Hoofdstuk 11
Astrofysica
Paragraaf 1 Straling van sterren
Elektromagnetisch spectrum
Straling onderverdeeld in 6 gebieden in elektromagnetisch spectrum (grootste golflengte
eerst): radiogolven, infraroodstraling, zichtbaar licht, ultravioletstraling, röntgenstraling
en gammastraling.
Alle vormen van straling planten zich voort met de lichtsnelheid (=2,9979 x 108 m/s)
Verschuiving van Wien
Straling die een ster uitzendt is de zien in een straling spectrum. Deze is voor elke ster anders. De
effectieve temperatuur van een ster bepaalt welke golflengte er aanwezig is en dit is dus ook de enige
invloed van het spectrum. Figuur 11.3 voor een voorbeeld.
Een straling spectrum afhankelijk van alleen de temperatuur: een
Planck-kromme (BiNaS tabel 22)
Wet van Wien: constante van Wien staat in BiNaS tabel 7A en deze
wet geldt alleen voor het stralingsmaximum.
Een relatieve koude ster ziet er hierdoor vaak roder uit, een
relatieve warme ster ziet er dus blauwachtig uit.
Wet van Stefan-Boltzmann
Uitgezonden vermogen = hoeveelheid straling die de ster
per tijdseenheid uitzendt. Het verband tussen het vermogen,
de temperatuur en de oppervlakte van een ster heet de wet
van Stefan-Boltzmann, hiervoor wordt de constante van
Stefan-Boltzmann gebruikt, te vinden in BiNaS tabel 7A.
Kwadratenwet
Kwadratenwet: het bestraalde oppervlak neemt met het kwadraat van de afstand toe.
Intensiteit: het uitgezonden vermogen per oppervlakte-
eenheid. Zonneconstante: intensiteit van
elektromagnetische straling die vanaf de zon de aarde
bereikt (BiNaS tabel 32C)
Eenheden in de astrofysica
De Astronomische Eenheid (AE): de gemiddelde afstand van het midden van de aarde tot het midden van
de zon, dit is een eenheid voor afstand (BiNaS tabel 5)
Lichtjaar: de afstand die het licht in een jaar aflegt, dit is ook een eenheid voor afstand (BiNaS tabel 5)
Soms worden massa’s sterren weergegeven in aantal zonmassa’s, dit heeft een apart tekentje (zie boek)
, (BiNaS tabel 32C)
De lichtkracht (géén kracht) = het uitgezonden vermogen (waarde van de zon: BiNaS tabel 32C)
Astrofysica
Paragraaf 1 Straling van sterren
Elektromagnetisch spectrum
Straling onderverdeeld in 6 gebieden in elektromagnetisch spectrum (grootste golflengte
eerst): radiogolven, infraroodstraling, zichtbaar licht, ultravioletstraling, röntgenstraling
en gammastraling.
Alle vormen van straling planten zich voort met de lichtsnelheid (=2,9979 x 108 m/s)
Verschuiving van Wien
Straling die een ster uitzendt is de zien in een straling spectrum. Deze is voor elke ster anders. De
effectieve temperatuur van een ster bepaalt welke golflengte er aanwezig is en dit is dus ook de enige
invloed van het spectrum. Figuur 11.3 voor een voorbeeld.
Een straling spectrum afhankelijk van alleen de temperatuur: een
Planck-kromme (BiNaS tabel 22)
Wet van Wien: constante van Wien staat in BiNaS tabel 7A en deze
wet geldt alleen voor het stralingsmaximum.
Een relatieve koude ster ziet er hierdoor vaak roder uit, een
relatieve warme ster ziet er dus blauwachtig uit.
Wet van Stefan-Boltzmann
Uitgezonden vermogen = hoeveelheid straling die de ster
per tijdseenheid uitzendt. Het verband tussen het vermogen,
de temperatuur en de oppervlakte van een ster heet de wet
van Stefan-Boltzmann, hiervoor wordt de constante van
Stefan-Boltzmann gebruikt, te vinden in BiNaS tabel 7A.
Kwadratenwet
Kwadratenwet: het bestraalde oppervlak neemt met het kwadraat van de afstand toe.
Intensiteit: het uitgezonden vermogen per oppervlakte-
eenheid. Zonneconstante: intensiteit van
elektromagnetische straling die vanaf de zon de aarde
bereikt (BiNaS tabel 32C)
Eenheden in de astrofysica
De Astronomische Eenheid (AE): de gemiddelde afstand van het midden van de aarde tot het midden van
de zon, dit is een eenheid voor afstand (BiNaS tabel 5)
Lichtjaar: de afstand die het licht in een jaar aflegt, dit is ook een eenheid voor afstand (BiNaS tabel 5)
Soms worden massa’s sterren weergegeven in aantal zonmassa’s, dit heeft een apart tekentje (zie boek)
, (BiNaS tabel 32C)
De lichtkracht (géén kracht) = het uitgezonden vermogen (waarde van de zon: BiNaS tabel 32C)
