VTH Wondzorg
Verzorgende IG / Maatschappelijke Zorg
Leerling naam
School
,Inhoudsopgave:
Wondzorg……………………………………2.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Inleiding:
Voor de afsluiting van het blok wondzorg VTH heb ik dit verslag geschreven over wondzorg. In 2019
heb ik een ongeluk gehad waarbij ik een rode en een gele wond heb opgelopen op mijn voet. Dit
vond ik interessant om te gebruiken voor mijn verslag. De zwarte wond heb ik van internet gebruikt.
Zwarte wond Gele wond Rode wond
(Bevat dood necrotisch weefsel) (pus en geel beslag in de wond) (Schone rode, ingedroogde wond)
WCS model:
Het WCS Classificatiemodel is een hulpmiddel bij het bepalen van het doel van de wondbehandeling
en van het juiste wondbehandelingsproduct. Door de kleur van de wond, de mate van wondvocht, de
aanwezigheid van infectie en het aspect van de wondrand vast te stellen, weet men in welke fase van
wondgenezing de wond zich bevindt. Hierop kan men de juiste behandeldoelen formuleren en
beslissen aan welke criteria de wondbedekker moet voldoen. Het WCS Classificatiemodel is een
betrouwbaar meetinstrument gebleken om de kleur van de wond vast te kunnen stellen. Het model
is niet toepasbaar op brandwonden en bij de oncologische wonden. Zie hieronder het voorbeeld van
het WCS Classificatiemodel.
2
, TIME model:
Het doel van het TIME-model is het creëren van een gezonde wond, zonder dood weefsel en
ziekteverwekkende bacteriën, met weinig wondvocht en een goede doorbloeding. Pas als dat alles is
bereikt kan een wond dicht granuleren (genezen). Het TIME-model richt zich in 4 stappen op de
verschillende factoren die de genezing van de wond beïnvloeden.
STAP 1. 'TISSUE'/HET WEEFSEL (IS ER VITAAL- OF DOOD WEEFSEL?)
Verwijder dood weefsel (debridement) chirurgisch (door een arts) of door madentherapie.
STAP 2. INFECTIE (IS ER INFECTIE OF ONTSTEKING?)
Reinig de wond en zorg voor infectiebestrijding door het spoelen van de wond of antibacteriële
wondbehandelingsproducten.
STAP 3. 'MOISTURE'/DE VOCHT(ON)BALANS ( IS DE WOND TE VOCHTIG OF TE DROOG?)
Zorg voor een goede vochtbalans (voorkom uitdroging en verweking van wondranden door
vochtregulerende wondbehandelingsproducten en het beschermen van wondranden.
STAP 4. 'EDGE'/DE WONDRAND (IS ER EEN NIET-SLUITENDE, OF ONDERMIJNENDE WONDRAND?)
Als de eerste 3 stappen met goed resultaat zijn doorlopen, dan is een genezingsproces zichtbaar
vanuit de wondranden en/of vanuit het midden van de wond.
Oorzaak wonden:
Zwarte wond:
De zwarte wond is ontstaan door een Decubitus plek op de hak van de voet. Decubitus ontstaat door
langdurige druk op dezelfde plaats. Door deze druk beschadigt de huid en het onderliggende weefsel.
Dit kan leiden tot roodheid van de huid, een milde vorm van decubitus, of zelfs tot diepe wonden bij
zeer ernstige decubitus zoals op de foto. Decubitus wordt ook wel als doorliggen of een drukplek
genoemd.
Gele + rode wond:
De ronde wond is ontstaan na een chirurgische ingreep waarbij twee voetwortelbeenderen
verbrijzeld waren. Na het ontslaan van het ziekenhuis is er thuiszorg aangeboden en heb ik mijn voet
zelf verzorgd. Helaas is er toen een injectie in de wond gekomen die het genezingsproces
verslechterde of tegenhield. Hierbij is de gele wond ontstaan. D.m.v. een antibiotica kuur, de wond
schoonhouden is de infectie weggegaan.
Keuze materialen voor wondbehandeling en vervanging:
Bij alle wondbehandeling eerst handschoenen aantrekken en na afloop van de acties
handschoenen uittrekken en handen wassen + desinfecteren.
Zwarte wond:
De eerste stap is het chirurgisch verwijderen van necrotisch materiaal. Daarna moet de wond goed
schoon gespoeld worden met antibacteriële vloeistof om bacteriën te doden. Zwarte necrose met
daarin vaak anaïërobe bacteriën kan een onaangename geur veroorzaken, vooral bij nattende
wonden. In dat geval kan een geur-neutraliserend absorberend verband worden gebruikt, b.v.
Actisorb met actieve kool en zilver. Bij iedere verbandwisseling wordt een deel van het necrotisch
materiaal meegetrokken. Deze methode is effectief, maar ook arbeidsintensief. Er zijn alternatieven
beschikbaar die minder vaak verwisseld hoeven te worden zoals alginaten en hydrofiber (Aquacel).
Bij sterk exsudatieve wonden hebben alginaten de voorkeur omdat ze sterk absorberend zijn. Zowel
alginaten als hydrofibers zijn ook geschikt om in holten aan te brengen.
