Hoofdstuk 4 Duitsland in Europa 1918-1991
§1, In de laatste dagen van WO1 werd in het Duitse keizerrijk de Republiek van
Weimar uitgeroepen door een sociaaldemocratische regering. Er zat weinig
vertrouwen de democratie van de Republiek. Ze hadden slechte economische
situatie, veel herstelbetalingen en verlies van grondstofrijke gebieden.
Voor een goed functionerende parlementaire democratie is veel vertrouwen van het
volk nodig, in de Republiek was dat niet het geval.
Communisten (KPD) deden alleen mee om propaganda te maken voor het
eigen ideaal, ze wilden zelf de macht
Nationalisten en conservatieven wilden het keizerrijk terug met minder macht
voor de politieke partijen en meer voor hen zelf
Veel teleurgestelde ex-soldaten sloten zich aan bij communistische,
conservatieven of fascistische groepen
Door de Dolkstootlegende (Duitse leger was niet verslagen door de vijand, maar door
een 'dolkstoot in de rug' door het optreden van socialisten en communisten in 1918)
kreeg de regering de schuld van alles:
de nederlaag in WO1
het opgelegde Verdrag van Versailles in 1919
de hieruit ontstaande slechte economische toestand
De leiders in de Republiek probeerde weer aanzien te krijgen in Europa en van de
bevolking, maar de Vrede van Versailles maakte dat moeilijk, Duitsland:
kreeg de schuld van de oorlog en enorme herstelbetalingen van de
Geallieerden
moest grondgebied afstaan
moest ontwapenen, mocht alleen kleine oorlogsschepen en leger hebben
Duitsland had het zwaar met de herstelbetalingen, daardoor kon in 1923 de Franse
en Belgische troepen het Ruhrgebied bezetten. Dit was ook het jaar waar de inflatie
op hol sloeg en de economische crisis begon.
Halverwege de jaren '20 bloeide de Duitse economie weer een beetje op. Dit kwam
door:
een verzoeningspolitiek met Frankrijk.
het Dawesplan, Amerika hielp met het betalen van de herstelbetalingen. Het
Dawesplan zorgde ervoor dat er tussen 1924 en 1929 weer redelijk stabiele
regeringen gevormd konden worden.
§2, In 1929 ging het fout met de aandelen op Wall Street, Amerikaanse Beurskrach.
Er kwam een economische crisis in de VS, later sloeg deze crisis over naar andere
landen in Europa, vooral Duitsland. De crisis duurde jaren. Door de crisis vroeg de
regering hun leningen aan Europese landen terug. Veel bedrijven gingen hierdoor
failliet. in 1930 groeide het aantal werkelozen heel sterk.
De crisis is gunstig voor de nazi's
de economische crisis wordt ook een politieke crisis. De partijen van de
Republiek van Weimar konden geen oplossing vinden voor de economische
crisis.
vooral de NSDAP profiteert van de crisis. De fascistische Nationalsozialistische
Deutsche Arbeiterpartei onder leiding van Adolf Hitler, waarvan de
aanhangers nazi's werden genoemd, beloofde veel dingen, onder andere dat
hij het land zou leiden naar welvaart en het Verdrag van Versailles ongedaan
zou maken.
, In 1923 deed de NSDAP een staatsgreep die mislukte. Hitler moest naar de
gevangenis en de partij was weg. In 1925 kwam het terug en werd een
massaorganisatie.
Het fascisme en communisme zijn totalitaire ideologieën.
Communisme Fascisme Nationaal socialisme
dictatuur dictatuur dictatuur
(antidemocratisch) (antidemocratisch) (antidemocratisch)
censuur/propaganda censuur/propaganda censuur/propaganda
onderdrukking onderdrukking onderdrukking
(militaristisch) (militaristisch) (militaristisch)
gelijkheid hiërarchie hiërarchie
(groot verschil in status) (groot verschil in status)
had geen rassenleer rassenleer -> antisemitisme (haat tegen joden)
Hitler wilde ook een Lebensraum, één staat waar al het Germaanse ras leeft en in het
bijzonder de Duitsers.
