Beste Student,
Deze samenvatting bevat de stof van het vak ‘Vorm & Functie’ van de
studie Gezondheid en Leven aan de VU. De samenvatting is
geschreven in studiejaar 2020-2021. Het document bestaat uit
aantekeningen van alle hoorcolleges + een samenvatting van het
bijbehorende tekstboek ‘Fundamentals of Anatomy & Physiology
11th edition’ . Belangrijk om te weten is dat ik niet alle leerstof van het
tekstboek heb samengevat. Ik heb bijv. niet informatie voor DT2
(neuroanatomie) uit het boek gehaald (wel van de hoorcolleges).
Daarnaast wil ik ook zeggen dat dit zeker niet mijn beste samenvatting
is, ik heb er namelijk niet zoveel tijd in gestopt als in die van andere
vakken, maar het heeft zeker bijgedragen aan het leren.
Ik hoop dat deze samenvatting jou wat meer inzicht kan geven over de
onderwerpen die voorbij komen en je helpt bij het leren van het
tentamen.
Succes!
,Anatomie van het spijsverteringssysteem
6 functies van het verteringssysteem
1. Ingestion
2. Mechanical processing
3. Digestion
4. Secretion
5. Absorption
6. Excretion
Secretie -> het afgeven van water, zuren, enzymen, buffers en zouten. Door epithelium of
digestive tract
Absorptie -> opnemen van stoffen(zie hierboven).
Excretie -> afvoeren van afvalproducten
Mond
Mondholte (cavum oris)
Keel (pharynx)
Tong (lingua)
Gehemelte (palatum)
Keelgat (fauces)
Huig (uvula)
speekselklieren
1. Parotid salivary glands (glandula parotidean)
2. Submandibular salivary glands (glandula
submandibularis)
3. Sublingual salivary glands (glandula sublingualis)
Pharynx
- Nasopharynx
- Oropharynx
- Laryngopharynx
Slikken
Als eten/drinken het achterste van je keel
bereikt, is er een reflex die ervoor zorgt dat
de luchtpijp wordt afgesloten waardoor het
eten/drinken in de slokdarm komt.
peristalsis
het verplaatsen van een voedselbrok(bolus)
,Maag (gaster)
Cardia
Fundus
Corpus
Antrum pyloricum
Canalis pyloricus
Sphincter pyloricus
Curvature major
Curvature minor
Functies maag
- Storage of ingested food
- Mechanical breakdown of ingested food
- Disruption of chemical bonds in food material by acid and enzymes
- Production of intrinsic factor, a glycoprotein required for absorption of vitamin B12 in
small intestine
Lever (Hepar)
Lobus dexter
Lobus sinister
Lobus quadratus
Lobus caudatus
Area nuda
Vena portae
Ductus hepaticus communis
a.Hepatica propria
functie
- Regulering
- Fagocytose en antigen presentative
- Synthese van plasma eiwitten
- Verwijdering van circulerende hormone,
antistoffen en opslog van toxines
- Synthese van ….
Galblaas
Ductus hepaticus dexter en sinister
Ductus hepaticus communis
Ductus cysticus
Ductus choledochus
,Jejunum en Ileum
Jejunum heft meer circulaire vouwen dan ileum.
Ileum neemt vaker meer B12 op. De twee
darmdelen doen meestal dingen samen.
Dikke darm
Caecum
Colon
Rectum
Colon
Colon ascendens
Colon Transversum
Colon Descendens
Colon Sigmoideum
Taeniae coli
Haustra coli
Appendices epiploicae (omentales)
Functies
Reabsorptie van water
Absorptive van belangrijke vitaminen geproduceerd door bacteriën
Opslag van fecaal materiaal tot excretie
Vascularisatie
Truncus coeliacus
a.mesenterica superior
a.mesenterica inferior
Histologie practicum
4 grondweefsels
1. Epitheelweefsel
2. Bindweefsel
3. Spierweefsel
4. Zenuwweefsel
Epitheelweefsel
- Bestaat uit aaneensluitende cellen zonder tussenstof
- Bekledingsepitheel (huid)
- Klieren )insnoering van epitheellagen
Celvormen
- Plaveisel (squamous) epitheel
, - Kubisch
- Cilindrisch
Cellagen
- Eenlagig
- Meerlagig (gelaagd en pseudogelaagd)
Kenmerken
- Niet doorbloed (bloedvaat vaak onder epitheelvat)
- Gepolariseerd (apicaal en basolateraal)
- Oppervlakte specialisaties
- Aanwezigheid van een basaalmembraan
- Tight junctions, gap junctions, adhesion
belt, desmosomen, hemidesmosomen.
Klierweefsel
- Vaak insnoering van epitheelweefsel
- Parenchym(kliercellen) en
stroma(bindweefsel)
- Vaak aanwezigheid van secretieglandula
Afgifte door klierweefsel
- Exocriene klieren: afgifte via afvoerbuis aan epitheliale oppervlakte
- Endocriene klieren: afgifte hormonen direct aan lumen, bijv. bloed of lymfe
Bindweefsel
- Niet aaneengesloten cellen, maar door tussenstof gescheiden
- Embryonaal voorstadium: mesenchym
Celtypen
- Vezel en losmazig bindweefsel
- Kraakbeen en been
- Bloed en lymfe
- Endotheel en mesotheel
Vaste cellen
- Chondroblast (voorloper van kraakbeencel)
- Vetcellen
- Fibroblasten
- Mesotheelcel
- Endotheel
- Osteocyt (botcel)
- Mestcellen(bloedvatverwijdende stoffen(histamines))
- Macrofagen (huid, lever, long, hersenen)
Vezelbindweefsels
- Fibroblasten
- Tussenstof = grondsubstantie & vezels (o.a. collageen)
Collageen
Deze samenvatting bevat de stof van het vak ‘Vorm & Functie’ van de
studie Gezondheid en Leven aan de VU. De samenvatting is
geschreven in studiejaar 2020-2021. Het document bestaat uit
aantekeningen van alle hoorcolleges + een samenvatting van het
bijbehorende tekstboek ‘Fundamentals of Anatomy & Physiology
11th edition’ . Belangrijk om te weten is dat ik niet alle leerstof van het
tekstboek heb samengevat. Ik heb bijv. niet informatie voor DT2
(neuroanatomie) uit het boek gehaald (wel van de hoorcolleges).