In alle gevallen moet de wond zodanig verbonden worden dat de grote hoeveelheid wondvocht
geabsorbeerd kan worden. Meestal wordt dat opgelost door een secundair verband aan te leggen
dat goed absorbeert. Dat kan een laag gewone gazen zijn of een speciaal extra absorberend
kompres zoals Exsupad. Bij gebruik van alginaten en hydrofibers kan men ook gewoon een dikkere
3
Verzorgende IG / Maatschappelijke Zorg
Leerling naam
School
,Inhoudsopgave:
Wondzorg……………………………………2.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Inleiding:
Voor de afsluiting van het blok wondzorg VTH heb ik dit verslag geschreven over wondzorg. In 2019
heb ik een ongeluk gehad waarbij ik een rode en een gele wond heb opgelopen op mijn voet. Dit
vond ik interessant om te gebruiken voor mijn verslag. De zwarte wond heb ik van internet gebruikt.
Zwarte wond Gele wond Rode wond
(Bevat dood necrotisch weefsel) (pus en geel beslag in de wond) (Schone rode, ingedroogde wond)
WCS model:
Het WCS Classificatiemodel is een hulpmiddel bij het bepalen van het doel van de wondbehandeling
en van het juiste wondbehandelingsproduct. Door de kleur van de wond, de mate van wondvocht, de
aanwezigheid van infectie en het aspect van de wondrand vast te stellen, weet men in welke fase van
wondgenezing de wond zich bevindt. Hierop kan men de juiste behandeldoelen formuleren en
beslissen aan welke criteria de wondbedekker moet voldoen. Het WCS Classificatiemodel is een
betrouwbaar meetinstrument gebleken om de kleur van de wond vast te kunnen stellen. Het model
is niet toepasbaar op brandwonden en bij de oncologische wonden. Zie hieronder het voorbeeld van
het WCS Classificatiemodel.
2
, TIME model:
Het doel van het TIME-model is het creëren van een gezonde wond, zonder dood weefsel en
ziekteverwekkende bacteriën, met weinig wondvocht en een goede doorbloeding. Pas als dat alles is
bereikt kan een wond dicht granuleren (genezen). Het TIME-model richt zich in 4 stappen op de
verschillende factoren die de genezing van de wond beïnvloeden.
STAP 1. 'TISSUE'/HET WEEFSEL (IS ER VITAAL- OF DOOD WEEFSEL?)
Verwijder dood weefsel (debridement) chirurgisch (door een arts) of door madentherapie.
STAP 2. INFECTIE (IS ER INFECTIE OF ONTSTEKING?)
Reinig de wond en zorg voor infectiebestrijding door het spoelen van de wond of antibacteriële
wondbehandelingsproducten.
STAP 3. 'MOISTURE'/DE VOCHT(ON)BALANS ( IS DE WOND TE VOCHTIG OF TE DROOG?)
Zorg voor een goede vochtbalans (voorkom uitdroging en verweking van wondranden door
vochtregulerende wondbehandelingsproducten en het beschermen van wondranden.
STAP 4. 'EDGE'/DE WONDRAND (IS ER EEN NIET-SLUITENDE, OF ONDERMIJNENDE WONDRAND?)
Als de eerste 3 stappen met goed resultaat zijn doorlopen, dan is een genezingsproces zichtbaar
vanuit de wondranden en/of vanuit het midden van de wond.
Oorzaak wonden:
Zwarte wond:
De zwarte wond is ontstaan door een Decubitus plek op de hak van de voet. Decubitus ontstaat door
langdurige druk op dezelfde plaats. Door deze druk beschadigt de huid en het onderliggende weefsel.
Dit kan leiden tot roodheid van de huid, een milde vorm van decubitus, of zelfs tot diepe wonden bij
zeer ernstige decubitus zoals op de foto. Decubitus wordt ook wel als doorliggen of een drukplek
genoemd.
Gele + rode wond:
De ronde wond is ontstaan na een chirurgische ingreep waarbij twee voetwortelbeenderen
verbrijzeld waren. Na het ontslaan van het ziekenhuis is er thuiszorg aangeboden en heb ik mijn voet
zelf verzorgd. Helaas is er toen een injectie in de wond gekomen die het genezingsproces
verslechterde of tegenhield. Hierbij is de gele wond ontstaan. D.m.v. een antibiotica kuur, de wond
schoonhouden is de infectie weggegaan.
Keuze materialen voor wondbehandeling en vervanging:
Bij alle wondbehandeling eerst handschoenen aantrekken en na afloop van de acties
handschoenen uittrekken en handen wassen + desinfecteren.
Zwarte wond:
De eerste stap is het chirurgisch verwijderen van necrotisch materiaal. Daarna moet de wond goed
schoon gespoeld worden met antibacteriële vloeistof om bacteriën te doden. Zwarte necrose met
daarin vaak anaïërobe bacteriën kan een onaangename geur veroorzaken, vooral bij nattende
wonden. In dat geval kan een geur-neutraliserend absorberend verband worden gebruikt, b.v.
Actisorb met actieve kool en zilver. Bij iedere verbandwisseling wordt een deel van het necrotisch
materiaal meegetrokken. Deze methode is effectief, maar ook arbeidsintensief. Er zijn alternatieven
beschikbaar die minder vaak verwisseld hoeven te worden zoals alginaten en hydrofiber (Aquacel).
Bij sterk exsudatieve wonden hebben alginaten de voorkeur omdat ze sterk absorberend zijn. Zowel
alginaten als hydrofibers zijn ook geschikt om in holten aan te brengen.
In alle gevallen moet de wond zodanig verbonden worden dat de grote hoeveelheid wondvocht
geabsorbeerd kan worden. Meestal wordt dat opgelost door een secundair verband aan te leggen
dat goed absorbeert. Dat kan een laag gewone gazen zijn of een speciaal extra absorberend
kompres zoals Exsupad. Bij gebruik van alginaten en hydrofibers kan men ook gewoon een dikkere
3