§3, De NSDAP behaalde in 1932 37% van de zegels en werd daarmee de grootste
partij. Hitler eiste toen Rijkskanselierschap voor zich op, maar dit kreeg hij niet. Later
dat jaar waren er weer verkiezingen, maar de uitslag ws nauwelijks veranderd. Hitler
werd toen in januari 1933 Rijkskanselier.
Hitler zorgde dat er in februari weer verkiezingen waren, hij wilde alle stemmen
halen. Daarvoor zette hij terreur in . De SA (Sturm Abteilung) was het partijleger van
de NSDAP (ze stonden bekend om de bruine uniformen).
De nazi's geven de communisten de schuld van de brand in het gebouw van
de Rijksdag. In feb 1933 stond opeens dit gebouw in brand. De communisten
kregen er de schuld van
De nazi's ontnemen de communisten hun burgerrechten.
Hitler krijg in maart 44% van de zetels, maar dat vond hij niet genoeg. Hij wilde niet
afhankelijk zijn van andere partijen en liet zich daarom machtigen.
De Machtigingswet. Deze wet telde vijf artikelen, de eerste twee waren het
belangrijkste, omdat daarmee de Rijksdag, de Rijkspresident en de grondwet werden
uitgeschakeld. Het lukte Hitler om deze Machtigingswet te 'activeren'.
Hitler en de nazi's schakelde daarna alle overgebleven tegenstanders uit.
De vakbonden. Deze werden vervangen door één nationaal-socialistische
organisatie, het Deutsche Arbeidsfront (DAF)
Andere politieke partijen. De nazi's wilde één politieke partij in het land, de
NSDAP. De KPD en SPD werden verboden en hun leiders vluchtten of werden
gearresteerd.
Een deel van de SA. Hitler was bang dat de SA een nieuwe revolutie zou
beginnen. Met behulp van de SS (Schutz-Staffel), dit was de
beschermingsafdeling , werden in de Nacht van de lange messen hoge SA
mannen vermoord, waardoor het zijn macht verloor.
President Von Hindenburg. Hij overleed, Hitler nam zijn bevoegdheden over en
werd Führer (leider) van het Duitse rijk.
§1, In de laatste dagen van WO1 werd in het Duitse keizerrijk de Republiek van
Weimar uitgeroepen door een sociaaldemocratische regering. Er zat weinig
vertrouwen de democratie van de Republiek. Ze hadden slechte economische
situatie, veel herstelbetalingen en verlies van grondstofrijke gebieden.
Voor een goed functionerende parlementaire democratie is veel vertrouwen van het
volk nodig, in de Republiek was dat niet het geval.
Communisten (KPD) deden alleen mee om propaganda te maken voor het
eigen ideaal, ze wilden zelf de macht
Nationalisten en conservatieven wilden het keizerrijk terug met minder macht
voor de politieke partijen en meer voor hen zelf
Veel teleurgestelde ex-soldaten sloten zich aan bij communistische,
conservatieven of fascistische groepen
Door de Dolkstootlegende (Duitse leger was niet verslagen door de vijand, maar door
een 'dolkstoot in de rug' door het optreden van socialisten en communisten in 1918)
kreeg de regering de schuld van alles:
de nederlaag in WO1
het opgelegde Verdrag van Versailles in 1919
de hieruit ontstaande slechte economische toestand
De leiders in de Republiek probeerde weer aanzien te krijgen in Europa en van de
bevolking, maar de Vrede van Versailles maakte dat moeilijk, Duitsland:
kreeg de schuld van de oorlog en enorme herstelbetalingen van de
Geallieerden
moest grondgebied afstaan
moest ontwapenen, mocht alleen kleine oorlogsschepen en leger hebben
Duitsland had het zwaar met de herstelbetalingen, daardoor kon in 1923 de Franse
en Belgische troepen het Ruhrgebied bezetten. Dit was ook het jaar waar de inflatie
op hol sloeg en de economische crisis begon.
Halverwege de jaren '20 bloeide de Duitse economie weer een beetje op. Dit kwam
door:
een verzoeningspolitiek met Frankrijk.
het Dawesplan, Amerika hielp met het betalen van de herstelbetalingen. Het
Dawesplan zorgde ervoor dat er tussen 1924 en 1929 weer redelijk stabiele
regeringen gevormd konden worden.
