Peritonitis
Buikvliesontsteking
Een buikvliesontsteking (peritonitis) is een ontsteking van het peritoneum, oftewel het
buikvlies. Het peritoneum is het membraam dat de buikholte en de daarin liggende
buikorganen bekleedt. Een buikvliesontsteking kan zowel septisch als aseptisch zijn. Een
septische buikvliesontsteking is als er een ziekteverwekker in de buikholte aanwezig is. Is
dat niet het geval dan spreek je van een aseptische buikvliesontsteking.
Oorzaken
De meest voorkomende oorzaak van een buikvliesontsteking is een infectie door
orgaanperforatie. Bij een orgaanperforatie gaan vaak eerst chemische stoffen de buikholte
in, die het buikvlies irritatie infecteren. De bacteriën en andere ziekteverwekkers zullen de
irritatie infecteren. Dat leidt tot een ontsteking van het buikvlies. Normaal is de buikholte
steriel, wat betekent dat er geen ziekteverwekkers in de buik aanwezig zijn.
Andere oorzaken van een buikvliesontsteking, naast een infectie, zijn:
- Voorwerp in de buikholte
- Chemische irritatie door gal, dat vanuit een geperforeerde galblaas de buikholte in
komt
- Chemische irritatie door maagzuur, dat door een geperforeerde maagzweer de
buikholte in komt
- Vocht in de buikholte met veel eiwitten (ascites) door onder andere
leveraandoeningen
- Bepaalde vormen van kanker/uitzaaiingen
- Een ontstoken eileider
Verschillende soorten buikvliesontsteking
Hoe een buikvliesontsteking ontstaat, verschilt per type buikvliesontsteking en de locatie
ervan. De volgende soorten kun je onderscheiden:
- Primaire buikvliesontsteking
- Secundaire buikvliesontsteking
- Tertiaire buikvliesontsteking
- Aseptische buikvliesontsteking
- Peritoneaal abces
Primaire buikvliesontsteking
Ook wel spontane bacteriële buikvliesontsteking (SBP). Dit zie je vaak bij mensen met een
chronische leveraandoening. Er is sprake bij deze aandoening van een vervuiling van het
vocht in de buikholte (ascites) dat ontstaat onder andere bij levercirrose. Er is geen bron van
ontsteking aanwezig. Het kan voorkomen bij alle ziekten waarbij ascites ontstaat. Ook bij
hartfalen bijvoorbeeld en bij zorgvragers met een verminderde weerstand.
Ook peritoneaal dialyse ook wel buikspoeling genoemd kan een buikvliesontsteking
veroorzaken. Buikspoeling is een behandeling die bij zorgvragers met nierinsufficiëntie wordt
toegepast. Via een slangetje wordt er spoelvloeistof in de buikholte gebracht. Het buikvlies
wordt als filter gebruikt. Door de samenwerking tussen de spoelvloeistof en het buikvlies
worden afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed verwijderd. De infectie kan
binnendringen via het slangetje wat in de buikholte wordt geplaatst.
Buikvliesontsteking
Een buikvliesontsteking (peritonitis) is een ontsteking van het peritoneum, oftewel het
buikvlies. Het peritoneum is het membraam dat de buikholte en de daarin liggende
buikorganen bekleedt. Een buikvliesontsteking kan zowel septisch als aseptisch zijn. Een
septische buikvliesontsteking is als er een ziekteverwekker in de buikholte aanwezig is. Is
dat niet het geval dan spreek je van een aseptische buikvliesontsteking.
Oorzaken
De meest voorkomende oorzaak van een buikvliesontsteking is een infectie door
orgaanperforatie. Bij een orgaanperforatie gaan vaak eerst chemische stoffen de buikholte
in, die het buikvlies irritatie infecteren. De bacteriën en andere ziekteverwekkers zullen de
irritatie infecteren. Dat leidt tot een ontsteking van het buikvlies. Normaal is de buikholte
steriel, wat betekent dat er geen ziekteverwekkers in de buik aanwezig zijn.
Andere oorzaken van een buikvliesontsteking, naast een infectie, zijn:
- Voorwerp in de buikholte
- Chemische irritatie door gal, dat vanuit een geperforeerde galblaas de buikholte in
komt
- Chemische irritatie door maagzuur, dat door een geperforeerde maagzweer de
buikholte in komt
- Vocht in de buikholte met veel eiwitten (ascites) door onder andere
leveraandoeningen
- Bepaalde vormen van kanker/uitzaaiingen
- Een ontstoken eileider
Verschillende soorten buikvliesontsteking
Hoe een buikvliesontsteking ontstaat, verschilt per type buikvliesontsteking en de locatie
ervan. De volgende soorten kun je onderscheiden:
- Primaire buikvliesontsteking
- Secundaire buikvliesontsteking
- Tertiaire buikvliesontsteking
- Aseptische buikvliesontsteking
- Peritoneaal abces
Primaire buikvliesontsteking
Ook wel spontane bacteriële buikvliesontsteking (SBP). Dit zie je vaak bij mensen met een
chronische leveraandoening. Er is sprake bij deze aandoening van een vervuiling van het
vocht in de buikholte (ascites) dat ontstaat onder andere bij levercirrose. Er is geen bron van
ontsteking aanwezig. Het kan voorkomen bij alle ziekten waarbij ascites ontstaat. Ook bij
hartfalen bijvoorbeeld en bij zorgvragers met een verminderde weerstand.
Ook peritoneaal dialyse ook wel buikspoeling genoemd kan een buikvliesontsteking
veroorzaken. Buikspoeling is een behandeling die bij zorgvragers met nierinsufficiëntie wordt
toegepast. Via een slangetje wordt er spoelvloeistof in de buikholte gebracht. Het buikvlies
wordt als filter gebruikt. Door de samenwerking tussen de spoelvloeistof en het buikvlies
worden afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed verwijderd. De infectie kan
binnendringen via het slangetje wat in de buikholte wordt geplaatst.