster
Planning-benadering
Top-downplanning of bottom-upplanning
o Top-downplanning; planning wordt van bovenaf in de organisatie opgelegd
(wordt van boven naar onder in de organisatie doorgegeven)
o Bottom-upplanning; planning wordt van onder in de organisatie opgelegd
(wordt van onder naar boven in de organisatie doorgegeven)
Besluitvorming
Typen beslissingen
o Geprogrammeerde beslissingen; routinematig nemen van beslissingen
waarbij men bekend is met de materie van het probleem
o Niet-geprogrammeerde beslissingen; beslissingen die niet vooraf te
structureren of te programmeren zijn
Besluitvormingscondities
o Zekerheid; besluitvormers zijn volledig geïnformeerd over een probleem
o Risico; besluitvormer moet zich baseren op incomplete informatie
o Onzekerheid; beslisser heeft weinig tot geen informatie
o Fuzzyness (wazigheid); beslisser kent de uitkomsten van alternatieven niet
Besluitvormingsproces
o Identificeer en verifieer probleem;
o Genereer alternatieven;
o Evalueer de alternatieven;
o Selecteer het beste alternatief;
o Implementeer het gekozen alternatief;
o Evalueer de beslissing.
, Besluitvormingsmodellen
o Rationele besluitvormingsproces; managers zijn logische, rationele,
economische handelende wezens die beslissingen nemen in het beste belang
van de organisatie
o Beperkte-rationele besluitvormingsmodel; mensen nemen niet altijd logische
en rationele beslissingen (Herbert Simon)
o Vuilnisvatmodel; management moet voortdurend prioriteiten stellen, doordat
ze met veel problemen in aanraking komen (Cohen, March en Olsen)
o Politieke besluitvormingsmodel; als er sprake is van een politiek proces
Factoren die besluitvormingsproces beïnvloeden
Emotie en stress; kunnen rationele verloop van beslissingsproces tegenwerken
Framing; positieve informatie prefereren
Escalatie van verbondenheid; niet mee gaan met de vele signalen die word gegeven
Intuïtie; andere factor die besluitvormingsproces positief of negatief kan beïnvloeden
Zelfverzekerdheid; is een laatste eigenschap die beslissingen nemen beïnvloedt
Een gevaar bij geroepsbesluitvorming is het zogenoemde groepsdenken (groupthink): als
een hechte groep de wens van unanimiteit of consensus laat prevaleren boven en goede
beoordeling van de mogelijke alternatieven.
