Samenvatting Leefomgeving Wonen in Nederland

AK WONEN IN Nederland
Rijkswaterstaat is een overheidsdienst die het beleid van het ministerie van Infrastructuur
en Milieu uitvoert op het gebied van veiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid in Nederland.
Burgers hebben geen idee van die risico’s die zeespiegelstijging en bodemdaling met zich
meebrengen  laag overstromingsrisicobewustzijn.
De kustverdediging wordt aangepast aan het overstromingsrisico van een gebied. Het
overstromingsrisico wordt bepaald door de gevolgen in de dijkring  Een dijkring wordt
beschermd door een primaire waterkering of door hogere gronden. Een waterkering is
bedoeld om oppervlaktewater tegen te houden (te keren).
Twee derde van Nederland wordt beschermd door primaire waterkeringen, die worden
beheerd door Waterschappen. Die zorgen ook voor beheersing van het grondwaterpeil en
voor de waterkwaliteit.
De overstromingskans wordt kleiner door investeringen in veiligheidsmaatregelen.
Bevolking en economische waarde zijn gegroeid de kans op schade neemt toe. Elke vijf
jaar wordt het veiligheidsrisico opnieuw bekeken.
De schade die wordt aangericht hangt af van:
- Oppervlakte van een dijkring
- Ligging beneden zeeniveau
- Aantal inwoners
- Waarde van de bebouwde omgeving
- Economische productiewaarde.
Het risico van een overstroming hangt af van de kans en de gevolgen. Het grootste
overstromingsgevaar dreigt bij noordwesterstorm en extra hoog water op zee. Extreme
weersomstandigheden hebben een korte waarschuwingstijd.




Het versterkte broeikaseffect leidt tot klimaatverandering. Temperatuurstijging  landijs
smelt en zeewater zet uit  zeespiegelstijging.
Verwachtingen voor ons deel van Europa:
- Extremer weer met meer neerslag
- Neerslagregiem met drogere zomers en nattere winters (neerslagvariabiliteit)
- Toenemende intensiteit van buien (neerslagintensiteit)
- Windrichting en windsnelheid blijven gelijk.

,Klimaatverandering is van groot belang voor het waterbeheer en de kustverdediging. Het
voortbestaan van onze kust is alleen mogelijk wanneer:
- De zeebodem flauw afloopt.
- Zeestromingen zand aanvoeren.
- Eb en vloed niet te veel verschillen.
- Er niet te veel zware stormen voorkomen.
- De zeespiegel niet te snel stijgt.
Effecten van klimaatverandering  zeespiegelstijging en vaker extreem hoog water. Dat
betekent dat de kust landinwaarts verschuift door afslag.
De Wadden kunnen een beperkte zeespiegelstijging bijhouden. Stijgt de zeespiegel te snel,
dan verdrinkt het unieke natuurgebied, maar op sommige plaatsen groeit de kust aan.
Dijken werden op Deltahoogte gebracht, dammen, wegen en bruggen werden gebouwd.
Afsluiting van zeegaten en bouw van stormvloedkeringen. Deltawerken brachten
zoetwaterbekkens en drongen verzilting terug. Nieuwe verbindingen legden de eilanden
open. Scheepvaart profiteerde van het verdwijnen van eb en vloed, maar het voornaamste
doel was veiligheid.
Afsluiting van de Oosterschelde zou te grote schade toebrengen aan milieu en de regionale
economie (oesterteelt, visstand). De halfopen dam geeft ruimte voor beperkte
getijdenwerking. De afsluiting van de andere zeegaten gaf veel milieuproblemen. De
Brouwersdam werd later toch weer (gedeeltelijk) geopend.



Al duizenden jaren is er sprake van zeespiegelstijging. Tijdens overstromingsperioden sloeg
veel land weg, maar er ontstonden ook zandbanken, duinen, veenmoerassen en
kleiafzettingen. Vooral een duinenkust met oude en jonge duinen. De oude duinen: deels
afgegraven, landinwaarts, met dorpen, steden en wegen. De jonge duinen zijn hoger en
vormen de zeewering.
Naar ontstaan en uiterlijk (geomorfologie) zijn er drie kusttypen:
- Waddenkust met zeegaten, eilanden en wadden.
 Wadden overstromen bij vloed: een sedimentatievlakte, beschermd door
eilanden. De aanslibbing overtreft de afslag. Samen met de duinen zijn ze deel
van het Nederlands Natuur Netwerk.
- Gesloten kust, met oude duinen (strandwallen), jonge duinen en stranden. Duinen
ontstaan vooral door de wind.
- Estuariumkust, met zeearmen (estuaria) en (nu met elkaar verbonden) eilanden. In
de trechtervormige riviermondingen mengen zoet en zout water.
Estuaria kennen de grootste getijdenverschillen:
- hoe nauwer, hoe groter het verschil tussen eb- en vloedstand.
- sterke meandering vanwege uitschuring bij hoge stroomsnelheden.
De vloed zorgt voor ongeveer tweemaal per etmaal voor hoog water. De vloedstroom is
sneller dan de ebstroom. Daardoor overtreft in een normale situatie de sedimentatie de
erosie.

, De verdediging van Nederland tegen de zee: zachte en harde kusten:
- Zachte kust: een kust die op een natuurlijke manier wordt gevormd.
 Delen van de kust worden ook beschermd door bouwwerken (dammen,
strekdammen, zeedijken enz.): de harde kusten of kustgedeelten
- Harde kust: aangelegd en onderhouden door de mens.
Harde kustverdediging en kustbebouwing stoppen de vrije beweging van de kust onder
natuurlijke omstandigheden van wind en water  de veerkracht van de kust neemt af 
harde kusten steeds moeilijker te onderhouden.
De pieren aan de monding van de grote vaarwegen voorkomen verzanding. Ze hebben
invloed op de natuurlijke kustprocessen.
Zandverplaatsingen en stromingen maken de kust tot een systeem dat steeds beweegt en
verandert: een dynamisch systeem.
De kustverplaatsing verloopt vooral in noordoostelijke richting.  Tal van kustprocessen
zorgen voor opbouw en afbraak van de kust onder invloed van de krachten van wind en
water. Elk jaar weer worden miljoenen kubieke meters zand en grote hoeveelheden slib
verplaatst.
De wind is een van de
voornaamste krachten in het
kustproces. De
overheersende windrichting
is vanuit het zuidwesten.
Zandverlies betekent
kusterosie.
De golfsnelheid is in diep
water hoger. Golven schuin
op de kust veroorzaken
stranddrift. Daarbij wordt
zand gemiddeld in
noordoostelijke richting
verplaatst.
De getijdenstroming is het gevolg van aantrekkingskracht van maan en zon. De positie
daarvan resulteert in hoogtij en laagtij, kentering, springtij en doodtij.
- Springtij: de kracht van de zon en de maan werken in elkaars verlengde.