Daarnaast wil ik ook zeggen dat dit zeker niet mijn beste samenvatting
is, ik heb er namelijk niet zoveel tijd in gestopt als in die van andere
vakken, maar het heeft zeker bijgedragen aan het leren.
Ik hoop dat deze samenvatting jou wat meer inzicht kan geven over de
onderwerpen die voorbij komen en je helpt bij het leren van het
tentamen.
Succes!
,Anatomie van het spijsverteringssysteem
6 functies van het verteringssysteem
1. Ingestion
2. Mechanical processing
3. Digestion
4. Secretion
5. Absorption
6. Excretion
Secretie -> het afgeven van water, zuren, enzymen, buffers en zouten. Door epithelium of
digestive tract
Absorptie -> opnemen van stoffen(zie hierboven).
Excretie -> afvoeren van afvalproducten
Mond
Mondholte (cavum oris)
Keel (pharynx)
Tong (lingua)
Gehemelte (palatum)
Keelgat (fauces)
Huig (uvula)
speekselklieren
1. Parotid salivary glands (glandula parotidean)
2. Submandibular salivary glands (glandula
submandibularis)
3. Sublingual salivary glands (glandula sublingualis)
Pharynx
- Nasopharynx
- Oropharynx
- Laryngopharynx
Slikken
Als eten/drinken het achterste van je keel
bereikt, is er een reflex die ervoor zorgt dat
de luchtpijp wordt afgesloten waardoor het
eten/drinken in de slokdarm komt.
peristalsis
het verplaatsen van een voedselbrok(bolus)
,Maag (gaster)
Cardia
Fundus
Corpus
Antrum pyloricum
Canalis pyloricus
Sphincter pyloricus
Curvature major
Curvature minor
Functies maag
- Storage of ingested food
- Mechanical breakdown of ingested food
- Disruption of chemical bonds in food material by acid and enzymes
- Production of intrinsic factor, a glycoprotein required for absorption of vitamin B12 in
small intestine
Lever (Hepar)
Lobus dexter
Lobus sinister
Lobus quadratus
Lobus caudatus
Area nuda
Vena portae
Ductus hepaticus communis
a.Hepatica propria
functie
- Regulering
- Fagocytose en antigen presentative
- Synthese van plasma eiwitten
- Verwijdering van circulerende hormone,
antistoffen en opslog van toxines
- Synthese van ….
Galblaas
Ductus hepaticus dexter en sinister
Ductus hepaticus communis
Ductus cysticus
Ductus choledochus
,Jejunum en Ileum
Jejunum heft meer circulaire vouwen dan ileum.
Ileum neemt vaker meer B12 op. De twee
darmdelen doen meestal dingen samen.
Dikke darm
Caecum
Colon
Rectum
Colon
Colon ascendens
Colon Transversum
Colon Descendens
Colon Sigmoideum
Taeniae coli
Haustra coli
Appendices epiploicae (omentales)
Functies
Reabsorptie van water
Absorptive van belangrijke vitaminen geproduceerd door bacteriën
Opslag van fecaal materiaal tot excretie
Vascularisatie
Truncus coeliacus
a.mesenterica superior
a.mesenterica inferior
Histologie practicum
4 grondweefsels
1. Epitheelweefsel
2. Bindweefsel
3. Spierweefsel
4. Zenuwweefsel
Epitheelweefsel
- Bestaat uit aaneensluitende cellen zonder tussenstof
- Bekledingsepitheel (huid)
- Klieren )insnoering van epitheellagen
Celvormen
- Plaveisel (squamous) epitheel
, - Kubisch
- Cilindrisch
Cellagen
- Eenlagig
- Meerlagig (gelaagd en pseudogelaagd)
Kenmerken
- Niet doorbloed (bloedvaat vaak onder epitheelvat)
- Gepolariseerd (apicaal en basolateraal)
- Oppervlakte specialisaties
- Aanwezigheid van een basaalmembraan
- Tight junctions, gap junctions, adhesion
belt, desmosomen, hemidesmosomen.
Klierweefsel
- Vaak insnoering van epitheelweefsel
- Parenchym(kliercellen) en
stroma(bindweefsel)
- Vaak aanwezigheid van secretieglandula
Afgifte door klierweefsel
- Exocriene klieren: afgifte via afvoerbuis aan epitheliale oppervlakte
- Endocriene klieren: afgifte hormonen direct aan lumen, bijv. bloed of lymfe
Bindweefsel
- Niet aaneengesloten cellen, maar door tussenstof gescheiden
- Embryonaal voorstadium: mesenchym
Celtypen
- Vezel en losmazig bindweefsel
- Kraakbeen en been
- Bloed en lymfe
- Endotheel en mesotheel
Vaste cellen
- Chondroblast (voorloper van kraakbeencel)
- Vetcellen
- Fibroblasten
- Mesotheelcel
- Endotheel
- Osteocyt (botcel)
- Mestcellen(bloedvatverwijdende stoffen(histamines))
- Macrofagen (huid, lever, long, hersenen)
Vezelbindweefsels
- Fibroblasten
- Tussenstof = grondsubstantie & vezels (o.a. collageen)
Collageen