§2, In 1929 ging het fout met de aandelen op Wall Street, Amerikaanse Beurskrach.
Er kwam een economische crisis in de VS, later sloeg deze crisis over naar andere
landen in Europa, vooral Duitsland. De crisis duurde jaren. Door de crisis vroeg de
regering hun leningen aan Europese landen terug. Veel bedrijven gingen hierdoor
failliet. in 1930 groeide het aantal werkelozen heel sterk.
De crisis is gunstig voor de nazi's
de economische crisis wordt ook een politieke crisis. De partijen van de
Republiek van Weimar konden geen oplossing vinden voor de economische
crisis.
vooral de NSDAP profiteert van de crisis. De fascistische Nationalsozialistische
Deutsche Arbeiterpartei onder leiding van Adolf Hitler, waarvan de
aanhangers nazi's werden genoemd, beloofde veel dingen, onder andere dat
hij het land zou leiden naar welvaart en het Verdrag van Versailles ongedaan
zou maken.
, In 1923 deed de NSDAP een staatsgreep die mislukte. Hitler moest naar de
gevangenis en de partij was weg. In 1925 kwam het terug en werd een
massaorganisatie.
Het fascisme en communisme zijn totalitaire ideologieën.
Communisme Fascisme Nationaal socialisme
dictatuur dictatuur dictatuur
(antidemocratisch) (antidemocratisch) (antidemocratisch)
censuur/propaganda censuur/propaganda censuur/propaganda
onderdrukking onderdrukking onderdrukking
(militaristisch) (militaristisch) (militaristisch)
gelijkheid hiërarchie hiërarchie
(groot verschil in status) (groot verschil in status)
had geen rassenleer rassenleer -> antisemitisme (haat tegen joden)
Hitler wilde ook een Lebensraum, één staat waar al het Germaanse ras leeft en in het
bijzonder de Duitsers.
§3, De NSDAP behaalde in 1932 37% van de zegels en werd daarmee de grootste
partij. Hitler eiste toen Rijkskanselierschap voor zich op, maar dit kreeg hij niet. Later
dat jaar waren er weer verkiezingen, maar de uitslag ws nauwelijks veranderd. Hitler
werd toen in januari 1933 Rijkskanselier.
Hitler zorgde dat er in februari weer verkiezingen waren, hij wilde alle stemmen
halen. Daarvoor zette hij terreur in . De SA (Sturm Abteilung) was het partijleger van
de NSDAP (ze stonden bekend om de bruine uniformen).
De nazi's geven de communisten de schuld van de brand in het gebouw van
de Rijksdag. In feb 1933 stond opeens dit gebouw in brand. De communisten
kregen er de schuld van
De nazi's ontnemen de communisten hun burgerrechten.
Hitler krijg in maart 44% van de zetels, maar dat vond hij niet genoeg. Hij wilde niet
afhankelijk zijn van andere partijen en liet zich daarom machtigen.
De Machtigingswet. Deze wet telde vijf artikelen, de eerste twee waren het
belangrijkste, omdat daarmee de Rijksdag, de Rijkspresident en de grondwet werden
uitgeschakeld. Het lukte Hitler om deze Machtigingswet te 'activeren'.
Hitler en de nazi's schakelde daarna alle overgebleven tegenstanders uit.
De vakbonden. Deze werden vervangen door één nationaal-socialistische
organisatie, het Deutsche Arbeidsfront (DAF)
Andere politieke partijen. De nazi's wilde één politieke partij in het land, de
NSDAP. De KPD en SPD werden verboden en hun leiders vluchtten of werden
gearresteerd.
Een deel van de SA. Hitler was bang dat de SA een nieuwe revolutie zou
beginnen. Met behulp van de SS (Schutz-Staffel), dit was de
beschermingsafdeling , werden in de Nacht van de lange messen hoge SA
mannen vermoord, waardoor het zijn macht verloor.
President Von Hindenburg. Hij overleed, Hitler nam zijn bevoegdheden over en
werd Führer (leider) van het Duitse rijk.
